همه نکاتی که باروری زنان را افزایش می‌دهد

مجله سیب سبز: وقتی صحبت از درمان ناباروری به‌میان می‌آید، اغلب ما بیشتر به آزمایش‌های پیشرفته پزشکی، داروهای قوی و فناوری‌های جدید توجه می‌کنیم. با این حال، انتخاب غذاها و نوشیدنی‌های مناسب جهت افزایش توانایی باروری رویکرد خردمندانه‌تری از متدهای بالینی خواهد بود. نتایج یکی از تحقیقات دانشکده پزشکی هاروارد در زمینه ارتباط بین رژیم غذایی و باروری، نشان می‌دهد که برخلاف سایر مواردی که در کنترل شما نیست (مانند سن و ژنتیک) خوردن غذاهای خاص و اجتناب از بعضی غذاهای دیگر راهی است که می‌توانید برای کمک به عملکرد تخمک‌گذاری‌تان در پیش بگیرید؛ بدون اینکه از دارو و دستگاه‌های خاص استفاده کنید. اگر مدتی است که برای باروری تلاش می‌کنید،  این مطلب را بخوانید.                                                      


آیا واقعا نابارور هستید؟

اگر بارها برای بارداری اقدام کرده اما نتیجه‌ای نگرفته‌اید، لزوما به معنی ناباروری‌تان نیست. متخصصان معتقدند گاهی برخی افراد تصور می‌کنند نابارور هستند درحالی‌که واقعا این‌طور نیست. برخی افراد با آنکه به لحاظ قدرت باروری مشکلی ندارند، اما برای باردار شدن به فرصت بیشتری نیاز دارند تا آنجا که متخصصان بر این عقیده هستند که برخی زوج‌ها با گذشت زمان و کاهش استرس خود، صاحب فرزند خواهند شد.

 به‌علاوه متخصصان بر این عقیده هستند که اگر یک سال برای بارداری تلاش کرده و موفق نشده‌اید، می‌توانید نسبت به قدرت باروری‌تان تردید کرده و به فکر چاره باشید. به‌علاوه بسیاری از افرادی که بیش از یک‌سال برای بارداری اقدام کرده‌اند نیز با انجام روش‌های ساده (‌از‌جمله بهبود روش‌های ارتباط جنسی) باردار خواهند شد. در غیر این صورت و در زمان کمتر از یک سال، هنوز زمان برای بارداری دارید و با کاهش هیجان و استرس می‌توانید بچه‌دار شوید. ‌ناباروری یا کاهش قدرت باروری به دلایل مختلفی بروز می‌یابد، بنابراین درمان و روش‌های متفاوتی را هم به خود اختصاص می‌دهند. اگر نابارور هستید بهتر است قبل از هر چیز علت آن را پیدا کنید تا بتوانید بهترین و موفق‌ترین راه را برای حل این مشکل بیابید.

 زیاد چاق و لاغر نشوید

مصرف مواد غذایی ناسالم (در حجم کم یا زیاد) به‌عنوان یکی از عوامل موثر بر ناباروری شناخته می‌شود. وزن بیش از اندازه کم  یا بیش از اندازه زیاد می‌تواند چرخه تولید‌مثل شما را با مشکل مواجه کند. همین مسئله باعث می‌شود که تنها به‌صورت مقطعی تخمک‌گذاری کنید یا اصلا تخمک‌گذاری نکنید. لازم است بدانید که تخمدان‌ها و سلول‌های چربی، سطح هورمون استروژن را کنترل می‌کنند.

 هورمون استروژن هم  بر روند تخمک‌گذاری اثر می‌گذارد. ماریا بیاسوچی ویانا، متخصص تغذیه و مشاور ناباروری، در این باره می‌گوید: «اگر بیش از حد لاغر باشید، ممکن است به اندازه کافی استروژن تولید نکنید و اگر اضافه‌وزن داشته و چاق باشید، ممکن است بیش از حد نیاز استروژن تولید کنید.» به گفته بیاسوچی ویانا، اولین قدم برای یک بارداری سالم داشتن وزن عادی است تا چرخه تولید‌مثل در وضعیت تعادل باشد. این متخصص تغذیه به زنانی که به او مراجعه می‌کنند، توصیه می‌کند که شاخص توده بدنی (BMI) خود را کنترل کنند. شاخص توده بدنی 19 تا 24 نشان‌دهنده یک وزن عادی و نرمال است. با این حال، ورزشکاران به علت برخورداری از توده عضلانی بیشتر، شاخص توده بدنی بالاتری دارند. به‌طور کلی، مقادیر پایین‌تر و بالاتر از این محدوده غیر‌عادی در‌نظر گرفته می‌شوند که اگر در چنین شرایطی قرار دارید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.


روند تخمک‌گذاری را تقویت کنید

اگر مشکل وزن ندارید، اما نابارور هستید، بهتر است عادات غذایی خود را تغییر دهید تا از تغییرات احتمالی آن بهره‌مند شوید.

اخیرا محققان دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد یافته‌های مطالعات خود را که روی بیش از 18‌هزار زن در یک دوره 8‌ساله انجام گرفته بود، منتشر کردند. محققان در این مطالعات به‌دنبال آن بودند که ببینند آیا رژیم غذایی بر توانایی باردار شدن این زنان اثر می‌گذارد یا خیر.

یافته‌های به‌دست آمده از این مطالعات نشان می‌دهند زنانی که غذاهای حاوی چربی‌های ترانس، پروتئین‌های حیوانی و کربوهیدرات می‌خورند، در مقایسه با سایر زنان بیشتر دچار اختلالات تخمک‌گذاری می‌شوند. مشکلات تخمک‌گذاری در 20‌درصد از زنانی که به‌دنبال بارداری هستند، موجب ناباروی می‌شود.  محققان بر این باورند که اکثر این موارد با تنظیم یک رژیم غذایی سالم و تغییر شیوه زندگی قابل پیشگیری هستند. این یافته‌ها تنها مختص زنانی است که مشکلات تخمک‌گذاری دارند و تمام زنان نابارور را شامل نمی‌شود. با این حال، یافته‌های به‌دست آمده نکات کلیدی بسیاری را درباره رژیم غذایی موثر برای باروری دراختیار زنان قرار می‌دهد:

 تغییر منابع پروتئینی: به جای پروتئین‌های حیوانی مثل گوشت گاو، گوشت خوک یا گوشت مرغ، از منابع حاوی پروتئین‌های گیاهی، مانند لوبیا و غلات پخته شده استفاده کنید. وقتی 5درصد از کل کالری‌های دریافتی از پروتئین‌های گیاهی باشد، خطر ابتلا به ناباروری ناشی از اختلالات تخمک‌گذاری به میزان 50‌درصد کاهش می‌یابد.

 مصرف فرآورده‌های لبنی با چربی بالا: هر‌قدر محصولات لبنی کم‌چرب کمتری مصرف کنید، بیشتر در‌معرض خطر ابتلا به ناباروری ناشی از تخمک‌گذاری قرار خواهید گرفت. سعی کنید هر روز یکی از محصولات لبنی کم‌چرب را با یک محصول پر‌چرب مانند شیر پرچرب جایگزین کنید.

 تا می‌توانید ویتامین بخورید: یافته‌های به‌دست آمده نشان می‌دهند زنانی که به‌طور منظم مکمل‌های آهن و مولتی‌ویتامین‌های حاوی فولیک‌اسید مصرف می‌کنند، کمتر دچار ناباروری ناشی از اختلالات تخمک‌گذاری می‌شوند، بنابراین ویتامین‌ها و املاح معدنی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

ایجاد یک آشیانه امن و سالم برای نوزاد

بسیاری از زنان در انتخاب مواد غذایی بی‌پروا عمل می‌کنند، اما هیچ مشکلی برای باردار شدن ندارند. به‌همین ترتیب، بسیاری از زنان وعده‌های غذایی سالمی می‌خورند و در عین حال دچار ناباروری می‌شوند. سخنگوی انجمن رژیم غذایی آمریکا و متخصص تغذیه می‌گوید: «مشخص نیست که مواد غذایی مصرفی چه تاثیری بر شانس بارداری شما خواهند داشت. با این حال، اگر در تلاش هستید که باردار شوید، بهتر است یک رژیم غذایی سالم برای خود تنظیم کنید تا شانس بارداری‌تان به حداکثر برسد. یک رژیم غذایی سالم بدن شما را می‌سازد تا در زمان بارداری در بهترین فرم خود باشید.» 

اگر در تلاش هستید که مادر شوید، از مواد غذایی حاوی ویتامین‌هایB، E، و C بیشتر مصرف کنید. آنتی‌اکسیدان کافی به بدن‌تان برسانید و گوشت بدون چربی و لوبیا مصرف کنید و از مصرف لبنیات بدون چربی غافل نشوید. غذاهای حاوی امگا 3 مانند ماهی سالمون برای شما بسیار مفید است و به بهبود رشد مغز و توسعه سیستم ایمنی بدن نوزاد هم کمک می‌کند. روی و آهن هم نقش مهمی در تکامل جنین دارد. با تغذیه مناسب می‌‌توانید خطر تولد نوزاد نارس را کاهش دهید و سلامت اورا تضمین کنید.


دور این غذاها خط بکشید

سوشی و ماهی‌های خام نخورید. به‌علاوه از خوردن ماهی‌هایی که حاوی جیوه هستند نیز خودداری کنید. شمشیر ماهی و کوسه از این دسته ماهی‌ها هستند که نباید آنها را مصرف کنید.

سلامت مردان در باروری

کولین مصرف کنید: ممکن است هرگز اسمش را نشنیده باشید، اما کولین یک ماده غذایی است که پتانسیل بالایی در کاهش نواقص ژنتیکی هنگام تولد دارد. این ماده غذایی تاثیر بسزایی بر عملکرد مغز دارد. با این حال بیشتر زنان به اندازه کافی کولین مصرف نمی‌کنند.

 بسیاری از ویتامین‌های دوران بارداری فاقد کولین هستند. زرده تخم‌مرغ، جگر گاو و بین سبزیجات گل‌کلم بیشترین مقدار کولین را دارند. برای به‌دست آوردن کولین از خوردن این مواد غذایی غافل نشوید.

به مصرف چای و مکمل‌های گیاهی توجه داشته باشید:

در گنجاندن ترکیبات گیاهی به رژیم غذایی خود، بیشتر مراقب باشید. برخی گیاهان مانند شیرین‌بیان، ساسافراس، جینسنگ و افدرا باید حتی‌الامکان از رژیم غذایی مادر در دوران بارداری حذف شوند. در مصرف چای هم اندازه و اعتدال را رعایت کنید.

سلامت مردان نیز در باروری مهم است:

مشکلات ناباروری در برخی موارد به‌دلیل وزن نامناسب یا رژیم غذایی ناسالم مردان رخ می‌دهند.

ویتامین‌C و E، روی و فولیک‌اسید به بهبود سلامت اسپرم کمک می‌کنند. عواملی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و مصرف تفریحی مواد‌مخدر نیز بر تحرک اسپرم اثر منفی می‌گذارند.

مایعات زیاد بنوشید

اگر به اندازه کافی آب ننوشید، ترشحات جداره رحم (ترشحاتی که به اسپرم کمک می‌کنند تخمک هدف را پیدا کند) سست و غلیظ خواهند شد. این مسئله در‌مورد مایع منی در مردان نیز صدق می‌‌کند. مصرف آب می‌تواند در این باره کمک‌کننده باشد؛ آن‌قدر آب بنوشید که ادرارتان به رنگ زرد روشن در بیاید.