نقش‌مادران در كاهش‌ عوارض بلوغ دختران

 

خیلی از دختران ایرانی وقتی درباره دوران بلوغ شان حرف می‌زنند، ممكن است چنین احساسی داشته باشند. تغییرات دوران بلوغ هم برای دختران و هم برای پسران اهمیت دارد، اما مسائل دختران به خاطر شرایط خاص فرهنگی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌كند. مادر، به عنوان نزدیك‌ترین فرد از نظر عاطفی به فرزندش، می‌تواند گذر از این دوران را برای او آسان‌تر كند.

 

نشانه‌های بلوغ كه در دختران ایجاد می‌شود، احساس اضطراب هم همراه آن به وجود می‌آید. در جوامع و خانواده‌هایی كه آموزش جنسی كافی به نوجوانان ارائه نمی‌شود ، پیدا شدن اولین علائم ممكن است با تعبیراتی نادرست از جنسیت یا احساس بیماری، طرد شدگی و سردرگمی‌در دختران همراه شود.

 

 

چرا دختران؟

 

زندگی دخترانه، از هر نظر زندگی حساسی است و وقتی این حساسیت‌های طبیعی با ویژگی‌های فرهنگی جامعه‌ای مثل جامعه ما آمیخته می‌شود، دوچندان خواهد شد. مسائل زنانه همواره در پرده‌ای از شرم و حیا پیچیده شده‌اند و اطلاع‌رسانی درخصوص آنها به شكل رسمی‌ وجود ندارد.

 

با این‌كه دختران از سال‌های انتهای دبستان با تغییرات دوران بلوغ روبه رو می‌شوند ، مدرسه‌ها در این زمینه به آنها آموزش نمی‌دهند و این وظیفه تنها بر دوش خانواده‌ها باقی می‌ماند. در خانواده هم این نقش از مادر طلب می‌شود ؛ این‌كه یك تنه فرزندش را از تغییراتی كه پیش رو دارد آگاه كند و بكوشد اتفاق بزرگ بلوغ، با كمترین هزینه و در نهایت آرامش پیش برود.

 

پسران نوجوان این امكان را دارند كه به خاطر ارتباط‌های گسترده‌تر اجتماعی و قرار داشتن در معرض دریافت اطلاعات راحت‌تر با مساله بلوغ روبه‌رو شوند، ضمن این‌كه مربیان و پدران هم برای انتقال اطلاعات به آنها راحت‌تر عمل می‌كنند. همه این عوامل باعث می‌شود نقش مادران برای همراهی در این مرحله مهم در زندگی دختران پررنگ‌تر شود.

 

دوره نوجوانی از 11 تا 13 سالگی شروع می‌شود و تا 18 سالگی ادامه دارد. این دوره، دوران تعارض بین رفتار كودكانه و بزرگسالی است. اما چندسال قبل از ورود كودك به سن نوجوانی، تغییرات اندكی درجسم و رفتارش آشكار می‌شود. این تغییرات در دخترها شایع‌تر است.

 

 

در آستانه تغییر

 

با بروز نامحسوس نشانه‌های بلوغ، كودكان كم‌كم دست از بازی می‌كشند و بیشتر تمایل دارند اوقاتشان را با همسالان همجنس خود بگذرانند. آنها ساعت‌ها با دوستانشان حرف می‌زنند. در ابتدای این صحبت‌ها یعنی همان سال‌های پیش از بلوغ، كودكان درباره خانواده، افتخاراتی كه خانواده‌شان داشته، مسافرتی كه پدر و مادرشان داشتند، دارایی‌های خانوادگی، دوستان و آشنایانشان و بحث‌های داغی كه این روزها در زندگی آنها جاری است صحبت می كنند.

 

آنها سعی می‌كنند خود و خانواده‌شان را برتر از دیگری بدانند یا حتی با خیالپردازی‌هایی، ذهن دوستانشان را به سمت خود سوق دهند. حساسیت این دوران كمتر از دوران بلوغ نیست، چون زمینه‌های برقراری ارتباط نزدیك بین مادران و دخترها، از همین زمان شروع می‌شود.

 

ممكن است خیلی از پدر و مادرها گمان كنند بچه‌ها در دوران پیش از بلوغ زیاد حرف می‌زنند یا به دوستانشان دروغ می‌گویند. این طور نیست. آنها واقعیت‌های زندگی‌اشان را با خیالات می‌آمیزند و به دوستانشان می‌گویند، اگر رفتارهای اینچنینی بچه‌ها مورد انتقاد قرار بگیرد و بخصوص مادرها دخترانشان را به دروغگویی متهم كنند یا رفتارهای افراطی‌شان را در وقت گذرانی با همسالان درك نكنند، وقتی بچه‌ها وارد مرحله بعدی یعنی دوران بلوغ شوند، ارتباط درستی بین آنها و مادرانشان برقرار نمی‌شود.

 

این دوره بهترین دوره‌ای است كه می‌توان به رفتارهای كودك در آستانه بلوغ جهت مناسب داد؛ مثلاً می توان دوستان آنها را كه اكثرا هم محله‌ای‌ها و همكلاسی‌هایشان هستند، شناسایی كرد و البته این كار باید غیرمستقیم انجام شود.

 

با ورود كودك به این مرحله و بروز این نوع رفتارها، رفتار مادرها هم باید تغییر كند و پخته‌تر و منطقی‌تر شود. این مساله را می‌توان این طور تعبیر كرد كه با شروع مراحل بلوغ در دختران، مادران نیز وارد مرحله تازه‌ای می‌شوند كه باید در آن بخش‌های تازه‌ای از وجود خود را كشف كنند.

 

نباید دختران را با همان شیوه‌های قبلی به سمت خود گرایش داد. مادران باید باور كنند كه او در تلاش برای رسیدن به استقلال فكری و منطقی است و حتی در این مرحله ممكن است شاهد نافرمانی‌ های او باشند.

 

 

سردرگمی ‌و ترس

 

با شروع دوران بلوغ، دختران همزمان دچار تغییراتی در جسم و روحشان می‌شوند. درك همزمان این تغییرات برای آنها می‌تواند دشوار باشد و مادران را هم سردرگم كند.

 

بسیاری از مادران از مواجهه با این دوران وحشت دارند. سن بلوغ دختران پایین است و مادر هنوز برای آن آمادگی ندارد. در حالی كه مادر هنوز درگیر كودكی‌های دخترش است و او را دختربچه‌ای به حساب می‌آورد، دخترش با نشانه‌های رفتاری و جسمی ‌به او اعلام می‌كند كه كودكی به پایان رسیده و خیلی زود وارد دنیای زنانه خواهد شد.

 

بین مادرها خیلی شایع است كه به دلیل‌های روان‌شناختی نسبت به این مساله موضع می‌گیرند. برای آنها درك این واقعیت سخت است كه دخترشان كم‌كم به یك آدم بالغ و مستقل تبدیل می‌شود. به همین دلیل شیوه انكار را در پیش می‌گیرند و سعی می‌كنند موضوع را نادیده بگیرند.با این حال، نشانه‌های بلوغ منتظر مادران نمی‌مانند و پیش می‌روند.

 

 

آنها ممكن است احساس كنند كه اتفاق ناخوشایندی برایشان افتاده و دچار نوعی بیماری شده‌اند. از نظر فرهنگی هم ممكن است دچار اختلال شوند ، مثلا این كه نسبت به جنسیت شان دچار نارضایتی شده و از دختر بودن ناراحت شوند. این مسائل اگر نادیده گرفته شود ، ممكن است آنها را در پذیرش نقش‌های آینده‌شان به عنوان مادر و همسر دچار مشكل كند. وظیفه مادران این است كه در زمان مناسب، شرایط دوران بلوغ و چگونگی این تغییرات را برایشان توضیح دهند تا دچار حیرت، احساس منفی در مورد خود، دوگانگی شخصیتی و ناسازگاری با شرایط نشوند.

 

بسیاری از مادران به خاطر شرم و حیا و گاهی بی‌اطلاعی، مساله بلوغ را در دخترانشان مسكوت می‌گذارند و آن را مشمول مرور زمان می‌كنند. به این ترتیب دختران نوجوان یا باید خودشان به تنهایی با این مساله مواجه شوند یا اطلاعات مورد نیازشان را از گروه‌های همسال بگیرند .

 

در دوران نوجوانی ذهن انسان همانند سیستم بدن دستخوش تغییرات سریع می‌شود و بنابراین تصورات و باورهای غلط درباره دوران بلوغ می‌تواند مشكل‌آفرین باشد؛ مثلا اگر دختر نوجوان را در این دوران از برخی فعالیت‌های اجتماعی یا ورزشی دور نگه داریم، این مساله می‌تواند تاثیرات منفی در ساختار شخصیت او بگذارد. تغییرات بلوغ در دختران، سرآغاز توجه جدی تر به جنسیت آنها هم هست.

 

مرا نمی‌فهمید!

 

«شما درك نمی‌كنید»! حق با اوست. دختر نوجوان همه چیز را از نگاه خود می‌بیند و مادر با پافشاری و سماجت می‌خواهد بفهمد افكار دخترش از كجا سرچشمه گرفته است. نوجوانان تصور می‌كنند در مركز هستی قرار گرفته‌اند و دنیا به تماشای آنها ایستاده است. به نظر نوجوان‌ها، نمی‌شود به بزرگ‌ترها اعتماد كرد چون آنها اصلا از دنیای نوجوان‌ها سر در نمی‌آورند.

 

اگر مادری به فرزندش اعتماد دارد و این اعتماد و باور خود را با عشق و محبت به گوش نوجوان خود برساند و به او بگوید كه توافق نداشتن شان به دشمنی و دوری از همدیگر منجر نمی‌شود؛ در این صورت مادران و فرزندان به فكر حل اختلافشان می‌افتند، گفتگو قطع نمی‌شود و صدای هیچ كدام بالا نمی‌رود. آنها با آرامش به حرف‌های همدیگر گوش می‌دهند و مادر هم از دیدگاه‌های متضاد نوجوانش دچار ترس نخواهد شد.

ویدیو مرتبط :
دختران در دوران بلوغ چه بخورند؟

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نقش تغذیه در کاهش عوارض دوران بارداری

 

 

 

بسیاری از ناراحتی ها و عوارض دوران بارداری به این مسئله برمی گردد که شما چه چیزی می خورید و از حالتتهوع تا عوارض جدی نظیر افزایش فشارخون را در برمی گیرد.


حالت تهوع

بعضی از افراد حالت تهوع‌ خفیفی در دوران بارداری دارند و برخی دیگر دچار استفراغ مداوم می‌شوند. علت آن احتمالاً ناشی از تغییرات عدیده ای است که در بدن فرد رخ می‌دهد، مانند افزایش میزان برخی هورمون ها. در صورت بروز این مشکل مادر باید صبور باشد و بداند که این دوران زودگذر است.

چه باید کرد :

* در برنامه غذایی خود از مواد غذایی کم چرب و کم آب مانند پنیر، نان برشته، مربا، تخم مرغ پخته شده و سیب زمینی استفاده کنید.

* از خوردن غذاهای سرخ کرده بپرهیزید.

* قبل از بلندشدن از رختخواب مقداری نان خشک یا بیسکوییت مصرف کنید.

* از بوهای مشمئز کننده و نامطبوع دوری نمایید.

* غذاها و نوشیدنی های کاهش دهنده تهوع را بیابید و آنها را مصرف نمایید. حتی اگر این مواد غذایی، نوشابه های گازدار و چیپس هم باشد، خوردن آن بهتر از هیچ نخوردن است.

* تهوع و استفراغ موجب کاهش حجم مایعات بدن می‌گردد. برای جبران آن، به اندازه کافی مایعات بنوشید.

* بیش از حد گرسنه نمانید. بسیاری از خانم ها اگر معده خود را با خوراکی‌های سبک پر نگه دارند تا حدودی از حالت تهوع جلوگیری می‌کنند.

 

سوزش سردل

این عارضه هیچ ارتباطی با قلب شما ندارد، بلکه مربوط به مری و معده است. این حالت ناخوشایند و ترش کردن ناشی از افزایش اسید معده و برگشت آن به مری است.همچنان که حاملگی پیش می‌رود، اندازه بچه و حجم رحم افزایش پیدا می‌کند . با افزایش حجم رحم به معده مادر فشار وارد می‌شود و باعث رانده شدن اسید معده به مری می‌گردد.

چه باید کرد :

* بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نکشید؛ چرا که این کار می‌تواند ترش کردگی یا سوزش سردل را بدتر کند.

* طوری بخوابید که سر شما بالاتر از تنه قرار گیرد تا برگشت اسید معده کاهش یابد.

* سعی کنید مکرراً غذا، آن هم غذاهای سبک میل نمایید، مخصوصاً در سه ماهه دوم بارداری .

* از مصرف تحریک کننده هایی مانند (قهوه و کافئین )، شکلات و غذاهای پرادویه و هر غذای دیگری که شما را اذیت می‌کند، بپرهیزید.

* نظر پزشک خود را در خصوص مصرف داروهای آنتی اسید معده جویا شوید.

* غذا را به آرامی‌و در محیط آرام ( 6 بار در روز ) مصرف کنید.

* از خوردن غذاهای نفخ آور خودداری کنید.

* از خوردن غذاهای حجیم قبل از خواب خودداری نمایید.

* از خوابیدن به پشت خودداری کنید.

 

 

 

یبوست

از دیگر عارضه های دوران بارداری، یبوست است . حاملگی، حرکت موادغذایی را در طول دستگاه گوارش شما آهسته می‌سازد .علاوه بر این، یبوست یکی از عوارض جانبی مصرف مکمل های آهن می‌باشد. مصرف ناکافی فیبر و مایعات و انجام ناکافی تمرینات بدنی نیز می‌تواند از علل دیگر یبوست باشد.

چه باید کرد:

* به مصرف مکمل های تجویز شده ادامه دهید.

* غذاهایی که فیبر زیادی دارند را مصرف کنید.

* روزانه حداقل 8 لیوان مایعات فاقد کافئین بنوشید تا اثرات ملین فیبر را افزایش دهد.

* انجام فعالیت منظم ورزشی باعث تحریک دستگاه گوارش می‌شود و حرکات منظم روده را افزایش می‌دهد.

* از گلابی، آلو ، انجیر ، انگور ، زردآلو و ... استفاده نمایید.

* نان سبوس دار مثل( نان سنگک ) مصرف کنید.

* از روغن زیتون در سالاد استفاده کنید.

* استراحت و خواب کافی داشته باشید.

* میوه ها مخصوصاً میوه های خشک مانند انجیر خشک، قیسی، آلوی خیسانده و ... و سبزیجاتی مانند کاهو، خیار و نخود سبز پخته را بیشتر مصرف نمایید.

 

 

 

بواسیر

بواسیر به گشاد شدن و تورم سیاهرگ های اطراف راست روده اطلاق می‌گردد که موجب خارش و گاهی درد شدید می‌شود.هنگامی‌که یبوست دارید و برای اجابت مزاج به خود فشار می‌آورید و یا موقع زایمان، متحمل فشار می‌شوید بواسیر ایجاد می‌شود.

چه باید کرد :

* موارد مربوط به یبوست را رعایت نمایید.

* مقدار زیادی فیبر و مایعات را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا مدفوع نرم بماند.

* در صورتی که دچار مشکل شدید، با پزشک خود مشورت کنید.

خانم های باردار در شرایط طبیعی باید از ماه اول بارداری تا پایان ماه ششم هر ماه یک بار و در ماه های هفتم و هشتم 15 روز یک بار و در ماه نهم هفته ای یک بار به مرکز بهداشت، ماما یا پزشک جهت معاینه مراجعه نمایند.

ورم کردن

آب اضافه ای است که در داخل و اطراف سلول های بدن نگه داشته شده است. در دوران بارداری حجم خون شما زیاد می‌شود و آب سلول ها نیز افزایش می‌یابد. البته برخی از ورم ها طبیعی هستند و برخی نیستند.

چه باید کرد :

* از ایستادن به مدت طولانی اجتناب کنید و گاهی پاهای خود را بالا نگه دارید.

* مصرف سدیم ( نمک ) را محدود کنید.

 

 

 

نفر از غذا

به طور کاملاً ناگهانی، مزه و بوی غذاهای خاصی را نمی‌توانید تحمل کنید. حتی ممکن است غذایی باشد که قبلاً آن را دوست داشتید و دائماً مصرف می‌کردید. علت این امر هنوز مشخص نشده و ممکن است به همان سرعتی که ایجاد شده از بین برود.

چه باید کرد :

* نگران نباشید. شما می‌توانید در یک گروه از مواد غذایی مثل لبنیات، بعضی را به جای بعضی دیگر مصرف کنید. مگر این که نتوانید کل یک گروه مواد غذایی را تحمل کنید.

* در صورت امکان به جاهایی که غذا را طبخ می‌کنند نزدیک نشوید.

* سعی کنید غذاهایی را که می‌خورید سرد و یا در حد درجه حرارت اتاق باشد؛ چرا که در این حالت بوی آن ها به حداقل می‌رسد.

* اگر پی بردید که نمی‌توانید انواع غذاها را مصرف نمایید با یک متخصص رژیم درمانی مشورت نمایید تا برای شما برنامه غذایی مناسب تنظیم کند.

 

فشار خون

فشار خون از اختلالات شایع دوران بارداری است که پیشرفت آن منجر به علائم مسمومیت حاملگی و مسمومیت های شدید حاملگی می‌شود. مسمومیت حاملگی پس از هفته بیستم بارداری بروز می‌کند و علامت آن افزایش فشار خون همراه با دفع پروتئین از ادرار ( به میزان 300 میلی گرم یا بیشتر در 24 ساعت ) و ورم دست و صورت است.در مسمومیت شدید حاملگی، فشار خون به 16 روی 10 یا بالاتر می‌رسد و میزان دفع پروتئین از ادرار در 24 ساعت به 5 گرم یا بیشتر می‌رسد. در این حالت زن باردار دچار تاری دید، سردرد و در حالت شدیدتر حملات غش در نزدیک زایمان می‌شود.

چه باید کرد :

* معمولاً استراحت مطلق در وضعیت خوابیده به پشت توصیه می‌شود.

* رژیم بدون نمک یا حداقل 4 تا 5 گرم سدیم در روز می‌تواند مفید باشد.

* کنترل دقیق فشار خون در طی بارداری و مراجعه منظم به پزشک لازم است.

توصیه های کلی :

*به محض این که از حاملگی خود مطلع شدید به یکی از مراکز بهداشتی- درمانی یا پزشک مراجعه نمایید.

*در صورتی که در دوران بارداری به خصوص سه ماه آخر به اندازه کافی وزن اضافه نکردید، می‌توانید از نان، برنج، ماکارونی، سیب‌زمینی و چربی ها استفاده نمایید.

*همه زنان باردار با هر شرایطی اعم از لاغری و چاقی، در دوران بارداری باید افزایش وزن داشته باشند، ولی میزان افزایش وزن آنان باید زیرنظر ماما یا پزشک باشد.