علت نام گذاری روز عرفه, چرا این روز را عرفه نامیدند؟

روز عرفه روز دعا و نیایش و تضرع به درگاه احدیت

 

علت نام گذاری روز عرفه

نهم ذیحجه را ‏روز عَرَفه گویند. این روز از روزهای مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است. گرچه عید نامیده نشده اما همچون عید خوانده شده است. از سوی دیگر از آنجا که امام سوم شیعیان حرکت خود را بسوی کربلا پس از مراسم حج آغاز کرد برای شیعیان از اهمیت بسزایی برخوردار است.

*******************

عرفه روز نیایش و مناجات با خالق هستی است ؛ چرا که در این روز، درهای رحمت الهی بر روی همه بندگان به ویژه گنهکاران گشوده است و همه گنهکاران در این روز، چشم امید خود را به خدای خود دوخته اند و از دنیا بریده و به خدا نزدیک می شوند.
در این روز دعا به استجابت نزدیک است و هر ناامیدی، امیدوار بر در خانه الهی دست هایش را به دعا باز می کند.

روز عرفه، روزی است كه در‌های آسمان را برای پذیرش تضرع‌های عاشقانه‌ بندگان ذات اقدس اله می‌گشایند و باز هم آن فاعل بالعشق خواهان بازگشت اشرف مخلوقاتش به بارگاه امن‌اش است.

آری باز هم فرصت برای بازگشت انسان به اصل و جایگاه اعلی اولیه‌اش را فراهم می‌كنند، چقدر بزرگوارند و بزرگوارانه رفتار می‌كنند. علیرغم ارتکاب گناهان بسیار و کوتاهی در کردار و گفتار، باز هم می‌خوانند مان، دعوتمان می‌كنند و می‌خواهند همچو شب قدر به ارزش و منزلت خود نائل شویم زیرا در حدیثی از پیشوای ششم شیعیان، امام جعفر صادق علیه السلام آمده است که:
اگر شخص گناه ‌كاری نتواند در شب‌های قدر،  از قدر و منزلت خود به نحو احسن استفاده كند وبهره گیرد، می‌تواند در این روز (روز عرفه) از رحمت الهی برخوردار گردد.

 

آری روز عرفه، روزی است كه حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و اطاعت خود دعوت كرده و از آن سوی، سفره جود خود را برای آنها گسترانیده است. روزی که زائران کوی دوست، با تضرع به درگاه خداوند متعال، خواهان بخشش گناهان و تولدی دوباره می شوند.‏

اما چرا این روز، به روز عرفه مشهور است و یا به بیان دیگر، وجه تسمیه این روز چیست؟
در پاسخ به این سوال می توان گفت؛ عرفات، نام منطقه وسیعى است با مساحت حدود 18 كیلومتر مربع در شرق مكه معظمه، اندكى متمایل به جنوب كه در میان راه طائف و مكه قرار گرفته است وزائران بیت ‏الله الحرام در نهم ذى الحجه، از ظهر تا غروب در این منطقه حضور دارند.

 

در نقلى آمده است كه آدم و حوا علیهم السلام پس از هبوط از بهشت و آمدن به كره خاكى، در این سرزمین یکدیگر را یافتند و به همین دلیل، این منطقه «عرفات» و این روز «عرفه» نام گرفته است.

 

همچنین گفته‌اند كه جبرئیل علیه السلام هنگامی كه مناسك حج را به ابراهیم می‌آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت «عرفت» و او پاسخ داد آری، لذا به این نام خوانده شد و نیز گفته‌اند سبب آن این است كه مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف می‌كنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی می‌دانند كه برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا كه یكی از معانی «عرف» صبر و شكیبایی و تحمل است.

 

 آداب و مراسم روز عرفه

همان طور که در سطور پیشین اشاره شد، این روز، روز دعا و نیایش و تضرع به درگاه احدیت و اعتراف به گناهان و تامل و تدبر در قدرت و عظمت حق تعالی است، اما چگونه؟ و با چه وسیله ای؟ چرا که انسان اساسا از خود چیزی ندارد. اینجاست که اهل بیت عصمت علیهم السلام به کمک انسان می آید و راه ورسم ایجاد ارتباط با معبود را نشان می دهد.

لذا یکی از آداب روز عرفه برای نیل به مقصود و پناه آوردن به درگاه قادر متعال، خواندن دعای عرفه است که از لبان مبارک و مطهر عارف شاهدان كوی شهود و شهادت، سالار جانبازان میدان نبرد توحید علیه طاغوت و سرور پاكان و آزادگان در ساحت فضیلت، حضرت حسین بن علی علیهم السلام جاری شده است.

آن حضرت در این دعای پرمحتوا و شیوا كه در عصر روز عرفه و مناسب ترین وقت دعا عرضه شده است، عالی ترین مضامین توحیدی را در قالب كلماتی دلنشین بیان می كند. روح عرفان و معرفت در عرصه توحید الهی در فرازهای مختلف این دعا موج می زند و سالكان راه حقیقت را در طی مراحل سیر و سلوك استوارتر، مصمم تر و مشتاق تر می كند.

امام حسین(ع)، این مناجات عاشقانه را در فضایی معنوی و در كنار كعبه، مقدس ترین جایگاه مسلمانان و با دلی پرسوز و چشمانی اشكبار قرائت كرده و به عنوان منشور جاویدان توحید برای اهل ایمان به یادگار گذاشته است.

نگاهی گذرا به مضامین والای دعای عرفه نشان می دهد كه این نیایش تاریخی، پر محتوا و تكان دهنده از مباحثی همچون ستایش پروردگار یكتا، تجدید عهد و میثاق با خدا، خود شناسی، بیان راز آفرینش آدمی، اهمیت تربیت انسان در دانشگاه الهی، توجه به نعمتهای بی شمار خداوند و بیكرانگی آنها، ناتوان بودن بشر از شكرگزاری و سپاس آوری به پیشگاه حضرت حق، اشاره به خواسته های یك انسان متعالی، تأكید بر طلب نیازهای تربیتی از كردگار یگانه، شكایت و التماس و درخواست به پیشگاه حضرت آفریدگار، توجه قلبی به پروردگار به عنوان تنها پناهگاه انسان، مربی پیامبران و فرستنده كتاب جاویدان آسمانی و... شكل گرفته و آن را در سطح یك نیایش ارجمند و كم نظیر مطرح ساخته است.

بدین امیدیم كه توفیق الهی یار همگان شود تا از روز عرفه به عنوان چشمه جوشان نیایش و یک فرصت طلایی برای دستیابی به سرچشمه زلال پویندگی و پیوستگی به حضرت حق و بهره وری از بركات نیایش و بصیرت و پاكی، استفاده شایسته و بایسته به عمل آید و روزی باشد برای پرکشیدن از زنجیر گناه تا آسمان آبی اجابت و مغفرت.
منبع:

fa.wikipedia.org
rasekhoon.net

ویدیو مرتبط :
روز عرفه

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اعمال روز عرفه

 

 

روز نهم ذی‌الحجه روز عرفه و از اعیاد عظیمه است، هرچند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و طاعت خود خوانده و مؤید جود و احسان خود را برای ایشان گسترانیده و شیطان در این روز خوار و حقیرتر و رانده‌تر و در خشمناکترین اوقات خواهد بود.

 

روایت شده که حضرت امام زین‌العابدین ـ علیه‌السلام ـ شنید در روز عرفه صدای سائلی را که از مردم سؤال می‌نمود. فرمود: وای بر تو. آیا از غیر خدا سؤال می‌کنی در این روز و حال آن‌که امید می‌رود در این روز برای بچّه‌های در شکم آن‌که فضل خدا شامل آنها شود و سعید شوند و از برای این روز اعمال چند است:

 

اول: غسل

 

دوّم: زیارت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ که مقابل هزار حجّ و هزار عمره و هزار جهاد بلکه بالاتر است و احادیث در کثرت فضیلت زیارت آن حضرت در این روز متواتر است و اگر کسی توفیق یابد که در این روز در تحت قُبّه مقدّسه آن حضرت باشد، ثوابش کمتر از کسی که در عرفات باشد نیست، بلکه زیاده و مقدّم است.

 

سوم: پس از نماز عصر، پیش از آن‌که مشغول به خواندن دعاهای عرفه شود دو رکعت نماز بجا آورد در زیر آسمان و اعتراف و اقرار کند نزد حق تعالی به گناهان خود تا فایز شود به ثواب عرفات و گناهانش آمرزیده شود پس مشغول شود به اعمال و ادعیه عرفه که از حُجَج طاهره ـ صلوات اللّه علیهم ـ روایت شده و آنها زیاده از آن است که در این مختصر ذکر شود.

 

شیخ کفعمی در مصباح فرموده: «مستحب است روزه روز عرفه برای کسی که ضعف پیدا نکند از دعا خواندن و مستحب است غسل پیش از زوال و زیارت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در روز و شب عرفه و چون وقت زوال شد، زیر آسمان رود و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نیکو به جای آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز کند در رکعت اوّل بعد از حمد توحید و در دوم پس از حمد قُل یا اَیهَا الْکافِروُنَ بخواند. پس از آن چهار رکعت نماز گزارد در هر رکعت پس از حمد توحید پنجاه مرتبه بخواند.»

 

این نماز همان نماز حضرت امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ است.

 

منبع: مفاتیح الجنان