چرا کودک نوپا سرش را به عمد به جایی می کوبد؟

کودکان اتیستیک معمولا به خوبی با افراد ارتباط برقرار نمی کنند. آنها اغلب به برقراری تماس فیزیکی با والدین علاقه ای ندارند و به نظر می رسد از نگاه کردن به دیگران هم پرهیز می کنند. اگر دیدید کودک در حال از دست دادن توانایی های فیزیکی، کلامی یا دیگر مهارت هایی است که پیشتر کسب کرده است و یا درکسب مهارت های تازه رشدی دچار تاخیر شده است، برای کنترل کودک به پزشک مراجعه کنید

کوبیدن سر در کودکان بسیار رایج است. بیشتر از 20 درصد کودکان نوپا و خردسال به عمد سرشان را به جایی می کوبند . خوب است بدانید که پسران 3 برابر دختران این کار را انجام می دهند. کوبیدن سر اغلب در نیمه دوم سال اول زندگی کودک شروع می شود و بین 18 تا 24 ماهگی به اوج خود می رسد. کوبیدن سر ممکن است برای چند ماه  یا حتی چند سال طول بکشد اما بیشتر کودکان با رسیدن به سن 3 سالگی این عادت را کنار می گذارند.
 
 دلایلی که ممکن است عامل این رفتار کودک باشد :
آرامش دهی به خود : با وجود اینکه بسیار عجیب به نظر برسد اما کودکانی که عادت به کوبیدن سرشان دارند، این رفتار را برای آرام شدن انجام می دهند. این کودکان معمولا وقتی نیمه شب از خواب بیدار می شوند یا حتی وقتی در خواب هستند، سرشان را با ریتم خاصی می کوبند تا به خواب بروند. حتی بعضی از کودکان همزمان دست و پایشان را هم تکان می دهند. متخصصین رشد عقیده دارند که حرکات ریتمیک مانند تاب خوردن روی صندلی به کودک کمک می کند تا احساس آرامش کند.

·  کاهش درد : ممکن  است کودک وقتی احساس درد می کند سرش را به جایی بکوبد. این درد می تواند به علت دندان درآوردن یا عفونت گوش باشد. به نظر می رسد کوبیدن سر به کودک کمک می کند احساس بهتری داشته باشد. ممکن است این مسئله به خاطر منحرف شدن حواس کودک از درد دندان یا گوش باشد.

 ناتوانی : اگر کودک شما وقتی عصبانی می شود سرش را به جایی می کوبد، احتمالا سعی می کند با این شیوه هیجانات شدید خود را بروز دهد. او هنوز یاد نگرفته است که احساساتش را به طور کامل به کمک کلمات بیان کند و به همین دلیل از حرکات بدنی استفاده می کند و باز هم با این کار خودش را در موقعیت های اضطراب آور آرام می کند.

نیاز به جلب توجه : کوبیدن مداوم سر ممکن است راهی برای جلب توجه باشد. این کاملا قابل درک است که دیدن کودک در حال انجام کاری که به نظر میرسد به او آسیب می رساند، برای شما نگران کننده است. وقتی کودک متوجه نگرانی شما می شود برای جلب توجه شما به این رفتار ادامه می دهد.

 اختلال رشدی : کوبیدن سر می تواند با اتیسم یا سایر اختلالات رشدی مرتبط باشد اما در بیشتر موارد نمیتوان تنها به این نشانه اکتفا کرد و تنها می توان به عنوان یک هشدار به آن توجه نمود. در موارد بسیار نادر کوبیدن سر می تواند به تنهایی علامت مشکلات جدی باشد.

 
 چگونه کوبیدن سر را کنترل کنیم؟
به کودک توجه کنید – اما نه زمانی که سرش را می کوبد

در شرایط عادی و وقتی کودک سرش را نمی کوبد، از اینکه به میزان لازم مورد توجه مثبت شما قرار می گیرد اطمینان حاصل کنید. اگر کودک هنوز برای جلب توجه شما سرش را می کوبد، سعی کنید خیلی این مسئله را جدی نگیرید و این رفتار را تقویت نکنید. حتی اگر نمی توانید این رفتار را نادیده بگیرید، کودک را به خاطر انجام آن توبیخ یا تنبیه نکنید. او برای درک موقعیت بسیار کوچک است و این شیوه شما می تواند باعث تشدید رفتار شود.

 
از آسیب دیدن کودک جلوگیری کنید
پیچ و مهره های تخت کودک را هر ماه یکبار کنترل کنید تا مطمئن شوید که با تکان و حرکت سست و لق نمی شود. علاوه بر این می توانید زیر پایه های تختخواب کودک را به چرخ لاستیکی مجهز کنید و در فضای بین تختخواب و دیوار یک پارچه نرم آویزان کنید تا سر و صدای کمتری تولید شود و دیوارها و کف اتاق کمتر آسیب ببیند. از قرار دادن بالشتک در تختخواب کودک برای نرم تر کردن آن خودداری کنید چون خطر خفگی را افزایش می دهد. اگر می خواهید از روکش نرده تخت برای نرم کردن آن استفاده کنید، حتما از باریک و محکم بودن آنها مطمئن شوید. این روکش ها را به خوبی به نرده های تخت ببندید تا کودک نتواند سرش را در فضای بین نرده ها قرار دهد.

سعی کنید نگران نباشید
کودک شما ممکن است دچار کبودی شود اما نگران نباشید چون معمولا کوبیدن سر یک رفتار "خود- کنترل" است که به معنی این است که کودک سرش را آنقدر محکم به جایی نمی کوبد که آسیب جدی ببیند. او می داند آستانه درد خود را می شناسد و در صورت احساس درد با شدت کمتری به سرش ضربه می زند.

 به کودک کمک کنید تا یک جایگزین پیدا کند
کاملا واضح است کودک شما به ضربات مداوم  و یکنواخت علاقه دارد، بنابراین به او کمک کنید تا یک جایگزین برایش پیدا کند. متخصصین معمولا رقص، رژه و دست زدن یا ضربه زدن همراه موسیقی را پیشنهاد می کنند. ممکن است بخواهید یک مترونوم در اتاق کودک قرار دهید تا باعث آرامش او شود. بهتر است از انجام فعالیت های بدنی زیاد توسط کودک و در طول روز اطمینان کسب کنید با به سوزاندن انرژی عصبی که ممکن است عامل کوبیدن سر باشد، کمک کرده باشید.
 
برنامه خواب منظم و آرامش بخش را شروع کنید
اگر فکر می کنید کودک برای آرام شدن و رهایی از خستگی روزانه سرش را می کوبد، سعی کنید یک برنامه خواب آرام بخش برای کودک در نظر بگیرید. یک حمام گرم، ماساژ کودک در حالی که او را روی پایتان گذاشته اسد و خواندن قصه و لالایی می توانند کارساز باشند. بد نیست چند دقیقه قبل از خواب پشت یا پیشانی کودک را به آرامی مالش دهید. پخش موسیقی ملایم در اتاق خواب کودک هم می تواند به آرامش کودک کمک کند.

 اگر رفتار کودک نگران کننده شده است، حتما با پزشک مشورت کنید
اگر کودک در طول روز سرش را به دفعات به جایی می کوبد یا در صورت آسیب دیدن سرش به کوبیدن آن ادامه می دهد، کمی نگران کننده و غیرمعمول است. کوبیدن سر می تواند با اتیسم و سایر اختلالات رشدی در ارتباط باشد که در سال های اولیه زندگی کودک و خردسالی او ظاهر می شود.

کودکان اتیستیک معمولا به خوبی با افراد ارتباط برقرار نمی کنند. آنها اغلب به برقراری تماس فیزیکی با والدین علاقه ای ندارند و به نظر می رسد از نگاه کردن به دیگران هم پرهیز می کنند. اگر دیدید کودک  در حال از دست دادن توانایی های فیزیکی، کلامی یا دیگر مهارت هایی است که پیشتر کسب کرده است و یا درکسب مهارت های تازه رشدی دچار تاخیر شده است، برای کنترل کودک به پزشک مراجعه کنید.
 
منبع:ninisite.com

ویدیو مرتبط :
صحنه ای از همدردی عمیق یک کودک نوپا!!

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نشانه های تاخیر رشد در کودک نوپا

مهارتهای حرکتی کودکانی که اختلال رشد دارند دیرتر از سایر کودکان است

 

  اختلال رشد چیست؟

اختلال رشد بچه به ناتوانی کودکان و شیرخواران از رشدطبیعی گفته می‌شود. تا زمانی که تشخیص خاصی برای توجیه این مشکل نباشد از اصطلاح اختلال رشد بچه صحبت می‌شود سنی که این بیماری آن رادربرمیگیرد ۵-۱سالگی است .

علائم شایع اختلال رشد
دور سر، وزن و قد این کودکان به طور طبیعی رشد نمی‌کند. مهارتهای حرکتی این گونه کودکان از جمله چرخیدن در تخت ونشستن وایستادن و راه رفتن معمولا" دیرتر از حالت طبیعی سایر کودکان ظاهر می‌شود. مهارتهای ذهنی و اجتماعی مانند صحبت کردن، رابطهٔ اجتماعی و غذا خوردن بدون کمک دیگران و اختیار ادرار و... نیز غالبا" از حالت طبیعی و نرمال خود به تآخیر میافتد.

 

وقتی در مورد مراحل شکل گیری مهارت های حرکتی ظریف و درشت کودکان صحبت می کنیم، محدوده وسیعی از آنچه که به آن طبیعی گفته می شود برای کودکان نوپا در نظر گرفته می شود.

برای مثال راه رفتن کودک را در نظر بگیرید، بعضی از کودکان یک دفعه شروع به دویدن می کنند در حالی که کودکان دیگر مشغول تاتی تاتی کردن هستند. معمولا این تفاوت ها کاملا طبیعی و نرمال هستند اما اگر مدت زمان زیادی طول بکشد که کودک بتواند قاشق در دست بگیرد و یا اولین قدمش را بردارد، احتمال تاخیر در رشد مهارت های ظریف یا درشت حرکتی وجود دارد.

خوشبختانه راه های زیادی وجود دارند که با استفاده از آنها می توانید به رشد مهارت های کودک سرعت دهید. همین حالا شروع کنید، با جواب دادن به متداول ترین سوالات در خصوص تاخیر مهارت های حرکتی ظریف و درشت کودکان نوپا می توانید به روند رشد این مهارت ها کمک کنید.

تاخیر مهارت های ظریف و درشت حرکتی به چه معناست؟
همانطور که مشخص است، کودکانی که دچار تاخیر در مهارت های ظریف حرکتی هستند، قادر نیستند به خوبی از ماهیچه های کوچک خود استفاده کنند، بنابراین کارهایی مانند نگه داشتن مدادرنگی با انگشتان برای این دسته از کودکان نیاز به دقت و توجه زیادی دارد. زمانی که نوبت به مهارت های حرکتی درشت می رسد، مشکل مربوط به ماهیچه های درشت و تسلط بر مهارت هایی مانند راه رفتن، لگد زدن، رقصیدن و بالا رفتن از پله ها می شود.

در صورت مشاهده هرگونه تاخیر رشدی کودکان نوپا، به پزشک مراجعه کنید

 
نشانه های تاخیر در مهارت های حرکتی ظریف  و درشت کدامند؟
برخی از علائم مهمی که باید نسبت به آنها حساس باشید:
- تاخیر در رسیدن به مراحل رشد فیزیکی مانند غلت زدن و نشستن
- عدم وجود نشانه هایی مبنی بر شروع راه رفتن در ۱۸ ماهگی
- اندام سفت یا توان ماهیچه ای اندک (کودک نمی تواند اجسام با وزن سنگین را نگه دارد)
- همیشه روی نوک انگشتان پا راه می رود
- قادر نیست از هر دو سمت بدنش استفاده کند (فقط با پای چپ لگد می زند)
- نمی تواند به آسانی اشیا را نگه دارد و از آنها استفاده کنید (قادر نیست فنجان را در دستش نگه دارد و یا با مداد رنگی خط خطی کند)
- دست و پا چلفتی است و اغلب زمین می خورد
- بعد از ۱۸ ماهگی آب دهانش بیرون می ریزد
- در جویدن و بلیعدن مشکل دارد

از دست دادن مهارت های حرکتی که پیش از این بر آن تسلط داشته است مانند دست تکان دادن برای خداحافظی (مگر اینکه دچار بیماری یا استرس و یا یادگیری مهارت تازه ای باشد، در این موارد پسرفت کودک طبیعی است)

روش های تشخیص تاخیر در مهارت های ظریف و درشت حرکتی کدامند؟
علاوه بر اینکه پزشک کودک بر مراحل رشد او نظارت دارد، تشخیص تاخیر در مهارت های فیزیکی در وهله اول توسط والدین صورت می گیرد. مراقب نشانه هایی که در بالا به آن اشاره شد باشید و در صورت مشاهده هرگونه نقص و یا شاخص تاخیر رشدی کودکان نوپا، بدون معطلی به پزشک مراجعه کنید. به احتمال زیاد، پزشک بررسی های بیشتر توسط متخصص رشد و/ یا عصب شناس و یا شرکت در برنامه های بازتوانی اولیه را توصیه خواهد کرد.

این معاینات بر وضعیت کلی، قدرت، واکنش و هماهنگی ماهیچه ای متمرکز است و در مرحله بعدی متخصص رشد ذهنی نتایج معاینات را بررسی می کند تا تشخیص رسمی و نهایی انجام شود. این تشخیص می تواند هیپوتونی (کاهش کشیدگی عضلات)، خام حرکتی و یا تاخیر حرکتی ساده باشد.

علت تاخیر در مهارت های حرکتی درشت و ظریف چیست؟
مشکلات و بیماری های عصبی مانند فلج مغزی و خام حرکتی - نوعی اختلال حرکتی است که کودکان در انجام الگوهای حرکتی متناسب با سنشان از هماهنگی و تبحر لازم برخودار نیستند و برای طراحی و انجام کامل وظایف خود دچار مشکل می شوند – بر عملکرد مغز برای ارسال پیام به ماهیچه ها تاثیر می گذارند و منجر به مشکلات مرتبط با مهارت های حرکتی می شوند.

روش های بهبود تاخیر مهارت های حرکتی ظریف و درشت کدامند؟
خبر خوب این است که  RX مخصوص کودکان مبتلا به تاخیر رشدی شامل کاردرمانی، گفتاردرمانی و درمان های فیزیکی است. این نوع درمان بیشتر شبیه بازی مخصوص کودکان طراحی شده است. به طور مثال برای تقویت ماهیچه های دست کودک، کاردرمانگر اسباب بازی های مخصوص دست ورزی را در اختیار کودک قرار می دهد و یا برای بهبود تعادل و هماهنگی ماهیچه ای از تجهیزاتی که در زمین بازی وجود دارند، استفاده کند.

منبع:ninisite.com