هنر زرگری و جواهرسازی

هنر زرگری و جواهرسازی

ساکنان ایران زمانی دیرتر به ثروت و فرصت کافی دست یافتند تا روی فلزات کار کنند و از آنها زیـورهایی بـسازند ، که دلیل عمده اش سختی اوضاع معیشت شان بود در مقایسه با میانرودان و کناره های درهٔ نیل که آب فراوان و کشاورزی آسان داشتند .

فلزات و سنگهای قیمتی از دیرباز در دستهای ماهر بشر به شکلهای تزیینی و هنری درآمده است تا چون زیور شخصی ، یا از جهت حیثیت اجتماعی ، و نهایتاً در راه نیات آیینی به کار برده شود . از دیرزمانی چون ۵۰۰۰ سال ق م در مصر ، و حدود ۲۵۰۰ سال ق م در میانرودان ( بین النهرین ) جواهرات و آرایه های دل انگیز ساخته می شد ، که نمونه هایی از آن ـ مشکوف در کاوشهای شهر باستانی اور ، در جنوب بابل و وابسته به تمدن سومر ، به توسط سرلناردوولی ـ از نظر می گذرد .

ساکنان ایران زمانی دیرتر به ثروت و فرصت کافی دست یافتند تا روی فلزات کار کنند و از آنها زیـورهایی بـسازند ، که دلیل عمده اش سختی اوضاع معیشت شان بود در مقایسه با میانرودان و کناره های درهٔ نیل که آب فراوان و کشاورزی آسان داشتند .
با این همه زیورهای مسی و رشته هایی از مهره و دانه به رنگها و ترکیبات گوناگون از میانه دوره مفرغ ، یا حدود ۳۰۰۰ تا ۱۳۰۰ ق م به دست آمده است . تپه حصار دامغان که واقع بر جادهٔ معادن سنگ لاجوردبدخشان قرار داشت از حدود سال ۲۰۰۰ ق م آنقدر توانگر شد که مرکز نخستینی برای زرگری و نقره کاری واقع گردید ، گرچه زیورها و اشیاء گرانبهایی که در آن جا ساخته می شد از ظرافت و تمامکاری بسی به دور بود .

انقراض امپراتوری سومری با سقوط و انهدام شهر مرکزی اور در ۲۰۰۶ ق م عواقب مهمی را موجب شد که یکی نابودی اشیاء همراه بردنی به عنوان غنایم جنگی بود ، و دیگری پراکنده شدن یا بی خان و مانی پیشه وران ، یعنی همام رویدادهایی که به دفعات بسیار ، زیانبخش فرهنگهای اقوام گردیده است.
باید در نظر داشت که بر طبق مدارک معتبر ، هم از لحاظ منطقه ای و هم از جهت نظم تاریخی ، بر اثر حفاریهای خطاکارانه و به دور از نظارت علمی ، در تعیین جایگاهها ، دوره ها ، تقدم و تأخر سنه ها ، شرایط اقتصادی و اوضاع اجتماعی ، و خصوصاً ارتباطات و داد و ستدها ، آشفتگی بسیار به میان آمده ، و اصالت تولیدگاهها و قدمت ، اعتبار و سندیت عتیقه ها و زیرخاکیها در بازار ارزشها سخت مشکوک و متزلزل گردیده است ، و بیش از همه در مورد جواهرات و فلزات گرانبها و اشیاء کوچک همراه بردنی . به هر صورت مسلم است که این گونه اقلام همه جا و همه وقت در گردش دست به دست بوده است .
در نیمهٔ اول هزارهٔ دوم ق م جواهرات تولید شده در شوش مشتمل بود بر دستبندها و گردنبندهای آراسته به مهره های گرمکی شکل و دانه های وسطی ( فاصله انداز ) از طلای تو خالی ، که زنان و مردان متساویاً زیب پیکر خود می ساختند . در نتیجهٔ کاوشهای علمی به عمل آمده در تورنگ تپه ، حسنلو ، دینخاتپه ، گوک تپه ، دیلمان ، و نیز به دست آمدن اشیائی از املش ، جواهراتی قابل سنه گذاری شناسایی شده اند که مسیر تحول و طیف طرحها و همچنین اسلوبهای معمول در ایران شمالی را آشکار می سازند ، مشتمل بر :
آویزهای گوژکاری شده گرد یا ستاره ای ، گوشواره های ملیله کاری به ریخت هلال ماه یا به شکل حلقوی مارپیچ ، انگشتری و گردنبندها با دانه های عقیق جگری و مهره های مجوف و شیاردار ( خیاره دار ) طلا ، همچنانکه نیمتاج و پولک و دگمهٔ تزئینی .

گوشواره ای جالب توجه که به اهتمام پروفسور دایسون در حسنلو مکشوف گردیده است شبیه به خوشه ای از گویچه های کوچک طلا ، مانند دانه های انگور ، ساخته شده ، و از جهت بافت جودانه ای ( دان دان ) سطحش شباهتهایی با نمونه های نقش برجسته های سنگی آشوریان دارد . چنانکه پیداست عرصهٔ الهامگیری جواهرساز ایرانی نسبت به ازدیاد مشتریانش گسترده تر می گردیده تا پاسخگوی تقاضا بماند .
نخستین نمونه های دستبند طلای ایرانی تشکیل یافته از دو حلقهٔ مجوف طلا پیچیده به دور یکدیگرو با دو انتهایش به شکل کلهٔ شیر در یکی از گورهای مارلیک پیدا شده است . این نمونه ای آغازین از پیدایی دستبندهای طلایی است که با همین ویژگی کلهٔ جانورانی بیرون رسته از دو انتهای حلقهٔ تو خالی ، و با نازک کاریهای الحاقی ، در دورهٔ هخامنشی به انواع مختلف ساخته می شد .
منبع:negarkhaneh.ir

بولگاری، اوج هنر جواهرسازی مدرن

جواهر از اشیای تزیینی است که انسان در زندگی روزمره، خود را با آن آراسته می‌کند و جایگاه و اهمیت استفاده آن در زندگی امروزی افزایش پیدا کرده است.

شرکت بولگاری که مرکز اصلی آن در کشور ایتالیا و در شهر رم واقع شده است، یکی از پیشروان صنعت تولید جواهرات است. طراحان این شرکت با الهام از این شهر و ترکیب سبک‌های کلاسیک و مدرن ،جواهرات منحصر به فردی را خلق می‌کنند.

از برخی نشانه‌های ویژه جواهرات بولگاری می‌توان به اشکال ضخیم، قطعات بزرگ، سنگ‌های کوژ تراش (به جا مانده از افسانه‌های ایتالیای دهه 60 میلادی)، رنگ‌های روشن و گلسان و نقوش میوه‌ای و قطعات کلاسیک ایتالیایی مثل گردنبند‌های چسبان، النگو و دستبند اشاره کرد. بولگاری از سنگ‌های قیمتی خالص و طلای 18 عیار در محصولات خود استفاده می‌کند.

این موسسه ابتدا کار خود را در سال 1884 میلادی، با یک مغازه جواهرفروشی در رم آغاز کرد و سپس در زمینه‌های دیگر مثل لباس و عطریات خط تولید خود را به راه انداخت. کمپانی بولگاری در سال 1884 با تولید جواهرآلات توسط «سوتیرویو بولگاری» در شهر رم تاسیس شد و در سال 1905 به کمک دو پسرش کنتسانتینو و جورجیو گسترش یافت. در نخستین فاز در سال 1970 شعبات دیگر در نیویورک، جنوا، مونت کارلو و پاریس افتتاح شد.

سوتیرویو بولگاری، بنیانگذار و موسس مارک معروف و بین‌المللی بولگاری در سال ۱۸۵۷ در کشور یونان متولد شد. سوتیرویو بولگاری پس از گذراندن دوره‌های کارآموزی به‌عنوان طلاساز و نقره‌ساز، در سال ۱۸۷۹ به رم رفت و نخستین فروشگاه جواهرات خود را در خیابان وایا سیستینا افتتاح کرد و بعدها در سال ۱۹۰۵ به مکان دیگری به نام ویادی‌کوندوتی نقل مکان کرد. پس از مرگ او در سال ۱۹۳۲، اداره این تجارت فامیلی به عهده پسران بولگاری، جورجیو و کنتسانتینو افتاد.

جورجیو‌‌ بولگاری، به‌عنوان مبتکر سبک خاص بولگاری همیشه مورد ستایش قرار می‌گیرد، این سبک بیانگر تاثیر هنر کلاسیک و رنسانس بوده و اغلب دارای نقوشی پررنگ و جذاب است که نخستین‌بار در موزاییک‌های باستانی مورد استفاده قرار گرفت. جورجیو بولگاری مبتکر تجدید مد و ادغام سکه‌های باستانی به‌صورت قطعات جواهر است. این کمپانی در سال‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۷۹ به سرعت شعبه‌های خود را درشهر‌های مختلف مانند نیویورک، ژنو، مونتا کارلو و پاریس گسترش داد و افتتاح کرد. از سال ۱۹۸۵ به بعد، این تجارت فامیلی به اداره و سرپرستی بوتیک‌های بولگاری در میلان، مونیخ، سنت‌مورتیز، توکیو، اوزاکا، هنگ‌کنگ، سنگاپور و ۲۱ شهر دیگر در سراسر دنیا پرداخت.

شرکت جواهرسازی بولگاری در کنار شرکت‌های مانند تیفانی، کارتیه و هری‌ینسون یکی از گران‌ترین و اشرافی‌ترین شرکت‌های جواهر در بازار جواهر جهان است. امروزه محصولات بولگاری تنها شامل جواهرات و در میان آنها لوازم جانبی متنوعی همچون عینک طبی، پارچه‌های زیبا، کیف و جدیدترین انواع آنها مجموعه هوم دیزاین است. راز موفقیت بولگاری به علت توجه ویژه در کیفیت و وسواس و دقت ویژه خود در حفظ محصولات متنوع شرکت از جمله جواهرات، ساعت‌، روسری، کروات، عطر، محصولات چشمی و لوازم جانبی چرمی است.

سهام این کمپانی بزرگ و سرشناس جهانی توسط پائولو ونیکولا بولگاری اداره می‌شود و در سال 1995 برای نخستین‌بار در بورس معامله شد. یکی از عوامل مهم موفقیت بولگاری، تنوع بازار، براساس نواحی مختلف جغرافیایی است که به این ترتیب از هرگونه محدودیت و ریسک احتمالی موجود در سرمایه‌گذاری در کشورهای خاص ممانعت شده است. ۱۳‌درصد فروش محصولات بولگاری مربوط به ایتالیا، ۲۴ درصد مربوط به بقیه کشورهای اروپایی، ۲۱ درصد مربوط به آمریکا و ۲۱ درصد مربوط به ژاپن است. متنوع‌سازی بولگاری حتی در مورد فروشگاه‌های این شرکت نیز اعمال شده است. محصولات این شرکت در هر فروشگاه متشکل از موارد ذیل است: ۳۴ درصد جواهرات، ۴۶ درصد ساعت، ۱۴ درصد عطر، چهار درصد لوازم جانبی و دو درصد حق امتیاز در استفاده از این مارک معروف برای سایر محصولات.