چگونه به فرد معتاد کمک کنیم؟

زندگی مثبت: خیلی از خانواده‌هایی که یکی از اعضای آنها گرفتار سوءمصرف مواد است و می‌خواهد این سوءمصرف را کنار بگذارد، نمی‌دانند باید با چه کلام و رفتاری با او برخورد کنند تا بتواند دوران سخت ترک را هرچه سریع‌تر و ساده‌تر پشت سر بگذارد. به‌همین دلیل در این مطلب، اشاره‌ای به ادبیات و نوع رفتار با افرادی که قصد ترک سوءمصرف مواد مخدر یا محرک را دارند، خواهیم داشت.


با او همدلی کنید

افرادی که تصمیم به ترک مواد می‌گیرند، نیاز زیادی به همدلی خانواده خود دارند. همدلی به معنای توانایی در درک رنج، درد و حتی شادی فرد مقابل است. این همدلی باید به مرور زمان، به حمایت کلامی و رفتاری اعضای خانواده تبدیل شود. یعنی هرکاری یا حرفی که انگیزه فرد برای ترک را تشدید و تقویت می‌کند، نباید از طرف خانواده دریغ شود. به عبارت ساده‌تر، تمام اعضای خانواده باید در مسیر ترک مواد، همراه و موید کار فردی باشند که سوءمصرف دارد. مثلا مدام به او یادآور شوند از اینکه تصمیمش برای کسب دوباره سلامت را می‌بینند، خیلی خوشحال هستند و در این راه، هر کمکی که از دستشان بربیاید برای او انجام می‌دهند. در عین حال،‌ خانواده‌ها باید حواسشان باشد که گرفتار امتیازدهی‌های غیرموجه برای ترک نشوند و از روش باج‌دهی برای ترک، استفاده نکنند.

صحبت با فردی که می‌خواهد سوءمصرف مواد را ترک کند، بسیار حساس است و شما باید حرف‌های خود را قبل از بیان، کاملا در ذهنتان مرور کنید تا نوع کلامتان به‌گونه‌ای نباشد که به شخصیت فرد، توهین شود. گفتار، کردار و رفتار اطرافیان، نباید شخصیت این افراد را در هر مرحله‌ای از ترک، زیر سوال ببرد. باید با سوءمصرف مواد در چنین افرادی برخورد كرد نه با شخصیت آنها. به‌طور کلی، حرف‌ها و برخوردهایی که شخصیت فرد را نشانه می‌گیرند، باعث ایجاد نوعی مقاومت برای ترک در او می‌شوند زیرا احساس می‌کند هویت و شخصیت او زیر سوال رفته است. این در حالی است که اگر توجه و تمرکز خود را معطوف به بیماری و مشکل فرد و نه خود او، كنید، امکان موفقیت در ترک، بالاتر می‌رود. به‌همین دلیل بهتر است خانواده‌هایی که یکی از اعضای آنها تصمیم به ترک مواد مخدر دارد، با یک مشاور در این زمینه صحبت کنند تا بدانند چگونه باید با بیمار خود رفتار کنند تا بهترین نتیجه را بگیرند.

حساب گناه و گناهکار از هم جداست

اعتیاد، یک گناه و خطای بزرگ و نابخشودنی است که هم به خود فرد و هم به جامعه و خانواده‌اش، آسیب می‌رساند. با این حال، حساب اعتیاد از حساب کسی که در دام اعتیاد گرفتار شده، کاملا جداست؛ یعنی با اینکه موضوع اعتیاد، امری قابل بخشش و گذشت نیست،‌ اما فردی که گرفتار آن شده، کاملا بخشودنی است و در این مورد باید، حساب گناه و گناهکار را از هم جدا كرد. خطاکار و گناهکار، کاملا قابل بخشش هستند و باید این مساله را در نوع کلام و رفتار خود،‌ رعایت كرد. خانواده‌ها، نباید با کلام هیجانی و عاطفی شدید، فرد گرفتار را تخریب کنند.

مثلا بیان عبارت‌هایی مانند «تو اصلا آدم نیستی»، «تو درست‌شدنی نیستی» و.... در هر مرحله‌ای از ترک، باعث زیر سوال رفتن شخصیت و هویت فرد می‌شود و کار ترک او را دچار اختلال می‌کند. به‌عبارت ساده‌تر، استفاده از لحن و کلام نادرست و نابجا، فرد را به کسب موفقیت در ترک مواد، بدبین می‌کند. با این حساب، خانواده‌ها باید ابتدا خودشان شخصیت قوی و محکمی داشته باشند تا بتوانند به هدف نهایی‌شان برسند. آنها باید بدانند درمان اعتیاد، درمانی طولانی است و تنها به دارودرمانی محدود نمی‌شود، بلکه حمایت همه‌جانبه عاطفی و روانی خانواده فرد را هم می‌طلبد.

تغییرات را به رویش بیاورید

هرچند افراد گرفتار در دام مخدرها و محرک‌ها،‌ از انواع مختلف تیپ‌های شخصیتی هستند اما می‌توان گفت معمولا بیشتر آنها، جزو ایده‌آل‌گرا‌ها محسوب می‌‌شوند و انتظار بالایی از زندگی دارند. از طرف دیگر، تحمل ناکامی در این افراد هم پایین است و چندان واقع‌بین نیستند بنابراین رفتار و کلام اطرافیان باید به‌گونه‌ای باشد که برای شروع ترک، حین ترک و بعد از ترک، واقع‌بینی را در آنها تقویت كند و تحمل ناکامی را در آنها بالا ببرد. باید بازخورد موفقیت‌های این افراد را به آنها داد.

مثلا اگر همسر، فرزند یا هرکدام از اعضای خانواده شما، ‌تصمیم به ترک گرفتند و مدتی تجربه پاکی را پشت سر گذاشتند،‌ حتما به او بگویید «تو چقدر بهتر شدی»، «چقدر رنگ و رویت بهتر شده»،‌ «چقدر دوست‌داشتنی‌تر شدی» و... بیان این جملات، می‌تواند به فرد بفهماند دیگران متوجه تغییرات مثبت او شده‌اند و همین مساله، اثر روانی بسیار مثبت و انگیزه‌بخشی برای او خواهد داشت. البته، خانواده‌ها باید انتظار لغزش‌های احتمالی در ترک را هم داشته باشند و در برابر این لغزش‌ها با گفتن عبارت‌هایی مانند «دیدی تو درست‌شدنی نیستی»، واکنش نشان ندهند. خانواده باید برای ترک، صبر و تحمل داشته باشند و کمی به بیمار خود، فرصت و اعتماد بدهند. از این رو، شرکت در جلسات خانواده‌درمانی به خانواده تمام افراد گرفتار در دام اعتیاد، توصیه می‌شود. درنهایت، می‌توان اینطور نتیجه گرفت که لحن کلام و نوع رفتار ما می‌تواند نتیجه مستقیمی در تسریع روند ترک یکی از اعضای خانواده‌مان داشته باشد. این افراد، به تقویت اعتمادبه‌نفس، حمایت روانی، حمایت کلامی و همدلی برای ترک نیاز دارند.

 

 

نکات ایمنی هنگام وقوع آتش سوزی:

در حدود ۸/۱ درصد از حوادث در حال تهیه و ساخت مواد محترقه به وقوع می پیوندد پس باید خود را برای رویارویی با آتش سوزی آماده نمود.

۱- سرعت عمل هنگام روبرو شدن با آتش سوزی برای نجات جان خود و مصدومان احتمالی، کاملاً حیاتی است.

۲- همان طور که می دانیم آتش خیلی سریع انتشار می یابد، بنابراین بلافاصله آتش نشانی و اورژانس را خبر کنید و تا آنجا که می توانید، اطلاعات کاملی در مورد بروز حادثه به آنها بدهید.

۳- سعی کنید که افراد را از ساختمان بیرون ببرید.

۴- با رعایت جوانب احتیاط به خاموش کردن آتش بپردازید.

۵- به هیچ وجه وارد ساختمان آتش گرفته نشوید مگر آن که مجهز به ماسک تنفسی باشید و کاربرد آن را بدانید.

۶- قبل از فرار از اتاقی که در آن بسته است، در را لمس نمایید. اگر در داغ باشد از خروجی های دیگر استفاده کنید.

۷- اگر در ساختمان آتش گرفته گرفتار شده اید فوراً به اتاقی که دارای پنجره است بروید و در را ببندید سپس پتو یا فرش را طوری زیر در قرار دهید که دود وارد اتاق نشود و آن گاه از طریق پنجره تقاضای کمک کنید.

۸- اگر دود، حرارت یا شعله های آتش مسیرهای خروجی شما را مسدود کرده است در را ببندید و در اتاق بمانید. تنها با استفاده از پارچه سفید از طریق پنجره کمک بخواهید. اگر در اتاق تلفن وجود دارد با اداره آتش نشانی تماس بگیرید و موقعیت خود را خبر دهید.

۹- زمانی که در جریان حریق واقع می شوید با حفظ خونسردی تمام تهویه های ساختمان را خاموش کنید تا به این ترتیب از ورود اکسیژن به داخل ساختمان جلوگیری شود.

۱۰- در صورت امکان فوراً مواد سالم و قابل استفاده را از محل خارج کنید.

۱۱- امدادگران و یا افرادی که در جریان حریق واقع شده اند باید لباس های دارای الیاف مصنوعی و پلاستیکی را از خود دور کنند.

۱۲- ظرف مشتعل را حرکت ندهید. شعله را با شن، نمک، پتوی نمناک یا پوشش های دیگر خفه کنید.