40 موسیقی متن فراموش نشدنی و محبوب سینما (2)

روزنامه سینما - ترجمه علی مسعودی نیا: تا پیش از ورود صدا به سینما، موسیقی نقش همراهی کننده و حتی ترمیم کننده حوادث روی پرده را داشت. حجم زیادی از موسیقی به کار می رفت تا حرکت داستان و وضعیت روحی و درونی پروتاگونیست را بازتاب دهد و حتی از وحشت، داستان را بند بیاورد. در حالی که بسیاری از موسیقی های درخشان و عظیم چنان محجوب هستند که اصلا به چشم نمی آیند، بسیاری از موسیقی های محبوب ما تم هایی کاملا فراموش ناشدنی هستند که در بهترین فیلم های کل تاریخ سینما مورد استفاده قرار گرفته اند.

40- ترمیناتور (1984)

آهنگ ساز: برد فریدل


دا دام، دا دام... دا دام، دا دام... می توانید بشنویدش؟ برد فریدل یک بیت تپنده تاثیرگذار خلق کرد که معنایی همسان با فرنچایز ترمیناتور می یافت. موسیقی سینتی سایزری اورجینال و کم هزینه فیلم علمی – تخیلی کلاسیک جیمز کامرون به نسبت کل پروژه قدری تو سری خورده به نظر می آمد و فریدل بعدها آن را با ارکستری بزرگتر برای «ترمیناتور 2: روز داوری» به روز کرد. البته ما همان نسخه توسری خورده اصلی را ترجیح می دهیم. این موسیقی به زیبایی ابهت ماشین کشتار نیمه انسان – نیمه روبات کامرون را به رخ می کشد و هشدار می دهد که باید از دستش فرار کنید و خودتان را نجات دهید.

---

39- جنگو (1966)

آهنگ ساز: لوییس باکالوف


انیو موریکونه شاید مشهورترین آهنگ ساز فیلم های وسترن اسپاگتی باشد. بعدتر به سراغ او هم خواهیم رفت اما او تنها آهنگ سازی نبوده که تم های فراموش ناشدنی خود را برای این ژانر خلق کرده. لوییس باکالوف 143 موسیقی متن فیلم در دوران فعالیت هنری خود ساخت و برای موسیقی متن رومانتیک و شیرین فیلم «پستچی» ساخته مایکل رادفورد توانست جایزه اسکار بگیرد؛ اما موسیقی تیره و تار او را باید در فیلم کلات و کلاسیک جنگو شنید و همه هم آن را در خاطر دارند ولو اصلا فیلم را ندیده باشند.

جنگو یکی از سیاه ترین وسترن هایی است که ممکن است به تور تماشاگر بخورد. فیلمی که به شکلی افراطی خشن است و فرا دیوانه وار و موسیقی مسحور کننده اش همواره آن قتل های هولناک خودسرانه را به خاطرتان می آورد که تصاویری عمیقا تراژیک هستند.

---

38- آجر (2005)

آهنگ ساز: ناتان جانسون


نئونوآر دبیرستانی و معمایی «آجر» یکی از بهترین فیلم های دهه 2000 میلادی است و صادقانه اگر تم موسیقی های مالیخولیایی را نمی توانید به خاطر بسپارید، همان بهتر که اصلا فیلم را نبینید. ناتان جانسون زمانی که حین تولید فیلم در انگلستان بود، یک موسیقی کلاسیک را بر اساس چت اینترنتی برای فیلم «آجر» نوشت، به ویژه قطعه «تم امیلی» - تا جایی که ذهن مان را مرور می کنیم – یکی از به یادماندنی ترین تم های موسیقایی 10 سال اخیر بوده و بدون تردید با این موسیقی قدر نادیده در گذر زمان برخورد مهربانانه تری با آن و کار زیبای رایان و ناتان جانسون و تمام نوازندگان و دست اندرکاران استثنایی آن خواهد داشت.

---

37- آخرین بازمانده موهیکان ها (1992)

آهنگ ساز: ترور جونز و رندی الدمن


فیلم کلاسیک «آخرین بازمانده موهیکان ها» به کارگردانی مایکل مان دارای یک موسیقی متن سطح بالا، حماسی و کاملا به یادماندنی داشت که دو آهنگ ساز بزرگ آن را نوشته بودند. ترور جونز که پروژه را پیش از اتمام مراحل تولید ترک کرد (به دلیل اختلاف سلیقه در شیوه خلاقیت) و جایگزین او رندی الدمن که به اندازه کافی آدم با کلاسی بود که ساخته های جونز را در فیلم حفظ کند و تنها با موسیقی خود به تکمیل آن بپردازد.

در هر صورت این تلفیق هرگز آزارنده به نظر نرسید و در حقیقت موسیقی متن فیلم را به یک محصول زنده در یک اثر عظیم تبدیل کرد. این موسیقی از حال و هوایی ماجراجویانه و حماسی آغاز و به یک اوج ملودراماتیک ختم می شود و به این ترتیب «آخرین بازمانده موهیکان ها» تمامی مزایای برگزیده شدن به عنوان یکی از بهترین موسیقی متن های تاریخ سینما را داراست.

---

36- کنان بربر (1982)

آهنگ ساز: باسیل پلدوریس


باسیل پلدوریس در دوران فعالیت هنری خود تعداد زیادی موسیقی متن درخشان نوشت – روبوکاپ، شکار اکتبر سرخ و ویلی آزاد از آن جمله اند – اما شاخص ترین اثر او همچنان موسیقی فیلم حماسی «کنان بربر» است. در حالی که صدای خرناس وار موکو نوعی زمینه چینی صوتی کلاسیک معرفی شخصیت اوست. باسیل پلدوریس تنها ابتدا قدری گرد و خاک به راه می اندازد و نهایتا به یکی از خارق العاده ترین تم های ماجراجویانه و فورانی تاریخ سینما می رسد. در دنباله های بعدی فیلم های کنان، کسی حتی با پلدوریس تماس هم نگرفت اما او با ساخت موسیقی برای دو قسمت از این مجموعه ، چشم گیرترین تاثیر را بر جای گذاشت.

---

35- مرثیه ای برای یک رویا (2000)

آهنگ ساز: کلینت منسل


«مرثیه ای بر یک رؤیا» تنها دومین تجربه آهنگ سازی فیلم کلینت منسل بعد از فیلم «پی» ساخته دارن آرنوفسکی بود اما تم کلاسیک غافلگیر کننده «اور تور تابستان» به یکی از مشهورترین قطعات موسیقی دهه اخیر تبدیل شد. در عوض این جا شنونده یک موسیقی معصوم هولناک و کوبنده بودیم که بسیار هماهنگ بود با حال و هوای جوانانه و تراژیک فیلم ستایش شده از سوی منتقدان آرنوفسکی که به سوء مصرف مواد مخدر می پرداخت و بعدها با تنظیم مجدد برای تریلر فراموش ناشدنی «ارباب حلقه ها: دو برج» مورد استفاده قرار گرفت.

---

34- اژدها دل (1996)

آهنگ ساز: رندی الدمن


برای بار دوم شاهد نام رندی الدمن در این فهرست هستیم به خاطر موسیقی فیلم «اژدها دل» ساخته راب کوهن؛ فیلمی که پیداست اصلا به آن خوبی درنیامد که الدمن امید داشت. فیلم الکن و پر از افت کوهن که بر اساس یک افسانه درباره آخرین اژدهای دنیا و مواجهه اش با یک پادشاه شیطان صفت بود، بارها و بارها با موسیقی خارق العاده الدمن در ذهن احیا می شود و این موسیقی آشکار از خود فیلم هم مشهورتر شد و در وله های اسکار و شبکه های تلویزیونی و تریلرهای بی شماری مورد استفاده قرار گرفت و حتی به آرم پخش بازی های المپیک سال 2004 هم بدل شد.

---

33- بازگشت به آینده (1986)

آهنگ ساز: آلن سیلوستری


موسیقی متن آلن سیلوستری برای نخستین قسمت از سری فیلم های «بازگشت به آینده» به شکل هولناکی بی شرمانه است و نسبت غریبی دارد با داستانی مبتنی بر سفر در زمان که اساس یک کمدی رومانتیک است که در آن دو شخصیت درگیر یک مثلث عاشقانه می شوند آن هم در زمان جوانی والدین شان؛ اما بعد همه چیز در بهترین فیلم رابرت رمه کیس به بهترین شکلی سر جای خودش قرار گرفت.

بازیگران، جلوه های ویژه فیلمنامه هوشمندانه و حیرت آور (منهای آن پایان بندی بی نمکش) و موسیقی هیجان انگیز سیلوستری که زندگی در دهه 80 میلادی را چنان شل و ول تصویر می کرد که انگار با یخ ترین حالت دنیا سر و کار دارد. البته ماشین سفر در زمان «دلورین» هم به او کمک کرد. موسیقی پس زمینه «بازگشت به آینده» اوج گرفت و اعتبارش از خود فیلم بیشتر شد.

---

32- روزی که زمین از حرکت باز ماند (1951)

آهنگ ساز: برنادر هرمن


سر و کله برنارد هرمن هم بالاخره برای نخستین بار در فهرست موسیقی متن های به یادماندنی پیدا شد اما این آخرین باری نیست که سراغش می رویم. این بار برای اثر مکاشفه ای او در فیلم کلاسیک و علمی – تخیلی «روزی که زمین از حرکت باز ماند» پیدایش شده.

تدوینگر سابق و کارگردان آتی رابرت وایس فیلم افسانه ای خود را بر مبنای نخستین تماس با فضا و صلح جهانی پیش برد و طی یک دهه الگویی شد برای جریان اصلی فیلم های علمی و تخیلی دیگری که با همین تم ساخته شدند و برخی از آنها حتی خیلی هم خوب از آب درآمدند اما موسیقی هرمن یکی از دلایلی است که این فیلم حتی در این روزگار نیز اثری مهم تلقی خم شود چون با یک ارکستر غریب و نامأنوس به یک کار تجربی دست زد و ارگ الکتریکی را با توبا و سازهای کوبه ای دیگر تلفیق کرد و به اصیل ترین موسیقی متن دوران خود رسید و هنوز هم این اثر یکی از تکان دهنده ترین موسیقی های تاریخ سینماست.

---

31- پلیس بورلی هیلز (1984)

آهنگ ساز: هرولد فالتر مه یر


یکی از سرخوشانه ترین موسیقی هایی که در این فهرست حضور دارند، تم به یاد ماندنی هرولد فالتر مه یر است. از فیلم «پلیس بورلی هیلز» که اکشنی ماجراجویانه و شوخ طبع و خوشایند بود، با آن وزوز افراطی، موسیقی اصلی «پلیس بولی هیلز» عمده شهرتش را مدیون نسخه سینتی سایزری اش است (بالاخره دهه 80 بود و این جور چیزها رونق داشت) موسیقی با سه سینتی سایزر ساخته شد اما نسخه ارکسترال آن هم خوب از کار درآمد. بگذارید بگوییم که اکسل فولی پیشینه معرکه ای داشت.