همه مکان هایی که داعش نابود کرد

تروریست های داعش غیر از انسان ها در حال از بین بردن تاریخ جهان هم هستند.

هفته نامه همشهری جوان - محمدتقی حاجی موسی: تروریست های داعش غیر از انسان ها در حال از بین بردن تاریخ جهان هم هستند. آنچه در ادامه می خوانید تنها بخش کوچکی از جنایات این گروه تروریستی است. 

 تقریبا دو سال پیش بود که اعضای مسلح داعش سوار بر خودروهای پلاک عربستان وارد موصل شدند و این شهر را تسخیر کردند. از همان موقع رفته رفته قلمروی این گروه گسترش یافت و بخش زیادی از شمال و شمال غرب عراق به همراه بخش هایی از سوریه را تصرف کردند. حالا اما بعد از گذشت 23 ماه و کشته، زخمی و آواره شدن هزاران تن، داعش نزدیک به نیمی از قلمروی خود را از دست داده و در ضعیف ترین دوران خود به سر می برد.

از این 50 درصد، تقریبا 40 درصد مربوط به عراق است و ده درصد به سوریه و نیروهای مردمی عراق و سوریه امید زیادی دارند که هرچه زودتر با آزاد کردن موصل و رقه، این گروه تکفیری هم به زباله دان تاریخ بپیوندد اما خاطرات جنایات داعش به این زودی ها از یاد کسی نخواهد رفت؛ جنایاتی که با قتل عام مردم، سر بریدن اسیران و ویران کردن شهرها و مکان های تاریخی گره خورده است و این مورد آخر، موضوعی است که در این مطلب می خواهیم به آن بپردازیم چرا که همین چند روز پیش داعش یکی از دروازه های تاریخی شهر نینوا به نام المسقی را که متعلق به قرن هفتم قبل از میلاد و دوران آشوریان بود.

با بولدوزر ویران کرد تا نشان دهد چه قرابت عجیبی با طالبان دارد؛ طالبانی وقتی که در افغانستان قدرت داشت به بهانه شرکت و خرافات، مجسمه بودا در بامیان را منفجر کرد و حالا این داعش است که راه آنها را در سوریه و عراق ادامه می دهد و این تخریب اماکن تاریخی، نگرانی بسیاری از مردم دنیا را به همراه داشته است؛ نگرانی از نابود شدن آنچه تاریخ تمدن بشری به حساب می آید و البته داعش کجا و این حرف ها کجا؟

سوریه

* پالمیرا

برای قرن ها، پالمیرا در صحرای شرق دمشق واحه و منزلگاهی بود برای کاروان هایی که در جاده ابریشم حرکت می کردند؛ قسمتی پررونق از امپراتوری روم که در حال تبدیل شدن به یک کلانشهر ثروتمند بود. بهترین اوضاع شهر در اواخر قرن سوم بود زمانی که به وسیله ملکه زنوبیا اداره می شد و در برابر روم دست به شورش زد اما ملکه شکست خورد و پالمیرا توسط ارتش روم در سال 273 میلادی تسخیر و ویران شد. بعد از آن، ردیف خیابان ها و معابد پرابهتش در شرایط آب و هوایی بیابان حفظ شدند و در قرن بیستم این شهر تبدیل شد به یکی از بزرگ ترین مقاصد توریستی سوریه.

داعش شهر جدید پالمیرا و قسمت باستانی آن را چند ماه بعد از اعلام حضورش در ماه می تصرف کرد. اعضای این گروه ابتدا قول دادند که کاری به معابد و ستون های باستانی این شهر نداشته باشند اما همه این قول ها حرف های توخالی بودند و در ماه آگوست، خالدالاسد، باستان شناس سوری در ملا عام اعدام شد. کسی که سال ها در این منطقه حفاری و کاوش کرده بود و پیکر بدون سرش به یکی از ستون های پالمیرا آویخته شد.

ماه گذشته هم داعش تصاویری را منتشر کرد که نشان می داد اعضای آن معبد هزار و نهصد ساله بعلشمین را با انفجار نابود کردند؛ معبدی که یکی از بناهای بسیار سالم به جا مانده از پالمیرا و محل عبادت خدای توفان برای فنیقی ها بود. حالا اما چیزی جز خاک و خرده سنگ و ویرانه باقی نمانده است. یک روز بعد از این، انفجارهایی در معبد بعل یکی از بزرگ ترین معابد شهر گزارش شد و سازمان ملل اعلام کرد که این بنای تاریخی با خاک یکسان شده است.

* صومعه مارالیان

تصاویر این صومعه متعلق به مسیحیان هم در ماه آگوست منتشر شد؛ زمانی که نیروهای داعش تصاویر شهر القربتین در نزدیکی پالمیرا را منتشر کردند. این بنا متعلق به قرن چهارم میلادی بود و یکی از عبادتگاه ها و پناهگاه های مهم مسیحیان سوریه به حساب می آمد. اما بولدوزرها دیوارهای این صومه را خراب کردند و صومعه برای همیشه از بین رفت.

* آپامه آ

یک شهر ثروتمند و تجاری برای رومی ها. «آپامه آ» در زمان شروع جنگ داخلی در سوریه قبل از اینکه اصلا داعشی پیدا شود، به شدت غارت شد. تصاویر ماهواره ای ده ها محفل حفاری در نزدیکی این محل را نشان می داد. موزاییک ها و سنگ هایی که متعلق به دوره رومی ها بودند از جا کنده می شدند و در بازار سیاه به فروش می رسیدند. گفته می شود داعش از محل فروش همین عتیقه ها ده ها میلیون دلار درآمد کسب کرده و توانسته عملیات هایش را ساماندهی کند.

* دورا- اورپوس

محلی مسکونی در نزدیکی رود فرات که چندان هم از مرز سوریه و عراق دور نیست و بعدا توسط روم تبدیل شد به یکی از شرقی ترین پایگاه های نظامی این امپراتوری. این مکان، خانه قدیمی ترین کلیسای مسیحیان دنیاست. به علاوه یک کنیسه با تزیینات بسیار زیبا و تعداد زیادی معبد و ساختمان های سبک رویم. حالا اما تصاویر ماهواره ای یک منطقه خالی را در میان دیوارهای کاهگلی نشان می دهند و شواهد از محو شدن ساختمان ها و غارت این محوطه حکایت دارند.

* ماری

شکوفایی ماری به عصر برنز بر می گردد؛ یعنی 3 هزار تا 1600 قبل از میلاد مسیح باستان شناسان خانه ها، معابد و دستنوشته های بسیار زیادی را روی کتیبه های رسی پیدا کرده اند که نشانه هایی از تمدن را در این منطقه در دوران بسیار دور نمایان می سازد. با توجه به گزارش های مردم محلی و تصاویر ماهواره ای، این منطقه و به طور خاص کاخ پادشاهی به طور کاملا هدفمند غارت و ویران شده است.

---

عراق

* حضر (هترا)

این شهر در قرن سوم قبل از میلاد ساخته شده و پایتخت یک پادشاهی مستقل خارج از محدوده امپراتوری روم بوده است. در این شهر، ترکیبی از معماری رومی یونانی و شرقی وجود دارد و به اهمیت این شهر در مسیر جاده ابریشم گواهی می دهد. هترا که در سال 1985 از طرف یونسکو در زمره میراث جهانی ثبت شد در سال 2014، توسط داعش اشغال شد و به عنوان یک زاغه مهمات و پادگان آموزشی مورد استفاده قرار گرفت.

در آوریل 2015، ویدئویی توسط داعش منتشر شد که نشان می داد جنگجویان این گروه با پتک و استفاده از سلاح های اتوماتیک در حال خراب کردن پیکره هایی که در چندین ساختمان بزرگ این شهر وجود داشتند هستند. همان موقع ایرینا بوکوآ، رییس یونسکو اعلام کرد که تخریب هترا نشان دهنده یک استراتژی ترسناک برای از بین بردن فرهنگ عراق است.

* نینوا

تمدن آشوری ها یکی از اولین امپراتوری های واقعی است که در سراسر منطقه فعلی خاورمیانه گسترده شده بوده و محدوده بسیار وسیعی از دنیای باستان را در سال ها 900 تا 600 قبل از میلاد در سیطره خود داشت. پادشاه آشور قلمرویش را از طریق چندین پایتخت اداره می کرد که در حال حاضر در شمال عراق فعلی واقع شده اند. نینوا بزرگ ترین شهر در تمام جهان بود. این شهر خارج از محدوده موصل است و قسمتی از شهر موصل جدید روی خرابه های نینوا ساخته شده است و وقتی داعش در سال 2014 موصل را تصرف کرد، همین مسئله نینوا را در نقطه توجه داعش قرار داد.

بسیاری از مجسمه ها و پیکره هایی که در این منطقه وجود داشتند، در موزه موصل نگهداری می شدند که برخی از آنها در جریان وحشیگری هایی که در ویدئوهای موزه معلوم است، خسارت شدید دیدند. افراد داعش مجسمه های سربازان نیمه انسان، نیمه حیوانی را که لاماسوس خوانده می شدند و در دروازه باستانی نینوا یعنی نیرگال ایستاده بودند، خرد کردند و کارشناسان می گویند که در نینوا دیگر چیز زیادی برای تخریب باقی نمانده است.

* نمرود

این شهر اولین پایتخت آشوریان است که 3200 سال قبل تاسیس شده و معماری و تزیینات زیاد آن نشان دهنده قدرت و ثروت پادشاه آن بوده است. کاوش ها در مناطق باستانی از سال 1840توسط باستان شناسان انگلیسی شروع شد و طی آن پیکره ها و سنگ نبشته های بسیاری به موزه های سراسر دنیا از قبیل موزه متروپلیتن نیویورک و موزه بریتیش در لندن فرستاده شد و البته بسیاری از آنها هم در عراق ماند.

خود منطقه کاوش بسیار عظیم است، یک زمین دیوارکشی شده 890 هکتاری! وزیر گردشگری و میراث باستانی عراقی گفته که داعش با بولدوزر بخشی از این شهر را ویران کرده اما میزان خسارات هنوز معلوم نیست. تنها امیدی که وجود دارد، این است که قسمتی از شهر که هرگز از زیر خاک بیرون نیامده، احتمالا آسیبی نخواهددید.

* خرساباد

خرساباد، دیگر پایتخت باستانی آشوری هاست و تنها چند کیلومتر با موصل فاصله دارد. کاخی که در این منطقه واقع شده در فاصله سال های 717 تا 706 پیش از میلاد توسط پادشاه آشوری، سارگون دوم ساخته شده است. مجسمه ها و تندیس های این شهر بسیار سالم مانده اند و روی آنها رنگ های اصلی شان به چشم می خورد که نشان دهنده پیروزی های آشوری ها و دسته های نیروهای پادشاهی است.

بیشتر این تندیس ها و مجسمه ها طی کاوش های فرانسوی ها در حدود سال 1800 میلادی از این شهر برده شد. همچنین در دهه های 20 و 30 قرن گذشته تیمی از موسسه شرق شناسی شیکاگو هم این کار را کرد و حالا این آثار در موزه های بغداد، لوور و شیکاگو دیده می شوند و البته معلوم نیست داعش کدام قسمت از این منطقه را ویران کرده است.

صومعه مار بهنام

این صومعه در قرن چهارم بنا شده و به خاطر یکی از قدیس های مسیحی آن زمان  معروف بوده است. این مکان مقدس از حدود سال 1800توسط راهبان کاتولیک نگهداری می شد و قبلا از حمله مغول ها در قرن 13 جان سالم به در برده بود اما در ماه مارس به دست داعش افتاد. تکفیری ها با مواد منفجره گنبد آن را منفجر کردند و تزیینات و کنده کاری های استادانه آن را هم از بین بردند.

مقبره حضرت یونس (ع)

مسجد و مقبره حضرت یونس (ع) در موصل تقریبا برای همه ادیان جایگاه مقدسی است اما از نظر داعش، زیارت پیامبران شرکت و ممنوع است. به همین خاطر در 24 جولای سال گذشته تروریست های داعش تمام مقبره و مسجد را منفجر کردند؛ مثل بسیاری از اماکن عراق، این مسجد هم مثل یک کیک لایه ای بود که روی یک کلیسای قدیمی و قبل از آن روی معابد آشوری بنا شده بود.

داعش به دلیل عدم اجرای این "7 فرمان بن لادن" نابود خواهد شد

اخبار بین الملل - داعش به دلیل عدم اجرای این "7 فرمان بن لادن" نابود خواهد شد

به گزارش «تیک» گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام، موجب ترس و وحشت همگان شده است. سوریه را درگیر کرده، عراق را مورد تاخت‌وتاز قرار داده، ایران احساس خطر کرده، و سیاستمداران آمریکایی متقاعد شده‌اند که داعش خطرناک‌ترین سازمان تروریستی است. ولی ترساندن دیگران یک استراتژی بلندمدت نیست. داعش در حال نابود کردن خود است.

القاعده، سازمانی که دولت اسلامی عراق و شام، به تازگی از آن جدا شده، این حقیقت را درک کرده است. برای سال‌ها، اسامه بن‌لادن و معاونانش همانند مشاورش ایمن الظواهری، سعی کردند به وابستگانشان در مورد مضرات خشونت کنترل نشده توضیح دهند. بن‌لادن در بیانیه‌ها و دستورالعمل حمله‌های ۲۰۱۱ بر اهمیت صبر، اختیار و افکار عمومی تأکید می‌کند. توصیه او که شامل ۷ قاعده می‌شود، طرح واضح و روشنی از اشتباهات داعش را نشان می‌دهد.
 
۱- درگیر جنگ‌های داخلی نشوید. بن‌لادن تشخیص داده بود که جنگ بر سر قلمرو با دولت‌های محلی راهی نامناسب برای رسیدن به حکومت دینی بوده است. در بیانیه ۲۰۱۰، او توضیح داده که چرا این کار در یمن کارساز نبود:
 
جنگ داخلی – همانطور که یمنی‌ها جنگی طولانی را علیه سرویس‌های امنیتی آغاز کرده بودند- بر مردم فشار وارد خواهد کرد. با گذشت زمان، وقتی می‌بینند که برخی از آنها کشته شده‌اند و دیگر تمایلی به جنگیدن نخواهند داشت. در اینصورت ایدئولوژی دولت‌های سکولار کارآمد است و باید رضایت همگان را جلب کرد.
 
داعش این قانون را نادیده می‌گیرد. این گروه خودش را به عنوان یک کشور معرفی می‌کند. میزان پیشروی خود را به عنوان قلمروش تعریف می‌کند. این گروه سعی در کنترل ۴۰ هزار مایل مربع با حدود ۱۰ هزار جنگجو دارد. در همین حال، احزابی که کرسی‌های پارلمان جدید عراق را به دست آورده‌اند در تکاپو برای تشکیل دولتی هستند که بتواند از همه دلجویی کرده و آرامش را به کشور بازگرداند، یعنی همان چیزی که بن‌لادن پیش‌بینی کرده بود.
 
۲- غیرنظامیان را نکشید. نکته اصلی که باعث ناراحتی بن‌لادن شده بود. او در دستورالعمل‌هایی، جهادگران را به جلوگیری از تلفات غیرضروری غیرنظامیان توصیه کرد. او از بمب‌گذاری‌های مساجد و دیگر اماکن عمومی ابراز تأسف کرده و آنرا عامل بیگانگی بسیاری از ملت‌ها با مجاهدین می‌دانست.
 
داعش این نکته را نیز در نظر نگرفته است. بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر و کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل، این گروه شهروندان غیرنظامی را در سوریه و عراق قتل‌عام کرده است. این گروه نه‌تنها سربازان دشمن بلکه هر کسی را که برای دولت کار می‌کند، هدف قرار داده است. در سوریه یک روحانی مهم، داعش را به خاطر کشتار کودکان و غیرنظامیان، تکفیر کرده است. در عراق بعثی‌هایی که در کنار داعش مبارزه می‌کنند وعده داده‌اند که این گروه را از کشتار مردم بی‌گناه بازدارند.
 
۳- خونریزی‌ها را علنی نکنید. طبق یکی از بیانیه‌ها به‌دست‌آمده از القاعده، که گفته می‌شود توسط بن‌لادن یا معاون او عطیه عبدالرحمان نوشته شده، او از وابستگان یمنی القاعده می‌خواهد تا از به کار بردن کلماتی که مردم را از مجاهدین دور می‌کند خودداری کنند. او در این نوشته می‌گوید که بیانیه‌های گروه ما باید با دقت به منظور اجتناب از آنچه دشمن به ما نسبت می‌دهد و ما را حیوان و قاتل می‌نامند، نوشته شود.
 
داعش با عجله و بی‌پروا برای خود دشمن می‌تراشد و توحش خود را تبلیغ می‌کند. مردم را گردن می‌زند. عهد می‌کند که تمام شیعیان را بکشد. ویدیوهایی از اسرایی پخش می‌کند که با شلیک گلوله کشته می‌شوند و خودروهایی را در حال حمل مسلسل نشان می‌دهد. یک هفته قبل، داعش برای نشان دادن مبارزات خود عکس‌هایی را از اعدام ۱۷۰۰ سرباز اسیر عراقی به وسیله مجاهدان نشان داد. عنوان عکس‌ها این بود:”صدها شیعه کثیف کشته شدند.” در عنوان دیگری نوشته: ” نابودی شیعیانی که از پایگاه‌های نظامی خود فرار کرده بودند.” سومین عنوان می‌گوید: "این سرنوشت شیعیان مالکی است” چهارمین عنوان: "به آنها نگاه کنید که با پاهای خود به سوی مرگ می‌روند.” تبلیغاتی بدتر از این برای تحریک احساسات عمومی و دشمن‌تراشی نمی‌توان تصور کرد.
 
۴- با خشونت رفتار نکنید. بن‌لادن یک بنیادگرای مذهبی بود، اما به متحدانش هشدار داده بود که از خشونت دوری کنند تا بر افکار عمومی تأثیر سوء نگذارند. گروهی که به بدترین شکل از این قانون سرپیچی کرد، الشباب در سومالی بود. در بیانیه سال ۲۰۱۱ بن‌لادن با عطیه می‌گوید: ” باید به برادران در سومالی در مورد فواید شک در هنگام برخورد با جرائم و اعمال شریعت،‌ طبق گفته‌های پیامبر و استفاده از شبهات برای تخفیف در مجازات، توصیه‌هایی کرد.”
 
هنگامی که داعش یک شهر را تصرف می‌کند، در ابتدا از این قانون پیروی می‌کند. ولی به زودی این رفتار خوب از بین می‌رود. این گروه به توقیف اموال و کمک‌های انساندوستانه می‌پردازند. مسیحیان و مسلمانان مرتد را اعدام می‌کنند. دو روز پس از تصرف موصل، یعنی دومین شهر بزرگ عراق، داعش دستور داد که مشروب و سیگار ممنوع است، به زنان دستور داد که در خانه بمانند و اعلام کرد که کارمندان دولت که توبه نکرده باشند اعدام می‌شوند. این رفتارها باعث می‌شود تا مبارزان سنی که با داعش همکاری کرده‌اند با آنها دشمن شوند. یکی از رهبران قبایل به نیویورک تایمز گفت:” در برخی از مناطق که توسط داعش تصرف شده است آنها مردم ما را می‌کشند و قوانین اسلامی خود را بر ما تحمیل می‌کنند. ما این را نمی‌خواهیم.”
 
۵- جایی را که نمی‌توانید تغذیه مردمش را تأمین کنید، قلمرو خود ننامید. در بیانیه ۲۰۱۰ بن‌لادن هشدار داده بود: موضوع تأمین نیازهای اساسی، مسئله‌ای است که باید قبل از به دست گرفتن کنترل یک کشور و یا شهر در نظر گرفته شود. اگر نیروی کنترل‌کننده، که از حمایت اکثریت مردم منطقه‌ای که در دست گرفته، برخوردار است نتواند نیازهای اولیه مردم را برآورده کند، حمایت آنها را از دست داده و خود را در موقعیتی دشوار قرار خواهد داد که سختی آن‌طور فزاینده، افزایش خواهد یافت. مردم نمی‌توانند مرگ کودکان خود را بر اثر کمبود غذا یا دارو ببینند.
 
داعش به این راهنمایی نیز هیچ توجهی نمی‌کند. این گروه می‌گوید که بهبود شرایط مردمی که تحت سلطه آن قرار می‌گیرند، از دین آنها اهمیت کمتری دارد. به گزارش صلیب سرخ در فلوجه، شهری که به مدت ۶ ماه تحت کنترل داعش بود، کمبود شدید غذا، آب و مراقبت‌های بهداشتی دیده می‌شد.
 
۶- با متحدان خود نجنگید. بن‌لادن سعی کرد تا کج‌خلقی و برادرکشی سازمان القاعده در عراق را که داعش یکی از زیرمجموعه‌های آن است، کنترل کند. او از همکاران خود خواست تا هرگونه درگیری بین تمام اشخاص جهادگر در عراق را حل‌وفصل کنند. او این درگیری‌ها را به عنوان درسی برای مردم یمن می‌دانست و به آنها در مورد برخورد با شرکای بالقوه مسلمان هشدار داده بود:
 
بسیاری از عراقی‌ها علیه آمریکا به مجاهدین پیوستند تا اینکه برخی اشتباهات رخ داد و بچه‌های قبیله الانبار بدون هیچ علتی، مورد حمله قرار گرفتند (آنها تهدیدی علیه مجاهدین محسوب نمی‌شدند)، ولی در حال ثبت‌نام در نیروی امنیتی بودند. این حمله باعث شد که آن قبیله با مجاهدین مخالف شود.
 
اعضای داعش این درس را نیز نادیده گرفته‌اند. این گروه از همکاری با متحد خود در سوریه یعنی جبهه النصره خودداری کرد. داعش به گروه‌های دیگر شورشی نیز حمله می‌کند. در تاریخ ۸ ژوئن، داعش دفاتر کردها در عراق را بمباران کرد. در ۲۲ ژوئن، خانه‌های اعضای بعثی سازمان را نابود کردند که برای موفقیت داعش در عراق بسیار ناگوار بود. اعضای خانواده رهبر یک گروه شبه‌نظامی اسلامی در عراق را نیز کشت. حالا برخی از بعثی‌ها در حال مبارزه با داعش هستند و شبه‌نظامیان کرد به ارتش عراق برای بازپس‌گیری شهرها کمک می‌کنند.
 
۷- قبل از موعد مقرر به دشمنان خود هشدار ندهید. بن‌لادن در سال ۲۰۱۰ به پیروان خود در یمن توصیه کرد که جنگ را در آنجا تشدید نکنند، به خاطر اینکه ظهور نیرویی از مجاهدین در یمن مسئله‌ای است که باعث می‌شود دشمنان ما در سطح بین‌المللی و محلی تحریک شده و هشداری بزرگ برای ما محسوب شوند.حاکمان سعودی یک بار هشدار داده بودند که بودجه عظیمی را به قبایل یمن می‌پردازند تا ما را بکشند. آنها با کمک اکثریت پیروز خواهد شد، و نیروی مجاهدین در یمن را زیر آتش خواهند گرفت. و این در حالی است که برادران ما در یمن به حد کافی قدرت مقابله با آنها را دارا نیستند.
 
داعش این صبر و شکیبایی را ندارد. این گروه دشمنانی را با عجله و بی‌پروایی برای خود ایجاد کرده است. جنگجویان داعش به خطوط مرزی سوریه و اردن حمله کرده‌اند. به کنسولگری ترکیه در موصل حمله کرده و کارکنان و خانواده‌های آنان را ظاهراً برای تحقیقات از آنجا برده‌اند. ۳۱ راننده کامیون ترکیه را ربوده و خواستار ۵ میلیون دلار باج شده‌اند. به حرم شیعیان در سامرا حمله کرده‌اند. در سه روز، آنها صدها مایل از موصل تا بغداد را پیش رفته و وعده داده‌اند که به شیعیان در خانه‌هایشان حمله می‌کنند.
 
در حال حاضر ارتش سوریه که قبلاً داعش را از کشورش بیرون رانده، شبه‌نظامیان این گروه را در عراق بمباران می‌کند. هزاران نفر از شیعیان به منظور تقویت ارتش عراق ثبت‌نام کرده‌اند. آمریکا و ایران که چند دهه دشمن خونی هم بودند، در حال بررسی همکاری محدود برای جلوگیری از پیشروی داعش هستند. جناح‌های سیاسی در حال تلاش برای سازمان‌دهی یک دولت چند قومی در بغداد هستند. دولت ترکیه بدون شک در حال طرح یک ضد حمله است. داعش جنگی را میان خودش ازیک‌طرف و هر حوزه و کشور در اطراف عراق، از طرف دیگر، ایجاد کرده است. این هرج‌ومرج نیست، بلکه اتحاد است.
 
ما قبلاً هم چنین اوضاعی را شاهد بوده‌ایم. هشت سال پیش، جهادگران در عراق اشتباه مشابهی را مرتکب شدند. آنها مردم را از خود بیگانه کرده و بعد به وسیله قبایلی که در کنار خودشان می‌جنگیدند به بیرون رانده شدند. و حالا به عنوان داعش فقط به خاطر اینکه دولت عراق برخی را مورد آزار و اذیت قرار می‌داد و به قبایل بی‌اعتنایی می‌کرد، توانستند دوباره برگردند. حالا جهادگران برگشته‌اند تا کار همیشگی‌شان را انجام دهند: نابود کردن زندگی‌ها، جامعه و خودشان.

اخبار بین الملل - تیک