آدم‌های خجالتی را دریابید!

مجله زندگی ایده آل - نسیم چراغلو: خجالتی بودن برخی آدم‌ها نه تنها خودشان را آزار می‌دهد بلكه افرادی كه در اطراف آنها هستند، به عنوان همكار، همكلاسی یا خانواده نیز اذیت می‌شوند. افراد خجالتی آنجا كه باید حرفی را بزنند، نمی‌گویند و دقیقا جایی كه باید یك كار را انجام ندهند، نمی‌توانند و در نهایت این رفتار آنها هم به خودشان و هم به دیگران آسیب می‌زند. برای شناخت افراد خجالتی عادت‌های رفتاری آنها را بشناسید، شاید خود شما هم در گروه آدم‌های خجالتی باشید. در این شماره  با کمک پویا ودایع ،سخنران و مدرس زبان بدن برای شناخت زبان بدن  افرادخجالتی مشورت کردیم.


خجالتی‌ها چگونه صحبت می‌كنند؟

خشك شدن دهان و عدم قدرت بلع هم از دیگر نشانه‌های ظاهری افراد خجالتی و كم‌روست كه نمی‌توانند به دلیل خشك شدن دهان كلمات را ادا كنند و در صحبت كردن دچار تپق و لكنت خواهند شد؛ ادای كلمات به صورت بریده، بریده و كوتاه خواهد بود. خشك شدن سقف دهان و نیاز مكرر به نوشیدن آب از دیگر حالات فرد خجالتی و كم‌روست. خوردن ناخن نیز میان این افراد رایج است و معمولا برای كنترل استرس و داشتن آرامش از این حالات استفاده می‌كنند.

این رفتار در خانم‌ها، آقایان و گروه‌های مختلف جامعه مشترك است. مغز افراد خجالتی دائم در حال فعالیت و كنترل اندام است از این رو انرژی بیشتری مصرف می‌كند و بدن‌شان واکنش نشان می‌دهد؛ یكی از این واکنش‌ها عرق كردن دست و پا و گرم شدن بیش از حد دست‌ها و صورت است كه همراه با برافروختگی صورت یا قرمز شدن لپ‌ها همراه است.


افراد خجالتی از تماس فیزیکی هراس دارند

آقایان خجالتی معمولا موقع ایستادن سعی می‌كنند كیف را جلو نگه دارند و در ایستادن سر را پایین می‌اندازند و با دستان و وسایل خود بازی می‌كنند. افراد خجالتی از تماس فیزیکی با دیگران هراس دارند و سعی می‌كنند تماس فیزیكی را با دیگران به حداقل برسانند. ترس از تماس فیزیکی با دیگران شایع‌ترین حالت است و می‌توان حتی موقع دست دادن با آنها این موضوع را حس كرد. معمولا دست دیگران را شل و بی‌حس می‌گیرند. لرزش دست‌ها و پاها معمولا هنگام صحبت كردن در جمع دیده می‌شود كه اجتناب‌ناپذیر است و با بالا رفتن اعتماد به نفس این حالت‌ها كاهش خواهد یافت.

ترس برادر خجالتی بودن است
 
نتیجه خجالت تاثیر غیر قابل انكاری در زندگی روزمره افراد خجالتی دارد. این گروه نمی‌توانند دیدگاه‌ها و احساسات واقعی خودشان را بیان كنند و در نتیجه نمی‌توانند با دیگران ارتباط موثر و مفید برقرار كنند. رشد این افراد در محل كار و زندگی اجتماعی بسیار محدود می‌شود. نمی‌توانند كارهایی كه به روابط عمومی بالا نیاز دارد، بر عهده بگیرند و در مقابل ناملایمات دیگران اغلب سكوت اختیار می‌كنند. ترس مهم‌ترین علت كم‌رویی و خجالت است كه می‌توان با تمرین و مشاوره روانشناس این مشكل را حل كرد.


خجالتی‌ها و نگاه‌های‌شان

ارتباط چشمی ندارند و سعی می‌كنند به دیگران نگاه نكنند. از نگاه مستقیم ترس دارند و سعی می‌كنند وقتی با دیگران صحبت می‌كنند، سر را پایین بیندازند و دیگران را نگاه نكنند. افراد خجالتی هنگام صحبت كردن با دیگران، اغلب با موهای خود بازی می‌كنند تا بتوانند استرس خود را كنترل كنند. تنها بودن و گوشه‌گیری از دیگر نشانه‌های افراد خجالتی و كم‌روست و جمع كردن بازوها و دست‌ها در هم و كوچك كردن خود برای فرار از دیده شدن و استرس، ناشی از آن است. خود را بغل كردن از دیگر كارهایی هست كه افراد كم‌رو انجام می‌دهند.

ویژگی‌های افراد خجالتی

افراد كم‌رو و خجالتی دارای مشخصات ظاهری منحصر به فردی هستند كه می‌توانیم با نگاه دقیق، آنها را از دیگران تشخیص دهیم. افردای كه دچار اعتماد به نفس پایین و كم‌رویی شدید هستند، معمولا در جمع دوستان یا ‌مهمانی‌ها دچار لرزش لب‌ها و دست‌ها می‌شوند. این لرزش، واكنش غیرارادی مغز در افراد خجالتی است كه از ترس و استرس آنها نشأت می‌گیرد.


زبان بدن خجالتی‌ها

خجالتی‌ها معمولا گوشه‌های مجلس و جمع را برای نشستن یا ایستادن انتخاب می‌كنند و نمی‌خواهند در دید دیگران باشند تا كمتر معاشرت كنند و كمتر حرف بزنند. كم حرفی شایع‌ترین علامت در افراد خجالتی و كم‌رو است؛ كم حرفی آنها همراه است با استفاده بسیار كم از دست‌ها و بدن برای بیان احساسات خود یا پوشاندن صورت و لب‌ها با دست‌ها در مواقعی كه دچار استرس بالا هستند. این افراد معمولا سر را پایین می‌آورند و دست را روی پیشانی یا روی لب‌ها حركت می‌دهند. خانم‌ها معمولا دست را روی صورت نمی‌گذارند و با زیورآلات خود كه به گردن یا گوش دارند، بازی می‌كنند. خوردن اجسام شخصی و جویدن آنها مانند دسته عینك و خودكار از عادت‌های این افراد است.

تفاوت زنان و مردان خجالتی

خانم‌های خجالتی معمولا نگاه‌های دزدكی و پرتكرار انجام می‌دهند تا دیگران را مورد بررسی قرار دهند. این كار معمولا به صورت پنهانی و در جایی انجام می‌شود كه فكر و ذهن فرد خجالتی درگیر شخص یا موضوعی خاص است؛ آنها با نگاه كردن به دیگران به صورت كوتاه انتظار دارند دیگران صحبت را شروع كنند. خانم‌های خجالتی معمولا موقع ایستادن و نشستن كیف خود را بغل و سعی می‌كنند یك مانع با دیگران ایجاد كنند. این كار را با وسایل دیگر هم انجام می‌دهند یا هنگام ایستادن سعی می‌كنند كمی عقب‌تر از دیگران بایستند.


آیا خجالتی بودن درمان دارد؟

بهترین راهکار برای تغییر اساسی این است که این افراد به خود اجازه بدهند افكار و احساسات‌شان بروز كند. سعی كنند بیشتر با دستان خود حرف بزنند و به اصطلاح از زبان بدن بیشتر استفاده كنند. در این صورت برای بهتر شناختن فرد کم‌رو این شانس را به او می‌دهند كه او در جامعه و بین افراد حضور یابد. شخص كم‌رو و خجالتی همیشه فكر می‌كند كه حرف زدن یك ریسك بزرگ است. ریسك از اینكه دیگران شاید از او خوش‌شان نیاید و درباره او قضاوتی ناعادلانه كنند.


او از دیگران نمی‌ترسد بلكه از فكر و عقاید دیگران نسبت به خود هراس دارد. زیاد در جمع بودن و داشتن یك فعالیت جمعی از دیگر درمان‌های یك فرد خجالتی و كم رو است كه كمك شایانی در رفع خجالتی بودن به او می‌کند. برای این كار تورهای تفریحی و كاری را توصیه می‌كنیم كه بیشتر حاضران افرادی شاد و اجتماعی هستند و همین موضوع روی افراد خجالتی تاثیر خواهد گذاشت. سخنرانی و مطرح كردن موضوعات جالب در مورد مسائل اجتماعی و فرهنگی و توضیح آن از دیگر تمرین‌هایی است كه می‌تواند مقدار قابل توجهی به افراد كم‌رو و خجالتی كمك كند.

لباس خوب پوشیدن با بالابردن اعتماد به نفس كمك شایانی به افراد خجالتی می‌كند. ارتباط چشمی باید در دستور كار این افراد قرار گیرد و از نگاه دیگران و دیده شدن خود هراس نداشته باشند. نگاه كردن به دیگران خود عاملی مهم در بالابردن توان و اعتماد به نفس خواهد شد.