علل برداشتن رحم در زنان

علل برداشتن رحم در زنان
هیسترکتومی روشی است که در آن قسمتی از رحم یک زن و یا تمام آن با عمل جراحی برداشته می‌شود.
از علل شایع برداشتن رحم، خونریزی های نامنظم رحمی است که در سنین بالای 40 سالگی، بیشتر پیش می آید. این بیماری که به دلایل مختلف پیش می آید، اغلب با مصرف داروهای مناسب درمان می شود، اما گاهی خونریزی با درمان های مرسوم بهبود نمی یابد یا به دلیل بیماری های دیگری مثل دیابت و فشار خون، امکان درمان دارویی مناسب وجود ندارد و به جراحی متوسل می شویم.

از علل دیگر جراحی برداشتن رحم، افتادگی شدید رحم یا مثانه است که با جراحی معمول، افتادگی قابل درمان نیست. در این موارد به جز علایم ادراری، بیمار از دردهای شدید لگنی که علت دیگری برای آن یافت نمی شود هم شکایت دارد که با این جراحی از شدت دردها کاسته می شود.

دردهای لگنی به دلیل وجود واریس یا اختلالات عروقی دیگر در وریدهای لگنی هم ایجاد می شود که گاهی به دلیل شدت درد و پاسخ نگرفتن از مصرف مسکن ها، جراحی برداشتن رحم توصیه می شود، البته این روش درمانی چندان مفید نیست.
از مشکلات دیگری که منجر به جراحی رحم می شود، می توان به بدخیمی ها یا سرطان های رحم، دهانه رحم یا تخمدان ها اشاره کرد.

بیماری دیگری که به برداشتن رحم و تخمدان ها منجر می شود، بیماری اندومتریوز است. در این بیماری بافت داخلی رحم در لگن یا روی تخمدان ها، لوله ها یا روده ها رشد می کند و موجب دردهای شدید لگنی بخصوص چند روز قبل از شروع قاعدگی می شود.

از علل دیگر، دردهای شدید زمان عادت ماهانه است که به درمان های دارویی پاسخ نمی دهد و تنها راه باقیمانده، جراحی است.

در عفونت های لگنی شدید که منجر به ایجاد آبسه در تخمدان می شود، در مواردی که با آنتی بیوتیک نتوان جان بیمار را نجات داد، اقدام به جراحی می کنیم.
از بیماری های دیگر رحمی می توان به آدنومیوز اشاره کرد. در این بیماری خانم میانسال با خونریزی های طولانی و درد شدید در دوران قاعدگی مراجعه می کند. چنانچه این بیماری تشخیص داده شود، درمان دارویی ندارد و در نهایت تنها راه درمان، جراحی و برداشتن رحم است.
پزشک زنان در موارد اورژانسی مانند خونریزی شدید پس از زایمان نیز مجبور به خارج کردن رحم برای کنترل خونریزی است و هدف نجات جان مادر است.

انواع روش های برداشتن رحم
به سه روش می توان رحم را برداشت:
اول از راه شکم که با برش شکمی انجام می شود.
دوم از راه واژن که بدون برش شکمی کار انجام می شود و روش بسیار خوبی است که میزان عوارض آن از جراحی شکمی کمتر است.
سوم روش لاپاراسکوپ (جراحی با حداقل برش) که در بیماران خاص قابل انجام است و مزایای خاص خودش را دارد.
بهترین روش، جراحی از طریق واژن است که در صورتی که بیمار شرایط آن را داشته باشد، انجام می شود.

 مراقبت پس از عمل برداشتن رحم
1- داروهای تجویز شده توسط پزشک را استفاده نمایید.

2- اگر پانسمان شما ضد آب است، دوش گرفتن کوتاه مدت و ایستاده مجاز است و اگر ضدآب نیست تا سه روز نباید با آب تماس پیدا کند.
3- روز سوم، پانسمان روی زخم را بردارید و پس از یک دوش کوتاه و ایستاده، زخم محل عمل را با شامپو و ترجیحا شامپو بچه بشویید و با سشوار خشک کنید. از این به بعد باید روزانه زخم شسته و خشک گردد.
4- بین روزهای 7 تا 10 پس از عمل، به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
5- اگر نمونه رحم شما به آزمایشگاه ارسال شده است، جواب آن را از آزمایشگاه بگیرید و به پزشک معالج خود نشان دهید.
6- در صورت بروز هر گونه تب، تورم، ترشح و کبودی موضع عمل یا خونریزی واژینال، پزشک خود را مطلع سازید.
7- در روزهای اول پس از عمل، پیاده روی در داخل منزل را فراموش نکنید.
8- یبوست می تواند برای شما خطرآفرین باشد. بنابراین با رژیم غذایی مناسب یا خوردن ملین از یبوست پرهیز کنید.
9- از انجام کارهای سنگین و برداشتن بار سنگین، تا دو ماه پس از عمل خودداری کنید.
10- حداقل تا 40 روز از نزدیکی با همسر خود پرهیز کنید.
11- ویزیت مجدد شما 40 روز پس از عمل و قبل از شروع فعالیت های معمولی و نزدیکی با همسر است.

خطرات عمل جراحی هیسترکتومی
هیسترکتومی معمولا بسیار بی‌خطر است. اما در هر عمل جراحی عوارضی ممکن است رخ دهد.لخته شدن خون در رگ‌ها، عفونت، خونریزی شدید و حساسیت به داروهای بیهوشی، برخی از شایع‌ترین عوارض جراحی هستند.

عوارض احتمالی دیگر نیز عبارتند از:
- آسیب مجاری ادرار، مثانه یا مقعد در طول جراحی که ممکن است برای ترمیم آن، به جراحی اضافی نیاز پیدا شود.
- فقدان عملکرد طبیعی تخمدان، باعث کاهش سطح استروژن و خشکی واژن می‌شود.
- شروع زودرس علایم یائسگی به‌دلیل برداشتن تخمدان
- تشکیل بافت اسکار و چسبندگی‌های شکمی
هیسترکتومی برای خانم‌هایی مطلوب است که دیگر قصد بچه‌دار شدن ندارند و از به‌کاربردن درمان‌های بی‌نتیجه و متعدد هم خسته شده‌اند.

عوارض برداشتن رحم
-بر خلاف تصور عموم مردم، برداشتن رحم هیچ تاثیری در کاهش میل جنسی ندارد.

-رحم هیچ نقشی در آمیزش جنسی ندارد و فعالیت جنسی بیمار پس از برداشتن رحم به طور طبیعی حفظ می شود.

-همچنین ارتباطی بین برداشتن رحم با افزایش فشار خون و ازدیاد وزن وجودد ندارد. این تغییرات پس از سن 45 سالگی و در سنین یائسگی ایجاد می شود و با توجه به اینکه اغلب برداشتن رحم نیز در این سنین اتفاق می افتد، بیماران به اشتباه این مشکلات را به برداشتن رحم نسبت می دهند، در حالی که این عوارض ارتباطی با این عمل جراحی ندارد.

ولی تحقیقات پژوهشگران نشان می دهد زنانی که با عمل جراحی، رحمشان را در می آورند، در مقایسه با سایر زنان ازافسردگی بیشتری رنج می برند. زنانی که تحت عمل هیستروکتومی قرار می‌گیرند، با عوارض دوران یائسگی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند که از مشخصه بارز آن، تغییرات محسوس خلق و خو است.

قبل از برداشتن رحم، مشورت کنید
بعد از برداشتن رحم ممکن است احساس کمبود کنید و ناراحت باشید از اینکه دیگر نمی‌توانید بچه‌دار شوید. از طرفی شما در می‌یابید که علایم شما برطرف شده و احساس بهبود و شانس ادامه زندگی را دارید. تسکین علایم می‌تواند بر کیفیت زندگی شما تاثیر بسیاری بگذارد.

برای غلبه بر ناراحتی و پشیمانی بعد از عمل، بهترین راه، اطمینان از انتخاب صحیح است. در یک کفه ترازو علل ضرورت برداشتن رحم و در کفه دیگر عدم قدرت باروری را قرار دهید و قبل از انجام جراحی مطمئن شوید که هیسترکتومی برای شما بهترین است.

با پزشک خود صحبت کنید و اگر در لزوم آن شک دارید، نسبت به درخواست راه‌حلی دیگر، تردید نکنید.
در طی هیسترکتومی، پزشک با عمل جراحی، رحم شما را از لوله‌های تخمدانی، تخمدان‌ها و واژن جدا می‌کند.هیسترکتومی برای خانم‌هایی مطلوب است که دیگر قصد بچه‌دار شدن ندارند و از به‌کاربردن درمان‌های بی‌نتیجه و متعدد هم خسته شده‌اند.

منابع :
جام جم - دکتر ثریا عالمی ، جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان
وب سایت دکتر فاطمه ابراهیمی – جراح و متخصص زنان و زایمان
ایسنا - دکتر محمود متین، متخصص زنان
هفته نامه سلامت
سلامت نیوز

ویدیو مرتبط :
برداشتن رحم

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

علل و عوارض برداشتن تخمدان زنان

برداشتن تخمدان با افت شدید هورمون های ضروری بدن همراه خواهد بود

 

برداشتن تخمدان در زنان
علل برداشتن تخمدان زنان جیست؟

تخمدان ها دو غده ی تخم مرغی شکل هستند که در دو طرف رحم قرار گرفته اند و از طریق لوله فالوپ به رحم متصل هستند. آن ها حاوی تخمک های نارس هستند که پس از رشد به تخمک بالغ تبدیل می شوند و توانایی لقاح را کسب می کنند. تخمدان ها همچنین هورمون های جنسی زنانه یعنی پروژسترون و استروژن را می سازند که چرخه قاعدگی را تنظیم می کنند.

 

هر ساله تعداد زیادی از زنان در سراسر دنیا اقدام به برداشتن تخمدان از بدن می کنند. جلوگیری از بروز سرطان سینه و تخمدان (در زنان مستعد)، وجود کیست های خطرناک و دردهای ناشی از پیچ خوردن تخمدان از دلایل عمل برداشتن تخمدان محسوب می شوند. برداشتن تخمدان با افت شدید هورمون های ضروری از جمله استروژن همراه خواهد بود. بنابراین بهتر است این کار در صورت ضرورت و بر اساس تشخیص یک پزشک خبره صورت بگیرد.

 

جراحی برداشتن تخمدان خیلی پیچیده نیست
بی خطرترین راه برای برداشتن تخمدان ها، روش لاپاراسکوپی است. در روش لاپاراسکوپی برداشتن تخمدان، یک دوربین کوچک از طریق یک لوله باریک و یک شیار کوچک در ناف وارد بدن می شود تا بتواند جراح را هدایت کند. انتخاب روش لاپاروسکوپی برای برداشتن تخمدان میزان خطر لخته شدن خون و ایجاد عفونت را کاهش می دهد. همچنین زمان کمتری را نسبت به جراحی باز نیاز دارد.

 

 برای برداشتن تخمدان ها بی خطرترین راه روش لاپاراسکوپی است

 

انتخاب روش لاپاراسکوپی برای برداشتن تخمدان از جنبه ی زیبایی نیز بهتر است، زیرا بریدگی های کمتری نیاز دارد، اما در جراحی های باز نیاز است یک برش روی شکم ایجاد شود. تشخیص اینکه کدام روش جراحی برای برداشتن تخمدان مناسب تر خواهد بود، بر اساس نوع مشکل و نظر پزشک است.

 

عوارض برداشتن تخمدان
بزرگ ترین فایده ی برداشتن تخمدان ها این است که فرد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان و سینه قرار می گیرد، اما این بدان معنا نیست که برداشتن تخمدان از بدن بی ضرر است. در صورت برداشتن تخمدان، فرد در معرض خطر بیشتر بیماری های قلبی، پوکی استخوان، افسردگی و در نهایت مرگ به هر دلیلی (اغلب به دلیل کاهش بیش از حد استروژن)  قرار می گیرد.

بررسی ها نشان می دهد زنانی که پیش از یائسگی عمل برداشتن تخمدان را انجام داده اند، تقریبا دو برابر سایر زنان در معرض خطر زوال عقل و اختلالات شناختی قرار می گیرند. همچنین هفت برابر بیشتر دچار بیماری های قلبی شده و هشت برابر بیشتر در معرض حملات قلبی قرار خواهند گرفت.

 

پزشکان معتقدند مصرف دائمی استروژن در بین زنان بدون تخمدان می تواند بسیار مفید باشد، اما بیشتر خانم ها چند ماه پس از جراحی برداشتن تخمدان، مصرف استروژن را متوقف می کنند. بنابراین هورمون درمانی برای تمام زنانی که چنین مشکلی را دارند پیشنهاد می شود. هر چقدر این نوع درمان را زودتر آغاز کنند، عوارض جانبی کمتر ناشی از برداشتن تخمدان گریبان گیرشان می شود.

 

حتی در فقدان رحم نیز می توان تخمدان ها را حفظ کرد
اگر نیاز است به دلایلی مانند فیبروم و یا اندومتریوز، رحم را از بدن تان خارج کنید، هیچ نیازی به برداشتن تخمدان ها وجود ندارد. بهترین راه برای جلوگیری از اختلال هورمونی این است که در صورت خروج رحم و سالم بودن تخمدان ها، آن ها را حفظ کنید.

 

نیازی به برداشتن تخمدان ها در عمل هیسترکتومی نیست

 

با این وجود اگر هیسترکتومی (عمل جراحی برداشتن رحم) را انجام داده اید، باید تحت نظر یک پزشک بوده و مراقب تخمدان ها باشید. متأسفانه شش ماه پس از این جراحی، حدود 25 درصد از کارایی تخمدان ها،  آن هم اغلب به دلیل کاهش خونرسانی از دست می رود. این مشکل در 40 درصد زنان رخ می دهد.

در هر صورت مهم این است که مطمئن باشید میزان استروژن بیش از اندازه افت نکرده باشد. البته اگر دچار علائمی مثل گر گرفتگی، مشکلات خواب و افسردگی هستید، بدانید که در شروع یائسگی قرار دارید.

 

همیشه نیازی به برداشتن هر دو تخمدان نیست
اگر هدف شما از برداشتن تخمدان ها کاهش خطر ابتلا به سرطان باشد، نیاز است هر دو تخمدان حذف شوند. اما اگر وجود کیست در یکی از تخمدان ها دلیل این تصمیم شما شده است، بهتر است تنها یکی از دو تخمدان (تخمدان دارای کیست) از بدن خارج شود. یک تخمدان هم به اندازه ی کافی توانایی کنترل و عملکرد هورمونی را خواهد داشت و می تواند از بروز یائسگی زودرس جلوگیری کند و حتی قادر خواهید بود که باردار شوید.

 

برداشتن یک تخمدان و لوله ی فالوپ
در صورت خارج کردن تخمدان، لوله ی فالوپ نیز برداشته می شود، چون اصلا نیازی به بودن آن نیست. وقتی تخمدان نباشد، وجود لوله ی ارتباط دهنده آن با رحم هم بی معنی خواهد بود. همچنین شواهد نشان می دهد سرطان همیشه از تخمدان شروع نمی شود، بلکه گاهی از لوله ی فالوپ آغاز می شود.

منبع : tebyan.net