با گل داوودی خانه ای پر از آرامش داشته باشید!

مجله سیب سبز - عاصفه الله وردی: شاید در نگاه اول به‌نظر برسد كه گل‌های فصل سرما تنوع زیادی ندارند یا جزء گل‌های مطرح نیستند، اما داوودی، زنبق و نرگس خلاف این را ثابت می‌كنند. هرقدر گل‌های فصل گرما بر و رو دارند، گل‌های فصل سرما لطافت و بخشندگی دارند. گل داوودی گل فصل پاییز و نیمه اول زمستان از خانواده كمپوزیته است كه بزرگ‌ترین خانواده گیاهان گلدار را تشكیل می‌دهد. داوودی یك گل ویژه آسیاست كه هم هوای آزاد را در فصل پاییز تاب می‌آورد و هم می‌تواند یك گل گلخانه‌ای باشد.

اما می‌توان انواعی از آن را هم داخل خانه بزرگ كرد. گلی كه در پاییز با رنگ و بوی لطیفش عشوه‌گری می‌كند به سرمای زمستان كه می‌رسد، هوای آزاد سرد باعث خشك شدنش می‌شود. داوودی گل اساطیری آسیایی است كه در ادبیات شرق آسیا جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید بیشتر از زیبایی، فواید بی‌شمار دارویی، شهرت گسترده‌اش را سبب شده است. گل‌های داوودی در انواع رنگ‌ها و اندازه‌های مختلف جلوه‌های زیبای طبیعت را به ما هدیه می‌دهند.


خواص دارویی

كشورهای جنوب شرق آسیا بیشترین مصرف‌كنندگان دمكرده داوودی هستند. گفته می‌شود این دمنوش كه فاقد كافئین است، سموم بدن را دفع می‌كند و برای چشم‌ها بسیار مفید است. این گل غنی از ویتامین C است كه برای درمان سینوزیت و كاهش عفونت‌های ویروسی استفاده می‌شود. همچنین اثرات آرامبخشی آن نیز ثابت شده است. گفته می‌شود كمپرس این چای، تیرگی دور چشم را كمتر می‌كند. افزایش گردش خون و كاهش میزان كلسترول و فشارخون كه در كنترل بیماری‌های قلبی و عروقی، فواید چشمگیری دارد از دیگر مزایای این دمنوش است.

مشكلات پوستی مثل آكنه و جوش‌ها را می‌توان با جوشاندن گل داوودی زردرنگ در آب به مدت پنج دقیقه و نوشیدن این دمنوش، بهبود بخشید. گفته می‌شود این چای حاوی مقادیر زیادی از بتاكاروتن، فیبر، آهن، منیزیم، نیاسین، پتاسیم و ریبوفلاوین است كه گیجی را كاهش می‌دهد و بر هوشیاری می‌افزاید. البته یادتان باشد بعضی از انواع گل داوودی برای دور كردن خرگوش‌ها از مزارع هم كاربرد دارد، البته سم آن بیشتر روی خرگوش كارگر می‌افتد و در حدی است كه لمس آن سبب خارش و ورم پوست انسان می‌شود و با پماد‌های ضد حساسیت از بین می‌رود.

چطور نگهداری کنیم؟

داوودی درجه حرارتی حدود 15 تا 18 درجه سانتی‌گراد را می‌پسندد. پس از شروع فصل‌های گرم سال باید حتما گلدان‌ها عوض شوند چراكه قلمه‌ها به سرعت ریشه می‌دهند و ریشه‌ها خیلی سریع تمام قسمت‌های گلدان را در بر می‌گیرند و دیگر جایی برای رشد بیشترشان باقی نمی‌ماند. یكی از دلایلی كه بوته‌ها ممكن است به سمت گلدهی نروند همین است كه جایی برای رشد و توسعه بیشتر نداشته باشند.


دوست دارد خاك پایش همیشه خیس باشد اما ماندن آب در زیرگلدانی را نمی‌پسندد. برای آبیاری بهتر است آب روی برگ‌ها و ساقه‌ها پاشیده نشود اگر بریزد، برگ‌ها و ساقه‌ها دچار گندیدگی می‌شوند. به نور متوسطی احتیاج دارد. رطوبتی حدود 50 تا 70درصد برایش ایده‌آل است. اگر كسی دوست داشته باشد داخل آپارتمان گلدان داوودی پرورش بدهد، بعضی انواع و رقم‌های پاكوتاه با بوته‌های متراكم‌تر، برای این منظور، بیشتر توصیه می‌شود.

چگونه تكثیر می‌شود؟

سه راه برای تكثیر داوودی وجود دارد؛ تقسیم بوته‌ها هر دو، سه سال یك‌بار، قلمه گرفتن از ساقه‌ها و كاشتن بذر. در روش تقسیم بوته می‌توانیم پاجوش‌ها را از كنار بوته مادری همراه با ریشه‌های‌شان جدا كنیم و در گلدان دیگری قرار بدهیم كه البته این‌طوری اگر خاك گلدان اولیه بیمار باشد، انواع بیماری‌ها به گلدان بعدی هم منتقل می‌شود.

روشی كه باغبان‌ها به كار می‌گیرند این است كه پاجوش سالمی را در اطراف گیاه اصلی پیدا کرده و سر و ته آن را جدا می‌كنند سپس از ساقه به جای مانده، چیزی حدود 15سانتی‌متر را به‌عنوان قلمه در خاك گلدان جدید می‌كارند. این‌طوری چون خاك همراه قلمه جابه‌جا نمی‌شود، تكثیر ‌تر و تمیز‌تری را خواهیم داشت.

چه عادت‌هایی دارد؟

داوودی گلی است كه به طول روز حساس است؛ به همین دلیل این گل را فقط در پاییز و اوایل زمستان می‌بینیم. یعنی در فصول دیگر سال، مشغول استراحت است و گل نمی‌دهد. داوودی به كود كامل گیاهی احتیاج دارد، اما متخصصان كودهای ازته كه میزان نیتروژن بیشتری دارند را توصیه می‌كنند. اگر به حال خود رها شود تمایل دارد كه تعداد گل‌های زیادی بدهد. البته گل‌های ریز زیاد هم مشتریان خاص خودش را دارد اما معمولا برای دسته گل‌های شاخه بریده داوودی‌های گل درشت بیشتر طرفدار دارد.


وقتی بیمار می‌شوند

اگر دیدید ساقه گل‌دهنده به طرز عجیبی دراز می‌شود یك دلیل مهم آن كمبود نور است. گلدان را به محل پر نور‌تری منتقل كنید. اگر سطح زیر برگ‌ها تارهای عنكبوت‌مانندی بسته، بهتر است با یك پارچه مرطوب تارها را پاك كنید. استفاده از سم كنه‌كش برای محل‌هایی كه داوودی را به‌صورت تجاری تولید می‌كنند شاید ضرر نداشته باشد اما آپارتمان محل مناسبی برای سم نیست پس بهتر است دستمال‌تان را كمی به مایع شوینده آغشته كنید تا كنه‌ها را در آپارتمان ریشه‌كن كنید.

اگر برگ‌ها كم‌كم به زردی می‌روند یكی از دلایل مهم این است كه رطوبت هوا بیش از حد است، اجازه بدهید هوای خشك‌تری را تجربه كند. هوای خیلی گرم برگ‌ها و ساقه‌ها را چروكیده می‌كند. اگر برگ‌های پایینی گیاه شروع به سیاه شدن كرده باشند، دچار یك نوع قارچ بوتری تیس هستند كه بر اثر رطوبت و سرمای زیاد تولید می‌شود. گلدان را به محل گرم‌تری منتقل كنید و یادتان باشد غبارپاشی فقط برای بوته‌های سالم نتیجه می‌دهد و روی گل‌ها باعث پوسیدگی گل می‌شود.

عمرش را بیشتر كنید

خاك باغچه به‌همراه كود دامی و خاك جنگلی مخلوط خوبی برای گل‌های در فضای باز است. اما برای گلدان‌های داخل آپارتمان از خاك معمولی به همراه خاك برگ و كوددهی با كودهای كامل مایع استفاده كنید. باغبان‌های حرفه‌ای با تغییرات طول روز كه می‌توانند در گلخانه روی بوته‌ها اعمال كنند، تاریخ دقیق گلدهی را در داوودی‌ها معین می‌كنند. این تاریخ معمولا طوری تعیین می‌‌شود كه بوته داوودی وقتی به گل بنشیند فروش گل‌ها از نظر تجاری مقرون به‌صرفه‌تر باشد. پس از گلدهی، باید ساقه‌ها را به‌طور كامل هرس كرد.

یك نكته مهم در نگهداری داوودی این است كه همیشه باید گل‌های پژمرده و پلاسیده از ساقه اصلی جدا شود تا باقی گل‌ها قدرت و توان بیشتری برای رشد پیدا كنند. اگر گل داوودی را به صورت شاخه بریده تهیه كردید یادتان باشد هر روز باید كمی از ساقه آن را به‌صورت اریب قطع كنید تا بتواند آب را به‌راحتی جذب کرده و عمرش داخل گلدان افزایش پیدا كند. عمر متوسط گل‌های داوودی در گلدان چیزی حدود 7 تا 12 روز است.


این گل آسیایی

بیشترین گونه‌های آن در چین و ژاپن دیده می‌شود و به‌طور معمول، گلچه‌های وسطی آنها كه زرد رنگ هستند لوله‌ای و كناری‌ها كه به رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند، زبانه‌ای‌اند. از انواع داوودی‌های ژاپنی در بعضی از انواع داوودی به‌خصوص نژادهای آسیای جنوب شرقی، فقط گلچه‌های لوله‌ای دارد كه به نحو اسرارآمیزی كنار هم چیده شده‌اند. به این نژاد داوودی كه كلاپرك‌های غیر منظم و منظره سر شوریده و فرفری دارد و شكل و اندازه سیخك‌هایش به این گل وضعیت خاصی می‌بخشد، اسپایدر گفته می‌شود. استرالیایی‌ها برای روز مادر به‌صورت سنتی، گل داوودی هدیه می‌دهند. داوودی در ژاپن همراه با شكوفه‌های گیلاس نخستین گل ملی و یك گل مقدس است.