این اشتباهات در مصاحبه شغلی فاجعه‌اند!

مجله دیجی کالا - اسماعیل دلخموش: فرض کنید تمام ویژگی‌های لازم برای به‌دست آوردن یک شغل را دارید و برای مصاحبه هم کاملا حاضرید. هم درباره شرکت و هم درباره مسئول استخدامی که قرار است با او ملاقات کنید اطلاعات کافی به دست آورده‌اید.

هم برای سوالات هوشمندانه طرف مقابل آماده شدید و هم مثال‌هایی آماده کرده‌اید که نشان دهید در شغل‌های قبلی‌تان دستاوردهای قابل توجهی داشته‌اید. خلاصه بدجوری آماده‌اید. اما ویکی اولیور، متخصص توسعه حرفه‌ای معتقد است حتی در چنین شرایطی هم احتمال دارد با مشکلات زیادی مواجه شوید. او می‌گوید تحقیقات نشان داده اغلب مصاحبه‌ها به دلیل مشکل در ارتباطات اجتماعی شکست می‌خورند نه به دلیل عدم وجود صلاحیت.

وقتی با شخصی مصاحبه می‌کنید باید بدانید او هر لحظه دارد شما را ارزیابی می‌کند. از خودش می‌پرسد دیدن هر روزه این آدم چه احساسی بهم می‌دهد؟ اگر این را در ذهن داشته باشید به تعامل اجتماعی‌تان حین مصاحبه بیشتر توجه می‌کنید. برای پرهیز از اشتباهاتی که در مصاحبه‌های شغلی گران تمام می‌شوند، 7 نمونه رایج از آنها را مرور می‌کنیم.

  ۱. دیر رسیدن حتی اگر دلیل موجهی داشته باشید

شاید توی ترافیک گیر کنید یا تصادف کرده باشید. به هر حال احتمال دارد دلیل موجهی برای تاخیرتان داشته باشید اما تفاوتی ندارد که دلیل‌تان موجه باشد یا نه. با این کار تاثیر بدی بر روی مصاحبه کننده می‌گذارید. برای پرهیز از این مشکل رایج کمی زودتر راه بیفتید و توی پارک یا کافه‌ای آن اطراف وقت بگذرانید تا زمان مصاحبه برسد. بدتر از همه این است که هم دیر برسید و هم آماده نباشید. سعی کنید هرگز دیر به مصاحبه نرسید.

  ۲. تماس چشمی کم و شل دست دادن

خیلی چیزها از همان لحظه اول و با نوع دست دادن شما برای طرف مقابل روشن می‌شود. وقتی ضعیف و شل دست طرف مقابل را می‌گیرید، کف دست‌تان عرق کرده و از تماس چشمی پرهیز می‌کنید به طرف مقابل می فهمانید که یک آدم کم اعتماد به نفس و کمرو هستید. صفاتی که در اغلب محیط‌های حرفه‌ای شانس‌تان را برای تصاحب شغل کم می‌کنند.

  ۳. عجیب و غریب لباس پوشیدن

شاید از لباس‌های عجیب و غریب خیلی خوشتان بیاید. شاید خوشتان بیاید کراواتی عجیب بپوشید یا یک گوشواره خیلی بزرگ بیندازید. این جور لباس پوشیدن را به وقتی دیگر موکول کنید و برای مصاحبه شغلی لباسی متعارف بپوشید. معتقدید با لباس‌های عجیب بیشتر به چشم می‌آیید و به یاد آدم‌ها می‌مانید؟ بله، ولی در یک مصاحبه شغلی باید بخاطر هوش و ذکاوت‌تان به چشم بیایید و در خاطر بمانید، نه بخاطر لباس عجیب‌تان.

این که چقدر حرفه‌ای هستید به شدت از طرز لباس پوشیدن‌تان هویدا است. حتی اگر در محیطی که خیلی جدی نیست به مصاحبه می‌روید سهل‌انگارانه لباس نپوشید چون به کارفرما نشان می‌دهید همان کار را هم جدی نگرفته‌اید. از طرف دیگر اگر جوری لباس بپوشید که انگار دارید می‌روید مهمانی، مصاحبه‌کننده حس می‌کند شما درک لازمی از کسب و کار و لباس مناسب آن ندارید.

  ۴. دولا و خمیده بودن بدن

خیلی از ما گاهی اوقات همین طور می‌ایستیم یا می‌نشینیم. اما دست کم نگذارید این اتفاق موقع مصاحبه بیفتد. شکل قرار گرفتن بدن‌تان تاثیر زیادی روی دیگران می‌گذارد و شخصیت‌تان را نشان طرف مقابل می‌دهد. بدن افتاده نشان کمبود اعتماد به نفس، تکان دادن پا نشان اضطراب، دست به سینه نشستن روبروی مصاحبه‌کننده نشان تخاصم و غرور ارزیابی می‌شوند. حسابی حواس‌تان را جمع کنید که از طریق بدن‌تان چه پیامی را به سوی طرف مقابل می‌فرستید.

  ۵. زیادی حرف زدن

اگر موقع عصبی شدن زیاد حرف می‌زنید باید بدانید که زیاد حرف زدن می‌تواند به قیمت از دست دادن مصاحبه تمام شود. مصاحبه شوندگانی که مدام از مصاحبه‌کننده سوال می‌پرسند، در جواب سوال‌های‌اش پرگویی می‌کنند و احساس وظیفه می‌کنند که هر سکوتی را بشکنند؛ این افراد با گزافه‌گویی غیر قابل کنترل‌شان در مصاحبه‌‌کننده ایجاد نفرت می‌کنند.

  ۶. دستور زبان بد و بیش از حد خودمانی حرف زدن

برای اغلب مدیران دستور زبان ضعیف نشان از توانایی ارتباطی ضعیف است. افرادی که از اصطلاحات محاوره‌ای استفاده می‌کنند یا زبان‌شان زیادی غیر رسمی است نمی‌توانند در جهان حرفه‌ای کار که ارتباطات رسمی و شفاهی در سطح بالاتری در جریان است جلوی این زبان محاوره‌ای خود را بگیرند.

بدتر از همه این است که از لغت‌های توهین‌آمیز استفاده کنید. این کار عدم پختگی فرد را نشان مصاحبه کننده می‌دهد. استفاده از یک لغت توهین آمیز کافی است تا مصاحبه به سادگی خاتمه یابد.

  ۷. کانال‌های ارتباطی غیرحرفه‌ای

گرچه ویژگی‌های موبایل و ایمیل‌تان به خودتان مربوط است اما ویژگی‌های این کانال‌های ارتباطی باعث قضاوت‌های متفاوتی درباره‌تان می‌شوند. مثلا اینکه آدرس ایمیل‌تان چیست. یک اسم یا اصطلاح نامناسب در آدرس ایمیل‌تان می‌تواند باعث تجدیدنظر مصاحبه کننده در استخدام شما شود.

زومیت: امروزه پیدا کردن شغل مناسب یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوانان جویای کار به حساب می‌آید. آنها آگهی‌های متعددی را خوانده، تعداد بی‌شماری رزومه تحصیلی و کاری می‌فرستند و هر از گاهی به مصاحبه‌های شغلی دعوت می‌شوند تا بخت و اقبال خود را بیازمایند. در این مقاله کوشیده‌ایم برخی از اشتباهات رایج در مصاحبه‌های شغلی را که می‌توان از آنها اجتناب کرد را گردآوری کنیم.

اگر شما هم مدتی است که به دنبال کار مناسب خود می‌گردید، حتماً دریافته‌اید که شانس حضور در مصاحبه‌های شغلی به همین سادگی‌ها پیش نمی‌آید. پس بهتر است در این جلسه هوشمندانه حاضر شده و بکوشید از اشتباهات احمقانه‌ای که می‌توان از آن‌ها به سادگی پیش‌گیری کرد، اجتناب نمایید.

۱. ندانستن نام مصاحبه‌کننده

زمانی که به یک مصاحبه‌ی شغلی دعوت می‌شوید، طرف مصاحبه‌تان حتما پرونده‌ی شما را پیش روی دارد که حاوی نام و مشخصات کامل شما به همراه عکس‌تان است. این پرونده را خود شما به آن‌ها داده‌اید! منظور از پرونده همان رزومه‌ی کاری و تحصیلی‌تان است یا سایر فرم‌هایی که برای آنها پرکرده‌اید.

 اگر هوشمند باشید، در زمان دعوت به مصاحبه می‌توانید با چرب زبانی نام طرف مصاحبه کننده‌تان را از منشی بگیرید و آن را در ذهن داشته‌ باشید و نهایتا زمانی که به جلسه وارد می‌شوید، با گفتن نام، وی را محترمانه مورد خطاب قراردهید و بگویید: «آقای فلانی، از دیدار شما خوشبختم!».

---

۲. گم‌کردن راه و دیر رسیدن

هیچ عذر و بهانه‌ای قابل قبول نیست! دیر رسیدن به مصاحبه‌ی شغلی بدترین اتفاق ممکن است که می‌تواند به منزله‌ی عدم قبولی در این آزمون سرنوشت ساز باشد. مهم نیست که در‌ ترافیک گیر کرده‌اید، راه را گم کرده یا مسیر را اشتباهی رفته‌اید، یا حتی با موجودات فضائی برخورد داشته یا صاعقه به شما زده است! نه تنها این مصاحبه بلکه نباید به هیچ قراری دیر برسید. می‌توانید قبل از رفتن نگاهی به نقشه‌ انداخته و مسیر خوب را بیابید. اگر جایی که می‌روید خیلی دور است یا پیش‌تر به آن طرف شهر نرفته‌اید،

بهتر است با یکی از دوستان یا اقوام که آنجا را خوب می‌شناسد، مسیر رفت و آمدتان را چک کنید. اگر هم خیلی این جلسه برایتان مهم است یک روز قبل، شخصا مسیر را بروید و زمان صرف شده را بسنجید. توصیه می‌کنیم در روز مصاحبه حداقل ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زودتر از ارزیابی‌تان از خانه بیرون بزنید تا در‌ترافیک، تصادف یا هر حادثه ناخواسته و پیش‌بینی نشده‌ی دیگر ناک‌اوت نشوید.

---

۳. عدم پاسخ به پرسش‌های چالشی

مسلما در چنین جلساتی با برخی سوالات چالشی روبه‌رو می‌شوید که پاسخ دادن به آن‌ها زیرکی خاصی می‌طلبد. سوالاتی که تنها با حواس جمعی، نمی‌توان پاسخ سریع و درستی به آنها داد، و لازم است تا جوانب روانشناختی و شخصیتی پاسخ را به دقت ارزیابی نمایید.

از آن جمله می‌توان به پرسش‌هایی نظیر: «بزرگ‌ترین ضعف شما چیست؟»، «به چه دلیل دنبال شغل تازه‌ای می‌گردید؟»، «دلایل شما برای‌ ترک شغل قبلی‌تان چیست؟»، «چه رقمی را برای حقوق و مزایا در نظر گرفته‌اید؟»، «برای ۵ سال آینده‌ی خود چه اهداف و آرمان‌هایی در نظر گرفته‌اید؟». بهتر است پیش از رفتن به مصاحبه و گیر کردن در چنین سوالاتی پاسخ‌ها را با یک روانشناس چک کنید. طبیعتا یک نیروی انسانی زیرک که از پس چنین پرسش‌هایی بر‌می‌آید مناسب تصدی پست مربوطه است.

---

۴. عدم معرفی معرف

اغلب افراد زمانی که مشغول تهیه رزومه‌ی کاری و تحصیلی خود هستند حوصله نمی‌کنند معرف‌های خود را به درستی ذکر کنند. بکوشید با حوصله و دقت فرم‌ها را پر کرده و حداقل ۳ نفر معرف مناسب را به کارفرمای آینده‌ی خود معرفی نمایید. این معرف‌ها می‌توانند شامل کارفرماهای پیشین، پروژه‌های تکمیل‌شده‌ی قبلی، موسسات آموزشی که از آنها مدرک تحصیلی‌ یا تجربی دریافت کرده‌اید و غیره باشند. یادتان نرود که درج شماره‌ی تلفن، نشانی و ایمیل از معرف‌های مهم ضروری است.

---

۵. نپرسیدن هیچ پرسشی

عموما در خلال مصاحبه‌ی شغلی به شما فرصتی داده می‌شود تا سوالات احتمالی‌تان را از مصاحبه کننده‌ بپرسید. یکی از احمقانه‌ترین رویکردها نپرسیدن هیچ سئوال بدرد بخور یا مطرح کردن سوالات سطحی است. به این‌ ترتیب تصویری که از خود می‌سازید، مسلما شباهت زیادی به یک متقاضی‌ ناآماده دارد که علاقه‌ای به کار نداشته یا هیچ توجهی به آینده‌ی خویش ندارد. پرواضح است که مطرح کردن سوالات از پیش مطرح‌شده‌ای که عمیق بوده و نشانگر تمایل شما به شغل است، می‌تواند برگ برنده‌ای باشد که رو کردنش شانس شما را بالا می‌برد.

---

راهنما

حالا که تا به این‌ جا‌ی مقاله با ما همراه بوده‌اید چند کارت آس برای‌تان داریم که با رعایت این موارد احتمال قبولی‌تان در آزمون شغلی بالا می‌رود:

توصیه می‌شود پیش از عزیمت به محل مصاحبه اطلاعات بیش‌تری راجع به کمپانی و حوزه‌ی کاری آنها کسب کنید، مسلما آگاهی از پیش زمینه‌های کاری آنها بینش بهتری به شما داده و در جلسه‌ی مصاحبه به کارتان می‌آید. برای نیل به این مهم عمو گوگل را از یاد نبرید!

پیش از آن که درباره‌ی حقوق و مزایای کار بپرسید، سوالات هوشمندانه‌تری درباره‌ی وظایف محوله، امکان پیشرفت شغلی، ملزومات کسب موفقیت در کار و مسائلی از این دست را مطرح نمایید تا تصویر حرفه‌ای‌تری از خود را در ذهن مصاحبه کننده‌ ایجاد نمایید.

پرسش پیرامون ساعات کار، حقوق و دستمزد، مزایای شغلی و موضوعاتی از این دست را می‌توان در انتهای جلسه یا حتی جلسات بعد مطرح نمود، بهتر است به شغل آینده‌ی‌تان به عنوان یک پروسه‌ی بلند مدت نگاه کنید تا یک کار مقطعی که تنها برای دریافت پول انجام می‌شود!