تغذیه و افزایش وزن نوزادان نارس

 نوزادانی که قبل از 37 هفتگی به دنیا می‌آیند نیازهای تغذیه ای متفاوتی از نوزادان کامل دارند که پس از 38 تا 42 هفته به دنیا می‌آیند.

نوزادان نارس معمولا در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نگهداری می‌شوند. در این بخش نوزادان از نظر دریافت مواد غذایی و مایعات تحت نظر قرار می‌گیرند.

گرم‌کننده‌ها باعث می‌شوند که دمای بدن نوزاد ثابت بماند و سبب می‌شوند که نوزاد انرژی کمتری صرف گرم نگهداشتن بدن خود کند. هوای مرطوب نیز باعث می‌شود که نوزاد از طریق پوست خود آب از دست ندهد.

نکات تغذیه ای:
نوزادانی که قبل از 34 هفته به دنیا می‌آیند معمولا ازنظر تغذیه با شیشه یا استفاده از شیر مادر ناتوانی دارند. این مشکل به دلیل عدم تنظیم همزمان فرآیندهای  بلع، تنفس و مکیدن است.

مشکلات دیگری ممکن است با مکیدن شیر مادر نوزاد تداخل داشته باشد که شامل موارد زیر است:

• مشکلات تنفسی
• سطح پایین اکسیژن
• مشکلات جریان خون
• عفونت خونی

نوزادان نارسی که بسیار کوچک یا بیمار هستند ممکن است نیاز به دریافت مواد غذایی و مایعات از طریق تغذیه وریدی داشته باشند. با قوی‌ترشدن نوزاد او قادر خواهد بود شیر یا فورمولا را از طریق لوله ای دریافت کند که از دهان یا بینی او به معده اش می‌رود. این نوع تغذیه گاواژ نامیده می‌شود. مقدار گاواژ به تدریج افزایش می‌یابد. این روند تدریجی احتمال بروز عفونت روده در نوزاد را کاهش می‌دهد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند کمتر در معرض عفونت روده قرار می گیرند. نوزادانی که در هفته 34 یا بعد از آن متولد می‌شوند، معمولا می‌توانند از شیشه شیر یا شیر مادر استفاده کنند. با این حال شیر مادر برای آن ها در ابتدا آسان‌تر است؛ زیرا با استفاده از شیشه شیر ممکن است نتوانند جریان شیر شیشه را تحمل کنند و دچار وقفه تنفسی شوند.

نیازهای تغذیه ای
نوزادان نارس دارای ناتوانی حفظ تعادل مایعات بدن خود هستند. این نوزادان ممکن است دچار کم آبی یا پرآبی شوند

• این نوزادان ممکن است آب بیشتری از طریق پوست یا سیستم تنفسی خود به نسبت نوزادان دیگر از دست دهند.

• کلیه‌های نوزادان نارس به حدی رشد نکرده است که تعادل آب را در بدن حفظ کند.

• گروه بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان میزان ادرار نوزاد را از طریق توزین پوشک نوزاد تحت نظر می‌گیرند تا از تعادل دفع آب از بدن نوزاد و دریافت مایعات نوزاد اطمینان حاصل نمایند.

• همچنین آزمایش خون انجام می‌گیرد تا سطح الکترولیت‌های خون نوزاد کنترل شود.

نوزادانی که در هفته 34 یا بعد از آن متولد می‌شوند، معمولا می‌توانند از شیشه شیر یا شیر مادر استفاده کنند. با این حال شیر مادر برای آن ها در ابتدا آسان‌تر است؛ زیرا با استفاده از شیشه شیر ممکن است نتوانند جریان شیر شیشه را تحمل کنند و دچار وقفه تنفسی شوند

برای نوزادانی که زود متولد می‌شوند و وزن تولد آن ها بسیار کم است شیر مادر نوزاد بهترین نوع تغذیه است

• شیر مادر نوزاد باعث حفاظت نوزاد در مقابل عفونت و مرگ ناگهانی می‌شود.

• فورمولاهای (شیرخشک‌های) مخصوص نوزادان نارس به کار می‌رود. این فورمولاها دارای چربی و پروتئین بیشتر است تا نیازهای نوزاد نارس در حال رشد را تامین کند.

• نوزادان نارس بزرگتر ( 34 تا 36 هفته ) ممکن است فرمولای معمولی را تحمل کنند. 

  نوزادان نارس به اندازه کافی در رحم نمانده اند تا مواد غذایی را که نیاز دارند ذخیره کنند. بنابراین نیاز به مکمل‌های غذایی دارند

• نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند نیاز به استفاده از مکمل غنی کننده شیر مادر دارند که با شیر مادر مخلوط شود. این مکمل به آنها پروتئین، کالری، آهن، کلسیم و ویتامین بیشتری می‌دهد.

• نوزادانی که از فرمولا برای آنها استفاده می‌شود نیاز به دریافت مکمل‌های ویتامین‌های A، C، D، و فولیک اسید دارند.

• بعضی نوزادان حتی بعد از مرخص شدن از بیمارستان نیاز به دریافت مکمل‌های غذایی دارند. برای نوزادانی که شیر مادر می‌خورند، دریافت مکمل‌ها به معنای دریافت 1 تا 2 بطری شیر مادر غنی شده است. بعضی نوزادان برای رشد نیاز به دریافت مکمل‌های بیشتری به نسبت بقیه دارند. بعد از هر بار شیر دادن به نوزاد او باید احساس راحتی کند. نوزادان باید 6 تا 8 بار دفع مدفوع و 6 تا 8 پوشک خیس شده در روز داشته باشند. مدفوع آبکی یا خونی، یا استفراغ نشانه وجود مشکل است.

افزایش وزن
افزایش وزن به طور دقیق برای نوزادان اندازه گیری می‌شود
• در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، نوزادان هر روز وزن می‌شوند.
• طبیعی است که نوزادان در چند روز اول به دنیا آمدن کاهش وزن داشته باشند.
• اکثر نوزادان نارس پس از چند روز اول تولد شروع به افزایش وزن می‌کنند.

افزایش وزن مطلوب به اندازه کودک، تعداد هفته‌هایی که نوزاد در رحم بوده است و سلامت نوزاد بستگی دارد

• این افزایش وزن می‌تواند 5 گرم در روز برای نوزادان بسیار کوچک 24 هفته ای یا 20 گرم در روز برای نوزاد 33 هفته ای باشد.

• بطور متوسط نوزاد باید 15 گرم در روز افزایش وزن داشته باشد.

نوزادان نارس تا زمانیکه اضافه وزن مداوم و ثابت روزانه در محیط خارج از انکوباتور( گرمخانه) را نداشته باشند از بیمارستان مرخص نمی‌شوند. بعضی بیمارستان‌ها قانونی دارند که مشخص می‌کند کودک چه مقدار افزایش وزن قبل از مرخص شدن باید داشته باشد. به طور کلی نوزاد باید قبل از ترخیص از بیمارستان حداقل 8/1 کیلوگرم وزن داشته باشد.

منبع: nlm.nih.gov
tebyan.net

افزایش تولد نوزادان نارس

تولد نوزادانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می‌آیند برای خانواده‌ها یک کابوس بزرگ است. فقط کافی است یک لحظه تصور کنی، نوزادی چند هفته زود به دنیا بیاید و روزهای متوالی در دستگاهی تحت عنوان انکوباتور نگهداری شود. دستگاهی که فقط در تهران و چند شهر دیگر کشور وجود دارد و تعداد آنها به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. هزینه قرار دادن نوزاد در این دستگاه‌ها در بیمارستان‌های دولتی شبی ۲۵۰ هزار تومان و در بیمارستان خصوصی شبی دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.

در بهترین حالت اگر این بیمارستان‌ها جا داشته باشند، در بیمارستان خصوصی حدود ۹۰ میلیون تومان و در بیمارستان دولتی ۹ میلیون تومان هزینه تولد نوزاد نارسی است که بعدها هم با هزاران مشکل ریز و درشت پوستی و تنفسی مواجه خواهد شد.

نمی‌دانید چه دردی داریم
سرپرستار بخش نوزادان بیمارستان کودکان مفید با توجه به افزایش تولد نوزادان نارس در سال‌های اخیر به «آرمان» می‌گوید: نوزادان نارس یعنی نوزادانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می‌آیند. ۳۷ هفتگی موعد مطلوب و مقرر برای به دنیا آمدن یک نوزاد است. با وجود این، برخی نوزادان از این نظر نارس هستند، یعنی حدود هفته ۲۸ تا ۳۶ به دنیا می‌آیند. متین نادرزاده می‌افزاید: در گذشته این نوزادان به دلیل نبود امکانات و عقب‌افتادگی علمی فوت می‌کردند، اما این روزها به مدد دستگاهی به نام انکوباتور زنده می‌مانند. با وجود این، مخارج قرار دادن نوزاد داخل این دستگاه‌ها برای بسیاری از خانواده‌ها سنگین است و نمی‌توانند از پس تامین مخارج آن برآیند.

این پرستار عنوان می‌کند: این در حالی است که بیشتر خانواده‌هایی که از این بحران رنج می‌برند افرادی هستند که از نظر مالی وضعیت خوبی ندارند. عامل اصلی افزایش تعداد نوزادان نارس بی‌شک آلودگی هوا و پارازیت‌ها هستند و این را در تحقیقات مختلف به وضوح دریافته‌ایم. او می‌گوید: نمی‌دانید چه دردی داریم از بیمارستانی که تعداد معدودی دستگاه انکوباتور دارد و خیل عظیم مردمی که نیاز دارند نوزادان نارس خود را در این دستگاه‌ها قرار دهند، اما ظرفیت بیمارستان‌ها محدود است.

هزینه‌های بیمارستان خصوصی کمرشکن است
قبل از چهارماهگی اگر ناهنجاری جنین تشخیص داده شود یا وجود او برای مادر و حیات او مشکل ایجاد کند دستور سقط جنین صادر می‌شود. با وجود این، بسیاری از مادرانی که سقط جنین می‌کنند از راه‌های قانونی به این کار مبادرت نمی‌ورزند. نوزاد نارس یا نوزاد زود متولد شده هیچ ربطی به نوزاد ناهنجاری که دستور سقط آن صادر می‌شود ندارد؛ این نوزاد سالم است و در فرایند رشد خود ناگهان به جای هفته ۳۷ بارداری هفته ۳۰ به دنیا می‌آید. متاسفانه در بسیاری از موارد دو کلمه نارس و ناهنجار معادل هم در نظر گرفته شده است.

تولد نوزادان ناهنجار به هر شکلی قانونی یا غیرقانونی باید متوقف شود، در حالی که هیچ عاملی مخصوصا ناتوانی مالی نباید باعث شود فردی نتواند کودکش را از حق طبیعی حیات یعنی زنده ماندن محروم کند. سرپرستار بیمارستان مفید در مورد معضلات این فقر می‌گوید: چرا نباید بخش بهداشت و درمان کشور در مورد این مشکل بزرگ فکری کند.

سیاست‌های افزایش جمعیتی اگر در سلامتی نوزادان و مادران نقش نداشته باشد پس این سیاست‌ها هیچ کارایی‌ای ندارد. نادرزاده ادامه می‌دهد: هزینه‌های بیمارستان خصوصی کمرشکن است و طرح تحول سلامت و هیچ طرح دیگری تا امروز نتوانسته مافیای قیمت و باندبازی را در برخی بیمارستان‌های خصوصی بشکند. متاسفانه تعداد محدودی دستگاه انکوباتور در کشور وجود دارد. وقتی نوزاد نارسی متولد می‌شود باید در بخش ویژه نوزادان NICUبستری شود و در دستگاه‌های ویژه که گفته شد قرار داده شود، در کنار همه اینها مخارجی برای داروها هم باید در نظر گرفت که همه اینها در مجموع باعث وارد شدن هزینه‌های کمرشکن به خانواده‌ها می‌شود.

پوشش نامناسب و نصف و نیمه بیمه‌ها
این سرپرستار می‌افزاید: متاسفانه در کشور ما زیر ۵۰۰ تخت مراقبت ویژه نوزادان داریم که این تعداد با استانداردهای جهانی فاصله بسیار زیادی دارد. در کشور بیمارستان‌های زنان و زایمان زیادی داریم که بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان ندارند و این فاجعه است.

مگر می‌شود با این آمار زایمان در کشور، نوزاد نارس نداشته باشیم؟ اگر در این بیمارستان‌ها نوزاد نارسی متولد شود در بخش‌های دیگر و در شرایط غیراستاندارد نگهداری خواهند شد که این می‌تواند به قیمت جان نوزاد تمام شود. نادرزاده در مورد بیمه‌ها به عنوان مشکل دیگر می‌گوید: مشکل دیگر بیمه‌ها هستند. پوشش نامناسب و نصف و نیمه بیمه‌ها و خدمات پزشکی که اصلا شامل بیمه نمی‌شود و بیمار مجبور است از جیب خرج کند صدمات مالی بزرگی برای خانواده‌ها در پی دارد، باید بیمه‌ها وضعیتی را فراهم کنند تا خانواده‌ها با آرامش خیال به فکر رهایی از بیماری باشند و مشکلات مالی در روند درمانشان تاثیر نگذارد.

شوهرم هر شب در پارک‌ها می‌خوابد
محبوبه یکی از مادرانی که نوزاد هفت ماهه او در بخش نوزادان بیمارستان مفید بستری شده می‌گوید از خراسان به تهران آمده و همه اینها را مدیون خواهرش است که همزمان با او چندقلو باردار بوده و چون برای چند قلوزایی باید حتما افراد از قبل برای ریسک‌های احتمالی خودشان را آماده کنند، خواهرم از دو سال قبل در این بیمارستان تخت رزرو کرده بود که چون مشکلی برای او و کودکانش ایجاد نشد من توانستم از این موقعیت استفاده کنم.

او نگران و مضطرب است. کمی آب می‌نوشد و در حالی که چشمانش به شدت قرمز است و مشخص است که گریه کرده، می‌گوید: دوست دارم کودکم را در آغوش بکشم اما فقط از پشت شیشه می‌توانم او را لمس کنم. او می‌افزاید: ۸۵ میلیون هزینه کردم تا کودک زنده بماند. این جدای از مخارج داروها و اقامت ما در تهران است. متاسفانه این بیمارستان فقط برای ماندن من آن هم نه به شکلی خوب و درست گنجایش دارد و در حالی که ما مجبوریم دو ماه در این بیمارستان باشیم شوهرم هر شب در پارک‌ها می‌خوابد.

سرنوشت کودکان انکوباتوری
مشکل فقط به اینجا ختم نمی‌شود. کودکانی که به کمک دستگاه‌های انکوباتور زنده می‌مانند، بعد از خارج شدن از دستگاه و در فرایند رشد نارسایی‌هایی را تجربه می‌کنند. نادرزاده می‌گوید: در کنار همه اینها در بزرگسالی هم میان این افراد با سایران تفاوت‌هایی وجود دارد که تحقیقات علمی جدید به آن دست یافته است. تکمیل نشدن فرایند رشد جنین باعث می‌شود دو بخش مهم بدن شکل نگیرد.

این دو بخش اصلی پوست و سیستم تنفسی است. تکمیل نشدن ریه‌ها باعث می‌شود احتمال ابتلای فرد به بیماری‌های تنفسی مانند آسم و مخاطرات تنفسی بیشتر شود . او به تعداد کثیری از افرادی اشاره می‌کند که در تحقیقات جدید محققان اروپایی در بزرگسالی به آسم مبتلا شده اند، در حالی که درگیر مشکل تولد زودهنگام در نوزادی بوده‌اند.حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد این افراد بین شش تا نه ماه متولد شده و در دستگاه ها نگهداری می‌شده‌اند.

او در مورد مشکلات پوستی نوزادان نارس در بزرگسالی می گوید: نوزادان نارس چون مایع پنیری پوستشان که مایع محافظ پوست است، تشکیل نشده، در بزرگسالی احتمال ابتلای آنها به بیماری‌هایی نظیر پسوزیاریس (نوعی بیماری مزمن پوستی) بیشتر است. این سرپرستار با اشاره به این مشکلات می‌گوید: نوزادان انکوباتوری سرنوشت خوبی ندارند. آنها وقتی به دنیا می‌آیند زحمت و مخارج سنگینی را بر خانواده خود تحمیل می‌کنند و در بزرگسالی هم احتمال ابتلای آنها به امراض ریز و درشت زیاد می‌شود، بنابراین تنها گزینه، پیشگیری از تولد نوزاد نارس است.

او در مورد راه‌های جلوگیری از تولد نوزاد نارس می گوید: عوامل محیطی را نمی‌توان کنترل کرد، افرادی که منازل آنها در نقاط آلوده شهر یا مکان‌هایی است که تشعشعات وجود دارد هیچ راهی ندارند و نمی‌توانند به هیچ نحوی از این امواج در امان باشند. با وجود این، بخشی از این ماجرا هم به تغذیه مربوط شده و جنبه فردی دارد. نادرزاده می‌گوید: مادران باید بهداشت و تغذیه خودشان را در دوران بارداری به بهترین شکل تنظیم کنند و در شرایطی که از زندگی خود راضی نیستند اقدام به فرزندآوری نکنند. او در این مورد توضیح می‌دهد: وقتی فردی از زندگی خودش راضی نیست نمی‌تواند محیط امن و مناسبی برای فرزند خود ایجاد کند و قبل از فرزندآوری باید همه پدر و مادرها این شرایط را بسنجند و عجولانه تصمیم نگیرند.

 اخبار اجتماعی -  آرمان