شخصیت شناسی از روی نقاشی بچه ها

کودک در نقاشی‌های ابتدایی خود که اغلب به‌صورت خط‌نگاری عرضه می‌شوند، با حرکات خود‌به‌خودی و غیرقابل پیش‌بینی دست و بازو، جوشش و طغیان حیاتی و تحریکات طبیعی‌اش را بیان می‌کند. با افزایش سن، کودک شروع به کشیدن اشکال می‌کند تا عواطف و نوع دید شخصی خود را نسبت به اشخاص و اشیا دوروبرش نشان دهد. سرانجام نقاشی‌های کودکان در 9-8 سالگی در اثر استحکام افکار منطقی و تحت قواعد و انتظامات مدرسه و قوانین اجتماعی خانوادگی و وسایل ارتباط جمعی، حالتی بیش از پیش معمولی و همگانی به خود می‌گیرد و کمتر تحت تاثیر احساسات خود به خودی قرار دارد.

تنه درخت نشانه جاه‌طلبی و بلندپروازی کودک است و چون این تنه کاملا به خود شاخه‌ها متصل است، از رشد خوب و طبیعی کودک حکایت می‌کند. کشیدن شاخ و برگ‌های درخت به‌گونه‌ای که به سمت چپ متمایل شده‌اند نیاز کودک به همسازی با یک نیاز والدینی را نشان می‌دهد. یعنی کودک دوست دارد شبیه مادر یا پدر باشد و مثل آنها عمل کند. درخت سمت راست شاخ و برگ دایره‌ای شکلی دارد که نشانه دل‌مشغولی کودک نسبت به تصویر شخصی خودش است. در واقع کودک به ‌این وسیله می‌خواهد دغدغه‌های شخصی‌اش را برجسته کند. وجود بیش از یک درخت در نقاشی حاکی از خود (نماینده عقل)  و نهاد (نماینده احساس) کودکان است یعنی کودک می‌خواهد احساسات و تفکرات عقلانی‌اش را در کنار هم به تصویر بکشد. زمین در این نقاشی متشکل از یک خط است و نشانه تعیین هدف و نظم است و چون رو به بالا تصویر شده حاکی از بلندپروازی کودک است.

خانه در نقاشی‌های کودکان نماد پناهگاه، هسته اصلی و گرمی خانوادگی است بنابراین بچه‌ها با به تصویر کشیدن خانه‌های مختلف با جزئیات متنوع،  علاقه یا تنفر خود را نسبت به محیط خانوادگی ابراز می‌کنند. خانه نماینده بخشی از خود کوک هم هست که نه فقط با گذشته که با آینده او نیز ارتباط دارد. البته معانی گسترده خانه در نقاشی کودکان به این موارد محدود نمی‌شود چرا که دخترها و پسرها با ترسیم این شکل، نگرش آزمودنی خود در ارتباط با مادرشان را نیز به نمایش می‌گذارند. همانطور که می‌بینید هیچ پنجره‌ای در این خانه وجود ندارد و این می‌تواند به گوشه‌گیری کودک یا تمایل او برای انزوا اشاره داشته باشد. در شماره‌های قبل شما را با اهمیت وجود دودکش بر بام خانه‌هایی که بچه‌ها روی کاغذ کشیده‌اند، آشنا کردیم. چرا که دودکش معرف گرمای شخصی و درجه احساس قدرت کودک است. دقت داشته باشید که دودکش این خانه به سمت راست متمایل شده و این موضوع هم به گرمای روان شناختی این دختر 6 ساله اشاره می کند.

به‌طورکلی بام خانه نماد زندگی تخیلی یا بعد ذهنی عملی کودک است. در ورودی شیوه ارتباط کودک با محیط اطرافش را نشان می‌دهد و به‌منزله نماد ارتباطی و برداشت آزمودنی او از مسیر فردی و خانوادگی است. البته  پله‌ها نیز از تعامل اجتماعی کودک حکایت می‌کنند؛ انگار که این دختر با کشیدن پله‌ها قصد دارد به ما بفهماند که « به فضای شخصی من خوش آمدید.»

به آدمک‌هایی که کودک در سمت چپ کشیده دقت کنید. سر این آدمک‌ها به ویژه آدمکی که پوشش بنفش دارد، بزرگتر از حد معمول است و هیچ کدام از آدمک‌ها پا ندارند. این ویژگی‌ها در کنار فقدان پنجره‌ها که در بالا به آن اشاره شد، ممکن است حاکی از این باشد که کودک مورد بدرفتاری قرار گرفته است.

چشمان بزرگ آدمک نماد برون‌گرایی و کنجکاوی است و سر نشانه قدرت تفکر و جاه‌طلبی این دختر.
منبع:مجله شهرزاد

 

ویدیو مرتبط :
نقاشی کردن شخصیت کارتونی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

شخصیت‌شناسی از روی نقاشی بچه‌ها

شخصیت‌شناسی از روی نقاشی بچه‌ها

پرورش قدرت بیان نقاشی فقط وابسته به تکامل جسمی کودک نیست بلکه با درک و شعور نیز در ارتباط است. این ادراک در بدو تولد بسیار جزئی است ولی با پیشرفت سن بهتر می‌شود. در حقیقت می‌توان گفت کودک در ابتدا مهارت کافی ندارد. بنابراین نمی‌تواند خوب نقاشی کند. به همین دلیل حتی اگر از یک فرد بالغ بخواهیم با پا‌هایش خانه‌ای رسم کند حتما اثری درهم و برهم خواهد شد، اما باز هم این خانه بسیار کامل‌تر از نقاشی یک کودک است. با وجود این کودک از آغاز خط نگاری‌های خود، سه وجه چشم، مغز و دست را به کار می‌اندازد تا به لذت برسد.

 

در این نقاشی هم تصویر خورشید و آسمان مشاهده می‌شود که همان‌طور که در بالا گفته شد، به ترتیب از امنیت، گرمی و پاکی که بر زندگی کودک حاکم است، حکایت می‌کند. البته از آنجا که کودک خورشیدش را در بالا‌ترین قسمت نقاشی‌اش تصویر کرده می‌توانیم به این نکته برسیم که او می‌خواهد اهداف و مقاصد آینده خود را نشان دهد. خطوط سرازیری که به نوعی انگشت آدمک‌هاست می‌تواند خستگی کودک را نشان دهد و باز در اینجا تعارض دیگری مشاهده می‌شود. پاهای یک آدمک باز و پاهای آدمک دیگر بسته است. پاهای باز و با فاصله نماد اعتماد به نفس کودک است و پاهای بسته و کم فاصله از کمبود اعتماد به نفس خبر می‌دهد. خطوط شکسته و زاویه‌داری که در تصویر به چشم می‌خورد چالاکی صاحب نقاشی را نشان می‌دهد. چشم‌های بزرگ آدمک‌ها نشانه برون‌گرایی و کنجکاوی اوست. مورد دیگری که در این نقاشی برای ما اهمیت دارد خطوط منحنی لبهاست که به ملایمت این کودک اشاره دارد.

به طور کلی خورشید در نقاشی‌های کودکان نشان‌دهنده امنیت و خوشحالی کودک است و از گرمی و رابطه مطلوبی که میان پدر و فرزند برقرار است، حکایت می‌کند. در واقع به نظر می‌رسد این کودک رابطه خوب و راضی‌کننده‌ای با پدرش دارد. از سوی دیگر آسمان نیز که در این نقاشی به وضوح دیده می‌شود، نماد الهام و پاکی دنیای اوست. در طرف راست نقاشی، تصویر درخت را می‌بینیم که تنه باریکی دارد. این‌که کودک درخت را در سمت راست ترسیم کرده، به نوعی نشان‌دهنده فرار او از گذشته‌اش است اما در عین حال نقش درخت به حمایت مقتدرانه پدر و همانندسازی کودک با شخصیت پدرش، اشاره می‌کند. تنه باریک درخت سازگاری مشروط صاحب نقاشی را نشان می‌دهد و چون شاخه‌ها تا اندازه‌ای نوک تیز، ترسیم شده‌اند، می‌توان حدس زد که کودک تا اندازه‌ای پرخاشگر است.

 

خانه‌ای که این کودک کشیده نسبت به سایر اجزای نقاشی، چندان بزرگ و با ثبات نیست که می‌تواند حاکی از طرد زندگی در خانه‌ای باشد که او در آن زندگی می‌کند. با این حال او دودکش خانه را نیز نقاشی کرده است و با این دودکش به میل خود برای افزایش گرمای روان‌شناختی محل زندگی‌اش اشاره می‌کند. در واقع دودکش در نقاشی همه بچه‌ها یک نماد مثبت است. در خانه نیز نشان می‌دهد صاحب نقاشی می‌خواهد با دیگر ارتباط برقرار کند و تعامل اجتماعی داشته باشد و در انتها می‌توان به مثلثی که کودک به عنوان سقف خانه نقاشی روی کاغذ آورده اشاره کرد و گفت این بام نشانگر این است که کودک فضای تخیلی برای خود دارد.

منبع:مجله شهرزاد/برترین ها