یازدهمین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برگزار شد

 

 

یازدهمین جشنواره صنعت چاپ ایران شب گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، همراه با تقدیر از پیشکسوتان عرصه چاپ در تالار وحدت برگزار شد.

مراسم بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ عصر روز گذشته، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرپرست امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، «حجت الاسلام والمسلمین اكرامی» عضو كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و جمعی از پیشكسوتان صنعت چاپ در تالار وحدت برگزار شد.

«سیدمحمد حسینی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ، طی سخنانی گفت: وزارت ارشاد به بعد محتوایی صنعت چاپ نظر بسیاری دارد و این مساله به معنی بی توجهی نسبت به اقتصاد این صنعت است. صنعت چاپ در طول تاریخ فراز و نشیب های فراوانی داشته و امروز هم که عطش زیادی برای شناخت آرمان های انقلاب اسلامی در جهان وجود دارد، باید به این صنعت هم توجه بیشتری صورت گیرد.

لزوم اهتمام صنعتگران حوزه چاپ

وی به گردش ۸۰۰ میلیارد دلاری صنعت چاپ در قیاس با رقم ۴۵۰ میلیارد تومانی صنعتی مهمی مانند گردشگری بر لزوم اهتمام بیشتر صنعتگران حوزه چاپ اشاره و بیان کرد: وزارت ارشاد با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت برخی مشکلات ساختاری این صنعت را برطرف می کند. در حوزه چاپ سختگیری های زیادی در زمینه صدور مجوز به چاپخانه های دولتی صورت می گیرد و بنای دولت بر این است که هر چه می تواند فعالیت های حوزه چاپ را به بخش خصوصی واگذار کند.

وعده های معاون فرهنگی وزیر ارشاد درباره صنعت چاپ

در این مراسم همچنین «بهمن دری» معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به وعده هایی که در مراسم سال گذشته روز صنعت چاپ داد، اشاره کرد و گفت: امسال یکی از مهمترین وعده ها که تشکیل شورای سیاستگذاری صنعت چاپ بود و از آرزوهای پیشکسوتان این صنعت به شمار می رفت، محقق شد.

وی با بیان این که متولی اصلی صنعت چاپ وزارت ارشاد نیست، بلکه باید وزارت صنعت، معدن و تجارت هم در رفع مشکلات صنف چاپ یاری کند، افزود: این گونه نیست که کشورهای دیگر دست روی دست هم گذاشته باشند و در چنین شرایطی ما باید به صورت مضاعف پیشرفت کنیم.

دری به شکل گیری کمیسیون رسیدگی به تخلفات در صنعت چاپ اشاره کرد و توضیح داد: این کمیسیون در عین این که باید با کمترین تخلفات هم برخورد کند، می تواند منشا برکات خوبی باشد و برخی اقدامات که ممکن است، حیثیت پیشکسوتان صنعت چاپ را لکه دار کند، بزداید.

معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد، همچنین از بررسی آئین نامه استانداردسازی چاپ نشریات و کتب در دستگاه های دولتی در هیات دولت خبر داد.

واگذاری چاپخانه های دولتی به بخش خصوصی

به گفته دری، لزوم واگذاری چاپخانه های دولتی به بخش خصوصی غیر قابل انکار است. او ادامه داد: برخی دستگاه های دولتی که خودشان چاپخانه دارند، باعث می شوند دست بخش خصوصی بسته و بازار آن راکد شود. تاکید داریم که چاپخانه های دولتی، باید به تشکل های صنفی و چاپخانه های خصوصی واگذار شوند.

وی همچنین با یادآوری پیش نویس تفاهم نامه ای که قرار است با هدف تحول و نوسازی صنعت چاپ کشور به امضای دو وزارتخانه ارشاد و صنعت، معدن و تجارت برسد، بیان کرد: در این تفاهم نامه حدود ۱۲ پیشنهاد داده بودیم که حدود ۸ محور آن مورد تایید دوستان وزارت صنایع قرار گرفت و امیدواریم این تفاهم نامه به زودی به امضای دو وزیر برسد.

در انتهای این مراسم تعدادی از پیشکسوتان و فعالان صنعت چاپ؛ یعنی سید جلال کتابچی، اسماعیل توانا، محمود شیخیان، ناصر احدی و محمد عربستانی با اهدای لوح تقدیر و جوایز نقدی تجلیل شد..... /شبکه خبری برنا

ویدیو مرتبط :
تیزر دهمین جشنواره روز ملی صنعت چاپ

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

11 شهریور؛ روز ملی صنعت چاپ

در سال  1382 روز 11 شهریور به عنوان روز ملی صنعت چاپ نامگذاری شد

 

11 شهریور؛ روز ملی صنعت چاپ
یازدهم شهریور برای اهالی صنعت چاپ اهمیت بسیاری دارد چرا که در این روز، صنعت چاپ ایران با بیش از دو سده قدمت دارای هویت شد و «روز ملی صنعت چاپ» نام گرفت. این روز یادآور تلاش مستمر و زحمت مداوم جمع بزرگی از کارگران، صنعتگران و هنرمندان و در یک جمله وامدار تلاش بزرگمردان فرهنگ ایران زمین است.

 

شاید امروز که به صندلی خود تکیه داده‌ایم و مشغول دیدن مطالب مختلف در میان پایگاه‌های اینترنتی هستیم، به باعث و بانی این اتفاق تا به حال فکر نکرده‌ایم، نیندیشیده‌ایم که اگر چاپ نبود چگونه دانش‌ها منتقل می‌شد. چاپ یعنی زندگی، یعنی حیات، پویایی و تحرک، فکر این که در نبود چاپ جامعه با چه مشکلاتی روبه‌رو می‌شود غیرقابل تصور است.

برای چند لحظه به دنیای بدون چاپ فکر کنید، تصور کنید که محصولی عکس نداشته و بخواهد معرفی شود. اگر چاپ نباشد هیچ کارت شناسایی برای معرفی هویت ما وجود ندارد، خبری از اسکناس‌های رنگارنگ نیست و  کتاب و مجله‌ای چاپ نخواهد شد و اگر صفحات وب را چاپ نوین بنامیم دیگر سرگرمی به‌نام اینرنت معنا ندارد.

 

اختراع حروف چاپی، از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ بشریت

یکی از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ بشریت، اختراع حروف چاپی مستقل و دستگاه چاپ بوده ‌است. نخستین‌بار، یوهانس گوتنبرگ آلمانی در سال ۱۴۵۶ میلادی چاپ را اختراع کرد اما در حقیقت اختراع فن چاپ به قرن‌ها پیش از گوتنبرگ مربوط می‌شود، شاید وقتی به کتیبه حقوق بشر کوروش هخامنشی نگاه می‌کنیم نشانه‌هایی از این صنعت قابل مشاهده باشد.

 

پیدایش صنعت چاپ در جهان
بسیاری پیدایش نخست این صنعت حیات بخش را مربوط به چین می‌دانند اما از کجا معلوم که چاپ قرن‌ها پیش از چینی‌ها ابداع نشده باشد چرا که جنگ‌های پی‌درپی اجازه کاوش را از انسان‌ها گرفته است و شاید اگر نابودی فرهنگی در جنگ‌ها نبود امروز مطالبی می‌توان یافت که چاپ را به ایران نسبت داد. با نگاهی به تمدن تخت جمشید و آثار برجای مانده از شهرسوخته، این فرضیه چندان دور از ذهن نیست.

اگر گوتنبرگ را پدر چاپ دنیا معرفی کنیم در توضیح فعالیت‌های وی می‌خوانیم که او روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ برگ چاپ می‌کرد. نخستین کتابی که او پدید آورد کتاب مقدس ۴۲ سطری بود. کتاب‌هایی که در آن زمان به‌چاپ می‌رسید به «اینکونابولا» معروف است. ابداع گوتنبرگ ظرف مدتی حدود ۴۰ سال در عمده کشورهای اروپایی و در شهرهایی مانند ونیز، فلورانس، پاریس و لیون رواج پیدا کرد و چاپخانه‌هایی با این روش به‌وجود آمد.

 

نخستین‌بار، یوهانس گوتنبرگ آلمانی در سال ۱۴۵۶ میلادی چاپ را اختراع کرد

 

پیدایش صنعت چاپ در ایران
نخستین چاپخانه در ایران در شهر تبریز تاسیس شد. عباس میرزا نایب‌السلطنه، میرزا زین‌العابدین تبریزی را مامور فراگیری فن چاپ و راه انداختن نخستین چاپخانه در تبریز کرد. میرزا زین‌العابدین تبریزی در سال ۱۲۳۳ هجری قمری ابزارآلات چاپ حروفی را به تبریز آورده و تحت حمایت عباس میرزا نایب السلطنه که در آن زمان حکمران آذربایجان بود مطبعه کوچکی برقرار کرد.

شاید علت جایگزینی مطبعه سنگی به‌جای مطبعه سربی این باشد که افرادی، مطبعه سربی و حروف آن را با بدبینی نگاه می‌کردند و علامت کفر می‌دانستند یا چون حروف ما پارسی بود با حروف سربی در آن زمان نمی‌توانستیم تنوع در خطوط داشته باشیم در صورتی که در مطبعه سنگی از خوشنویس‌ها کمک گرفته می‌شد.

علی قاضی‌زاده در «کتاب تبریز شهر اولین‌ها» می‌نویسد: «سخت‌گیری‌های کهنه‌پرستان باعث شده بود که به سبب گرانی طولانی و سخت بودن چاپ سنگی، چاپ کتب و مطبوعات بسیار گران تمام شده و در نتیجه سال‌ها انتشار کتاب و نشریه با دشواری‌های فراوان همراه باشد.»

حدود 90 سال پس از تاسیس نخستین چاپخانه در تبریز، نوه حاج زین‌العابدین (کسی که نخستین چاپخانه سنگی و سربی را در ایران دایر کرد) به‌نام زین‌العابدین مطبعه‌چی که پس از زیارت مکه به نام حاجی حاج آقا معروف و هنگام گرفتن شناسنامه نام علمیه را برخود انتخاب کرد، ماشین چاپی را از اروپا خریداری کرده و از طریق کشور مصر وارد بندر استانبول در ترکیه فعلی کرد و از این بندر توسط چهل گاومیش به تبریز انتقال داد. حاجی حاج آقا علمیه همراه با دستگاه‌های چاپ سنگی خود هشت تن از متخصصان صنعت چاپ را نیز از کشور آلمان برای نصب و آموزش این دستگاه‌ها به تبریز آورد.

دختر حاجی حاج آقا علمیه درباره ورود ماشین چاپ به تبریز در کتاب «اولین‌ها» نوشته حسین امید می‌گوید: «زمان حمل گاومیش‌های حامل دستگاهای چاپ از کوچه‌های تنگ و باریک محله منجم تبریز به اجبار دیوارهای تعداد زیادی از خانه‌های همسایه‌ها را فرو ریخته و خراب کردند که حاجی حاج آقا هزینه بازسازی دیوارهای فرو ریخته را نیز متحمل شدند و این‌گونه بود که چاپ، وسلیه ارتقا فرهنگ و ماشین تولید علم به ایران رسید.»

یهودیان و چاپ
عده‌ای‌ آغاز چاپ‌ در ایران‌ را در عصر ایلخانیان‌ می‌دانند، برخی‌ احتمال‌ داده‌اند که‌ یهودیان‌ پارسی‌‌‌زبان‌ پیش‌ از سایر گروه‌های‌ پارسی‌زبان‌ به‌ اهمیت‌ چاپ‌ کتاب‌ پی‌برده‌اند و آنان نخستین افرادی بودند که به‌کار چاپ پرداخته‌اند.

 

مسیحیان و چاپ
در سال 1639 میلادی سه‌ کتاب‌ به‌ زبان‌ و خط‌ پارسی‌ از سوی‌ هیات‌های‌ تبلیغی‌ مسیحی‌ و در باب‌ تبلیغ‌ مسیحیت‌ در لیدن‌ هلند به‌ چاپ‌ رسیده‌ و چاپخانه‌ای‌ که‌ این‌ کتاب‌ها در آن‌ چاپ‌ شده‌، ظاهرا نخستین‌ چاپخانه پارسی‌ در جهان‌ است. بر اساس‌ مدارک‌ موجود، نخستین‌ کتابی‌ که‌ در ایران‌ چاپ‌ شده‌، زبور داوود یا ساغموس‌ است‌ که‌ در 1638 میلادی به‌ زبان‌ و خط‌ ارمنی‌ در 572 صفحه‌ در جلفای‌ اصفهان‌ و به‌ دست‌ کشیشان‌ ارمنی‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است.

این‌که‌ ارمنیان‌، پیش‌ از دیگر گروه‌های‌ قومی‌ ـ زبانی‌ ساکن‌ ایران‌ توانسته‌اند در ایران‌ چاپخانه‌ای‌ از‌ خود تاسیس‌ کنند و آزادانه‌ به‌ چاپ‌ و نشر منابع‌ مسیحی‌ بپردازند و در میان‌ اقوام‌ جهان‌ مقام‌ پانزدهم‌ را از حیث‌ قدمت‌ چاپ‌ احراز کنند، دلایل‌ بسیاری‌ دارد که‌ مهم‌ترین‌ آن‌، محیط‌ آزاد و تشویق‌آمیزی‌ بود که‌ به‌ ویژه‌ شاه‌ عباس‌ اول‌ صفوی‌ و فرمانروایان‌ دیگر این‌ سلسله‌ برای‌ آن‌ها ایجاد کرده‌ بودند.

 

نخستین چاپخانه در ایران در شهر تبریز تاسیس شد

 

زرتشتیان و چاپ
پیش از این‌كه چاپ در میان زرتشتیان ایران آغاز شود، پارسیان هند در چاپ به پیشرفت‌های خوبی دست پیدا كرده بودند و كتاب‌های اوستا را به خط اوستایی و فارسی به چاپ می‌رساندند. بهترین این كتاب‌ها «خرده اوستا» و «شاهنامه‌های چاپ بمبئی» به صورت چاپ سنگی بود كه با كیفیت بسیار خوب در بمبئی به چاپ می‌رسید، در ایران پیش فروش، و پس از آوردن به ایران به خریداران داده می‌شد. تا این‌که زنده‌یاد كیخسرو خسرویانی (راستی) پی برد كه حروف اوستایی در ایران قابل چاپ نیست و به دنبال راه‌اندازی چاپخانه ویژه زرتشتیان افتاد.

 

خسرویانی توانست نخستین کتاب اوستا و جزوه‌های دینی زرتشتیان را که خود ناشر آن بود چاپ کند. یکی از کارهای خلاق این فرد نخستین سالنامه زرتشتیان بود که با نام راستی، در ایران چاپ و توزیع شد. راستی در سال 1373 خورشیدی از سوی سازمان تامین اجتماعی به دریافت لوح خوش حساب‌ترین کارفرما در تهران برگزیده شد. همچنین از پیشگامان تاسیس بنیاد اتحادیه چاپخانه‌داران تهران به‌شمار می‌رفت.

 

چاپ نوین و مرتضی نوریانی
چاپ ایران با نام مرتضی نوریانی گره خورده و کمتر فردی را می‌بینید که از صنعت چاپ صحبت کند و نامی از وی نبرد. مرتضی نوریانی سال ۱۲۹۰ خورشیدی در تهران متولد شد.
وی پس از پایان تحصیلات مقدماتی به ایتالیا رفت و با دریافت درجه کارشناسی ارشد، عنوان حسابدار خبره را به دست آورد و با فراگرفتن زبان‌های فرانسه، ایتالیایی، انگلیسی و آلمانی به ایران بازگشت. نوریانی رشته تجارت خود را به امر چاپ اختصاص داد و با تلاش شبانه‌روزی و دریافت کمک از کارخانه بزرگ هایدلبرگ در آلمان، صنعت چاپ ایران را نوسازی و بیش از ۸۰ درصد چاپخانه‌های ایران را مجهز کرد و توانست مدال طلای هایدلبرگ را به دست آورد.

 

نامگذاری روز ملی صنعت چاپ
با گذشت زمان اهمیت صنعت چاپ بر همه روشن شد، نامگذاری روز 11 شهریورماه به‌عنوان روز ملی صنعت چاپ در تقویم ایرانیان در سال 1382 و با تلاش‌ اسدالله جامی (مدیر كل وقت دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) انجام شد. در آن زمان اهالی صنعت چاپ به شورای فرهنگ عمومی درخواست‌ دادند و توضیحات بسیاری برای لزوم ورود این روز در تقویم مطرح کردند تا در نهایت این شورا به این جمع‌بندی رسید كه روز ملی صنعت چاپ به رسمیت شناخته شود و این‌گونه 11 شهریورماه به‌عنوان روز ملی صنعت چاپ در تقویم نامگذاری شد.

 

 منبع : ibna.ir