این آزمایش ها را قبل از ازدواج انجام دهید

هفته نامه سلامت - دکتر کتایون بیداد، ایمونولوژیست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: تا همین چند دهه اخیر عروس و دامادها با واژه ای به نام آزمایش قبل از ازدواج آشنا نبودند اما امروزه انجام آزمایش قبل از ازدواج جزو ضروریات است. این آزمایش ساده و ارزان بسیاری از مشکلات زن و شوهرها را قبل از اینکه وارد زندگی زناشویی شوند مشخص می کند. مهم تر اینکه جلوی تولد نوزاد با ناهنجاری های جنینی را می گیرد.

در ایران یک ماه پیش از ازدواج، زوجین برای مشاوره، دریافت واکسن های ضروری و انجام آزمایش های لازم به آزمایشگاه معرفی می شوند. در آزمایشگاه برای تشخیص بیماری هایی مانند تالاسمی، اعتیاد و... آزمایش به عمل می آید. اگر جواب آزمایش مثبت باشد فرد به آزمایشگاه ها تخصصی ارجاع داده می شود. انجام هر آزمایشی دلیل دارد.


آزمایش تالاسمی

انجام آزمایش تالاسمی به علت شیوع این بیماری در ایران است. تالاسمی یک بیماری ژنتیکی است که به 2 نوع مینور (کوچک) و ماژور (بزرگ) دیده می شود. در نوع مینور فرد علامتی ندارد (البته بعضی از بیماران علائم بسیار خفیفی دارند) و بیماری به طور اتفاقی کشف می شود. ازدواج این افراد با یک فرد سالم مشکلی برای کودکان پدید نمی آورد ولی اگر زن و مرد مبتلا به تالاسمی مینور با هم ازدواج کنند، 25 درصد احتمال به دنیا آمدن فرزند مبتلا به نوع ماژور وجود دارد.

نوع ماژور نوع شدید بیماری است که با عوارض جدی برای فرد مبتلا همراه است.در صورت ابتلای هر دو طرف به تالاسمی مینور نیاز به انجام مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج وجود دارد. تشخیص تالاسمی با انجام آزمایش خون و شمارش سلول های خونی است. در صورتی که فرد مبتلا به کم خونی و فقر آهن باشد، بهتر است اقدام به درمان کند.

آزمایش اعتیاد

آزمایش اعتیاد نیز برای اطلاع طرفین از وجود اعتیاد است که با آزمایش ادرار مشخص می شود. البته حتی در صورت مثبت شدن آزمایشی مانند مورفین اگر دو طرف راضی باشند، امکان ازدواج وجود دارد.

آزمایش بیماری های جنسی

به جز آزمایش های ضروری، عروس و داماد آینده می توانند آزمایش هایی برای اطلاع از وضعیت سلامت جسمی و جنسی یکدیگر انجام دهند. در این فهرست شاید اولین مورد اطلاع از بیماری های منتقله از راه جنسی است که مهم ترین آنها، سیفیلیس، ویروس اچ آی وی و هپاتیت است. این بیماری ها از راه مقاربت قابل انتقال به همسر است. سیفیلیس درمان می شود ولی درمان قطعی هپاتیت و اچ آی وی در حال حاضر امکان پذیر نیست، گرچه ناقلان این دو ویروس هم با رعایت نکات و تحت نظر پزشک می توانند با هم ازدواج کنند.


آزمایش گروه خونی

مورد بعدی، اطلاع از گروه خونی یکدیگر است. اطلاع از نوع گروه خونی به این دلیل اهمیت دارد که اگر مادر گروه خونی Rh منفی و پدر گروه خونی مثبت داشته باشد، برای جلوگیری از واکنش خونی ناشی از ورود خون جنین به خون مادر و تولید آنتی بادی علیه جنین، برای مادر آمپول روگام تزریق شود. روگام 72 ساعت بعد از زایمان اول و در بارداری های بعدی در هفته 28 بارداری تزریق می شود. Rh منفی بودن مادر و Rh مثبت بودن جنین، در زایمان اول مشکلی ایجاد نمی کند و از آنجایی که بیشتر زایمان ها در مراکز دولتی انجام می شود و مادران در طول بارداری چند بار به مرکز بهداشتی درمانی مراجعه می کنند تولد چنین کودکانی کمتر شده است. تشخیص این اختلال با یک آزمایش ساده خون میسر است و در مواقعی که Rh مادر منفی است بلافاصله Rh پدر را درخواست می کنند.

آزمایش های هورمونی

زوج آینده در صورت تمایل می توانند آزمایش برای اطلاع از وضعیت بارداری خود انجام دهند که شامل آزمایش های هورمونی و بررسی مایع منی در مرد است.

مشاوره ژنتیک

لزوم انجام آزمایش های ژنتیک را مشاوره ژنتیک تعیین می کند. مشاور ژنتیک با گرفتن سابقه خانوادگی و بررسی دقیق پرونده پزشکی زوجین، توصیه های لازم را ارائه می دهد. در بسیاری از موارد نیازی به انجام آزمایش ژنتیک نیست ولی در موارد ضروری پیش از اقدام به بارداری یا حین بارداری آزمایش های لازم توصیه می شوند. به طور کلی، انجام آزمایش های لازم توصیه می شوند. به طور کلی، انجام آزمایش های پیش از بارداری به زوج آینده کمک می کند با اعتماد و آرامش بیشتری وارد زندگی مشترک شوند و از مشکلات و بیماری های احتمالی آینده پیشگیری می کند.