«هم تایی»؛ حلقه گمشده در ازدواج

 

معمولا هر وقت در خانواده ها صحبت از معیارهای انتخاب همسر به میان می آید برخی از بزرگ ترها به هم شأنی و هم ترازی دختر و پسر اشاره می کنند. اما واقعیت این است که در موضوع انتخاب همسر به «هم کفو بودن» کمتر توجه و گاهی اوقات در انتخاب شریک زندگی صرفا به «خوب بودن» طرف مقابل اکتفا می شود. در این شماره بیشتر به مفهوم هم کفو بودن و همتایی خانوادگی می پردازیم و در شماره های بعد درباره مصادیق دیگر همتایی از جمله همتایی در عقاید دینی و اخلاقی، همتایی در دانش، همتایی در سن، همتایی فکری، روحی و ... بحث می کنیم.

 

چرا هم‌تایی مهم است؟!

ازدواج باید با افراد هم شأن باشد. خوشبختی برای کسانی است که در زندگی هم شأنی و توافق بیشتری داشته باشند. کفو بودن دو همسر، یعنی تناسب، همتایی، هماهنگی، هم شأنی، سنخیت، کفایت و هم ترازی بین دختر و پسر و به اصطلاح با هم جور در آمدن زن و شوهر. این مشابهت ها باعث خواهد شد که قدر مشترک های دو همسر بیشتر و دایره وجودی آن ها بر یکدیگر منطبق تر و استحکام زندگی آن ها افزون تر شود، در نگرشی علمی، تا آن جا که ممکن است همسران باید همتایی داشته باشند و البته تشابه و همتایی در طرز فکر و شیوه زندگی مهم تر است. زندگی مشترک پدیده ای مرکب است که اجزای اصلی و اساسی آن «زن و مرد» هستند.

 

هر قدر بین این دو عنصر، هماهنگی، هم فکری، تناسب و سنخیت روحی و اخلاقی و جسمی بیشتر باشد، این «ترکیب»استوارتر، مستحکم تر، پرثمره تر، شیرین تر، لذت بخش تر و جاودانه تر خواهد بود و هرچه این تناسب و هماهنگی کمتر باشد زندگی سست تر، تلخ تر و ناپایدارتر است.

 

دو انسانی که در کنار هم قرار می گیرند و می خواهند یک عمر با هم زندگی کنند و در همه امور شریک باشند و فرزندانی را به دنیا آورند، تربیت کنند و به سعادت برسانند، حتما باید هماهنگ و هم سنخ و کفو هم باشند. متاسفانه معمولا در «انتخاب همسر»، به «خوب بودن عرفی» اکتفا می شود و به «هم کفو بودن» دختر و پسر، کمتر توجه می کنند و حال آن که محور معیارهای انتخاب همسر، همین «همتایی» است.

 

در اسلام بر اصل همسان همسری به عنوان معیار همسرگزینی و ضامن انسجام خانواده، در ذیل عنوان «هم کفو بودن» تاکید شده است. دیدگاه های ارزشی اسلام، تعریف خاصی از هم کفو بودن زن و شوهر ارائه می دهد و با برخی جنبه های همسان همسری مانند همسانی دینی و اخلاقی، برخوردی ایجابی و با برخی جنبه های دیگر مانندهمسانی نژادی، قومی و طبقاتی، برخورد سلبی دارد.

 

اسلام مبنای اصلی همسان همسری را ایمان و اسلام می داند. مردی از پیامبراسلام(ص) سوال کرد: «با چه کسی ازدواج کنیم؟» ایشان فرمودند: «کفوها (همسان ها، هم شأن ها) او پرسید: کفوها چه کسانی هستند؟» حضرت فرمودند: «مومنان، کفو و هم شأن هم اند.» (وسایل الشیعه، ج7)

 

اسلام، ایمان را برای تحقق هم کفو بودن لازم می داند، اما در عین حال، به پایبندی عملی شخص به لوازم ایمان نیز توجه کرده است. برای مثال در برخی روایات، پاکدامنی و امانت داری مرد به عنوان معیاری در کفو بودن او در نظر گرفته شده است.

 

پیامبراکرم(ص) فرمودند: «کسانی را که همتا و هم شأن یکدیگر هستند، ازدواج دهید و از کسانی که همتا و هم شأن شما هستندهمسر بگیرید تا برای فرزندانتان مادر مناسبی باشد.» (بحارالانوار، ج103)

 

آرمان گرایی یکی از ویژگی های خوب دوره جوانی است. این ویژگی، به علاوه خصوصیت حق پذیر بودن جوانان، از ویژگی های بسیار خوب آن ها و نعمت و فرصتی برای رشد و تعالی فرد و اصلاح معایب جامعه به شمار می رود

 

آرمان گرایی همراه با واقع بینی

شواهد تاریخی فراوان از صدر اسلام تاکنون و نیز شواهدی بسیار از دوران معاصر نشان می دهد که الگوی اسلامی همسان همسری از نظر تامین ثبات و استحکام خانواده، الگویی موفق بوده است و همسران با ایمان به ارزش های دینی پایبند هستند و هیچ گاه به دلیل ناهمسانی های جانبی، دچار تعارضات و ستیزه های خانوادگی نمی شوند. البته در رعایت معیار همسانی و تناسب با همسر آرمان گرایی را باید با واقع بینی همراه کرد. آرمان گرایی یکی از ویژگی های خوب دوره جوانی است. این ویژگی، به علاوه خصوصیت حق پذیر بودن جوانان، از ویژگی های بسیار خوب آن ها و نعمت و فرصتی برای رشد و تعالی فرد و اصلاح معایب جامعه به شمار می رود. اما این صفت، یعنی آرمان گرایی به تنهایی کافی نیست، واقع بینی، درایت و دوراندیشی نیز باید به آن اضافه شود. به عبارت دیگر، آن چه از آرمان گرایی همراه با واقع بینی به دست می آید، به هیچ وجه از آرمان گرایی تنها به دست نمی آید.

 

بر این اساس، در ازدواج نیز باید آرمان گرایی همراه با واقع بینی باشد و باید درک کرد که همه افراد مزایا و معایبی دارند و باید مجموع و برآیند را در نظر گرفت. بنابراین باید توجه داشت که: همتایی و هماهنگی و تناسب کامل میان همسران امکان پذیر نیست، زیرا هر انسانی مغز، روح، اخلاق، تربیت، محیط و خانواده، خاص خود را دارد و با دیگری فرق می کند، اما باید کوشید تا در حد امکان، فاصله ها کمتر باشد.

 

همتایی خانوادگی

ازدواج با یک فرد، مساوی است با پیوند با یک خانواده و فامیل، از این رو خانواده دختر و پسر باید از لحاظ دینی، فرهنگی و اخلاقی «سنخیت و تناسب» داشته باشند، البته این سنخیت به طور کامل ممکن نیست، اما باید به صورت نسبی به آن توجه کرد.

 

در مسئله «انتخاب همسر» معقول نیست که انسان بگوید: «من می خواهم با خود این فرد ازدواج کنم و کاری به خانواده طرف مقابل ندارم.» زیرا:

 

1 - این فرد جزوی از همان خانواده و فامیل و شاخه ای از همان درخت است و این شاخه، از ریشه های همان درخت، تغذیه کرده است و بر این اساس بسیاری از صفات اخلاقی، روحی، عقلی و جسمی آن خانواده از راه وراثت، تربیت، محیط و عادت به او منتقل شده است.

 

2 - اگر فرد با خانواده و فامیل همسر کاری نداشته باشد، آنان با او کار دارند. هرگز نمی توان همسر را از آنان و آنان را از همسر جدا کرد.

 

3 - بدنامی یا خوشنامی آنان، تا آخر عمر همراه انسان است و در زندگی تاثیر می گذارد و تحمل بدنامی برای انسان بسیار مشکل خواهد بود.

 

4 - صفات و خصوصیات آنان، در فرزندان آینده، تاثیر دارد.

 

پیامبراسلام صلی ا... علیه وآله در این باره می فرمایند: «در دامن و خانواده شایسته، ازدواج کنید، زیرا عِرق (نطفه و ژن ها) تاثیر می گذارد.» (مکارم الاخلاق، ص80)

 

5 - از آن جا که رفت و آمد و صله رحم امری اجتناب ناپذیر است و در هر صورت فرزندان با بستگان پدر و مادر رفت و آمد خواهند داشت، توجه به خانواده همسر ضروری به نظر می رسد. باید دقت داشت که زمینه و بستر اصلی ایجاد رفتارهای متعالی، منش نیکو و صفات برتر اخلاقی، معرفت دینی و تعهدات و مسئولیت پذیری های اجتماعی در دختران و پسران داوطلب ازدواج، بیش از همه در محیط خانه و با تاثیرپذیری از نظام تربیت خانوادگی والدین فراهم می شود. از این رو ضمن تاکید بر استقلال فکری و توان و مهارت فردی داوطلبان ازدواج، توجه به وضعیت خانوادگی، ارزش های حاکم بر خانواده داوطلبان ازدواج و تعهدات اخلاقی آنان در تربیت فرزندان سالم، می تواند در ارزیابی تناسب و هم کفو بودن، مهم و ارزشمند باشد.

 

شایسته و بایسته آن است که هنگام بررسی وضعیت خانوادگی داوطلبان ازدواج و احراز تناسب و هم خوانی خانواده ها، با محور قرار دادن استقلال فکری و هم کفو بودن ایمانی و اخلاقی به شناخت تناسب در رفتارهای دو جوان داوطلب ازدواج نیز پرداخت.

 

تفاوت سطح اقتصادی خانواده های دو جوان، تفاوت در محل تولد، برای مثال تهرانی بودن یا شهرستانی بودن و تفاوت در گویش ها و لهجه های خانواده ها لزوما نمی تواند به عنوان هم کفو یا همسان نبودن تلقی شود و امکان زوجیت دو جوان واجد شرایط، متعهد و مسئولیت پذیر را که با اندیشه و شخصیت مستقل خود از بیشترین هم کفوی یا همسانی برخوردارند و می توانند زندگی آرامش بخش و موفقی داشته باشند منتفی کند.

 

بنابراین توجه به وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نظام تربیتی و فرهنگی خانواده ها هنگام ارزیابی تناسب زوج ها، باید به دور از تعصبات شخصی، پیش داوری های ناسنجیده و غیرمنطقی و نگرش های کلیشه ای اطرافیان باشد و ازدواج با محور قرار دادن قابلیت ها، شایستگی ها و تعهدات دو جوان صورت پذیرد.

 

بنابراین به هم خوانی زوجین در مسائل خانوادگی در امور زیر باید بیشتر توجه شود:

1 - ارزش ها و گرایش های عقیدتی، فرهنگی و سیاسی

2 - نوع تربیت خانوادگی

3 - عادات و آداب گروهی

4 - سطح ثروت و درآمد

 منبع:سلامت نیوز

ویدیو مرتبط :
حلقه گمشده

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اخلاق حلقه ی گمشده درورزش

مربي سابق تيم ملي:بي اخلاقي ها به خاطر فشار رواني زياد در فوتبال است.مربي سابق تيم ملي فوتبال درخصوص مسايل اخلاقي اخير در اين رشته ورزشي؛‌گفت:‌کساني که با فوتبال سر و کار دارند همه روزه فشار رواني زيادي را تحمل مي کنند که همين موضوع بداخلاقي ها ر در فوتبال تشديد کرده است.

 

"هومن افاضلي"‌ در گفت وگو با ايرنا،‌افزود: فوتبال يک پديده اجتماعي است اما در اين رشته ورزشي هيچ کس اعم از بازيکن،‌مربي و مدير امنيت ندارد از اين رو مقدار فشارهاي رواني بر اين گروه بيشتر از ساير گروه هاي اجتماعي است.وي افزود: به عنوان مثال همه اعم از کارشناس و غير کارشناس به بازيکنان فوتبال اعتراض مي کنند که پول زيادي دريافت مي کنند اما به همان اندازه براي تيم سودمند نيستند.

 

افاضلي خاطرنشان کرد: البته اين مساله درخصوص مربيان طور ديگري است، کادر فني فوتبال در ايران خيلي زودتر از آنچه که بايد دچار تغيير مي شود و يا با يک باخت،آنها بايد منتظر همه گونه فشار از همه طرف باشند.

 

اين مربي فوتبال تصريح کرد: مديريت در فوتبال نيز معضلاتي مشابه اين موارد دارد مديران فوتبالي ابتدا بايد به مديران بالادستي که بعضا نيز ورزشي نيستند پاسخگو باشند علاوه براين آنها بايد به ساير گروه هاي اجتماعي اعم از کارمند،‌دانشجو، کارگر و غيره که به عنوان هواداران تيم به شمار مي روند نيز پاسخ دهند که برآوردن انتظارات تمامي اين گروه ها به حق کار بسيار دشواري است.

 

افاضلي در ادامه اظهار داشت:‌ با تمام اين مشکلات همه از بازيکنان و کادر فني تيم هاي فوتبال انتظار دارند در شرايطي که ضربان قلبشان بين 170 تا 180 متغير است بهترين تصميم را بگيرند اين درحالي است که افراد عادي دراين ضربان با وجود بهترين شرايط بدترين تصميمات زندگي خود را مي گيرند.

 

به اعتقاد وي، تماشاگران فوتبال درايران نيز عامل ديگر بد اخلاقي ها در اين رشته ورزشي به شمار مي روند آنها متعلق به قشر خاصي هستند که متاسفانه براي ديدن و استفاده از فوتبال به ورزشگاه نمي آيند اين گروه معضلات خارج از محيط ورزش و فوتبال را به ورزشگاه مي آورند و خود را در ورزشگاه تخليه رواني مي کنند.

 

افاضلي اظهار داشت: اين درحالي است که پيش از اين تماشاگران فوتبال در ايران محدود به يک قشر خاص نبودند به عنوان مثال پدران همراه با فرزندان خود در ورزشگاه حضور مي يافتند و از تماشاي فوتبال لذت مي بردند که امروزه متاسفانه اين گونه نيست و يا چنانچه باشد بسيار کم و نادر است.

 

مربي سابق تيم ملي فوتبال درادامه از بعضي رسانه ها به دليل توجه بيش از اندازه به حاشيه ها نيز انتقاد کرد و افزود:درحال حاضر پرداختن به حاشيه ها به يک رويه و اصل براي بعضي از رسانه ها تبديل شده است.

 

افاضلي خاطرنشان کرد:آنها به جاي اينکه به متن ورزش توجه کنند تنها به حاشيه ها مي پردازند و اين بدين معني است که همگي در يک چرخه اي افتاديم که برآيند آن منفي است.به گفته اين مربي فوتبال،باشگاه ها نيز بايد بيش از اين به کار هاي فرهنگي بپردازند به طوريکه خانواده ها تمايل بيشتري براي حضور در ورزشگاه ها پيدا کنند و مخاطبين متنوع تري را در ورزشگاه ها ببينيم.

 

وي درمورد راهکارهاي برون رفت از اين موضوع نيز ابتدا به مساله پيش فروش صندلي ها اشاره کرد و افزود:‌ چنانچه فدراسيون فوتبال صندلي ها را از قبل پيش فروش کند قسمت اعظم مشکلات سکوها برطرف خواهد شد با اين کار هم به باشگاه ها کمک شده هم ره گيري هواداران و تماشاگران براي مسوولان آسان تر خواهد شد.

 

افاضلي افزود:‌در بخش رسانه ها نيز بايد ديدگاه ها تغيير کند و با يک تجديد نظر کلي محتوي و شيوه انعکاس اخبار را تغيير دهيم.به اعتقاد وي رسانه ها بايد از سطحي نگري و منفي گري به سمت عميق نگري و مثبت نگري حرکت کنند تاحاشيه هاي اين ورزش از بين برود.فاضلي تصريح کرد:همچنين براي مديريت در ورزش نيز بهتر است از ورزشي ها استفاده کنيم چرا که مديران ورزشي تصميماتي که اتخاذ مي کنند ورزشي است.