فرهنگ و هنر
2 دقیقه پیش | تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالستشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ... |
2 دقیقه پیش | خواندنی ها با برترین ها (81)در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ... |
آداب و رسوم یزدیها در شبهای قدر
در شبهای قدر مردم یزد نیز مانند مردم سایر مناطق کشور مراسم احیا برگزار میکنند و در اغلب مساجد بزرگ شهر نظیر مسجد جامع کبیر، مسجد امیرچخماق، مسجد برخوردار، مسجد ریگ، مسجد ملااسماعیل، مسجد فرت، مسجد شیخداد، مسجد حظیره، مسجد صاحبالزمان و یا مساجدی که قداست خاصی برای آن قائل هستند مانند مسجد قل هواللهی و مسجد یعقوبی این مراسم برگزار میشود و در غیر این صورت در مساجد نزدیک محل زندگیشان قرآن بر سر میگذارند و ادعیه خاص مانند دعای توسل، دعای جوشن کبیر، ابوحمزه ثمالی، دعای مجیر، زیارت عاشورا و نمازهای هفت قل هواللهی خوانده میشود.
در شبهای قدر مردم ابتدا غسل میکردند و احیا میگرفتند، در گذشته مرحوم صدوقی در مسجد حظیره نمازهای صدرکعتی را میخواند و بسیاری از مردم با اقتدای به ایشان، صد رکعت از نمازهای قضا شده را بدون وقفه میخواندند.
همچنین تسبیحهایی با هزار دانه در بعضی مساجد تهیه شده بود که ختم یا علی میگذاشتند و قبل از آن نماز مخصوصی را در چهار شب جمعه میخواندند و اشعاری مانند یا الهالعالمین در باز کن/ یا امیرالمؤمنین در باز کن/ مشکلی افتاده در کار من/ با دو انگشت یدالله باز کن و همچنین سرکوه بلند فریاد کردم/ امیرالمؤمنین را یاد کردم/ امیرالمؤمنین ای شاه مردان/ دل ناشاد ما شاد گردان و ای خوانده تو را ولی ادرکنی/ بر تو ز نبی نص جلی ادرکنی/ دستم تهی و لطف تو بی پایان است/ یا حضرت مرتضی علی ادرکنی، به منظور مددجستن از مولای متقیان علی(ع) خوانده میشد.
در این شبها چاووشیخوانی میخواندند که تقریبا دو صدا یا گروهی بود به طوری که یک نفر چاووشیخوان بود و بقیه به صورت گروهی او را با خواندن اشعاری همراهی میکردند به عنوان مثال چاووشیخوان میخواند: اگر خسته جانی بگو یا علی یا علی و گروه در جواب میگفتند: یا علی یا علی و در ادامه چاووشی خوان اشعاری مانند اگر ناتوانی بگو یا علی یا علی، مترس از بلا و بگو یا علی، اگر بینوایی بگو یا علی، اگر نیمه جانی بگو یا علی و گروه در پایان هر مصراع جواب میدادند: یا علی یا علی.
یکی دیگر از مراسمها خواندن روضه قنبر است و این مراسم از شب نوزدهم تا بیست و هفتم ماه مبارک رمضان اجرا میشد و اکنون هم کم و بیش در محلات شهر یزد برگزار میشود، به عبارتی؛ روضه قنبر نماد ضربت خوردن حضرت علی(ع) است که بصورت نمادین توسط زنها در منازل خوانده میشود و هیچ مرد یا کودک پسری نباید در این مراسم حضور داشته باشد.
یک نفر که نقش قنبر را بازی میکرد، کلاه مخصوصی به شکل درویشان بر سر میگذاشت و لباس سفیدی که نماد دوستی و پیروی کردن از امام علی(ع) است میپوشید و با خواندن اشعاری در سوگ حضرت علی(ع) وارد مجلس میشد و مردم شروع به گریه کردن میکردند.
یک نفر هم نقش حضرت زینب(س) را بازی میکرد و لباس بلند سفید و یا گاهی سیاه بر تن میکرد، نفر دیگر نقش ام کلثوم دختر حضرت علی(ع) و یک نفر نقش نعمان جراح طبیب آن حضرت را ایفا میکردند و هرکدام با خواندن اشعاری وارد مجلس میشدند و نمایش گونهای از چگونگی به شهادت رسیدن آن حضرت را نشان میدادند.
سعی میشد در این شبها به نیازمندان، فقرا و ایتام افطاری ساده با نان و پنیر و خرما داده شود و همچنین بعضی از افراد آجیل مشکل گشا تهیه کرده و داستان خاصی بر آن خوانده میشد و آن را با روشهای خاصی پاک میکردند؛ به طوری که آجیل را در سینیهای بزرگی ریخته و با سلام و صلوات توسط زنان مومنه تمیز میشد و زوائد آن را در آب روان میریختند و آجیل را میان مردم بین دو نماز پخش میکردند و مردم هم با گرفتن آجیل صلوات میفرستادند.
در این شبها غذاهای خاصی پخته میشد به عنوان مثال در محله خبرآباد یزد در این سه شب غذاهای گوشتی مانند کیمه که مخلوطی از گوشت و سیب زمینی پخته بود را بین مردم توزیع میکردند.
در شهرستان تفت در شب بیست و هفتم در حسینیه "شاه ولی" مراسم نخل گردانی برگزار میشد و روز 21 ماه مبارک رمضان در حسینیه مهریز مراسم تعزیهخوانی انجام میشد و اکنون نیز این مراسم برگزار میشود به طوری که یک نفر به صورت نمادین نقش ابن ملجم را بازی میکرد و در ادامه مراسم، مردم تابوت نمادین حضرت علی(ع) را از حسینیه به طرف امامزاده مهریز همراه با سینهزنی و احتمالا نخلبرداری حرکت داده و ابن ملجم را به مجازات میرسانند.
منبع:isna.ir
ویدیو مرتبط :
آداب و رسوم
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
آداب و رسوم کردستانیها در شبهای قدر
مردم مسلمان کردستان با غنای فرهنگی و تمدنی خویش همواره حافظان آداب، فرهنگ و آیینهای سنتی ایران اسلامی بودهاند و در این راستا نیز در ایام مبارک ماه رمضان با آداب و رسوم منحصربه فرد خویش اخلاص و تدینشان را به منصه ظهور میرسانند.
در مجموع میتوان گفت آداب و سنن مردم اهل سنت کردستان که سنی شافعی مذهب هستند در بسیاری موارد با شیعیان جعفری مذهب که غالب مردم ایران اسلامی را تشکیل میدهند، از نظر فکری و عقیدتی نزدیک است.
یکی از آداب رسوم مسلمانان کردنشین، برخاستن سحر و سحری خوردن و بیدار کردن همسایگان و اجرای 15 موسیقی مخصوص در این ماه مبارک در مناطق مختلف است که از جمله میتوان به موسیقیهای شب خوانی یا سحرخوانی که در اصطلاح محلی به آن هلاگفتن میگویند، اشاره کرد که با آن همسایهها و مردم را بیدار میکنند.
در بین این ۱۵ موسیقی آواز مرحبا و الوداع از همه مشهورتر است و در تمام مناطق کردنشین قرائت میشود.
آواز مرحبا به معنی خیرمقدم گفتن به ماه مبارک رمضان است که از روز اول تا پانزدهم رمضان در نمازها، ادعیه، شبخوانی و نمازهای خود میخوانند و شامل ابیات مرحبا مرحبا یا شهرالرمضان، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البرکت و الاحسان، مرحبا مرحبا یا شهر التسبیح و التلاوت القرآن میشود از پانزدهم تا آخر ماه رمضان نیز آواز الوداع جای مرحبا را میگیرد.
مردم کردنشین غذاها و نانهای محلی متنوعی را در این ماه مبارک طبخ میکنند که از جمله میتوان به ماودو، کاروان ناشی، کولوره چوره، برساق،داندوگ، کاردی بتورش اشاره کرد.
توجه به مباحث عقیدتی و شرعی در ماه مبارک رمضان نزد مردم اهل سنت کردستان خیلی مهم بوده و ختم قرآن کریم یکی از مهمترین عباداتی است که به صورت روزانه انجام داده و ثواب آن را برای شادی روح اموات و به قصد عبادت و تقرب به خدا هدیه میکنند.
اقامه نماز جماعت 20 رکعتی تراویح پس از نماز مغرب و عشاء از دیگر آداب عقیدتی مردم کردستان در این ماه مبارک است که تراویح جمع ترویح بوده و به معنی یک استراحت کوتاه است یعنی بعد از هر چهار رکعت یک استراحت کوتاهی کرده و انجام میدهند و بعد از آنکه بلند میشوند با ذکر نام یکی از عشره مبشره صلوات میفرستند و برای اقامه نماز بعدی مهیا میشوند.
بعد از نماز تراویح و تا قبل از شروع نماز سه رکعتی وتر مراسم دعا خوانی، مولودی، پرسش و پاسخ مذهبی برگزار شده و نماز وتر که یک نماز سه رکعتی است به جماعت خوانده میشود با این تفاوت که به جای ذکر عشره مبشره، نام سبطین رسولالله (ص) یعنی امام حسن و امام حسین (ع) را گفته و بر آنان صلوات میفرستند.
برپایی مراسم اعتکاف در دهه آخر ماه رمضان و مصادف با لیالی قدر در مساجد، حفظ چهل حدیث از احادیث نبوی و جشن نزول قرآن کریم و مولودی خوانی و قصیده بردیه خوانی از دیگر آدابی است که کردهای اهل سنت در ایام ماه مبارک رمضان به جای میآورند.
در کردستان و مناطق اهل سنت لیالی قدر را نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم و بیست و هفتم میدانند و تمام این شبها را تا صبح بیدارند و به تلاوت قرآن و شب زندهداری و برگزاری مراسم مذهبی میپردازند و به طور کلی میتوان گفت مراسم شب قدر در مناطق اهل سنت در 10 شب آخر ماه رمضان آغاز شده و مردم متدین این خطه از میهن اسلامی تمام سعی خود را برای با شکوه برگزارشدن آن به کار میگیرند.
به طور کلی میتوان گفت که مراسم شبهای قدر در ماه رمضان در مناطق اهل سنت شامل مراسم اعتکاف، جشن نزول قرآن، برگزاری مراسم مذهبی، نذر و نذورات و پرداخت فطریه است و یکی از باورهای عمیق مردم اهل سنت شافعی مذهب کردستان ارادت ویژه آنان به اهل بیت رسولالله (ص) و بزرگان دینی است که در این ماه مبارک نیز همزمان با ایام ضربت و شهادت امیرالمؤمنین علی (ع) به اوج خود میرسد.
در مناطق مختلف کردستان مردم با پخش نذورات و برپایی مراسم ویژه ادعیه خوانی و برگزاری مراسم ختم قرآن کریم ارادت خویش را به مولای متقیان اعلام کرده و زنان خانهدار با پختن انواع نانهای سنتی در روز 27رمضان برای مراسم شب هفتم شهادت حضرت علی (ع) نذورات خود را به جای میآورند و این مهم هم اکنون نیز در جای جای کردستان انجام میشود.
منبع:farsnews.com