آموزش انواع خیانت، هر شب در ایران!

مجله زندگی ایده آل: خوب یا بد، درست یا غلط، این روزها صادرات سریال برای كشور تركیه تجارت سودآوری شده است كه در كنار صنعت توریسم درآمد هنگفتی برای‌شان دارد. تا آنجا كه وقتی تحریف تاریخ در یك سریال به ظاهر تاریخی، دیگ تعصب سیاستمداران ترك را به جوش می‌آورد و به ادامه ساخت و پخش آن اعتراض می‌كنند، حساب و كتاب سودآوری فروش سریال باعث می‌شود كوتاه بیایند و همه‌چیز به قوت خودش باقی بماند. این وسط احتمالا دوبله‌ سریال‌ها هم برای عده دیگری نان و آب شده است و خلاصه اگر پر شدن اوقات فراغت مردم را هم اضافه كنیم باید بگوییم همه‌اش سود است، اما تماشای این سریال‌ها با سوژه‌های مشابه و یكی پس از دیگری قرار است چه تاثیری بر فرهنگ جامعه ما داشته باشد؟ آیا این سناریو همین‌قدر ساده است كه به نظر می‌رسد؟

جداسازی درون خانوادگی

این مدل سریال‌ها از اول با شبكه فارسی‌وان شروع شد كه اتفاقا من درباره آن شبكه تحقیق زیادی داشتم و بعد از آن شبكه‌هایی كه سریال‌های ترك را پخش می‌كنند اضافه شدند. اگر بخواهم كل این سریال‌ها را جمع‌بندی كنم باید بگویم همه آنها هوشمندانه تهیه می‌شوند. در واقع سازندگان این سریال‌ها از یكسری نقطه ضعف‌ها سوءاستفاده می‌كنند و برنامه‌هایی می‌سازند كه طرفدار داشته باشد. نمی‌توانیم انكار كنیم كه در هر جامعه‌ای محدودیت‌هایی وجود دارد كه زمینه تقاضا را فراهم می‌كند. خیلی از ما دوست داریم هر كاری كه دل‌مان می‌خواهد بكنیم و این سریال‌ها هم موضوعاتی را مطرح می‌كنند كه جامعه به دلیل قانون، شرع، عرف و اخلاق محدود می‌كند. ما فكر می‌كنیم چیزهایی را كم داریم و آنها با ما همذات‌پنداری می‌كنند. معمولا هم زنان و جوانان بیننده‌های اصلی هستند. از طرف دیگر تشنه بودن مخاطب به این سریال‌ها باعث می‌شود پخش آن را در چندین نوبت در شبانه‌روز تكرار ‌كنند تا همه بتوانند ببینند. حتی در خیلی از خانه‌ها علاقه بعضی اعضای خانواده به سریال‌های ماهواره‌ای و اصرار به تماشای آنها باعث شده تلویزیون‌های مجزا در اتاقی جداگانه بگذارند و همین موضوع به جدایی افراد خانواده دامن می‌زند. یك بار آپارتمان‌ها بین ما فاصله انداختند، یك بار اتومبیل و حالا نوبت تلویزیون است كه قاچ دیگری بر این هندوانه روابط بزند و شكاف تازه‌ای ایجاد كند.

چرا زن‌ها ماهواره می​بینند؟

همه این سریال‌ها به صورت مخملی فرهنگ‌سازی می‌كنند. مسلما نشان دادن شخصیت‌های فیلم‌ها می‌تواند ته‌مانده اعتقادات دینی بیننده‌ را كه در بعضی مردم رسوب كرده از بین ببرد. خیانت آقایان از قدیم وجود داشته و در واقع منكری بوده كه مباح شده ولی برای خانم‌ها هیچ راه فراری وجود ندارد. تا زمانی كه زنی در عقد مردی باشد به هیچ شكل نمی‌تواند با مرد دیگری رابطه برقرار كند. متاسفانه باید بگویم بین مراجعانم با مواردی برخورد می‌كنم كه فرد به دلیل مثلا رفاه مالی كه در زندگی مشتركش دارد به طلاق فكر نمی‌كند اما دلش نمی‌خواهد به تعهداتش پایبند بماند. به هرحال همه خوبی‌ها در یك نفر جمع نمی‌شود ولی راهش این نیست كه برای نیازهای مختلف سراغ آدم‌های جداگانه برویم.

این چنار بی‌شعور

در بیشتر این سریال‌ها شخصیت‌های اصلی دائم در ازدواج و طلاقند و درگیر رابطه‌های عاشقانه. یكی با یكی ازدواج می‌كند بعد عاشق یك نفر دیگر می‌شود. بعد دوباره طلاق و باز ازدواج. شخصیت‌های داستان انگار هیچ كار و زندگی خاصی ندارند و فقط درگیر رابطه‌های‌شان هستند. بیننده هم از خودش نمی‌پرسد این آدمی كه از صبح تا شب درگیر ماجراهای عاشقانه است شغل و كارش چیست؟ اصلا كی وقت می‌كند به بقیه مسائل زندگی‌اش برسد؟ از طرف دیگر این سریال‌ها درگیری‌های عصبی هم ایجاد می‌كند. بیننده با یكی از شخصیت‌ها همذات‌پنداری می‌كند و برایش حرص می‌خورد. من گاهی در خانه می‌شنوم كه همسایه داد می‌زند: باز این چنار بی‌شعور پیدایش شد. خانم‌های خانه‌دار با دیدن این سریال‌ها از شرایط خودشان عصبی می‌شوند. حتی گاهی اعضای خانواده حرص‌های‌شان از همدیگر را با تماشای فیلم‌ها خالی می‌كنند. مثلا طرف دوست دارد به دامادش فحش بدهد ولی نمی‌تواند، به بازیگر سریال فحش می‌دهد.

وقاحت به جای قباحت

2قطب دافعه و جاذبه مقابل هم قرار گرفته‌اند. گاهی ما در جامعه دافعه ایجاد می‌كنیم و آنها هم از طرف مقابل جاذبه ایجاد می‌كنند. اگر از یك جوان درباره هدف آینده‌اش‌ بپرسید، می‌گوید: می‌خواهم بروم خارج. اگر این سریال‌ها را ببینید فكر می‌كنید خارج یعنی بهشت. در حالی كه در خیلی از كشورهای خارجی 99 درصد آدم‌ها این مدلی نیستند. پایبند بودن به تعهد برای‌شان مهم است. فرقی نمی‌كند كه ازدواج رسمی باشد و در كلیسا اتفاق بیفتد یا تعهد دوستانه باشد به هر حال به تعهد خود پایبند می‌مانند ولی گاهی وقاحت جای قباحت را می‌گیرد و این اتفاق خیلی بدی است در یك جامعه. كاش مردم بتوانند مطالعه كنند و تمام نکات موجود در جامعه‌ای دیگر را ببینند، نه  فقط چیزهایی را كه سریال‌ها می‌خواهند، نشان بدهند.

خوابی که برای‌مان  دیدند

بیشتر این شبكه‌ها آگهی تبلیغاتی ندارند. در حالی كه این مرسوم نیست. شبكه‌های خوب كنار برنامه‌های‌شان تبلیغات هم دارند. یك شبكه خبری خوب خوراك خبری به مخاطب می‌دهد ولی آگهی بازرگانی هم دارد. این شبكه‌ها درآمدی از تبلیغات ندارند پس باید حمایت شوند. 24 ساعت پخش برنامه هزینه دارد. هنرپیشه‌های متعدد، فیلمبرداری از زاویه‌های مختلف یا دوبله به فارسی همه‌اش هزینه دارد. چرا اسم شبكه می‌شود فارسی‌وان؟ چون برای ما برنامه‌ریزی شده است. فارسی اشاره به كشورهای فارسی‌زبان دارد و فارسی‌وان یعنی ایران كه اولین كشور فارسی‌زبان محسوب می‌شود. پس این شبكه‌ها و سریال‌های‌شان با برنامه‌ریزی فرهنگسازی در جامعه ما راه‌اندازی می‌شوند. اینطور كه من می‌دانم مرداك كه یك صهیونیست جهانی است یكی از این شبكه‌ها را حمایت می‌كند. چنین شبكه‌هایی نقاط ضعف و نیازهای یك جامعه را نشانه می‌گیرند و برنامه‌سازی می‌كنند. عده‌ای هم با توهم خدمت به مردم برای دوبلاژ كمك می‌كنند. آموزش مخملی حتی از حمله اتمی هم بدتر است چون نمی‌توانیم مردم را از آن منع كنیم. اگر بگوییم نبینید معترض می‌شوند كه چرا نبینیم؟ یا اگر اینها را نبینیم پس چی ببینیم؟

طلاق به خاطر سریال

من بین مراجعانم با موارد بسیاری برخورد كرده‌ام كه خودشان اعتراف می‌كنند تماشای سریال‌های ماهواره‌ای باعث اختلاف‌شان شده است. آقایی بود كه صریحا می‌گفت همسرم بعد از تماشای یك سریال تركیه‌ای در خواست طلاق كرده است. خانم هم می‌گفت من 17 سال پیش كه ازدواج كردم بچه بودم و نمی‌فهمیدم. حالا می‌فهمم تمام این سال‌ها اسیر بوده‌ام و حالا می‌خواهم بقیه زندگی را برای خودم باشم. دقیقا سریال‌ها این تفكر را ترویج می‌کنند كه مگر چند بار زندگی می‌كنیم؟ پس باید از زندگی لذت ببریم.

  هیچ دری روی پاشنه خودش نیست

در بیشتر این سریال‌ها همه نوع شخصیت وجود دارد؛ دختر جوان، مرد مسن، زن پیر، مرد جوان و این تنوع شخصیت‌ها باعث می‌شود بیننده بیشتر همذات‌پنداری كند. اصولا انسان‌ها به منع حریص هستند. به چیزی كه از آن منع شده‌اند گرایش دارند. زن با خودش فكر می‌كند چرا مردها آزادند ولی زن‌ها آزاد نیستند. وقتی یك موضوع تكرار شود كراهتش می‌ریزد. تلویزیون هم مقصر است. باید در این شرایط به مسائل واقعی مردم بپردازد نه سوژه‌هایی كه برای مخاطب غیرواقعی به نظر می‌رسد.

برای چه کسانی تولید می کنند؟

از یك جایی این شبكه‌ها به سمت سریال‌های تركیه‌ای رفتند. قبل از آن سریال‌هایی كه پخش می‌شد مثلا مكزیكی و كلمبیایی بود و اگر فرهنگسازی هم در آنها وجود داشت ممكن بود بیننده بگوید اینها دین ندارند و شبیه ما نیستند یا فرهنگ‌شان با ما خیلی فرق می‌كند ولی تركیه به ما نزدیك است. به ما شبیه‌ هستند و حتی مسائل دینی هم برای‌شان مطرح است. در این فیلم‌ها حتی زن‌هایی را می‌بینیم كه وقتی از خانه بیرون می‌روند چیزی شبیه روسری و شال سر می‌كنند. یعنی این بار صاحبان شبكه‌ها دقیقا به هدف زده‌اند. الگویی ارائه می‌دهند كه هم مدرن است و هم در عین حال از سنت دور نیست. برای تاثیر بیشتر تیپ زن و مرد و دختر و پسر شرقی را می‌سازند و حتی در دوبله از اصطلاحات رایج ما مثل ان شاءالله و ماشاءالله استفاده می‌كنند تا بیننده بیشتر همذات‌پنداری كند. به هر حال تركیه از نظر سیاسی هم دوست دارد ابرقدرت خاورمیانه باشد، همانطور كه ما دوست داریم بهترین در منطقه باشیم.

نقش تلویزیون

در این میان صدا‌و‌سیما هنوز برنامه مشخصی ندارد كه مردم به تلویزیون ملی جذب شوند. خیلی از مخاطبان متوجه هستند كه چه اتفاقی با این سریال‌ها می‌افتد و نقاط منفی آن را می‌دانند ولی باز هم تماشای آن را ترك نمی‌كنند چون جایگزینی ندارند. سریال‌های تلویزیون روابط واقعی را نشان نمی‌دهند. بیننده با شخصیت‌های داستان احساس شباهت نمی‌كند. درست است كه محدودیت‌هایی وجود دارد ولی هنر این است كه حقایق را نزدیك وقایع بگویی. حتی وقتی در این شرایط سریال خوبی ساخته می‌شود كه مردم دوست دارند ببینند فروشی است و مخاطب باید پول بدهد آن را بخرد، در حالی كه سریال‌های ماهواره‌ای عملا رایگان و در دسترس هستند.

چغندر قرمز	5 عدد
آب	5 لیوان
شکر یا نبات	3 قاشق غذاخوری