معرفی انواع رقص های آذری و قفقازی (1)

آموزش رقص

 

معرفی رقص ساری گلین 

ساری گلین به زبان ترکی عروس زرد یا عروس موطلائی است. ساری گلین در افسانه های اقوام ترک مثل آذربایجانی ها و ترکمن ها بسیار معروف است. داستان از این قرار است که عروس موطلائی یا همان ساری گلین دزدیده شده و ترانه ساری گلین در حسرتش سروده شده است. این ترانه بسیار زیبا و ماندگار است.

رقص ساری گلین در ریتم ۴*۳ اجرا می شود و با توجه به مطالبی هم که در بالا ذکر شد حزن و اندوه خاصی در خود دارد. این رقص اکثرا توسط خانم ها اجرا می شود.

ماهنی ساری گلین به دو زبان ترکی و فارسی:

.

ساچین اوجون هؤرمزلر

گولو سولو درمزلر

ساری گلین

بو سئودا نه سئودادیر ؟

سنی منه وئرمزلر

نئیلیم آمان، آمان

ساری گلین

بو دره نین اوزونو

چوبان قایتار قوزونو

نة اوْلا بیر گون گؤرم

نازلی یاریمین اوزونو

نئیلیم آمان، آمان

ساری گلین

عاشیق ایللر آیریسی

شانا تئللر آیریسی

بیر گونونه دؤزمزدیم

اوْلدوم ایللر آیریسی

نئیلیم آمان ، آمان

ساری گلین

.

.

ترجمه فارسی:

گیسو را نمی بافند

گل را غنچه نمی چینند

عروس موطلائی

این عشق چگونه عشقی است؟

که تو را به من نمی دهند

چه کنم آخر ، چه کنم آخر

عروس موطلائی

از امتداد این دره

چوپان بره را برگردان

چه میشه اگر روزی ببینم

روی یار نازنینم را؟

چه کنم آخر ، چه کنم آخر

عروس موطلائی

عاشق هجران کشیده سالها

شانه جدا شده از موها

یک روز هم نمی توانستم دوری را تحمل کنم

شدم هجران کشیده سالها

چه کنم آخر چه کنم آخر

عروس موطلائی

 

 

رقص “آی بری باخ”

یکی از مشهورترین ملودی ها می باشد که تا حال اجرا شده است. با احتمال زیاد محل به وجود آمدنش آغدام می باشد. اما در دیگر مناطق مثل تبریز هم فراگیر شده است.

“آی بری باخ” رقصی است که اکثرا خانم ها اجرا کرده و یکی از رقص های قدیمی می باشد.

در “شکی” بر حسب عادت این رقص را در لباس ملی قدیم اجرا می کردند.

به نظر می رسد که این رقص در اوایل به صورت یاللی اجرا می شده است.

بر طبق گفته یکی از موسیقی دانان بزرگ شکی ” عباد فتح‌اللهئو” ، تطبیق ماهنی با رقص “آی بری باخ” در اوایل ” شئشه‌بیگ ” نامیده شده است. متن این ماهنی به صورت زیر بوده است:

پنجره‌دن داش گلیر،

آی بری باخ بری باخ؛

خومار گؤزده‌ن یاش گلیر،

آی بری باخ بری‌باخ؛

شئشه بگین قیزلاری،

آی بری باخ بری باخ» و …

اما الان “ آی بری باخ” را بیشتر به صورت ماهنی در مناطق مختلف آذربایجان می توان یافت و تقریبا اثری از رقص آن نمانده است.

منبع:azeridance.com

ویدیو مرتبط :
رقص آذربایجانی گروهی-رقص قفقازی آذری

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

معرفی انواع رقص های آذری و قفقازی (2)

 

معرفی رقص شالاخو

این رقص یکی از مورد علاقه ترین رقص های مردان آذربایجان است و اجرا کنندگان سعی می کنند که آن را در نهایت مهارت و استادی اجرا نمایند.

شالاخو یکی از قدیمی ترین رقص های آذربایجان می باشد. و نحوه تاریخی به وجود آمدن آن هم جالب است.

کولی قاوال به دست که آن را می نواخت و حیوانات خود مثل خرس (یا میمون) را وادار به پریدن و پشتک زدن و رقصیدن می کرد. کولی حرفه ای تکه چوبی را بر پشت میمون قرار می داد و اشاره می کرد که تماشاگران از جلویش رد شوند و خودش هم چنین ماهنی هایی می خواند:

 

آی یئری، میمون یئری.

داغلاری دولان یئری.

چوبان قویونا گئده‌ر

باهار بویونا گئده‌ر

چوبانین آج توخلوغو

نیشان قویونا گئدر

آی شله کوم، مایاللاکوم

و…

اسم این رقص هم از یک واژه اشاره شده در ماهنی –شله- گرفته شده است. البته بسیاری هم به خاطر این واژه به جای “شالاخو” از واژه “شه له خو” برای این رقص استفاده می کنند.

با توجه به تکنیک های مختلف موجود برای ایفای این رقص و وجود گستره زیادی برای حرکات، این رقص را در حالات و تکنیک های مختلفی اجرا می کنند.

 

این رقص را بسیاری از آذربایجانی ها با علاقه زیادی اجرا می کنند و مشابه این رقص را با تغییراتی کمی در ظواهر آن در گرجستان هم شاهد هستیم.

موسیقی دان ها روی ملودی این رقص کارهای زیادی انجام داده و می دهند. افراسیاب بدل بیگلی در اثر “قیز قالاسی” خود از این ملودی استفاده کرده و همچنین آرام خاچاطوریان هم در اثر ” قایانئ ” از این ملودی استفاده نموده است.

 

***********************

 

 

 

معرفی رقص خان چوبانی
یکی از رقصهای فولکولوریک آذربایجان میباشد. این رقص متعلق به طایفه ای بنام خان چوبانی است که در قرن ۱۷ـ۱۸ میلادی در منطقه شیروان ساکن یافته اند و مردان جسور و نیرومند طایفه این رقص را اجرا می نمودند. اکنون هم حرکات این رقص، دلاوری و بزرگمردی افراد این طایفه را یادآور می شود.

رقص خان چوبانی اساسا با تمب تند و جلد ایفا میگردد و در اجرای تند آن تکنیک رقص به نمایش در میاید.
رقص خان چوبانی در مقام چهارگاه تالیف گردیده و در آلات موسیقی مختلف از جمله : نی ـ بالابان ـ کلارینت ـ زورنا نواخته میگردد.
این رقص علارغم اینکه برای گروه های مختلف در نظر گرفته شده وتنظیم گردیده لذا این رقص جزو رقصهای سولو بوده و فقط از سوی مردان اجرا میگردد. به علت زیبایی خاص رقص این رقص علاوه بر شیروان در بسیاری از مناطق آذربایجان پخش شده است.

منبع:

azeridance.com

از دست ندهید:

 

معرفی انواع رقص های آذری و قفقازی (1)

آموزش رقص

نگاهی به تاریخچه رقص در ایران