خواب زمستانی را از چشم سریال‏های نوروزی بگیرید

پخش سریال های ویژه ایام مناسبتی مثل نوروز و ماه مبارک رمضان حساسیت و اهمیت بیشتری نسبت به روزهای معمول دارد. همیشه اکثر مخاطبان حتی کسانی که به طور معمول چندان اهل تماشای تلویزیون نیستند، در زمان چنین مناسبت هایی، تمایل بیشتری به دنبال کردن سریال ها دارند. آنچه مسلم است تفاوت فضای سریال های این دو مناسبت است.با توجه به قطعیت انتخاب برخی از فیلمنامه ها برای عید نوروز پیش رو، به بررسی ویژگی های سریال نوروزی پر مخاطب می پردازیم.

 

تنوع محتوای سریال های مناسبتی در شبکه های مختلف تلویزیونی از جمله عوامل مهم در پخش سریال هاست. توقع مخاطب از سریال نوروزی فضایی متناسب با نوروز و تکرار در زمان های پخش متفاوت برای ایجاد رضایت اکثریت مخاطبان است. برخی معتقدند محتوای سریال نوروزی حتما نیاز به شادی ندارد ، اما از نظر ذهنی مخاطب منتظر فضایی متناسب با حال و هوای آن روزهاست. علاوه بر این به تصویرکشیدن برخی از آیین های نوروزی در سریال های ویژه نوروز، جاذبه بیشتری برای مخاطب خواهد داشت.

 

قطعا وجود قصه و گروه خوب برای ساخت هر اثری ضروری است و توجه به عناصر مورد نیاز در زمان پخش سریال ، عامل مهمی در خوب شمردن سریال نوروزی است. حساسیت جذب مخاطب در این مناسبت تا جایی پیش رفته که مسئولان اجازه ساخت سریال برای عید نوروز را به کارگردان های متوسط نمی دهند ، چرا که اطمینان از جذب مخاطب توسط آنان کمتر است. شاید چنین رویکردی تا حدی منطقی باشد ، اما چنین نگاهی فرصت تماشای آثار متفاوت را از مخاطب می گیرد. برای بررسی ویژگی های سریال نوروزی پر مخاطب با هنرمندان و برنامه سازان از جمله مهران مهام، الهام غفوری،سعید سلطانی،ریما رامین فر، شاهد احمدلو و بهزاد عشقی به گفت و گو پرداخته ایم.

 

مهام:
عوامل سریال های نوروزی باید امتحان پس داده باشند

 

مهران مهام تهیه کننده آثاری چون «دردسر های عظیم»،«خانه به دوش»و«متهم گریخت» برای نوروز پیش رو مجموعه «ویلا» را آماده پخش خواهد داشت. او درباره ویژگی سریال های نوروز به بانی فیلم توضیح می دهد:«سریال های نوروزی نباید بر خلاف ذات نوروز ساخته شود. شادی مهم ترین عنصر و شاخصه سریال های ویژه نوروز است. همچنین به نظرم مجموعه باید ترکیبی از المان های همه افراد جامعه باشد. باید شادی در محوریت قصه قرار بگیرد و پند و اندرز به غیر مستقیم ترین شکل ممکن، به نحوی کوتاه بیان شود».

 

وی در ادامه درباره زمان پخش سریال های نوروزی می گوید:« به هر حال در عید نوروز ساعت ها جلو می رود و باید زمان پخش سریال ها تا حد امکان با زمان فراغت مخاطب همزمان شود. خانواده ها در ایام نوروز به مهمانی و سفر می روند ، بنابراین باید توانایی زمینگیر کردن مخاطب را داشته باشد». او در پایان درباره اجازه ساخت سریال نوروزی به کارگردان های متوسط می افزاید: «مناسبت هایی مثل ماه رمضان و عید نوروز جایی برای ریسک ندارد.

 

مخاطب این روزها به راحتی به تماشای هر سریالی نمی پردازد.ما در رمضان برخی سال ها به شدت مورد تاخت مسئولان به جهت افت میزان مخاطب قرار گرفته ایم. اینکه ساخت سریال های این ایام به دست هر کسی سپرده شود ،کار درست و منطقی نیست. اصلا شما به جای مدیر شبکه ، آیا چنین کاری انجام می دهی؟ اگر امروز به من و یا کسانی مثل من آنتن برای پخش سریال می دهند،اطمینانی از جهت ساخت سریال هایی مثل «نرگس» دارند. به نظرم امتحان خود را پس بدهند اگر کشش جذب مخاطب داشته باشند حتما به نفع شبکه است و مدیران نیز استقبال می کنند».

 

سلطانی:
قصه برای هر زمانی باید قوام یافته باشد

 

سعید سلطانی کارگردان سریال«سر به راه» ویژه عید نوروز سال گذشته بوده است. او درباره سریال های ویژه عید نوروز به بانی فیلم توضیح می دهد:«به هر حال قصه برای هر زمانی از سال ساخته شود ، باید قوام یافته باشد. قطعا شادی ایام نوروز مخاطب را در انتظار سریال هایی شاد می گذارد ، اما می توان آثاری با محتوایی غیر شاد،اما در گیر کننده را ارائه داد. تصور کلی من این است که درستی قصه بیش از هر مولفه ای برای ارائه سریال جذاب لازم است».

 

وی در ادامه می افزاید:«تلویزیون بر اساس عوامل مختلفی بر پخش یک سریال در زمان های خاص توجه می کند. بهتر است زمان پخش، هنگام فراغت از مهمانی باشد. فکر می کنم بعد از اخبار سراسری و از ساعت 7 تا 12 زمان مناسبی برای پخش سریال ها است». او در پایان می گوید:«اینکه از کدام کارگردان ها استفاده شود و یا نشود به نگاه مدیریتی بر می گردد. به نظرم بعد از قصه بازیگرها در جذب مخاطب سریال مناسبتی اهمیت زیادی دارند. همچنین کارگردان و بازیگر باید در ذهن مخاطب یاد آور آثار ماندگاری شوند و به همین خاطر بستر حضور برای همه کارگردان ها فراهم نیست ، اما اگر کارگردانی تازه وارد کار خیلی خوبی ارائه دهد شاید بااستقبال مواجه شود».

 

رامین فر:
هیچ اعتقادی به تفاوت بین سریال های ایام رمضان و نوروز ندارم

 

ریما رامین فر بازیگر سریال های مناسبتی بسیاری از جمله سری سریال های «پایتخت» بوده است. وی درباره ویژگی سریال های نوروز به بانی فیلم توضیح می دهد: «اساسا اعتقادی به تفاوت و یا ارجحیت سریال های مناسبتی نسبت به زمان های دیگر در سال ندارم. اثر باید در کل با کیفیت باشد. سریال هایی که با قصه و گروه خوبی تهیه شده ، اغلب مخاطب خود را نیز بدست آورده است. وقتی اثری خوب باشد در هر تایمی مخاطب را پیدا می کند. از طرفی دیگر با چهار بار تکرار سریال در یک شبانه روز قطعا زمان اولین پخش چندان اهمیت زیادی ندارد».

او در ادامه می افزاید:«اینکه به برخی اجازه ساخت سریال های مناسبتی را نمی دهند ، به نظرم غیر واقعی است. به هر حال 5 شبکه با 5 سریال متفاوت در عید نوروز فعالیت می کنند و برخی بیشتر موفقند و برخی کمتر به موفقیت می رسند. حالا این به معنای اختصاص دادن آنتن به شخص بخصوصی نیست».

او درپایان می گوید:« استرس کارهای مناسبتی بسیار زیاد است و به همین خاطر از پذیرفتن پیشنهاد کارهای مناسبتی دوری می کنم. در واقع استرس سریال های مناسبتی و به موقع رسیدن به پخش تا حدی است که به تک تک اعضای گروه به ویژه بازیگران منتقل می شود».

 

احمدلو:
تکرار های سریال موثر است

 

شاهد احمدلو کارگردان سریال هایی مثل«آقا و خانم سنگی»،«خانه اجاره ای» و «ماه عسل» ویژه ایام نوروز بوده است. او درباره ویژگی سریال های نوروزی به بانی فیلم توضیح می دهد:«هر سریال خوبی در دنیا از اجزای خوبی تشکیل شده و در هر زمانی که پخش شود ، جذاب خواهد بود. بازیگران خوب برای بازی در شخصیت های مختلف موثر است. قطعا بازیگر خوب بعد از حضور کارگردان با تجربه به ویژه تجربه ساخت سریال مناسبتی، نتیجه خواهد داد. در کنار همه این عوامل، شرایط مالی خوب در فعالیت با خیال آسوده تاثیر می گذارد.

 

همه این ها برای ساختار کلی یک اثر به ویژه مناسبتی لازم است». وی در ادامه توضیح می دهد:« به هر حال هر نوع کاری سازنده مخصوص خود را دارد. یعنی سریال مناسبتی باید توسط کارگردانی ساخته شود که آثار قبلی او اطمینان برای جذب مخاطب ایجاد کرده باشد. در کل به نظرم سریال مناسبتی باید توسط کارگردان هایی که تجربه ساخت سریال مناسبتی را داشته اند ، ارائه شود». او در پایان می گوید:« به هر حال تکرار اثر هم موثر است.

 

در ایام نوروزی مردم درگیر دغدغه های خودشان هستند. هر کسی در شرایط خاص قرار دارد و این مسئله حساسیت زمان پخش و تکرار سریال را بالا می برد.رعایت شرایط مورد همه مخاطبان ممکن نیست ، اما به هر حال زمان بندی و به ویژه زمان تکرار اهمیت زیادی دارد. در نهایت امیدوارم تلویزیون برای سال جدید آثار فاخری را پخش کند».

 

غفوری:
انتخاب هر کارگردانی برای عید نوروز مقدور نیست

 

الهام غفوری تهیه کننده سریال های مناسبتی از جمله سری مجموعه های پایتخت بوده است. وی درباره اجازه ساخت به کارگردان های متوسط توضیح می دهد:«حال مردم در عید نوروز متفاوت و توام با انرژی های مثبت است ، در نتیجه حفظ این حال از طریق رسانه نیز اهمیت زیادی دارد. چنین حال و هوایی باعث می شود تا نتوان ساخت اثر نوروزی را به دست کارگردان متوسط بسپارند.

 

اتفاقا این مسئله باعث شده تا کارگردانان در طول سال سعی به ارائه آثار قوی و ایجاد رزومه خوب داشته باشند. به هر حال مسوولان به عواملی که سابقه خوبی در ایجاد رضایت مخاطب دارند، اطمینان می کنند».او در ادامه می افزاید:«زمان پخش سریال ها باید هنگام جدایی از کار و یا مهمانی ها باشد؛ هرچند در نظر گرفتن همه مخاطبان امکان پذیر نیست. من همیشه زمان پخش سریال های شبکه یک سیما در ساعت 22 را مناسب می دانم و به همین خاطر همیشه به پخش سریال از شبکه یک تمایل بیشتری دارم».

 

او در پایان می گوید:«مردم در زمان عید نوروز و ماه رمضان توقع بیشتری از سریال ها دارند. فضای طنز برای سریال های نوروزی مناسب تر است. حال اگر قصه طنز نیست، حداقل فضای شیرینی داشته باشد. سرگرم شدن مخاطب به نحوی شاد ، می تواند مخاطب را به سمت خود بکشاند. متاسفانه برای عید پیش رو سریال آماده پخش نداریم و برای ماه رمضان سریالی آماده پخش خواهیم داشت».

 

عشقی:
اجازه کار نوروزی بر حسب اعتماد مدیران است نه اعتماد مخاطب!

 

بهزاد عشقی منتقد سینما و تلویزیون درباره سریال سازی برای ایام نوروز به بانی فیلم توضیح می دهد:« معمولا نوروز به دلیل ویژگی های خاصی که دارد ، دنبال کردن سریال ها توسط مخاطب سخت می شود. تجربه سال های گذشته نشان داده سریال های کمیک که در هر قسمت اوج و فرود کافی دارند بهتر جواب می گیرند.سریال هایی که رضا عطاران و مهران مدیری برای نوروز ارائه می دادند مخاطب را در مهمانی، سفر و یا هر حالت دیگری مجذوب می کرد. به طور مثال سریال «مرد هزار چهره» در هر قسمت قصه ای با فرار و فرود درست نشان می داد و مخاطب را راضی می کرد».

 

وی در ادامه می افزاید:« سریال نوروزی برای جذابیت به چند ویژگی احتیاج دارد اول اینکه داستان پر کشش باشد و شخصیت پردازی به نوعی متفاوت و خاص انجام شود. همچنین بازیگرانی مورد پسند مخاطب این شخصیت ها را بازی کنند. البته سریال با کیفیت در هر زمانی می تواند مخاطب را جذب کند ، اما به هر حال شادی و اشاره ای به آیین نوروزی در سریال های این ایام لازم است. سریال هایی مثل«پایتخت» تحت هر شرایطی مخاطب را جذب می کند».

 

او در پایان می گوید:« در همه جای دنیا بیشترین فرصت ساخت سریال به کارگردان هایی داده می شود که مخاطب زیادی جذب می کنند و اگر مبنای اجازه ساخت سریال نوروزی بر این اساس باشد ، هیچ مشکلی نیست. مشکل از آنجایی شروع می شود که مبنای اجازه ساخت در ایران بر اساس اعتماد مدیران است نه اعتماد مخاطبان و در نتیجه باکس نوروزی هم از این ماجرا مستثنی نیست. اگر واقعا به جذب مخاطب توجه می شد کسانی مثل عطاران و مدیری همچنان برای تلویزیون کار می کردند».

 

 

 

 

اخبار فرهنگی - بانی فیلم

ویدیو مرتبط :
خواب زمستانی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

سریال‌های نوروزی تلویزیون موفق بودند

 

 

 

پخش سریال‌های نوروزی مانند همیشه واكنش‌های متفاوتی را در بین مردم و منتقدان سینما و تلویزیون باعث شده است.امسال تلویزیون تلاش كرد با چند سریال متفاوت در ژانرهای مختلف، مهمان خانه‌های مردم باشد. استفاده از داستان‌های گوناگون، حضور بازیگران شناخته شده و نام‌آشنا و توجه به ذائقه مخاطب شاید بزرگ‌ترین ویژگی سریال‌های نوروزی امسال باشد.

چاردیواری، زن‌بابا، دارا و ندار، شهر كودكان، همسفران باد و محله تهرونی‌ها آثاری بودند كه در این ایام از شبكه‌های مختلف پخش شدند. دیروز واكنش مثبت گروهی از نمایندگان مجلس به سریال‌ها و برنامه‌های پخش شده در تعطیلات نوروزی را در این صفحه خواندید، اما ظاهرا هنوز تب اظهارنظرهای مختلف درباره سریال‌های پخش شده فروكش نكرده است.

● زن‌بابا سریالی گرم و صمیمی بود

امیر قادری، منتقد جوان سینما و تلویزیون درباره سریال زن‌بابا كه توسط سعید آقاخانی كارگردانی و از شبكه ۳ سیما پخش شد، به مهر گفته است: مجموعه تلویزیونی «زن‌بابا» گرم و صمیمی است و امتیاز آن انتخاب خوب بازیگران این سریال است.

قادری انتخاب بازیگران این سریال را یكی از امتیازات آن عنوان كرده و گفته است : اتفاقاتی كه در سریال زن‌بابا به تصویر كشیده شده به حوادث روزمره نزدیك‌تر است. البته مقداری شتابزدگی در سریال زن‌بابا دیده می‌شود كه به نظرم اگر دوستان فرصت بیشتری برای نگارش داشتند این مشكل هم دیده نمی‌شد، چرا كه این نقص در قسمت‌های آخر بیشتر نمود پیدا كرده و آن هم به خاطر بموقع رساندن قسمت‌های مختلف به پخش است. مسلما اگر نویسندگان وقت بیشتری داشتند شخصیت‌ها را بهتر می‌توانستند پرورش دهند.

● چاردیواری؛ دوری از تجمل‌گرایی

این در حالی است كه یك منتقد دیگر، سریال چاردیواری را به لحاظ لحن موفق‌تر از دیگر سریال‌های نوروزی دانست و آن را از معدود سریال‌هایی برشمرد كه مبتلا به سندرم تجمل‌گرایی نشده است.

غلامعباس فاضلی درباره سریال‌های پخش شده گفته است: به نظرم پخش سریال نوروزی چاردیواری اتفاق خوبی در تلویزیون است و به ۵ دلیل جزو معدود سریال‌های موفق تلویزیون محسوب می‌شود.

وی افزود: مجموعه چاردیواری دچار عارضه فلاكت‌نمایی نشده است. گرچه برخی شخصیت‌های قصه در جنوب شهر زندگی می‌كنند، اما اصلا فلاكت‌نمایی نمی‌كند. لحن مجموعه مناسب است و از بگومگوهای خسته‌كننده فاصله گرفته است. مجموعه‌های زن‌بابا و دارا و ندار را جسته و گریخته دیدم. دیالوگ‌های این دو مجموعه مخاطب را خسته می‌كند، اما دیالوگ‌های چاردیواری این طور نیست.

فاضلی یكی دیگر از امتیازات مجموعه چاردیواری را بهره بردن از موسیقی محلی دانست و گفت: ریتم موسیقی كمك زیادی به متفاوت شدن مجموعه كرده است. از سوی دیگر، در این مجموعه برخلاف دیگر مجموعه‌های سیروس مقدم مثل رستگاران، ترانه مادری و دلنوازان از توطئه خبری نیست. به هر حال مخاطبان از این همه توطئه در مجموعه‌ها خسته شده بودند و بد نبود مجموعه‌ای دیده شود كه فارغ از این مسائل باشد.

این منتقد خاطرنشان كرد: مجموعه چاردیواری از شرافت انسانی و عزت نفس می‌گوید. در واقع شخصیت‌های فقیر قصه هم عزت نفس دارند. در سال‌های اخیر در مجموعه‌های كمدی و تراژدی مثل پاورچین، نرگس و... عادت شده بود كه هر چه شخصیت پست‌تر، شیرین‌تر است. وی در پایان اشاره كرد: مجموعه چاردیواری شرافت را به تماشاگران منتقل می‌كند و در مجموع اتفاق فرخنده‌ای در تلویزیون است.

● عیدی آبرومندانه تلویزیون به مخاطب

جبار آذین، منتقد سینما و تلویزیون هم درباره سریال‌های نوروزی تلویزیون در سال ۱۳۸۹ به فارس گفت: عیدی نوروز ۱۳۸۹ تلویزیون با كادوی «دارا و ندار»، «چاردیواری»، «زن بابا» و «محله تهرونی‌ها» در مجموع عیدی آبرومندانه‌ای بود كه از سوی قشرهای مختلف جامعه مورد پسند و قبول قرار گرفت.

وی خاطرنشان كرد: ویژگی اصلی مجموعه‌های نوروزی تلویزیون كه آنها را پیگیر می‌كرد و مخاطبان را تا پاسی از شب با خود همراه می‌‌ساخت، استفاده كما بیش مناسب از قالب‌های طنز و مضامین خانوادگی كمدی بود كه در این میان، گوی سبقت را كار دیدنی «مسعود ده‌نمكی» ربود و توانست با ارائه مضامین متنوع اجتماعی و خانوادگی و گریز به مسائل و مشكلات اجتماعی و گاه اعتقادی از زاویه انتقاد سازنده و كارگردانی و بازی‌های خوب و متن قابل توجه، جایگاهی مناسب نزد بینندگان بیابد و استعدادها و توانایی‌های بالقوه مسعود ده‌نمكی در عرصه تولید برنامه‌های تماشایی تلویزیون را به اثبات برساند كه جای قدردانی دارد.

آذین افزود: با این كه به دلیل حضور چشمگیر سعید آقاخانی در مجموعه‌های نوروزی سیما باید سال ۱۳۸۹ را به خاطر این مجموعه‌ها، سال سعید آقاخانی نامید، اما كار حرفه‌ای و جمع و جور سیروس مقدم یعنی «چار دیواری» را باید جلوتر از «زن بابا» نشاند و به رغم كاستی‌های مشهود این مجموعه، نمره‌ای خوب به آن داد.

این منتقد در ادامه افزود: «زن بابا» هم تلاش موفقی از سعید آقاخانی بود كه با اغماض از رك‌گویی و شعارزد‌گی‌های اخلاقی، باید امتیازی خوب در كارنامه سازنده آن و آغازی نویدبخش برای سعید آقاخانی در كارگردانی مجموعه‌های طنز تلویزیونی دانست.

او گفت: متاسفانه مجموعه «محله تهرونی‌ها» با این‌كه تلاش گروه سازنده را برای ارائه كاری خوب نشان می‌داد اما چندان دیده نشد و ساختار متوسطش در ابعاد كارگردانی، متن و بازیگری نتوانست آن را در ردیف ۳ مجموعه دیگر قرار دهد.

وی در پایان افزود: در كل مجموعه‌های نوروزی تلویزیون در سال ۱۳۸۹ شروعی خوب برای سازمان صدا و سیما بود كه امید می‌رود این روند رو به صعود بوده و شاهد آثار متنوع، پرمحتوا و تماشایی بیشتری از تلویزیون در سال جاری باشیم.

● دارا و ندار؛ سریالی درباره معضلات جامعه

اما یك منتقد دیگر سینما و تلویزیون معتقد است مسعود ده‌نمكی فاصله طبقاتی اغنیا و فقرا را در مجموعه «دارا و ندار» بخوبی به نمایش گذاشته است.

شهرام خرازی‌ها به ایرنا گفت: «دارا و ندار» فرزند زمان خود است و بصراحت مسائل و معضلات جامعه معاصر را با زبان طنز به نقد كشیده است. البته نخستین بار نیست كه ده‌نمكی به چنین امری مبادرت می‌ورزد، او قبلا هم در ۲ مستند پربیننده و تاثیرگذار «فقر و فحشا» و «كدام استقلال؟ كدام پیروزی؟» تبعات ویرانگر فقر را به تصویر كشیده بود.

عضو انجمن نویسندگان و منتقدان سینمایی افزود: نمایش مشكلات قشر محروم و مستضعف جامعه با روشنفكربازی، نمادپردازی و از موضع بالا نگاه كردن، پاسخگوی نیاز امروز مخاطبان سینما و تلویزیون كه دوست دارند تصویر واقعی جامعه خویش را ببینند، نیست. در ۲ دهه ۶۰ و ۷۰ بكرات شاهد ضرر دادن و بی‌مخاطبی فیلم‌های فقرنمای روشنفكری بودیم كه مصرف داخلی نداشتند و صرفا برای كسب جایزه از جشنواره‌های فرنگی ساخته می‌شدند.

وی با اشاره به این كه تاریخ مصرف این‌جور محصولات تصویری گذشته و باید طرحی نو در انداخت، یادآور شد: «دارا و ندار» با مردم به زبان خودشان صحبت می‌كند، به همین خاطر هم مورد استقبال آنها قرار می‌گیرد. این امتیاز را نباید به منزله باج دادن و تن سپردن به خواسته‌های نازل بینندگان تلقی كرد. مهم پیام ارزشمند مجموعه فراخواندن اقشار مرفه و متوسط جامعه برای رفع مشكلات معیشتی و ارتقای وضعیت كار و زندگی محرومان و مستمندان است كه باید با شیوه و روشی جذاب و البته قابل دفاع به مخاطبان میلیونی ارائه شود.

این منتقد ضمن تاكید بر فیلمنامه و كستینگ (بازیگرگزینی) حرفه‌ای به عنوان اصلی‌ترین امتیاز «دارا و ندار»، اظهار كرد: ده‌نمكی قبل از كلید خوردن هر پروژه بشدت روی سناریو متمركز می‌شود و برخلاف بسیاری از همكارانش در سینما و تلویزیون كه اصرار دارند به عنوان تك نویسنده فیلم یا سریال شناخته شوند، از نظرات مشورتی دیگران بهره فراوان می‌برد.

● حرف آخر

با همه اینها به نظر می‌رسد تلویزیون در ادامه راهی كه آغاز كرده است تلاش كرده با استفاده از امكانات موجود و البته ملاحظات رسانه‌‌ای مثل تلویزیون، مخاطبان بی‌شمار خود را همچنان با خود همراه كند. اگرچه گاهی این حركت آهسته‌تر و گاهی با شتاب توام بوده اما همین استمرار و تلاش برای خلق آثار برتر تلویزیونی از جمله نكاتی است كه همواره در دستور كار مدیران مختلف صدا و سیما قرار داشته است.