گفت و گو با بازیگر نقش محمدرضا پهلوی

قرار گرفتن در قالب نقش های تاریخی برای هر بازیگری جذاب است. آن هم نقش یکی از شخصیت های مهم تاریخ معاصر کشورمان.

وب سایت بانی فیلم - زینب علیپور: قرار گرفتن در قالب نقش های تاریخی برای هر بازیگری جذاب است. آن هم نقش یکی از شخصیت های مهم تاریخ معاصر کشورمان.

 حسین نورعلی که در مجموعه «معمای شاه» نقش محمدرضا پهلوی را بازی کرده، از آن دست هنرمندانی است که توانسته با بازی قابل قبولی که از همین ابتدای کار داشته به خوبی دیده شود.

گرچه کمی دیر این فرصت برای وی مهیا شد تا با یک نقش و کار خوب دیده شود. اما به گفته خودش تمام تلاشش را بکار گرفت تا بتواند نقشی را که به وی سپرده شده، باور پذیر ایفا کند. به همین بهانه با وی گفت و گویی پیرامون این نقش داشتیم که می خوانید:

شما سالها در زمینه تئاتر و دوبله فعالیت می کردید. با این حال چرا این قدر دیر وارد عرصه تصویر شدید؟

- داستان دوبله من که به سال 81 برمی گردد که تست دوبله دادم. به هر حال کار دوبله به دلیل حساسیت و دقتی که لازم دارد، زمان زیادی از آدم می گیرد و به برای اینکه کار باید درست انجام شود، کسی که در زمینه دوبله فعالیت می کند، تقریبا هر روز درگیر کار است.

شاید به همین دلیل دیر وارد این حرفه شدم. البته پیش از این کار در سریالهای «جاده در دست تعمیر است» و «کارآگاه علوی2» نیز بازی کرده بودم.

با محمدرضا ورزی چطور؟ پیش از این همکاری داشتید؟

- بله در سریال «عمارت فرنگی» هم نقش محمدرضا پهلوی را بازی کردم، اما در آن سریال هنوز به سلطنت نرسیده بود و محوریت داستان نبود. در صورتی که در «معمای شاه» داستان درباره زندگی نامه محمدرضا شاه از زمان ورود به ایران تا زمان مرگ در قاهره می گذرد.

به همین دلیل کار بسیار حرفه ای و سختی بود و نیاز به بازی حرفه ای و دقیق و تفکر و تعمق بسیار هم داشت.

سکانس های مربوط به بازی شما تمام شده است و یا هنوز درگیر بازی در این کار هستید؟

- بله هنوز هم سکانس هایی از بازی من تمام نشده و در حال ضبط است. به هر حال این سریال تاریخی و یکی از کارهای ویژه تلویزیون است و چند سالی است که آقای ورزی درگیر این کار هستند. با توجه به این مسئله فکر می کنم تقریبا تا پایان تصویربرداری در کنار گروه باشم. ضمن اینکه راکورد کار هم باید حفظ شود.

یکی از ویژگیهای کارهای محمدرضا ورزی همین شباهت سازی است و بازیگرانی را انتخاب می کنند که به شخصیت های تاریخی به لحاظ چهره نزدیکتر باشند. گرچه نمی توان هنر طراح گریم را نیز در این زمینه کتمان کرد. بنابراین یکی از دلایل انتخاب شما همین شباهت بود.این طور نیست؟

- بله یکی از ویژگیهای کارهای آقای ورزی همین نکته است. اما در کنار شباهت، انتخاب این نقش فکر می کنم برای ایشان خیلی مهم بوده است. به دلیل اینکه کار تاریخی است و این شخصیت را همه در دنیا می شناسند.

 برای همین بازی در چنین نقشی کار بسیار سخت و مهمی بود. اصلا نمی شد با این شخصیت شوخی کرد. آن هم در یک پروژه ملی. بنابراین بازی خاصی را نیز می طلبید، چون نقش خاص و دارای فراز و نشیب بسیاری بود.

اتفاقا به همین دلیل که گفتید، از فضای کار تاریخی و حضورتان در قالب چنین نقشی بگوئید؟

- این کار برای من بسیار مهم و حیثیتی بود، چون باید من این شخصیت را باید به گونه ای باورپذیر بازی می کردم. بنابراین تمام تلاشم را بکار گرفتم تا بتوانم به خوبی از پس این نقش بربیایم. در کل بازی در این کار و همراهی با این گروه برای من مثل دانشگاه و کلاس درس بود.

از طرفی بازی در این نقش باید به گونه ای بود که در سکانس ها بازی من تکرار نشود، چون این شخصیت سه از دواج داشت و از زمان ورودش به ایران تا زمان مرگ و در هر مقطعی و رو در رویی با شخصیت های مختلف یک بازی خاصی را می طلبید. از این رو کار را برای بازیگر سخت اما جذاب می کرد.

امیدوارم توانسته باشم از عهده این نقش برآمده و این تفاوت ها را در بازی نشان بدهم.

تا چه حد برای باورپذیری این نقش تحقیق و مطالعه کردید و یا به فیلمنامه و راهنمایی ورزی بسنده کردید؟

- اتفاقا فیلمهای مستند بسیاری در این زمینه دیدم. آقای ورزی هم فیلمها و كتابهای بسیاری در این زمینه در اختیار من قرار دادند تا به نقش نزدیكتر شده و برای مخاطب باور پذیر تر شود.

درباره سكانس های مختلف هم با كارگردان صحبت كرده و كار را تحلیل می كردیم. ضمن اینكه من معتقدم بازیگر باید به فیلمنامه هم متعهد باشد. از این رو بازی در این نقش حاصل اندوخته های من و كمك و هدایت كارگردان و تحقیق و مطالعه در این زمینه بود.

یكی از نكاتی كه در این دو قسمت به نظر من رسید، تلفظ و بیان این نقش بود. چون در كارهای قبلی بازیگرانی كه این نقش را بازی می كردند، حرف «را» را «ر» بیان می كردند و با لحن خاصی صحبت می كردند، اما شما بسیار سلیس دیالوگهایتان را ادا می كردید. در این زمینه توضیح دهید.

- از ابتدای كار قرار بر این بود كه این نقش رئال بازی شود و كاری كنیم كه برای مخاطب طبیعی تر و باورپذیر تر جلوه كند. هم من و هم خود كارگردان نمی خواستیم كه تصنعی به نظر برسد.

 به همین دلیل من این نقش را اینگونه بازی كردم. ضمن اینكه باید پله پله جلو می رفتم و در سكانس های مختلف رشد این آدم را باید می دیدیم. بنابراین خواستیم كه از تك بعدی بودن خارج شود. خوشبختانه نتیجه خوبی هم حاصل شد.

 البته هنوز برای قضاوت كردن درباره این كار زود است، ولی من تلاشم را بكار گرفتم و بسیار حیثیتی با این كار برخورد كردم، چون برایم خیلی مهم بود كه مخاطب بتواند با این كار و نقشی كه من بازی كردم، ارتباط برقرار كند.

باز هم تأكید می كنم كه امیدوارم هنگام پخش همچنان مخاطب بتواند با كار همراه شود و از بازی من راضی باشد.

با توجه به اینكه این نقش را دو بازیگر ایفا كرده اند، شما تا چه زمانی در این كار حضور خواهید داشت؟

- تقریباً تمام ازدواجهای شاه را من بازی كردم و می توانم بگویم تا قسمتهای پایانی حضور دارم و آقای مهدی كیا نیز دوران پایانی زندگی شاه را بازی كرده اند. بنابراین در قسمتهای زیادی حضور دارم.

با این حساب نخستین تجربه حرفه ای تان بسیار سخت و حساس بوده است؟

- بازی در كارهای تاریخی همواره برای من جذابیت داشته ولی همانطور هم كه شما گفتید واقعاً بازی در این نقش كار سختی بود، چون باید به گونه ای بازی می كردم كه هم نقش دربیاید و هم غلو نشود.

 نه فقط برای من بلكه همه گروه برای این كار زحمت كشیدند. بخصوص خود كارگردان كه بسیار دلسوزانه برای این كار زحمت كشید، چون اگر عشق در این كار وجود نداشت، اصلاً كار شكل نمی گرفت.

 ساخت یك كار تاریخی آن هم حساسیتی كه در تاریخ معاصر وجود دارد، كار بسیار سختی است. خوشبختانه من این شانس را هم داشتم كه در چنین پرو‍ژه ای حضور داشته باشم و با كمك های همه اعضای گروه و به خصوص كارگردان بتوانم چنین نقش مهمی را بازی كنم.

شاید برای این سؤال كمی زود باشد، اما در همین دو قسمت بازتاب كار را چطور دیدید؟ با توجه به اینكه سریالهای تاریخی كه آقای ورزی می سازند، معمولاً یك سری موافق دارد و یك سری مخالف و ناخودآگاه درگیر یك سری حواشی می‌شود.

- به قول شما هنوز برای قضاوت زود است. آن هم یك كاری به این عظمت كه تازه دو قسمت از آن پخش شده است، اما خوشبختانه بازتاب خوبی داشته است. معتقدم كه برای هر كاری زحمت بكشی، نتیجه خوبی حاصل می‌شود.

 كاری هم كه از پای بست درست و اصولی باشد، نتیجه خوبی خواهد داشت. البته من آدم نقد پذیری هستم، اما نقد اصولی. بنابراین منتظرم بازتاب كار را ببینم. گرچه خودم به عنوان ببیننده هم كار را دنبال می كنم تا نقاط ضعف و قوت خودم را پیدا كنم، اما معتقدم چنین كارهایی نیاز به زمان دارد، چون تاریخ معاصر شوخی بردار نیست. باید تا پایان كار را دید و بعد آن را نقد كرد.

بعد از این كار چه برنامه ای برای آینده دارید؟ آیا قصد دارید همچنان در زمینه بازیگری فعالیت كنید و یا سختیهای كار باعث شده باز به سمت دوبله بازگردید؟

- دوبله كه جای خودش را دارد و هر زمان كه كاری پیشنهاد شود، حتماً می پذیرم، اما اصولاً من تشنه تجربه كردن هستم و همواره از خدا خواسته ام در مسیری گام بردارم كه خودش برایم مقدر كرده است، چون معتقدم نباید برای كاری یا چیزی دست و پا زد.

 باید همه چیز را به خودش سپرد. بنابراین من همچنان به بازیگری عشق و علاقه دارم. از دوبله هم نمی خواهم غافل شوم، اما دوست دارم در مسیری گام بردارم كه خداوند برایم مقدر كرده است.

 همین طور كه بازی در این كار پیشنهاد شد، باید ببینم خدا در آینده برای من چه می خواهد. در حال حاضر كه همچنان درگیر بازی در این كار هستم و به عنوان بیننده هم كار را دنبال می كنم. تا در آینده ببینم چه پیشنهادهایی در این زمینه خواهم داشت. ضمناً امیدوارم مردم از كار و بازی من راضی باشند.

مصاحبه با بهاره كیان‌افشار، بازیگر نقش شادی در كلاه پهلوی

بهاره كیان‌افشار، بازیگر نقش شادی در «كلاه پهلوی» درباره وی‍ژگی‌های نقشش در این سریال تاریخی، مشكلات دوران تولید و ریتم كند آن توضیح می‌دهد
با پخش بیست‌و هفتمین قسمت ازسریال «كلاه پهلوی»، این مجموعه تاریخی به نیمه رسید. از كنار نقدهای مثبت و منفی درباره محتوا، شخصیت‌پردازی و ... این سریال كه بگذریم، مسئله روند كند اتفاق‌ها و طولانی شدن بی‌دلیل سریال، از آن دسته نقدهایی است كه نمی‌شود به راحتی از كنارش گذشت.
 اگر مجموع اتفاق‌های سریال را در این 27 قسمت كنار هم بگذاریم، به این نتیجه می‌رسیم كه عملا چیزی حدود یك سوم بخش‌های آن، بی‌دلیل به كار اضافه شده‌اند و حضورشان اصلا كمكی به پیش رفتن روند سریال نمی‌كند.

  با پایان نیمه اول كلاه پهلوی، از هفته آینده، سریال باید وارد سراشیبی رسیدن به نقطه نهایی شود و كم كم تكلیف شخصیت‌هایش را مشخص كند. به بهانه پایان نیمه اول سریال «كلاه پهلوی»،  با بهاره كیان‌افشار، بازیگر نقش شادی، درباره حال و هوای این نقش، دلایل روند كند سریال و ... گفت‌وگو می‌كنیم.
سریال «کلاه پهلوی» یکی از طولانی‏ترین مراحل تولید را داشت و خب طبیعتا شما هم به عنوان بازیگر، سال‌های زیادی با آن سر و کار داشتید. این طولانی شدن مراحل تولید برای‌تان خسته کننده نبود؟
من سال 83 با پروژه «کلاه پهلوی» آشنا شدم و از همان زمان قول همكاری دادم. نهایتا سال 85 پروژه کلید خورد و کار شروع شد. قرار بود زمان مراحل تصویربرداری، یک سال و نیم طول بکشد. هیچ وقت به ما نگفتند که 6 یا 7 سال قرار است درگیر این کار باشیم. قطعا خودشان هم نمی‏دانستند که پروژه قرار است تا این حد طولانی شود. همان موقع هم كه به ما گفته بودند قرار است یك سال و نیم درگیر پروژه باشیم، به نظرم زمان بسیار زیادی می‌آمد. ولی خب نقش خوبی بود و فیلمنامه بی‌نظیری داشت. فیلمنامه‏ای که من خواندم خیلی خیلی ساختار جذابی داشت. البته یك مقدار دستخوش تغییر شد و روی بخش‌هایی از آن حذفیاتی صورت گرفت. فکر می‌کنم حاصل کار هم خوب شده باشد.
طولانی شدن روند سریال، علاوه بر خسته کننده شدن کار برای عوامل، مسافرت، بیماری یا فوت برخی از آنها و ...  مسائلی مثل تغییر چهره بازیگران را هم به همراه دارد. از آنجایی كه قسمت‌های اول سریال، دیرتر از سایرین گرفته شدند و در سال 91 جلوی دوربین رفتند، سن بازیگران در ابتدای سریال، خیلی بیشتر از بخش‌های بعدی آن به نظر می‌رسید.
من فکر می‌کنم این کمترین مشکلی بود که پروژه
«کلاه پهلوی» با آن روبه‌رو بود. ببینید بقیه مشکلات چقدر بوده! آره خب این تغییرات به نسبت وجود داشت. اتفاقا من جزو معدود بازیگرانی بودم که این تغییرات به کمترین میزان برایم وجود داشت. حداقل تغییر سن و سالم در طول کار چندان مشهود نیست. به هرحال طولانی شدن کار، مشکلات زیادی به وجود می‏آورد.

 این مشکلات درباره حفظ راکوردهای حسی هم وجود داشت؟
بله. بیشترین مشكل را در همین حفظ راكوردها داشتیم. خیلی از سکانس‌ها را داشتیم كه پلان‌‌هایش در زمان‌هایی کاملا جدا از هم گرفته می‌شد. این خیلی برای بازیگران سخت است. مثلا فرض كنید بخشی از یك صحنه در فضای داخلی اتفاق می‏افتاد و بخشی از آن در فضای خارجی مثل بالکن، حیاط یا خیابان. خیلی وقت‌ها مثلا فضاهای بیرونی آماده نبود و باید صبر می‌کردیم تا آماده شود. همین آماده‌سازی، بعضی وقت‌ها چند روز یا چندهفته طول می‌كشید. ما چون همزمان با پیشرفت داستان، سکانس‌ها را نمی‌گرفتیم و بر اساس لوکیشن ، بازیگر آماده و ... کار را جلو می‌بردیم. برای همین خیلی سخت بود.
شخصیت شادی در «کلاه پهلوی»، سابقه تاریخی دارد؟ یعنی در دوره کشف حجاب رضاخانی، واقعا چنین کاراکتری با این ویژگی‏ها وجود داشته؟
ما عینا این شخصیت را با این مشخصات در تاریخ نداریم. ویژگی‏های شخصیتی شادی، از یک‌سری از زنان آن دوره از تاریخ گرفته شده و آقای دری، مجموعه‏ای از آن صفات را داخل یک شخصیت جا داده. ولی اینكه بخواهم بگویم در شكل‌گیری شخصیت شادی، عینا یک استناد تاریخی وجود داشته است، خیر! برای همین هم من مراجعه مستقیمی به شخص خاصی نمی‌توانستم انجام دهم. فقط ویژگی‏های زنان این طبقه از جامعه در آن دوره و طرز تفکرهای‌شان را مطالعه کردم.
خیلی‏ها معتقدند که گریم و لباس زنان آن دوره، حتی رنگ آرایش، مدل ابروها و ... با چیزی که در «کلاه پهلوی» به تصویر کشیده شده كاملا فرق دارد. با توجه به مطالعاتی که درباره زنان آن دوره داشتید، با این نظر موافقید؟
من واقعا در حوزه تخصصی گریم وارد نشدم و اصلا به خودم اجازه اظهار‌نظر در این زمینه را نمی‌دهم. آنچه برایم مهم بود و باید در زمینه‏اش تحقیق می‌کردم، طرز تفکر، رفتار، منش و ... زنان آن دوره بوده و اصلا راجع به نوع آرایش و لباس آنها چیزی نمی‌دانم.

 یکی از مهم‌ترین انتقادها نسبت به این سریال، روند كند آن است. از زمان ورود این شخصیت‌ها به ایران تا اجرایی شدن قانون کشف حجاب، اتفاق‌ها بسیار کند پیش می‏رود و اتفاق قابل توجهی در هر قسمت نمی‏افتد. این مسئله را قبول دارید؟
ماهیت سریال تاریخی با سریال روتینی که هر شب از تلویزیون پخش می‌شود فرق می‌کند. ما بیشتر داریم تاریخ و قصه‌ای را با تمام جزئیاتش از گذشته روایت می‏کنیم. این را نمی‌شود خیلی تند تعریف کرد چون به نوعی باید تمام جهات یک موضوع بررسی شود. ما داریم از شهری حرف می‌زنیم که نماد کشور ایران است و هر کدام از شخصیت‌ها، نماینده قشر خاصی از مردم جامعه‌اند. تعدادی از شخصیت‌های ویژه، نشانگر نوعی از تفکرند. بنابراین باید زمانی وجود داشته باشد که تک‌تک اینها به مخاطبان شناسانده شوند بعد حالا روابط‌شان شناسایی شود و بعد داستان پیش رود. خب قطعا روند کندتری دارد. به هرحال آن چیزی که در فیلمنامه خواندم باید بگویم آنقدر برایم پر كشش بود که اصلا نمی‌توانستم آن را زمین بگذارم.
حق با شماست اما در کنار معرفی شخصیت‌ها و نشان دادن روابط آنها با هم، با‌ز هم قسمت‌های زیادی وجود داشت که اصل داستان را تا حدی به حاشیه می‌برد.
از اول هم قرار بود همین تعداد قسمت را داشته باشیم. چیزی به كار اضافه نشد. نمی‌توانیم بگوییم سریال مثلا از اول برای 30 قسمت نوشته شده و حالا تبدیل شده به 52 قسمت. از اول هم برای همین 52 قسمت نوشته شده بود. به نظرم ما باید نحوه نگاهمان نسبت به چنین کاری را در مقایسه با سریال‌های پلیسی، خانوادگی و ... یک مقدار تغییر دهیم. این قصه را باید با خصوصیات خودش نگاه کنیم. با این حال فکر نمی‌کنم ریتم سریال، با ریتم «کیف انگلیسی» زیاد فرقی داشته باشد.
تعداد قسمت‌های «کیف انگلیسی» خیلی کمتر از کلاه پهلوی بود!این سریال فقط 13 قسمت بود.
بله اما باید توجه داشته باشیم که «کیف انگلیسی» حاصل هشت سال کار بود نه شش سال!
تا اینجای کار شخصیت شادی به عنوان زنی معرفی می‌شود كه سعی دارد هر طور شده فرهنگ مردم ایران را تغییر دهد و برای رسیدن به این هدف، از هر وسیله‌ای استفاده می‌كند. حتی در قسمت‌هایی یك جورهایی برای مخاطبان، بدجنس هم به نظر می‌رسد. یعنی در کل قصه هم چنین تعریفی از شخصیت شادی وجود دارد یا حالا به دلایل دیگری این اتفاق می‌افتد؟
«شادی» اصلا بدجنس نیست. به خیال خودش، دارد یکی از بزرگ‌ترین کمک‌ها را به زنان جامعه خودش می‌کند.

  یعنی از نظر خودش اصلا کار منفی انجام نمی‌دهد؟
نه اصلا. شما اگر شخصیت شادی را دنبال کنید، اصلا نمی‌توانید محکومش کنید. ممکن است الان احساس کنید چرا به خودش اجازه می‌داده روی اعتقادات مذهبی مردم پا بگذارد ولی واقعا نیت شادی به نسبت خیلی‌های دیگر که حالا خیلی منافع دیگری را در پشت پرده دنبال می‌کردند، بسیار صادقانه بود. خیلی‌ها آن دوران به فکر این بودند که بیایند بازار کیف و کفش و لباس ایران را به دست بگیرند و هر طور شده به سود برسند اما شادی به زعم خودش فکر می‌کرده که باید آگاهی بیشتری به زنان کشورش بدهد و آنها را از آن حصر خانگی که فکر می‌کرده در آن قرار دارند، رها کند. درواقع شادی به زعم خودش دوست داشته آن آزادی‏ که خودش تجربه کرده بوده و با آن توانسته بوده تحصیل کند و دنیا را بیشتر ببیند، زنان كشورش هم داشته باشند. فکر می‌کرده راه حل کمک به زنان جامعه‏اش، در قدم اول کمک به بی‌حجاب کردن آنهاست.
یعنی در ادامه داستان، مخاطبان به حسن نیت شادی، واقف می‌شوند؟
 حالا با روند داستان اگر پیش روید متوجه می‌شوید که  این شخصیت به لحاظ تفکر هم تغییر می‌کند و حتی عملكرد حكومت را هم نقد می‌كند. حالا نمی‌خواهم قصه را لو بدهم فقط بدانید که شخصیت شادی تا آخر این‌طور نمی‌ماند. با روند داستان خواهید دید وقتی متوجه می‌شود آنچه نیتش بوده با اتفاق‌هایی که در زمان کشف حجاب اجباری اتفاق افتاده همخوانی ندارد، واقعا موضعش را تغییر می‌دهد.

منبع : 7subh.blogfa.com