بیماریهای عفونی دستگاه تنفس فوقانی

 

همه ساله در فصول سرد و معتدل بیماریهای عفونی دستگاه تنفس فوقانی شیوع می یابد و در این بین عفونت و درگیری لوزه ها از موضوعات سؤال برانگیز است. در این رابطه نكاتی راجع به ساختار، بیماریها و درمان بیماریهای لوزه ارائه می شود.

 

ساختار لوزه ها

لوزه ها بخشی از سیستم لنفاوی بدن و قسمتی از حلقه لنفی والدایر هستند كه این حلقه به صورتی دایره وار دور تا دور قسمت انتهایی دهان را در برمی گیرد و شامل لوزه های حلقی، زبانی و لوزه سوم یا آدنویید و بافتهای لنفی كف حلق است. در هر صورت بحث اصلی در این بین راجع به دو توده لنفی طرفین حلق یا لوزه های حلقی است.

 

عفونت حلق و لوزه

(تانسیلوفارنژیت ها یا فارنژیت فولیكولر حاد)

عفونت حاد حلق و لوزه می تواند در هر سنی اتفاق افتد ولی در سنین زیر 10 سال شایع تر است. عفونت از طریق تماس نزدیك و قطرات بزاق قابل انتقال است. عامل میكروبی اصلی در این بیماری باكتری استرپتوكوك بتا همولییتیك گروه A است ولی عوامل میكروبی دیگر نیز می توانند عامل بیماری باشند ولی در كل شایع ترین علت گلو درد ویروسها هستند.

 

علائم بیماری

گلودرد: كودكان كم سن و سال، نوزادان و هر بیماری كه قدرت اظهار شكایت را ندارد ممكن است از خوردن امتناع كند.

 

درد گوش: به علت عصب گیری حسی مشترك حلق و مجرای گوش و یا عفونت همزمان گوش و حلق.

 

سردرد و بی حالی: در معاینه معمولا تب، زبان باردار و احتقان و تورم گلو، بزرگی لوزه ها و وجود اگزودای سفید رنگ در تمام یا قسمتی از لوزه و نهایتا تورم غدد لنفاوی دیده می شود.

در كنار عفونت حاد لوزه، التهاب و عفونت مزمن لوزه ها نیز شناخته شده است و از علائم آن گلو درد مكرر، التهاب و تورم مكرر لوزه ها یا عدم بهبودی گلودرد است كه در این وضعیت می توان عامل عفونی را توسط روشهای آزمایشگاهی تشخیص داد.

 

بیماری هایی كه علائم عفونت حلق و لوزه را تقلید می كنند

بیماریهایی چون دیفتری، مونو نوكلئوز عفونی، آنژین ونسان و مخملك علائم عفونت حلق و لوزه را تقلید می كنند و از آنجا كه درمان این بیماریها (غیر از مخملك) با یكدیگر متفاوت است، ضروری است در ابتدا به تشخیص صحیح رسیده سپس درمان را شروع كرد.

 

عوارض عفونت لوزه ها

مهمترین عواملی كه باعث عفونت لوزه ها می شود شامل: آبسه دور لوزه، عفونتهای ریوی، تب روماتیسمی (در اصطلاح عام روماتیسم قلبی)، گلومرولونفریت حاد یا التهاب و عفونت در كلیه است.

 

درمان عفونت در لوزه ها

برای درمان عفونت در لوزه ها یكی از روشهای زیر پیشنهاد می شود:

الف- درمان طبی: پس از اثبات عفونت باكتریایی لوزه ها می توان درمان با آنتی بیوتیك را شروع كرد. درمان اساسی عفونت استرپتوككی حلق و لوزه كه عامل اصلی ابتلا به تب روماتیسمی و گلومرولونفریت است. پنی سیلین است كه به صورتهای خوراكی یا تزریقی قابل تجویز است كه بنا به صلاحدید پزشك و با توجه به شرایط سنی و شغلی بیمار و فرهنگ مصرف داروی بیمار صورت می گیرد و در صورت حساسیت بیمار به این دارو جایگزین هایی چون اریترومایسین و تتراسایكلین مورد استفاده قرار می گیرد.

 

ب- درمان جراحی لوزه ها: عمل جراحی در لوزه های حلقی به علل مختلف پیشنهاد می شود كه برخی از مهمترین این دلایل به شرح زیر هستند:

1- شخصی كه به علت عفونتهای چركی مكرر لوزه روزهای زیادی از مدرسه و كار را از دست بدهد و با درمان طبی بهبود یابد (تعداد دفعات ابتلا به عفونت میزان مطلقی نیست ولی برخی از مكاتب ابتلای بیشتر از 6 بار در سال به عفونت چركی لوزه را ملاك عمل می دانند.)

 

2- كودكی كه به خاطر عفونت چركی مكرر لوزه ها تب و تشنج ناشی از تب داشته باشد ممكن است از این عمل جراحی به منظور حذف یكی از عوامل مهم تشنج ناشی از تب سود ببرد.

 

3- كودكانی كه در اثر عفونت و التهاب شدید لوزه ها، تنفس و بلع شان مختل شود تحت عمل جراحی لوزه قرار می گیرند.

 

4- بیمارانی كه آبسه دور لوزه دارند.

 

5- حاملان میكروب دیفتری (دیفتری لوزه ها و حلق را درگیر می كند.)

 

6- در سرطان لوزه نیز برداشتن لوزه ها توصیه می شود.

اما همیشه سؤال این نیست كه چه لوزه هایی باید عمل شوند، این سؤال كه چه لوزه هایی نباید مورد عمل جراحی قرار گیرند نیز به همان اندازه مهم است كه این موارد نیز به طور خلاصه عنوان می شوند.

1- در صورتی كه بیمار نقص ایمنی مثل هیپوگاما گلبولینمی و یا اختلالات خونی داشته باشد.

 

2- در زمان عفونت حاد ریه و راههای هوایی، حلق و حنجره و...

 

3- در زمان شیوع فلج اطفال كه معمولا این شیوع در تابستان و اوایل پاییز بیشتر است لذا بهتر است عمل لوزه برای حتی الامكان در این فصول انجام نشود.

 

4- در صورت بزرگ شدن لوزه ها بدون این كه راه هوایی مسدود شده باشد.

 

5- وجود و گیر كردن ذرات غذا در حفره های لوزه كه در این مورد نیز نیازی به عمل جراحی نیست.

در تمام موارد فوق نظر قطعی با پزشك معالج است و دیگر این كه برداشتن لوزه ها تأثیر چندانی در كم كردن عفونت های مجاری تنفسی فوقانی ندارد و اعضای لنفی در گلو نقش مهمی در ایمنی بدن دارند. در هر صورت مطالب فوق در حد امكان خلاصه و ساده عنوان شد و امید است مورد استفاده خواننده واقع شود. بدیهی است اطلاعات تكمیلی را همكاران محترم پزشك به بیماران خود ارائه خواهند كرد.

منبع:tebyan.net

ویدیو مرتبط :
التهاب دستگاه تنفسی فوقانی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

طب سنـتی برای درمان بیماریهای دستگاه تناسلی

طب سنـتی برای درمان بیماریهای دستگاه تناسلی
اهمیت آشنایی با بیماری‌های مقاربتی و چگونگی پیشگیری و درمان آنها یکی از مهم‌ترین مسائلی است که هر فردی باید نسبت به آن آگاهی کافی داشته باشد. خوشبختانه امروزه با رشد تکنولوژی و افزایش میزان آگاهی و دانش بشر، بسیاری از افراد در سراسر جهان نسبت به این بیماری‌ها آگاهی لازم را کسب و یا دست‌کم با چگونگی درمان و پیشگیری از ابتلا به آنها در طب مدرن آشنایی پیدا کرده‌اند.

 

اما شاید کمتر با روش‌های درمانی طب سنتی و مکمل در درمان بیماری‌های شایع و رایج در این زمینه آشنا باشند. برای آشنایی بیشتر با روش‌های درمانی و داروهای پیشنهادی طب سنتی ایران در درمان این قبیل بیماری‌ها، سعی بر آن داریم تا با معرفی و نحوه مصرف چند گیاه دارویی رایج درمانگر با اثر آنتی‌باکتریالی ویژه پیشگیری و درمان بیماری‌های باکتریایی دستگاه تناسلی بویژه در بانوان آشنا شویم.

بلوط
پوست و برگ درخت بلوط دارای تانن، قند، اسید گالیک،اسید مالیک، کوئرسین، موسیلاژ، پکتین، رزین و روغن است. از آنجا که در این مبحث به بررسی بیماری‌های باکتریایی دستگاه تناسلی می‌پردازیم، لذا بخش مورد استفاده این گیاه شامل پوست درخت، برگ و جفت بلوط خواهد بود.این گیاه دارای خاصیت آنتی‌باکتریالی بسیار قوی می‌باشد.

 

برای تهیه محلول شست‌وشو از جوشانده پوست درخت استفاده می‌شود. بدین منظور ۱۵ گرم پوست درخت را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد تا حجم آن به دو سوم تقلیل یابد. از این جوشانده می‌توان به عنوان محلول شست‌وشو استفاده کرد یا آن را در وان حمام ریخته و در آن استراحت کرد.

این محلول همچنین خون مردگی را درمان می‌کند و اگزما را از بین می برد. برای درمان بیماری‌های پوستی در وان حمام که در آن جوشانده پوست درخت بلوط را ریخته‌اید، به مدت ۱۵ دقیقه استراحت کنید.

اکالیپتوس
اسانس اکالیپتوس دارای خاصیت ضد میکروبی مناسبی در مقابل برخی از باکتری‌هااست و در حالت کلی اثرات ضدمیکروبی این گیاه بیشتر روی باکتری‌های گرم مثبت است. در برخی موارد اکالیپتوس برای درمان سوزاک تجویز و نتایج بسیار خوبی از روند درمانی بیماران گزارش شده است.

از این گیاه به دو شکل می‌توان استفاده کرد. یکی ضدعفونی محیط با استفاده از بخور اکالیپتوس و دیگری تهیه یک محلول شست‌وشوی رقیق با استفاده از اسانس یا برگ خشک‌شده گیاه و شست‌وشوی دستگاه تناسلی با استفاده از این محلول.

قرار گرفتن در تشتی حاوی این محلول شست‌وشو به مدت روزانه ۷ – ۵ دقیقه، نتایج بسیار رضایت‌بخشی به همراه خواهد داشت.

طرز تهیه محلول شست‌وشوی مایع اکالیپتوس: ۵۰ گرم از برگ خشک‌شده این گیاه را تقریباً در ۵/۱ لیتر آب به مدت۱۲ – ۱۰دقیقه روی شعله ملایم حرارت  دهید و سپس آن را صاف کنید.

در مورد روغن این گیاه باید به این نکته توجه داشت که استعمال خارجی و موضعی آن مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما نباید از این گیاه برای مصارف داخلی استفاده کرد.

هشدار بسیار مهم: در مورد استفاده از بخور اکالیپتوس به صورت خوراکی است. هرساله با شروع فصل سرما مواردی از مسمومیت به علت استفاده از بخور اکالیپتوس به جای شربت‌های دارویی خوراکی گزارش می‌شود.

باید به این نکته توجه داشت که خوردن حجم اندکی از این بخور (در حد ۵ میلی لیتر) با خطر مرگ همراه است. همچنین در دوران بارداری یا شیردهی باید از مصرف اکالیپتوس پرهیز کرد. روغن و عصاره اکالیپتوس می‌تواند اثرات داروهایی را که برای درمان کمبود قند خون مصرف می‌شود، خنثی کند.

اگر به بیماری افت قندخون مبتلا هستید، مطمئن شوید که پزشک شما قبل از آغاز درمان با این گیاه در جریان امر واقع شده است.

 زاج سفید
آلبومین (پروتئین خون ) را منعقد کرده و آب بافت‌ها را به خود می‌گیرد. یکی از بهترین اجسام قابض و خون‌بند می‌باشد و در داخل و خارج بدن مانع ترشحات می‌شود. به علاوه، خاصیت ضدمیکربی نیز دارد و از فساد و تخریب جلوگیری می‌کند.

 

این گیاه روی پوست سالم تأثیر چندانی ندارد، ولی در مخاط و زخم‌ها تأثیرش زیادتر است و موجب قابض عروقی رگ‌ها شده و نوعی احساس خشک شدن در بافت‌ها ایجاد می‌کند. محلول غلیظ و یا گرد آن برای پوست و مخاط محرق می‌باشد. زاج در داخل بدن هیچ نوع تأثیر و عمل عمومی ندارد و اگر به صورت خوراکی مصرف شود، جذب آن از راه مخاط معده تقریباً هیچ است. در بعضی ازمشاهدات و تجربیات درمانگاهی زاج در ادرار دیده شده است.

 

برای استعمال خارجی زاج به عنوان یک محلول شست‌وشوی ضدمیکروبی، ۱۰۰ گرم از بلورهای زاج را آسیاب کرده و در ۱ لیتر آب به مدت ۱۰ دقیقه حرارت دهید. این محلول رقیق، یک محلول شست‌وشوی گیاهی با خاصیت ضدمیکروبی قوی است. توصیه می‌شود حتی کسانی که دچار بیماری‌های میکروبی دستگاه تناسلی نیستند، جهت پیشگیری از بیماری، خود را با این گونه محلول‌ها شست‌وشو دهند.

کلپوره
استفاده از این گیاه طبق آنچه در کتب دارویی قدیمی آمده است، به زمان‌های نسبتاً دور برمی‌گردد؛ چراکه بقراط، دیوسکورید، پلین و جالینوس از آن در آثار خود نام برده‌اند و چون گیاه ظاهری کاملاً مشخص دارد، نوع مورد نظر حکما در زمان‌های قدیم، همین گیاه فعلی بوده است.از این گیاه در سیستان و بلوچستان برای رفع درد ناحیه قلب و در کرمان برای رفع ناراحتی هاضمه و دل‌درد استفاده می‌شود.

 

برای درمان بیماری‌های میکروبی دستگاه تناسلی، ۱۰ گرم از این گیاه را در یک لیوان آب ولرم به مدت ۳۰ دقیقه خیس کرده و طی این مدت چند بار آب آن را هم بزنید. پس از این مدت آن را صاف کرده و از آب زردرنگ به دست‌آمده جهت شست‌وشوی دستگاه تناسلی استفاده کنید.

به طور کلی می‌توان از گیاهانی مانند علف لیمو، آویشن، ریشه کاسنی، ریشه و برگ خشک توت‌فرنگی و… به عنوان یک ضدمیکروب برای شست‌وشوی دستگاه تناسلی استفاده کرد.

 

در موارد ابتلا به بیماری‌های میکروبی حاد، بهترین نتیجه از محلول شست‌وشوی ترکیبی زاج و جفت بلوط به دست آمده است. برای این منظور این دو گیاه را به مقدار برابر با یکدیگر ترکیب و آسیاب کنید؛ سپس در مقداری آب حرارت دهید تا محلول شست‌وشو به دست آید. نشستن در این محلول روزانه در سه نوبت ۱۰ – ۷دقیقه‌ای می‌تواند نتایج اعجاب‌انگیزی در پی داشته باشد.

 

در صورتی که مایل به تهیه ژل شست‌وشو به جای محلول رقیق شست‌وشو باشید، می‌توانید مقداری کتیرای پودرشده را به محلول در حال حرارت دیدن اضافه کنید و تا انتها به صورت متناوب آن را هم بزنید و این کار را تا زمانی که حالت ژله‌ای محلول به صورت ایده‌آل در آید، ادامه دهید.

منبع:zibasho.com