خوابگردی در کودکان

 خوابگردی و راه رفتن در خواب یك پدیده در دوران كودكی است که30درصد از كودكان چهار تا شش ساله به آن مبتلا هستند و میزان شیوع این اختلال در پسران بیش از دختران است. به هنگام خواب، مغز 5 مرحله از خواب را سپری می کند، REM مراحل   1،2،3،4 و  مرحله حرکت سریع چشم یا کامل خواب را ایجاد می کنند.  این مراحل در مجموع یک چرخه  یک چرخه خواب کامل بین 90 تا 100 دقیقه طول می کشد و هر شخص در خواب شبانه، به طور متوسط 4 یا 5 چرخه خواب را تجربه می کند.

 

خوابگردی، تکرار رفتارهای حرکتی پیچیده ای است که در خلال خواب به صورت کم و بیش هماهنگ شده (برخاستن، راه رفتن، غذا خوردن، حرف زدن، و...) متجلّی می شوند. وهله های خوابگردی در جریان خواب عمیق با امواج کند آغاز می شوند و در اغلب موارد خوابگرد در ثلث اول خواب (دو تا سه ساعت بعد از خواب ) بر می خیزد و به خوابگردی می پردازد. حالت مراقبت و حسّاسیت وی کاهش می یابد، چهره ی وی بی حالت و نگاه او ثابت است، به کوشش های اطرافیان برای برقراری ارتباط و یا بیدار کردن وی پاسخ نمی دهد و پس از بیدار شدن ( بلافاصله بعد از وهله ی خوابگردی یا صبح روز بعد) هیچ چیز از ماجرای شب گذشته را به خاطر نمی آورد یا خاطره ی بسیار محدودی از آن دارد.

رفتارهایی که در خلال خوابگردی بروز می کنند می توانند بسیار متنوع و کم وبیش پیچیده باشند. گاهی خوابگرد فقط در رختخواب می نشیند، به اطراف خود نگاه می کند، پتو یا لحاف را روی خود می کشد و گاهی به فعالیت های پیچیده تری مانند باز کردن درب بسته با کلید و  حتی خطرناک  همچون بیرون رفتن از منزل می پردازد. بخصوص در کودکان، خوابگردی ممکن است با رفتارهای نامتناسب و اعمالی ناشایست (مانند ادرار کردن در کمد لباس) همراه است. در خلال وهله های خوابگردی، افراد می توانند حرف بزنند و حتّی به پرسشها پاسخ گویند. مع هذا گفتار آنها نامنسجم است و یک مکالمه ی واقعی به ندرت صورت می گیرد. خوابگرد ممکن است به خواسته ی اطرافیان مبنی بر قطع فعالیت خود و بازگشت به رختخواب پاسخ گوید اما دارای سطح مراقبت بسیار پایینی است و بیدار کردن وی در خلال خوابگردی معمولا بسیار مشکل است. چشمان خوابگردها باز است، اما بسان زمان بیداری نیست و غالبا فکر می کنند در مکانی به غیر از اتاق خواب خود و منزل هستند.

هر وهله ی خوابگردی از چند دقیقه تا نیم ساعت طول می کشد و پس از پایان آن، فرد ممکن است دچار یک حالت اغتشاش و درهم شدگی کوتاه مدت شود و یا آنکه به رختخواب برگردد و خواب خود را تا صبح روز بعد ادامه دهد در هر سنی که کودک به راه بیفتد، خوابگردی می تواند بروز کند اما معمولا نخستین وهله های آن بین 4 تا 8 سالگی آغاز می شوند و میزان شیوع آن در حدود 12 سالگی  به حد بیشینه ی خود می رسد. پژوهش ها نشان داده اند که 15 درصد از كودكان برای اولین بار  در سنین 15-5 سال  دچار خوابگردی می شوند و در  6-3  درصد این كودكان، خوابگردی تکرار می شود.

معمولاً خوابگردی دوره ی کودکی در آغاز نوجوانی و در حدود 15 سالگی از بین می رود اما در پاره ای از موارد نیز پس از قطع خوابگردیِ آغاز شده در خلال کودکی، با عود مجدّد آن در بزرگسال جوان مواجه می شویم. تحقیقات نشان داده اند که اگر خواب گردی كودك از 9 سالگی به بعد شروع شود، محتمل است که در بزرگسالی نیز ادامه یابد؛ لذا بهتر است، خوابگردی را جدی گرفت و درصدد درمان آن برآمد.

اگر چه عواملی مانند برنامه نامنظم خواب، خواب ناكافی  و یا محرومیت از خواب، خوابیدن در محیطی شلوغ و پرسروصدا، خستگی مفرط، بیماری و یا داشتن تب بالا، پر بودن مثانه، مصرف برخی از داروها را در بروز خوابگردی دخیل دانسته اند، اما هنوز شناخت دقیقی از علت خوابگردی در دست نیست.

ده تا بیست درصد از خواب گردی های كودكان بیشینه ارثی و خانوادگی دارد و در بین والدین و دیگر اعضای خانواده نیز مشاهده شده است.  برخی از محققان به تفاوت نسبتاً قابل ملاحضه ای از لحاظ درجه ی واکنش پذیری هیجانی بین کودکان بهنجار و کودکان خوابگرد اشاره کرده اند، همچنین وجود مولفه های استرس، اضطرابی و افسردگی نیز خاطر نشان شده است. برخی دیگر از محققان، خوابگردی را به عدم رشد دستگاه های عصبی و اندامی نسبت داده اند و گروهی دیگر نیز معتقد به وجود عامل عضوی وخیمتری هستند و حتی آن را معادل صرع دانسته اند.

منبع:tebyan.net

ویدیو مرتبط :
خوابگردی کودکان

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

توصیه هایی برای پرورش خلاقیت کودکان

خلاقيت ، شکل کنترل شده يا محدود شده اي از تخيل است . خلاقيت ها ي افراد نه تنها براي زيبايي ظاهري ، بلکه به خاطر نتايج نهايي که در بر دارد  به کار برده ميشود . اين نتيجه نهايي معمولاً شکلي به خود مي گيرد که ديگران نيز مي توانند آن را ببينند . خلاقيت ممکن است خلق يک نقاشي ، يک لباس ، يک قطعه کوچک موسيقي يا پختن يک غذاي جديد باشد  به واسطه خلاقيت ، شخص مي تواند به پيشرفتهاي انساني خود بيافزايد ، همچنين افرادي که داراي قوه تخيل زيادي هستند نسبت به کساني که فاقد خلاقيت هستند ، معمولاً به پيشرفتهاي بيشتري در زندگي نائل مي شوند . خلاقيت حتي در سنين کودکي نيز خود را نشان مي دهد.
خلاقيت حتي در سن کودکي نيز خود را نشان مي دهد . اغلب خانواده ها شايد با اين نوع پديده ها در رفتار ،کردار و گفتار کودکان خود مواجه شوند . برخي از آنان يا بي توجه هستند و يا کم توجه ؛ با اين حال آن دسته از والدين که به کوچکترين رفتارهاي کودکان خود توجه دارند ، مي توانند با به کارگيري توصيه هاي 12 گانه پرورش خلاقيت ، کودکان خود را به مرحله خود شکوفايي سوق دهند ،البته به کار گيري اين روش آنچنان هم ساده نيست . داشتن صبر و حوصله از يک سو و نکته سنجي دررفتار کودکان مي تواند آينده درخشاني را براي کودک شما رقم بزند .

شيوه افزايش خلاقيت در کودکان

*  براي ايجاد سؤالات تازه در ذهن کودکتان ، او را راهنمايي کنيد . آموزش به کودک بايد طوري باشد که او را به طرف پرسشهاي تازه هدايت کند . معلم بايد هنگام جواب دادن به سؤالات کودک ، او را به سمت مهارتهاي جديد سوق دهد و از به کار بردن کلماتي مانند بله،خير،هرگز و امثال آن دوري کند . اين نوع جوابها نمي تواند ارتباط کاملي بين سؤالات کودک و معلومات قبلي او برقرار کند.

 

* حسن کنجکاوي در کودکان را پرورش دهيد . براي اين امر، هيچ چيز مثل پاسخهاي صحيح و مناسب به پرسشهاي او موثر نيست . سؤال ، در واقع انعکاس از ذهن تشنه اي است که مي خواهد با دريافت جواب از فردي که بهتر از او مي داند خود را سيراب کند ، اگر چه احتياج ، بايد فوراً برآورده شود اما کمي مکث بين سؤال و جواب ، غالباً مي تواند افکار و ايده اي مفيد جهت مباحثه و گفتگو به بار آورد .

 

* والدين و مربيان ، نه تنها بايد درباره امور مربوط به کودک ، بلکه درباره امور خانه و مدرسه نيز از او نظر خواهي کنند و عقايد او را مانند عقايد بزرگسالان در حضور خود ، به بحث و گفتگو بگذارند .

 

* به عقايد جديد و تازه کودکتان احترام بگذاريد . کودکاني که به نوعي خلاقيت آنها برانگيخته شده ، روابط و مفاهيم را درک مي کنند . لذا والدين و مربيان آنها ممکن است به آنها توجه نداشته باشند و حتي گاهي او عقايد خود را چنان مطرح کند که بزرگسالان قادر به ارزشيابي وجايگزيني آنها نباشند ، تشويق کودکان به ابرازعقايد جديد ، مي تواند در رشد خلاقيت آنها موثر واقع شود .

 

* از مراقبتها و دخالتهاي بيش از حد در زندگي کودکان اجتناب کنيد . يکي از ويژگيهاي انسان خلاق اين است که تواناييش را خودش به کارمي اندازد . وظيفه والدين و مربيان اين است که اين قابليت را در او زنده نگاه دارند و به کودکان اجازه دهند بعضي اوقات مطابق سليقه خود اشياء را کشف کنند . مراقبتها و دخالتهاي زياد از حد بزرگسالان در زندگي و رفتارهاي کودکان ، قابليت يادگيري مبتکرانه آنها را تضعيف مي کند .

 

* از کودکان بخواهيد که اشياء و امور نيمه تمام را تکميل کنند ؛ از کودکان تقاضا کنيد تا جملات نا تمام و داستانهاي نا کامل ، تصاوير و نقاشي هاي نيمه تمام و حتي اشياء ناقص را کامل نمايند . براي اواسباب بازي هايي بخريد که خودش بتواند آنها را به يکديگر متصل کند و با آنها مدلهاي مختلف خلق کند .

* اجازه دهيد اشيا را از نزديک لمس کنند. علاوه بر مشاهده اشيا لازم است کودک آنها را لمس نمايد ، زيرا مشاهده شيء به تنهاي کنجکاوي کودک را ارضا نمي کند ، کودکاني که از لمس کردن اشيا محروم مي شوند توانايي لازم جهت کشف و اختراع را از دست مي دهند . مشاهده همراه با لمس اشيا ، آنها را در بازي هاي خيالي ، اختراعات و پاسخ گويي به آزمونهاي خلاقيت ياري مي دهد . به کودکان اجازه دهيد وسايل بي خطر خانه را لمس نمايند. خصوصا کودکان بيرون کشيدن وسايل آشپزخانه از داخل کابينتها و بازي با کاسه و قابلمه و بشقابها را بسيار دوست دارند .

* براي کودکان هميشه يک مارک خاص آدامس ، بستني يا چيزهاي مورد علاقه را نخريد. کودکان را تشويق کنيد در خريد خوراکي و پوشاک ، مدل هاي مختلفي را امتحان کنند و از خريد کالاهاي تکراري و يکسان اجتناب کنيد .

 

* کودک را هميشه از يک مسير خاص به خانه نبريد . زماني که با او بيرون مي رويد ، هنگام برگشتن به خانه به او توضيح دهيد که  مي خواهيد از يک راه جديد به خانه برويد. او از اين طريق در مي يابد براي رسيدن به يک هدف راه هاي مختلفي وجود دارد .

 

* در مورد کاربردهاي مختلف يک وسيله خاص از کودکان سؤال کنيد . کاربرد ابزارها و وسايل مختلفي که را در خانه داريد ، براي کودک شرح دهيد و از او بپرسيد: به نظر تو اين وسيله چه کاربردهاي ديگري مي تواند داشته باشد . به اين طريق شما ذهن کودک را مستعد مي کنيد .

* از مکان هاي جديد ديدن کنيد  همراه با کودک به نمايشگاهها و موزه هاي مختلف و طبيعت زيبا برويد ، اجازه دهيد او از نزديک مکان هاي گوناگون را شناسايي کند .

 

* به اتاق او کاغذ هاي سفيد بچسبانيد . حدود يک متر از اتاق کودکتان را از سطح زمين به طرف بالا به طور سراسري و افقي کاغذ سفيد بچسبانيد و به او بگوييد هر طور که دوست دارد روي آنها نقاشي و طراحي کند . در تزيين اتاق او از سليقه اش استفاده نماييد . به او ياد دهيد که هر چند روز يک بار محل وسايلش را در اتاق تغيير دهد تا به اين وسيله زمينه خلاقيت در او پرورش يابد.