هنگام حمام کردن نوزاد به چه نکاتی باید توجه کرد؟

 

 

 مادران تازه‌کار یا زنانی که قصد مادر شدن دارند، همیشه این نگرانی را دارند که چگونه نوزاد تازه به دنیا آمده خود را حمام کنند. معمولا یک مادربزرگ مهربان و دلسوز هست که با استفاده از تجربه بزرگ کردن چندین فرزند، با عشق و علاقه نوه کوچک خود را حمام می‌کند. با این حال مادران تازه‌کار هم باید حمام کردن نوزادشان را یاد بگیرند و بی‌ترس از لیز خوردن بچه یا آسیب رساندن به او، دلبندشان را حمام کنند و از این کار لذت ببرند. پس به جای نگرانی و ترسیدن، قلق‌های حمام کردن نوزادتان را یاد بگیرید. دکتر مهتا فاطمه بصیر درباره حمام کردن نوزاد توضیح می‌دهد.
 شروع با آرامش
کار را با آرامش شروع کنید. اگر شما مضطرب و نگران باشید علاوه بر اینکه روی کار مسلط نیستید، نوزادتان هم متوجه وخامت اوضاع می‌شود و این ممکن است او را هم نگران کند و خاطره ناخوشایندی از حمام کردن در ذهن او باقی بگذارد. این موضوع کار شما را برای حمامهای بعدی سخت می‌کند.
حمام کردن نوزاد می‌تواند فرصت خوبی برای لذت بردن شما و او و ایجاد یک فضای بسیار مفرح باشد. پس با آرامش شروع کنید. برای داشتن آرامش بهتر است همه وسایلی را که ممکن است لازم داشته باشید، در اطراف خود و در دسترس قرار دهید. از یک شخص دیگری مثلا همسرتان بخواهید که در زمان حمام کردن در نزدیکی شما حضور داشته باشید که اگر به چیزی احتیاج داشتید در اختیارتان قرار دهد. این کار به خصوص در اولین تجربه‌های حمام کردن لازم است. حتما لباس به تن داشته باشید که نوزاد روی پای شما لیز نخورد.
ترتیب شستشوی اعضا
از چشم و صورتش شروع کنید. یک پنبه خیس از آب گرم را به آرامی روی صورت نوزاد بکشید.
سپس نوبت به سر می‌رسد. برای این کار سر او را به سمت خود نگه دارید و با یک دست بگیرید، بدن نوزاد روی پای شماست بنابراین دست دیگر شما آزاد است تا با آن سر نوزاد را با شامپو بشویید و خشک کنید. برای آبکشی کردن موهایش جریان آب را روی صورت او رها نکنید، ممکن است باعث ناراحتی او و حتی کبودی‌اش شود.
سر را حتما خشک کنید سپس سراغ سر، گردن، زیربغل، سینه و شکم نوزاد بروید. خشک کردن سر از سرما خوردن نوزاد جلوگیری می‌کند. با یك پارچه یا لیف بسیار نرم و به آرامی با صابون این ناحیه‌ها را بشویید و به همین نحو پشت او را نیز تمیز و خشک کنید. بعد از شستن بدن، فوری او را درون حوله بپیچید و خشک کنید.
چند هشدار:
-   برای خشک کردن گوشها از  "گوش پاک کن" استفاده نکنید.
-  2 یا حداکثر 3 بارحمام در هفته برای نوزاد کافی است،  از شستشوی روزانه او اجتناب کنید.
-  زمان مناسب برای حمام کردن نوزاد بین 5 تا 10 دقیقه است.
-  هرگز نوزاد را هنگام حمام کردن تنها نگذارید.
 حمام کردن درون وان یا لگن
اگر ناف نوزادتان افتاده است می‌توانید او را داخل وان یا لگن مخصوص کوچک قرار دهید. در هفته اول تولد و تا زمانی که ناف نیفتاده و یا محل ختنه بهبود پیدا نکرده است، او را در وان یا لگن قرار ندهید چرا که موجب عفونت می‌شود.
البته حرارت آب داخل لگن را با آرنج خود چک کنید. حتما از آب گرم (حدود 30 -40 درجه) و صابون یا شامپوی مخصوص بچه استفاده کنید. دمای محل استحمام باید مناسب  (حد اقل 25 درجه) باشد.
نوزاد را به محض برهنه کردن و بدون اتلاف وقت در آب گرم ساده (بدون کف صابون) غوطه ور کنید، درحالیکه سر و گردن وی را با یک دست خود ، خارج آب نگه داشته‌اید. در صورتیکه در آب غوطه ور شدن برای نوزاد لذت بخش است می‌توان مدت استحمام را طولانی‌ترکرد.
 از چه صابونی استفاده شود؟
پوست نوزادان و شیرخواران حساس و خشک است. بنابراین برای نوزادان زیر یک سال نباید از صابون بزرگسالان و حتی صابون کودکان بزرگتر از سن نوزادی استفاده کرد. ممکن است برای پوست او مضر باشد. شامپوی مخصوص بچه از مواد ملایم تهیه شده و به پوست او صدمه نمی‌زند و چشم‌های او را نمی‌سوزاند. البته می‌توانید شامپوی بچه را برای شستشوی بدن نیز مورد استفاده قرار دهید.
 تمیز کردن بند ناف
به هیچ وجه برای تمیز کردن بند ناف از الکل استفاده نکنید. چرا که تاثیری در جلوگیری از عفونی شدن و خشک شدن ناف ندارد. ناف را با آب ولرم و صابون ملایم به آرامی شسته و خشک کنید. مراقب باشید ناف در اثر فشار یا ضربه یا مرطوب شدن بیش از حد نیافتد. کلا بند ناف را همیشه خشک نگه دارید.
 روغن زدن بعد از حمام
-  خشک بودن پوست نوزاد شما طبیعی است. با این حال خوب است که پس از حمام کردن بدن او را چرب کنید تا لذت حمام کردنش بیشتر شود. می‌توانید از روغن بچه و روغن‌های مایع گیاهی خوراکی ( زیتون، بادام شیرین، آفتاب گردان و غیره) برای کاهش خشکی پوست و جلوگیری از پوسته پوسته شدن بدنش و نرم کردن پوست صورت او استفاده کنید. مراقب باشید روغن وارد چشم و دهانش نشود.
-  هنگام چرب کردن بدن نوزاد او را روی سطح هموار و باثباتی قرار دهید تا چربی دست شما و بدن او موجب لیز خوردنش نشود.
-   همزمان که بدنش را چرب می‌کنید به آرامی و با ملایمت او را ماساژ دهید. لمس بدن نوزاد توسط پدر یا مادر احساس امنیت، راحتی و حتی "مورد علاقه بودن" و رفاه کلی را در او بیشتر می‌کند. ضمن اینکه ماساژ آرام و صحیح بر ضریب هوشی و تکامل کودک موثر است.
-  امروزه محصولات مختلفی برای مراقبت از پوست نوزاد در بازار وجود دارد. مراقب باشید موادی که برای قوام دادن یا معطر کردن این محصولات به آن افزوده می‌شود ممکن است ایجاد حساسیت کند یا باعث تحریک پوست نوزاد شود.
 زمان حمام کردن و مراقبتهای بعد از آن هر چند کوتاه است اما می‌تواند تاثیر بسیار قوی بر رشد شخصیتی و عاطفی نوزاد بگذارد. ارتباط بسیار نزدیک با مادر یا پدر برای او لذت‌بخش و آرام‌کننده است. ضمن اینکه شما می‌توانید همزمان با حمام کردن نوزاد دلبندتان برایش شعر بخوانید، با او حرف بزنید و حتی برایش توضیح دهید که دارید چه کاری انجام می‌دهید. در این صورت شما از زمان حمام کردن نوزاد برای آموزش مهارتهای زبانی به او استفاده کرده‌اید.
 
منبع:shahrzadpress.com

ویدیو مرتبط :
حمام کردن 2 تا نوزاد دوقلو که وسط حمام کردن میخوابن

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نکاتی درباره حمام کردن صحیح

 

حمام رفتن هم راه و رسمی دارد که دانستن و رعایت آن می‌تواند شما را سرحال‌تر و پاکیزه‌تر کند.

 

با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو، درباره روش‌های صحیح حمام کردن از منظر یک متخصص پوست به گفتگو نشسته‌ایم.

 

آقای دکتر! بعضی‌ها عادت دارند دوش بگیرند و بعضی‌ها عادت دارند در وان بخوابند. از بین این دو عادت، کدام یکی سالم‌تر است؟

 

راستش، این دو عادت، تفاوت چندانی با هم ندارند. البته یک تفاوت مختصر وجود دارد که باید به آن اشاره کنم. به‌طور معمول وقتی دوش می‌گیرید، آب روی سر و بدن‌تان جاری می‌شود و پوست و موی‌تان را شستشو می‌دهد و می‌رود. این آب، آبی است که جریان دارد و از آب لوله‌کشی شهر است و طبیعتا پاکیزه. ولی وقتی وان را پر می‌کنید و در آن دراز می‌کشید، آب راکد است و امکان آلودگی آن وجود دارد و مقداری از چرک بدن وارد آب وان می‌شود. از طرف دیگر، وقتی دوش می‌گیرید آب کمتری استفاده می‌شود تا بخواهید برای حمام کردن تمام اعضای خانواده وان را از آب پر و خالی کنید. همچنین شستشوی کامل بدن و اعمال بهداشتی زیر دوش راحت‌تر است.

 

پس به نظر می‌رسد دوش گرفتن بهداشتی‌تر است؟

 

بله. وقتی استحمام تمام و آب وان خالی می‌شود، مقداری از آلودگی‌ها به دیواره‌های وان می‌چسبد. اگر یکی دیگر از اعضای خانواده که می‌خواهد به عنوان نفر بعدی حمام کند، وان را از آب پر کند، این آلودگی‌ها دوباره وارد آب می‌شوند و آب را آلوده می‌کنند.

 

اگر همه اعضای یک خانواده عادت داشته باشند در وان حمام کنند؛ چه؟

 

باید اعضای خانواده‌ای که از وان برای حمام کردن استفاده می‌کنند، به رعایت بهداشت وان که وسیله‌ای عمومی ‌به حساب می‌آید، توجه کافی داشته باشند. لازم است هر نفر پس از استحمام، دیواره‌های وان را با وسیله‌ای زبر از آلودگی‌ها پاک و ضدعفونی کند تا برای استفاده نفر بعدی آماده باشد.

 

کیسه و سفیدآب چطور؟ واقعا کیسه کشیدن چرک‌ها را از روی پوست پاک می‌کند؟

 

ما به هیچ وجه استفاده از کیسه و سفیدآب را توصیه نمی‌کنیم؛ چون باور‌هایی که درباره آن در فرهنگ ما وجود دارد، غلط است. ما با کیسه کشیدن می‌خواهیم به زور طبقه سطحی پوست را که لایه شاخی نام دارد، از سطح پوست برداریم و خیلی‌ها وقتی به اصطلاح با کیسه چرک می‌کنند، تصور می‌کنند این چرک‌ها هستند که از پوست خارج شده‌اند؛ درحالی که ‌این لایه‌ای از پوست است که شما به زور کنده‌اید. وجود لایه شاخی پوست که سطح آن را می‌پوشاند و لایه‌ای مرده از سلول‌های پوستی است، برای حفاظت لایه‌های زیرین پوست که زنده‌اند، لازم است.

 

پس پیشنهاد شما چیست؟

 

استفاده از یک لیف نرم و صابون، بهتر است. یک لیف نرم برای برداشتن عرق از سطح پوست کافی است. با استفاده از یک لیف نرم، آن بخش از سلول‌های سطحی پوست که آمادگی جدا شدن از سطح پوست را دارند، برداشته می‌شوند و می‌ریزند. بنابراین لازم نیست شما با یک کیسه زبر و سفیدآب زبرتر و با فشار دست به جان طبقه سطحی پوست‌تان بیفتید. این کار سلامت پوست و نقش حفاظتی آن را به خطر می‌اندازد.

 

بعضی‌ها در یک‌بار حمام رفتن، سه بار سرشان را شامپو می‌کنند. این عادت خوبی است؟

 

شامپو کردن شیوه خاصی دارد. اگر شما پوست طبیعی یا مایل به چرب دارید که اغلب جوان‌ها چنین پوستی دارند، می‌توانید از این روش استفاده کنید. اگر هر روز حمام می‌روید باید یک بار شامپو کنید. اگر یک روز در میان به حمام می‌روید باید دو بار شامپو کنید و اگر سه روز یک بار حمام می‌کنید باید سه بار شامپو بزنید؛ یعنی به ازای هر روز باید یک بار شامپو کنید. ولی بهتر است با فواصل کمتری به حمام بروید تا کمتر شامپو بزنید.

اگر هر روز حمام بروید و یک بار شامپو بزنید، بهتر از سه روز در میان سه بار شامپو زدن است.

 

درباره کسانی که پوست خشک دارند، چطور؟

 

کسانی که پوست طبیعی مایل به خشک دارند، باید بر حسب خشکی موهایشان، یک روز در میان یا دو روز در میان به حمام بروند و تعداد دفعات شامپو زدن را کمتر کنند. کسانی که به دلیل پیری، پوست و مو‌هایشان خشک شده است می‌توانند هر روز حمام کنند، ولی هر روز شامپو نزنند و با آب تنها دوش بگیرند. بهتر است به دلیل خشکی پوست و موهایشان، دو یا سه روز یک بار شامپو بزنند.

 

حرف آخر؟

 

توصیه آخرم این است که پس از استحمام، فاصله میان انگشتان پا به طور کامل خشک شود؛ به دلیل این که پس از شستن پا، اغلب رطوبت میان انگشتان پا باقی می‌ماند و این رطوبت زمینه‌ساز پرورش قارچ‌هایی در این محیط می‌شود که بیماری‌زا هستند و به سفید و لیچ شدن میان انگشتان پا منجر می‌شوند. برای پیشگیری از این مشکل باید پا را پس از شستن، خوب خشک کرد.

chamranhospital.ir