آپاندیسیت چیست؟

مهمترین علامت آپاندیسیت درد کولیکی ( انقباض و گرفتگی ) در اطراف ناف است.
آپاندیسیت با عمل جراحی درمان شده و مصرف آنتی بیوتیک ها نیز در بهبود آن نقش دارند.

 

آپاندیسیت چیست؟
مهمترین علامت آپاندیسیت درد کولیکی ( انقباض و گرفتگی ) در اطراف ناف است.
بیشتر افراد تصور می‌کنند که آپاندیسیت دیگر آنقدر ها هم شایع نیست. برخی نیز تصور می‌کنند که آنتی بیوتیکها می‌توانند آن را درمان کنند. اما در واقع آپاندیسیت هنوز هم مشکل شایعی است و تنها با جراحی درمان می‌شود و آنتی بیوتیکها نیز در بهبودی فرد بیمار، پس از جراحی نقش دارند.

 

در قسمت پایینی شکم، در سمت راست، یک عضو لوله‌ای شکل و توخالی از روده‌ی بزرگ منشعب شده است. پیش‌تر تصور می‌کردند که این عضو در بدن هیچ کار‌ی انجام نمی‌دهد اما امروزه دانشمندان عملکردهایی را برای آن بیان می‌کنند. گرچه دانشمندان در مورد عملکرد آپاندیس مطمئن نیستند اما به نظر می‌رسد نبود کامل آن نیز اختلال خاصی در سلامت بدن ایجاد نمی‌کند.

 

از سلولهای دیواره آپاندیس مایع مخاطی‌ای ترشح می‌شود که به روده‌ی بزرگ می‌ریزد و داخل این لوله‌ی توخالی را تمیز نگه می‌دارد. انسداد مجرای آپاندیس منجر به آپاندیسیت می‌شود زیرا مایع مخاطی در درون مجرای آپاندیس محبوس می‌شود و باکتریهایی که به صورت طبیعی در آنجا زندگی می‌کنند به سرعت تکثیر می‌شوند در نتیجه آپاندیس متورم شده و عفونی می‌شود.

 

علت انسداد مجرای آپاندیس ممکن است این موارد باشند:
* به وسیله مواد مدفوعی، انگلها و یا رشد بیش از حد سلولهای دهانه‌ی آپاندیس.

 

* بزرگ شدن بافت لنفاوی دیواره آپاندیس در اثر عفونت در دستگاه گوارش یا در نقاط دیگر بدن.

 

* بیماریهای التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسروز.

 

* وارد شدن آسیب و تروما به شکم.

 

آپاندیس متورمی که پر از مایع و چرک است ممکن است خونرسانی را متوقف کند. با توقف خونرسانی دیواره‌ی آپاندیس ضعیف می‌شود و برخی اوقات پاره می‌شود. با سوراخ شدن آپاندیس چرک منتشر می‌شود و ممکن است حفره‌ی شکم را عفونی کند و یا آبسه‌ی شکمی ایجاد کند. در برخی بیماران مانند بچه‌ها، سیر ایجاد آن سریع است و از زمان ایجاد درد و سوراخ شدن آپاندیسیت چند ساعت بیشتر طول نمی‌کشد. تشخیص بیماری در افراد مسن و زنان باردار نیز مشکلتر است.

 

چه کسی دچار آپاندیسیت می‌شود؟
آپاندیسیت می‌تواند در هر سنی ایجاد شود ولی در بالغین جوان شایعتر است. به نظر می‌رسد که آپاندیسیت خود به خود و بدون علت مساعد کننده‌ی خاصی رخ می‌دهد.

 

علائم آپاندیسیت کدامند؟
جزئیات درد شکمی در تشخیص آپاندیسیت بسیار کمک کننده است. درد ناگهانی شکم معمولا اولین علامت است. درد ممکن است در قسمت پایینی شکم در سمت راست باشد اما ممکن است درد به صورت ناراحتی مبهمی در وسط شکم احساس شود و سپس به سمت راست و پایین منتقل شود. درد احتمالا طوری است که فرد قبلا تجربه‌ی چنین دردی را نداشته است، ظرف چند ساعت بدتر می‌شود و با راه رفتن، نفس کشیدن و سرفه یا عطسه بیشتر می‌شود.

 

تب خفیف و تورم شکمی نیز ممکن است وجود داشته باشند. البته هر دردی در شکم نشانه‌ی آپاندیسیت نیست اما شما باید هر درد شکمی را که ادامه پیدا می‌کند و مخصوصا اگر همراه با از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و تب باشد جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. تا زمانی که پزشک مشکل شما را تشخیص نداده باید از هر گونه خوددرمانی مانند مصرف مسهل‌ها یا انجام تنقیه اکیدا خودداری کنید. علایم آپاندیسیت متغیر و متفاوتند و می‌توانند علایم بیماریهایی مانند انسداد روده، بیماریهای التهابی روده، بیماری التهابی لگن و سایر بیماریهای زنان، یبوست و برخی بیماریهای دیگر را تقلید کنند.

 

 

آپاندیسیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص آپاندیسیت بیشتر بالینی است و در صورتی که علایم واضح باشند ممکن است پزشک تصمیم به جراحی فوری بگیرد زیرا در صورت تاخیر خطر افزایش می‌یابد. در صورت نیاز پزشک برای تشخیص از آزمایش، عکس رادیوگرافی، سونوگرافی و حتی لاپاروسکوپی استفاده می‌کند. آزمایش ویژه‌ای برای تشخیص قطعی وجود ندارد اما آزمایش خون و شمارش گلبولهای سفید کمک کننده است. عکس رادیوگرافی شکم در تشخیص آپاندیسیت بیشتر برای رد سایر عوامل درد شکمی گرفته می‌شود.

سونوگرافی شکمی هم روش قابل استفاده‌ای در تشخیص آپاندیسیت است و سایر علل درد شکمی را نیز مشخص می‌کند.
لاپاروسکوپی یک روش تشخیصی درمانی است که در آن وسیله‌ای شبیه تلسکوپ از طریق یک برش کوچک در دیواره‌ی شکم وارد شکم می‌شود. این وسیله دارای دوربینی کوچک و مخصوص است و کمک می‌کند که پزشک بتواند مستقیما اعضای درون شکم را ببیند و اگر علت درد شکم آپاندیسیت باشد، آپاندیس فورا از بدن خارج می‌شود. اگر شواهدی از تشکیل آبسه باشد برای کاهش عفونت باید آنتی بیوتیک قبل از عمل جراحی استفاده شود.

 

آپاندیسیت چگونه درمان می‌شود؟
اگر پزشک به آپاندیسیت شک کند ممکن است بدون انجام تستهای دیگر جراحی را توصیه کند. جراحی سریع خطر پاره شدن آپاندیس را کاهش می‌دهد. به جراحی‌ای که برای درمان آپاندیسیت انجام می‌شود آپاندکتومی گفته می‌شود. این جراحی به دو روش لاپاراسکوپی و لاپاراتومی انجام می‌شود که روش اول جدیدتر است. خطر عمل جراحی‌ای که برای برداشتن آپاندیس انجام می‌شود نسبتا کم است و بیمار کمتر از یک هفته در بیمارستان می‌ماند و می‌توان انتظار داشت که طی سه هفته به حالت قبلی و طبیعی برگردد.

 

اگر جراحی با لاپاروسکوپی انجام شود و شرایط بیمار خوب باشد ممکن است بیمار بتواند 24 ساعت بعد از عمل به خانه برگردد. اما اگر آپاندیس پاره شده باشد بیمار باید مدت زمان زیادی را در بیمارستان بماند و البته خطر عوارض نیز زیاد خواهد بود. در مواردی ممکن است حال بیمار وخیم باشد و به مراقبتهای ویژه‌ای نیاز داشته باشد.

 

در این موارد برای بازگشت فرد به زندگی عادی خود ممکن است 2-3 ماه زمان نیاز باشد. در برخی از موارد نیز جراح با آپاندیس سالم مواجه می‌شود. در این موارد نیز آپاندیس را برمی‌دارند تا احتمال رخ دادن آپاندیسیت وجود نداشته باشد. همچنین ممکن است جراح با علل دیگری برخورد کند و طی جراحی آنها را برطرف کند. با برداشته شدن آپاندیس دیگر خطر ایجاد مجدد آپاندیسیت وجود ندارد.
منبع:yjc.ir

ویدیو مرتبط :
آپاندیسیت

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

«بی‌اشتهایی» مهمترین علامت آپاندیسیت است

 

 

 

 

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران آپاندیس را شایع‌ترین علت عملهای جراحی دانست و عنوان كرد: 20 تا 30 درصد افرادی كه عمل می‌شوند، بعد از 5 ماه مشخص می‌شود كه آپاندیسشان سالم بوده است.

دكتر رضا ملك زاده در گفت وگو با ایسنا، علت تشخیص نادرست آپاندیسیت را شباهت آن با مشكلات دیگری چون عفونت‌های روده و نظیر آن عنوان و اظهار كرد: امكان تشخیص آپاندیسیت در كودكان زیر 3 سال، در زنان و مردانی كه بیش از 60 سال سن دارند و در زنان باردار به این علت كه دردهای گوناگونی دارند، مشكل‌تر بوده و با خطرات بیشتری همراه است.

استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران، شایع‌ترین سن ابتلا به التهاب آپاندیس را دوره میانسالی عنوان كرد و افزود: البته التهاب آپاندیس در همه سنین قابل مشاهده بوده و مواجهه با درد آپاندیس وجود دارد.

وی در پاسخ به این پرسش كه چند درصد افراد در طول عمرشان به التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند، گفت: به طور میانگین 150 تا 200 از هر 100 هزار نفر در هر یك سال گرفتار آپاندیسیت می‌شوند كه از این میان مردان 5/1 برابر بیشتر از زنان درگیر می‌شوند به این معنا كه برای هر مردی در طول عمر خود، 5/8 درصد شانس ابتلا به آپاندیس وجود دارد و برای هر زنی 5/6 درصد این احتمال وجود دارد.

این فوق تخصص بیماریهای گوارش و كبد هم چنین توضیح داد: به همین تعداد كه این بیماری مشاهده می‌شود عمل جراحی هم انجام می‌شود كه متاسفانه بعد از عمل مشخص می‌شود 10 تا 20 درصد این عمل‌ها ضروری نبوده و آپاندیس فرد سالم است و مشكل چیز دیگری بوده است.

وی در پاسخ به این پرسش كه آیا خطر انسداد روده پس از عمل جراحی آپاندیس بیمار را تهدید می‌كند یا خیر گفت: اگر عمل درست انجام شود این خطر وجود ندارد و مشكلی پس از عمل جراحی برای بیمار پیش نمی‌آید.

دكتر ملك زاده در تعریف آپاندیس اظهار كرد: آپاندیس یك زائده است شبیه به خود روده ولی باریك‌تر از آن كه در انتهای روده بزرگ قرار گرفته است و هنوز عملكرد خاصی برای آن پیدا نشده و نمی‌توان به طور دقیق گفت كه آپاندیس چه عملی در بدن انجام می دهد.

وی هم چنن ادامه داد: برداشتن این زائده هیچ گونه عارضه و مشكلی را برای فرد ایجاد نمی‌كند. آپاندیس جزو اعضایی از بدن است كه به تدریج در جریان تكامل انسان به صورت یك زایده باقی می‌ماند.

استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران درباره علت ایجاد التهاب آپاندیس تشریح كرد: چون این زایده یك طرفه است و یك دهانه باز دارد اگر به علت وجود مدفوع یا مواد زاید دیگر این مجرا بسته شود، رشد میكروب‌ها باعث ایجاد عفونت در آپاندیس می‌شوند. اگر این عفونت برطرف نشود ممكن است كیسه آپاندیس پاره شده و عفونت در محوطه شكم پخش شود.

وی ادامه داد: پاره شدن آپاندیس خطرناك است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع با یك عفونت شدید در شكم منجر به مرگ شود.

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران مهمترین علامت آپاندیسیت را "بی‌اشتهایی" معرفی كرد و گفت: علاوه بر درد كه شایع‌ترین تظاهر التهاب آپاندیس است بی‌اشتهایی علامت مهمی است كه معمولا هم به آن توجه نمی‌شود. درد ناشی از التهاب معمولا در اطراف ناف ظاهر شده و سپس در ناحیه راست تحتانی متمركز می‌شود. هر شخصی كه به آپاندیسیت دچار می‌شود، حتما بی‌اشتها شده. فردی كه احساس گرسنگی داشته باشد قطعا آپاندیسیت ندارد. در طول معاینات با فشار روی نقاط دردناك، اگر درد بیشتر شود می‌توانیم احتمال وجود آپاندیس را بدهیم. هم چنین این درد با حركت فرد شدت می‌یابد.

دكتر ملك زاده ادامه داد: درد آپاندیسیت معمولا با درد معده و درد شكم اشتباه نمی‌شود چرا كه معده در بالای شكم قرار دارد و آپاندیس در انتهای روده بزرگ.

وی در ادامه نقش عوامل ژنتیك و وراثت را در بروز التهاب آپاندیس مردود دانست و گفت: ارث هیچ تاثیری در ایجاد درد آپاندیس ندارد. ضمن آن كه نمی توان گفت رژیم غذایی ویژه‌ای هم می‌تواند در ابتلا به آپاندیسیت، تشدید آن و پیشگیری از آن نقش موثری داشته باشد. به طور دقیق مشخص نیست كه چرا بعضی افراد به آپاندیس مبتلا می‌شوند و برخی افراد دچار نمی‌شوند.

این فوق تخصص گوارش و كبد درباره راه‌های تشخیص آپاندیس توضیح داد: آپاندیسیت باید زود تشخیص داده شود. بهترین راه تشخیص معاینه و توجه به بی‌اشتهایی یا اشتهای فرد مراجعه كننده است و در این زمینه سونوگرافی و سی تی اسكن ضرورتی ندارد.

وی ادامه داد: بیماار باید چند ساعت تحت مراقبت پزشك باشد، معمولا گلبول‌های سفید بیمار را چك می‌كنیم كه آیا تعداد آن زیاد شده است یا خیر. همین آزمایشات و معاینات بر ای تشخیص كافی است مگر در موارد استثنایی كه ممكن است سی تی اسكن و سونوگرافی لازم شود. به محض تشخیص، فرد باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

دكتر ملك زاده درباره نقش تجویز آنتی بیوتیك در بهبود التهاب آپاندیس گفت: نباید سریع اقدام به تجویز آنتی بیوتیك كرد. آنتی بیوتیك به این منظور تجویز می‌شود كه مطمئن شویم عفونت دیگری بدن بیمار را تهدید نمی‌كند. معمولا 24 تا 48 ساعت پس از عمل جراحی آنتی بیوتیك به فرد داده می شود.

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران در خصوص رعایت رژیم غذایی پس از عمل جراحی آپاندیس بیان كرد: به محض تشخیص آپاندیس بیمار نباید چیزی بخورد. پس از عمل هم ابتدا مایعات نرم برای او توصیه می‌شود و پس از این كه تحمل بدن بالاتر رفت غذای نرم و سپس غذای معمولی برای بیمار مناسب است..... / تحلیل : عصر ایران