اعمال روز اول ماه رمضان

روز اوّل:در آن چند عمل مستحبّ است:

 

اوّل:غسل نمودن در آب جارى،و بر سر ریختن سى كف دست آب،كه در تمام طول سال باعث ایمنى از همه دردها و بیماریهاست.

 

دوم:كفى از گلاب به روى خویش بزند،تا از خوارى و پریشانى‏ نجات یابد و قدرى هم به سر خود بمالد،تا در آن سال از سرسام[در برخى نسخه‏ ها:برسام،به معنى بیمارى سینه]ایمن گردد.

 

سوّم:دو ركعت نماز اول ماه را بجا آورد و صدقه بدهد.

 

چهارم:دو ركعت نماز بخواند،در ركعت اول سوره‏هاى«حمد» و«انّا فتحنا»را و در ركعت دوم سوره«حمد»و هر سوره دیگرى را كه بخواهد بخواند،تا حق تعالى در آن سال بدیها را از او دور سازد،و تا سال آینده در پناه خدا باشد.

 

پنجم:پس از طلوع فجر این دعا را بخواند:

اللَّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنَا صِیَامَهُ وَ أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْهُ لَنَا فِی یُسْرٍ مِنْكَ وَ عَافِیَةٍ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ .

خدایا ماه رمضان رسید،تو روزه‏اش را بر ما واجب نموده‏اى،و قرآن را در آن براى‏ هدایت مردم،و دلایل روشنى از هدایت و شناسایى از باطل نازل كرده‏اى.خدایا ما را بر روزه‏اش یارى كن،و آن را از ما بپذیر، و این ماه را از ما به سلامت دریافت كن،و آن را براى ما از سوى خویش در آسانى و عافیت سالم بدار،همانا تو بر هرچیز توانایى.

ششم:دعاى چهل ‏وچهارم صحیفه كامله را اگر در شب قبل نخوانده بخواند.

 

هفتم:علاّمه مجلسى در«زاد المعاد»فرموده كه شیخ كلینى و شیخ طوسى و دیگران به سند صحیح روایت كرده‏اند كه حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام فرمود:در ماه مبارك رمضان‏ در آغاز سال،یعنى روز اول این ماه-چنان‏كه علما فهمیده ‏اند-این دعا را بخوان،و فرمود:هركه این دعا را براى رضاى‏ خدا،و بدون آمیختگى با اغراض ناپسند و ریا بخواند،در آن سال فتنه و گمراهى و آفتى كه به دین یا بدنش ضرر برساند به‏ او نرسد،و حق تعالى او را از شرّ آنچه از بلاها در آن سال واقع مى‏شود حفظ مى‏ نماید.و دعا این است:

 

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی دَانَ لَهُ كُلُّ شَیْ‏ءٍ وَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِی وَسِعَتْ كُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ بِعَظَمَتِكَ الَّتِی تَوَاضَعَ لَهَا كُلُّ شَیْ‏ءٍ وَ بِعِزَّتِكَ الَّتِی قَهَرَتْ كُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ بِقُوَّتِكَ الَّتِی خَضَعَ لَهَا كُلُّ شَیْ‏ءٍ وَ بِجَبَرُوتِكَ الَّتِی غَلَبَتْ كُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ بِعِلْمِكَ الَّذِی أَحَاطَ بِكُلِّ شَیْ‏ءٍ یَا نُورُ یَا قُدُّوسُ یَا أَوَّلا قَبْلَ كُلِّ شَیْ‏ءٍ وَ یَا بَاقِیا بَعْدَ كُلِّ شَیْ‏ءٍ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَقْطَعُ الرَّجَاءَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُدِیلُ الْأَعْدَاءَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی یُسْتَحَقُّ بِهَا نُزُولُ الْبَلاءِ،

 

خدایا از تو درخواست مى‏كنم به آن نامت كه همه ‏چیز در برابرش فروتن شده،و به رحمتت كه همه‏ چیز را فرا گرفته، و به عظمتت كه همه‏چیز در آستانش تواضع نموده،و به عزّتت كه بر همه ‏چیز چیره گشته،و به نیرویت كه همه‏چیز در برابرش خضوع یافته،و به جبروتت كه بر همه‏چیز غالب گشته،و به علمت كه همه‏چیز را فرا گرفته،اى‏ نور،اى قدوس،اى اول پیش از هر چیز،اى باقى پس از هر چیز،اى خدا،اى مهربان،بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از من بیامرز گناهانى را كه نعمتها را دگرگون مى‏ سازد،و بیامرز گناهانى را كه كینه ‏ها را فرو مى‏ فرستد، و بیامرز گناهانى را كه امید به تو را قطع مى‏كند،و بیامرز گناهانى را كه دشمنان را چیره مى ‏سازد،و بیامرز گناهانى را كه دعا را برمى‏ گرداند،و بیامرز گناهانى را كه مردم به سبب آن سزاوار نزول بلا مى‏ شوند،

وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ غَیْثَ السَّمَاءِ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَكْشِفُ الْغِطَاءَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُورِثُ النَّدَمَ وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِكُ الْعِصَمَ وَ أَلْبِسْنِی دِرْعَكَ الْحَصِینَةَ الَّتِی لا تُرَامُ وَ عَافِنِی مِنْ شَرِّ مَا أُحَاذِرُ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ السَّبْعِ الْمَثَانِی وَ الْقُرْآنِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ إِسْرَافِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ جَبْرَئِیلَ وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ أَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمَا سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَكَ یَا عَظِیمُ أَنْتَ الَّذِی تَمُنُّ بِالْعَظِیمِ،

و بیامرز گناهانى را كه بارش آسمان را باز مى‏ دارد،و بیامرز گناهانى را كه پرده‏ ها را كنار مى‏ زند،و بیامرز گناهانى را كه در نابودى شتاب مى ‏افكند،و بیامرز گناهانى را كه سبب پشیمانى مى‏ گردد،و بیامرز گناهانى را كه‏ پرده ‏ها را مى‏ درد،و زره محكمت را بر من بپوشان زرهى كه نفوذ ناپذیر است،و مرا از شرّ آنچه در شب و روز و آینده این سال از آن حذر مى ‏كنم عافیت بخش.خدایا پروردگار آسمانهاى هفتگانه،و پروردگار زمینهاى‏ هفتگانه،و آنچه در آنهاست،و آنچه میان آنهاست،و پروردگار عرش بزرگ،و پروردگار سوره«حمد»و قرآن‏ عظیم،و پروردگار اسرافیل و میكاییل و جبرییل،و پروردگار محمّد(درود خدا بر او و خاندانش) آقاى رسولان و پایان‏بخش پیامبران،از تو مى‏خواهم به حق ذات پاكت و به حق آنچه خود را به آن نام نهادى،اى بزرگ تویى‏ كه به نعمت بزرگ تفضّل مى‏ كنى،

وَ تَدْفَعُ كُلَّ مَحْذُورٍ وَ تُعْطِی كُلَّ جَزِیلٍ وَ تُضَاعِفُ [مِنَ‏] الْحَسَنَاتِ بِالْقَلِیلِ وَ بِالْكَثِیرِ وَ تَفْعَلُ مَا تَشَاءُ یَا قَدِیرُ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَلْبِسْنِی فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ سِتْرَكَ وَ نَضِّرْ وَجْهِی بِنُورِكَ وَ أَحِبَّنِی بِمَحَبَّتِكَ وَ بَلِّغْنِی رِضْوَانَكَ وَ شَرِیفَ كَرَامَتِكَ وَ جَسِیمَ عَطِیَّتِكَ وَ أَعْطِنِی مِنْ خَیْرِ مَا عِنْدَكَ وَ مِنْ خَیْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِیهِ أَحَدا مِنْ خَلْقِكَ وَ أَلْبِسْنِی مَعَ ذَلِكَ عَافِیَتَكَ یَا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوَى وَ یَا شَاهِدَ كُلِّ نَجْوَى وَ یَا عَالِمَ كُلِّ خَفِیَّةٍ وَ یَا دَافِعَ مَا تَشَاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ یَا كَرِیمَ الْعَفْوِ یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ تَوَفَّنِی عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ وَ فِطْرَتِهِ،

و هر محدوزى را دفع مى‏كنى،و هر نعمت برجسته‏اى را عطا مى‏نمایى،و نیكیها را به كم و زیاد دوچندان‏ مى‏ سازى،و هركارى كه بخواهى انجام مى‏ دهى،اى توانا اى خدا،اى مهربان،بر محمّد و اهل بیتش درود فرست، و در آینده این سال لباس سترت را بر من بپوشان،و چهره ‏ام را به نورت شاداب ساز،و به دوستى‏ ات دوستم بدار،و و مرا به خشنودیت،و شریف كرامتت،و بزرگ عطایت برسان،و به من عطا كن از بهترین چیزى‏ كه نزد توست و بهترین چیزى‏كه به بنده‏اى از بندگانت عطا مى‏ فرمایى،و افزون بر این لباس عافیت و تندرستى بر من بپوشان،اى جایگاه‏ هر شكایت،اى حاضر در هر گفتگوى پنهان،اى داناى هر نهان،اى دفع كننده بلاها آنگونه كه خواهى،اى بزرگوار گذشت‏ اى نیكو درگذر،مرا بر آیین ابراهیم و بر فطرت او،

وَ عَلَى دِینِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى خَیْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِی مُوَالِیا لِأَوْلِیَائِكَ وَ مُعَادِیا لِأَعْدَائِكَ اللَّهُمَّ وَ جَنِّبْنِی فِی هَذِهِ السَّنَةِ كُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُبَاعِدُنِی مِنْكَ وَ اجْلِبْنِی إِلَى كُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُقَرِّبُنِی مِنْكَ فِی هَذِهِ السَّنَةِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ امْنَعْنِی مِنْ كُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یَكُونُ مِنِّی أَخَافُ ضَرَرَ عَاقِبَتِهِ وَ أَخَافُ مَقْتَكَ إِیَّایَ عَلَیْهِ حِذَارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَكَ الْكَرِیمَ عَنِّی فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصا مِنْ حَظٍّ لِی عِنْدَكَ یَا رَءُوفُ یَا رَحِیمُ.

و بر دین محمّد(درود خدا بر او و خاندانش باد) و روش او،و بر بهترین مرگ‏ها بمیران،بمیران درحالى‏ كه دوستدار اولیایت،و دشمن دشمنانت باشم.خدایا مرا در این سال از هر كار یا گفتار یا كردارى كه از تو دورم مى ‏كند بركنار دار،و به جانب هر عمل یا گفتار یا كردارى كه مرا در این سال به تو نزدیك مى ‏كند جلب نما،اى مهربان‏ترین مهربانان،و بازدار مرا از هر عمل یا گفتار یا كردارى كه از من سر مى‏زند،و من از سرانجام زیانبارش مى‏ ترسم،و از خشمت به خاطر آ بر خود بیمناكم،ترسم از این است‏ كه روى كریمانه ‏ات را از من بگردانى در نتیجه سزاوار كاستى بهره ‏اى كه پیش تو دارم گردم،اى پرلطف اى مهربان‏

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ فِی حِفْظِكَ وَ فِی جِوَارِكَ وَ فِی كَنَفِكَ وَجَلِّلْنِی سِتْرَ عَافِیَتِكَ وَ هَبْ لِی كَرَامَتَكَ عَزَّ جَارُكَ وَ جَلَّ ثَنَاؤُكَ وَ لا إِلَهَ غَیْرُكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی تَابِعا لِصَالِحِی مَنْ مَضَى مِنْ أَوْلِیَائِكَ وَ أَلْحِقْنِی بِهِمْ وَ اجْعَلْنِی مُسَلِّما لِمَنْ قَالَ بِالصِّدْقِ عَلَیْكَ مِنْهُمْ وَ أَعُوذُ بِكَ اللَّهُمَّ [یَا إِلَهِی‏] أَنْ تُحِیطَ بِی خَطِیئَتِی وَ ظُلْمِی وَ إِسْرَافِی عَلَى نَفْسِی وَ اتِّبَاعِی لِهَوَایَ وَ اشْتِغَالِی بِشَهَوَاتِی فَیَحُولُ ذَلِكَ بَیْنِی وَ بَیْنَ رَحْمَتِكَ وَ رِضْوَانِكَ فَأَكُونَ مَنْسِیّا عِنْدَكَ مُتَعَرِّضا لِسَخَطِكَ وَ نِقْمَتِكَ اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی لِكُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضَى بِهِ عَنِّی وَ قَرِّبْنِی إِلَیْكَ زُلْفَى اللَّهُمَّ كَمَا كَفَیْتَ نَبِیَّكَ مُحَمَّدا صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ وَ فَرَّجْتَ هَمَّهُ وَ كَشَفْتَ غَمَّهُ [كَرْبَهُ‏] وَ صَدَقْتَهُ وَعْدَكَ وَ أَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَكَ،

خدایا در آینده این سال مرا در حفظ و پناه و حمایت خود قرار ده،و پرده تندرستى را بر من بپوشان،و از كرامتت بر من ببخش،عزیز است پناه تو،و بزرگ است ثناى تو،و معبودى جز تو نیست.خدایا مرا پیرو شایستگان از اولیاى گذشته ‏ات قرار ده،و به آنان ملحقم فرما،و تسلیم آن‏كه از آنان از طرف توراست‏ گفت قرارم ده،خدایا به تو پناه مى ‏آورم از اینكه خطایم و ستمم،و زیاده ‏روى بر نفسم،و پیروى‏ از هواوهوسم،و سرگرمى ‏ام به شهوت بر من احاطه كند،در نتیجه همه اینها بین من و رحمت و خشنودى‏ات دیوار گردد،و من نزد تو فراموش شوم،و در معرض خشم و كینه‏ ات قرار گیرم.خدایا مرا براى هر عمل شایسته‏اى كه به سبب آن از من خشنود شودى‏ موفق بدار،و مرا به مقام قربت نزدیك كن.خدایا چنان‏كه از پیامبرت محمّد(درود خدا بر او و خاندانش)هراس از دشمنش را كفایت كردى،و اندوهش را برطرف نمودى،و غمش را زدودى،و وعده‏ات را به او وفا كردى،و پیمانت را برایش به پایان آوردى.

اللَّهُمَّ فَبِذَلِكَ فَاكْفِنِی هَوْلَ هَذِهِ السَّنَةِ وَ آفَاتِهَا وَ أَسْقَامَهَا وَ فِتْنَتَهَا وَ شُرُورَهَا وَ أَحْزَانَهَا وَ ضِیقَ الْمَعَاشِ فِیهَا وَ بَلِّغْنِی بِرَحْمَتِكَ كَمَالَ الْعَافِیَةِ بِتَمَامِ دَوَامِ النِّعْمَةِ عِنْدِی إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِی أَسْأَلُكَ سُؤَالَ مَنْ أَسَاءَ وَ ظَلَمَ وَ اسْتَكَانَ وَ اعْتَرَفَ وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تَغْفِرَ لِی مَا مَضَى مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی حَصَرَتْهَا حَفَظَتُكَ وَ أَحْصَتْهَا كِرَامُ مَلائِكَتِكَ عَلَیَّ وَ أَنْ تَعْصِمَنِی إِلَهِی [اللَّهُمَ‏] مِنَ الذُّنُوبِ فِیمَا بَقِیَ مِنْ عُمُرِی إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِی یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ وَ آتِنِی كُلَّ مَا سَأَلْتُكَ وَ رَغِبْتُ إِلَیْكَ فِیهِ فَإِنَّكَ أَمَرْتَنِی بِالدُّعَاءِ وَ تَكَفَّلْتَ لِی بِالْإِجَابَةِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

خدایا به همانگونه هراس این سال و آفات و امراض و فتنه‏ ها و شرور و اندوهها و تنگى‏ معیشت را در آن از من كفایت كن،و به رحمتت مرا به كمال عافیت،با كامل كردن ریزش نعمت بر من تا پایان عمرم برسان از تو درخواست مى‏كنم درخواست كسى‏ كه بد كرده و ستم روا داشته و درمانده شده و اعتراف به گناه نموده است،و از تو درخواست مى‏كنم كه مرا بیامرزى‏ از آنچه از گناهان بر من گذشته،كه آنها را نگهبانانت ثبت نموده و بزرگوار فرشتگانت برشمرده‏اند و اینكه خدایا در آنچه‏ از عمرم باقى مانده،تا پایان عمر مرا از گناهان نگاه دارى،اى خدا،اى بخشنده،اى مهربان،بر محمّد و اهل بیت محمّد درود فرست،و هر آنچه از تو خواستم،و در طلب آن به جانب تو رغبت نمودم به من عنایت فرما،بدرستى كه تو مرا به خواستن فرمان دادى‏ و برایم عهده‏دار اجابت شدى،اى مهربان‏ترین مهربانان.

فقیر گوید:سیّد ابن طاووس این دعا را در شمار اعمال‏ شب اوّل ماه ذكر كرده است.

منبع:erfan.ir

ویدیو مرتبط :
اعمال و آداب ماه مبارک رمضان

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اعمال شب و روز اول ماه رمضان

علاّمه مجلسی در "زادالمعاد" در فصل آخر اعمال ماه رمضان، برای هر شب از ماه رمضان نمازی را بیان کرده که در مورد شب اول ماه رمضان علاوه بر ادعیه مربوط به رؤیت ماه، اعمال و نماز نیز وارد شده است.