رضا یزدانی: من خواننده تهرانم

رضا یزدانی خواننده راک - پاپ و به اصطلاح هوادارانش «آقای خاص» موسیقی است که نام او این روزها با انتشار قطعه «ارث اجدادی» و ساخت یک فیلم کوتاه بیشتر سر زبان ها افتاده است، ضمن اینکه به زودی کنسرتش در تهران را هم برگزار خواهد کرد.

هفته نامه تماشاگران امروز: رضا یزدانی خواننده راک - پاپ و به اصطلاح هوادارانش «آقای خاص» موسیقی است که تاکنون هفت آلبوم از او منتشر شده است؛ البته این لقب را هواداران چاوشی هم به خواننده محبوبشان داده اند.

رضا یزدانی که در آلبوم هایش همیشه یکی دو آهنگ با تم سینما دارد، حدود 13 تیتراژ برای فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی هم ساخته است. به همین دلیل هم او را خواننده محبوب نوستالژی بازها می دانند.

نام او این روزها با انتشار قطعه «ارث اجدادی» و ساخت یک فیلم کوتاه بیشتر سر زبان ها افتاده است.

برنامه ای برای کنسرت در شهرستان ها دارید؟

- شهریور ماه پس از تهران در بندرعباس، رشت، کرمانشاه، اهواز و چند شهر دیگر برنامه خواهیم داشت.

ظاهرا آلبوم جدیدی آماده انتشار دارید؟

- بله، آلبوم جدیدم امسال منتشر می شود.

درباره جزییات آلبوم توضیح دهید و بفرمایید در چه مرحله ای است؟

- آهنگسازی اثر با خود من بوده و تنظیم ها هم توسط میلاد عدل، بهروز پایگان، محمد خرم نژاد و شهروز بزدوده انجام شده و اشعار آن نیز از ترانه سراهایی است که تاکنون با آنها همکاری داشته ام. حدود 80 درصد کار پیش رفته اما زمان دقیق انتشار هنوز مشخص نیست.

این روزها در خبرها آمده که یک فیلم کوتاه را کارگردانی کرده اید، درباره این فیلم بگویید.

- بله، جشنواره ای به نام «فیلم های کوتاه موبایلی» است که امسال بخشی به نام نگاه هنرمند به آن اضافه شده است و 10 هنرمند به این جشنواره دعوت شده اند و من یکی از آنها هستم و قرار است فیلم کوتاهی بسازم.

درباره داستان فیلم برایمان توضیح دهید.

- اگر اجازه دهید درباره آن صحبت نکنیم تا زمان اکران، آن را در جشنواره ببینیم.

شما برای اولین بار در سال 77 در یک گروه تئاتر به اجرای موسیقی روی صحنه پرداختید، اما بعدا به سینما روی آوردید، علاقه شما به سینما از کجا به وجود آمد؟

- سینما از سال های پیش علاقه شخصی من بوده اما اتفاق اصلی زمان آقای کیمیایی افتاد که برای فیلم «سربازهای جمعه» من را دعوت کردند و همکاری من با ایشان در فیلم «رییس»، «حکم»، «محاکمه در خیابان» و «متروپل» هم ادامه یافت. من در ادامه فعالیت های سینمایی ام در دو فیلم «تهران - طهران» و «بوی گندم» هم بازی کردم.

معمولا ترانه های شما درونمایه اجتماعی دارند و به نوعی گلایه آمیز است، آیا به این خاطر است که سبک راک را انتخاب کردید؟

- اغلب ترانه هایم اینطور نیست، واژه گلایه آمیز درست نیست و ترانه هایم بیشتر اجتماعی است. انتخاب سبک راک هم به دلیل علاقه ام و به خاطر سابقه شنیداری من از این سبک و اینکه سال ها گوش می دادم و پیگیری می کردم بوده است و سبک راک را به صورتی ایرانیزه کردم و سعی کردم به نوعی شرقی و قابل هضم برای مخاطب ایرانی باشد.

با اینکه سبک موسیقی شما راک است اما در بعضی از آثار شما قطعاتی را پاپ و فلامنکو خوانده اید، استفاده از این سبک ها در آثار شما چطور اتفاق افتاد.

- براساس ترانه های انتخاب شده و براساس حس و حال هر ترانه، این سبک ها را انتخاب کرده ام. مثلا ترانه «کوچه ملی» مستلزم این بود که در سبک پاپ خوانده شود و آثاری از این دست بودند که باید در سبک های مختلف خوانده می شدند.

برخی از آثار شما مانندن ترانه «حس تاریخ» یا «خلیج فارس» به نوعی ترانه های ملی - میهنی به حساب می آیند، به چه دلیل این ترانه ها را انتخاب و اجرا کردید؟

- البته من ترانه های اینچنینی زیاد داشته ام که آخرین آنها چند روز پیش با نام «ارث اجدادی» منتشر شد. مثلا من ترانه «داغ» را برای شهدا خواندم یا ترانه ای مثل «جهان آرا». اینها به نوعی دِینی هست که احساس می کنم باید هر چند وقت یک بار به مردم و سرزمینم ادا کنم و به این خاطر هست که این کارها را اجرا می کنم.

قطعاتی که برای تهران خوانده اید هم به نوعی ادای دین شما نسبت به شهر زادگاهتان است؟

- من به نوعی شده ام خواننده تهران و خواننده نوستالژی خوان این شهر به واسطه قطعاتی که از قدیم خوانده ام مثل «لاله زار»، «کافه نادری»، «کوچه ملی»، «تهران - طهران» و ترانه «جردن» که مستقیم به تهران ربط داشته است و به نوعی این جنس از ترانه که نوستالژیک است را دوست داشته ام.

اولین آلبوم شما روی اشعاری از حضرت مولانا بود اما اشعار آلبوم های دیگر شما از اشعار امروزی انتخاب شده بود، آیا ممکن است که دوباره آلبومی با اشعار اصیل ایرانی اجرا کنید؟

- اتفاقا یکی از کارهایی که قرار است در کنسرت پیش رو اجرا کنم و تاکنون پخش نشده، از حضرت حافظ است و من هنوز هم روی این نوع اشعار کار می کنم و از حضرت حافظ و مولانا کار جدید دارم اما اینکه بخواهم به صورت آلبوم روی این اشعار کار کنم، تصمیمی ندارم.

کارن همایونفر آهنگسازی است که خیلی کم با خواننده های امروزی کار می کند ولی در آلبوم «خاطرات مبهم» با شما همکاری کردند؛ این همکاری چگونه شکل گرفت؟

- کارن کارهای من را خیلی دوست داشت. همکاری ما از ترانه «تهران - طهران» آغاز شد و بعد از آن با ترانه ای برای تیتراژ سریال «قلب یخی» و بعد نیز آلبوم «خاطرات مبهم» شکل گرفت.

در آلبوم «ساعت 25 شب» با حامد بهداد همکاری کردید، نظرتان درباره سبک خوانندگی و صدای ایشان چیست؟

- به نظر من حامد یکی از بهترین خواننده بازیگران در میان هنرپیشه ها است. حامد جزو معدود بازیگرانی است که هم موسیقی را خوب می شناسد و هم در سبک های مختلف مخصوصا بلوز خوب می خواند و اینها دلیل شکل گیری همکاری بین ما شد.

به نظر خودتان پس از انتشار هفت آلبوم و چندین تک آهنگ، توانسته اید نیاز مخاطب را برآورده کنید؟

- آلبوم به آلبوم کارهای من بهتر شده و طرفداران، آثارم را بیشتر دوست دارند. خدا را شکر سیر صعودی را طی کرده ام که امیدوارم ادامه داشته باشد.

تفکیک جنسیتی کنسرت ها زمزمه ای بود که چندی پیش از سوی ارشاد در رسانه ها مطرح شد، نظر شما درباره این تصمیم چیست؟

- به نظرم این کار اصلا درست نیست و به نوعی جدا کردن و دور کردن اعضای خانواده ها از هم است، به خاطر اینکه در کشور ما کانون خانواده بهترین جا برای جوانان است و اکثر جوان ها با پدر و مادر خود یا با همسر خود به کنسرت می آیند و تعداد کمی هستند که با دوستان خود به کنسرت بیایند و این دلیلی بر تفکیک جنسیتی نیست. فکر کنید پدر و دختر، مادر و پسر جداگانه به کنسرت بروند و در کنار هم نباشند. به نظرم اجرای این طرح درست نیست.

رضا یزدانی چگونه خواننده شد؟

 خودش می گوید شاید اگر دوستم آن گیتار را برایم از آلمان نمی فرستاد من هرگز به سمت موسیقی و خوانندگی نمی رفتم چرا که بستر ورود به این حرفه برایم فراهم نبود. با رضا یزدانی از چگونگی ورودش به عرصه خوانندگی، همکاری با مسعود کیمیایی و دغدغه های این روزهایش حرف زدیم. با ما همراه شوید.

 
از دندان پزشک شدن فرار کردم
به خاطر حرفه پدرم، «دندان پزشکی» موضوع تحصیل در خانواده مان حرف اول را می زد. پدرم به شدت به تحصیلات اهمیت می داد، اما من به شدت از درس و مدرسه فراری و شیفته خوانندگی بودم. آرزو داشتم که تمام وقتم را با موسیقی بگذرانم؛ اما جو جامعه ما در آن شرایط، به دلیل جنگ، به گونه ای نبود که بخواهم به سمت موسیقی بروم. به همین خاطر، بیشتر وقتم را با ورزش، به ویژه فوتبال، می گذراندم.

انصافا هم دروازه بان خوبی بودم و سال ها گلری می کردم، تا این که زمان دانشگاه شد. یکی از دوستانم از آلمان گیتاری برقی را برایم سوغات آورد. در آن زمان، گیتار در ایران خیلی کم بود و چون قیمت بسیار بالایی داشت ،من با پول توجیبی ام نمی توانستم از عهده خرید آن برآیم. پدرم هم، چون تاکیدش بر درسم بود، زیر بار خریدن گیتار برای من نمی رفت. در هر حال، گیتاری که دوستم برایم خرید جرقه نوازندگی را در من زد و باعث شد به شکل جدی موسیقی را دنبال کنم.

دندان پزشک تجربی ام
تابستان ها، چون اوقات فراغتم زیاد بود، به عنوان دستیار با پدرم همکاری می کردم و در آن مدت آن قدر پیشرفت کردم که به اندازه یک دندان پزشک تجربی از عهده کارها بر می آمدم. هیچ وقت یادم نمی ورد وقتی پدرم کار جراحی را انجام می داد ،بخیه هاش را انجام می دادم. با این حال، هیچ علاقه ای به این کار برای شغل آینده ام نداشتم؛ به همین خاطر، تصمیم گرفتم که در دانشگاه، رشته ای دیگر درس بخوانم و بعد از آن هم به فراگیری موسیقی پرداختم.

 
ترانه، شناسنامه کار من است
هر خواننده ای شیوه و دیدگاه خودش را در انتخاب ترانه دارد. من دوست دارم ترانه هایی که اجرا می کنم بیانگر تفکراتم باشد، به همین خاطر در زمینه ترانه بسیار سخت گیر هستم. به نظرم، ترانه مهم ترین بخش یک آهنگ است. من در یک آلبوم برای انتخاب یک ترانه، بیچاره می شوم. واقعا برای انتخاب ترانه زحمت می کشم، مخصوصا الان که دیگر با یک ترانه سرا کار نمی کنم و از ترانه سراهای گوناگون ترانه می گیرم. به نظرم «ترانه» شناسنامه یک کار است و این همه زحمت برای انتخاب سوژه ترانه به نتیجه ای که به دنبال دارد، می ارزد.

پاداش سرکشی
اگر به من بگویند پررنگ ترین خصوصیات اخلاقیت چیست؟ بی تردید می گویم قدرت ریسک پذیری ام. در طول این سال ها، همیشه سعی کردم دست به ریسک بزنم و می خواهم تا آخر عمرم هم با ریسک های بزرگ، زندگی کنم و ترسی هم از این بابت ندارم. اعتقاد دارم کسی که در عالم هنر ریسک نکند خیلی زود فراموش می شود و سرکشی و خطرکردن است که باعث ماندگاری یک هنرمند می شود!!

 
پانزده سال در اوج
من از سال 78 به واسطه آلبوم «شهر دل» وارد عرصه موسیقی شدم و حالا با گذشت پانزده سال، شاید جزو معدود خواننده هایی باشم که هنوز مانده ام و کار می کنم و نه تنها نسبت به آن دوران شروع کارم، افتی نداشتم، بلکه پیشرفت هم کردم. شاید دلیل این موضوع به این خاطر است که موسیقی ام را در یک سطح نگه نداشتم و بنا به شرایط روز جامعه آن را جلو بردم و تغییرات زیادی را در ترانه، ملودی و تنظیم آن ایجاد کردم.

مسعود کیمیایی از من قول گرفت
آشنایی من با مسعود کیمیایی نقطه عطف زندگی من به شمار می رود، چرا که همکاری او باعث شد من مسیر متفاوتی را در عرصه موسیقی و به دنبال آن در بازیگری طی کنم. او فضای موسیقی را به خوبی می شناسد و به همین جهت دقیقا می داند که در فیلمش باید از چه موسیقی ای استفاده کند، هیچ وقت یادم نمی رود وقتی فیلم حکم در آستانه اکران بود، ایشان گفتند که طی یادداشتی نظرشان را در مورد من می نویسند، ایشان در آن یادداشت نوشتند: «صدای رضا یزدانی، صدای نسل امروز ماست.» وقتی خواست امضا کند، مکث کرد و گفت: «رضا شیش و هشت نخونی آبرومون رو ببری!» دارم امضا می اندازم پای اسمت، همان جا بود که در چشم های استاد نگاه کردم گفتم خیالتان راحت راحت باشد. کاری نمی کنم شرمنده شوید.

 
تماشاگر قهار فیلم هستم
به سینما و تماشای فیلم همیشه علاقه داشتم و فیلم دیدن جزو برنامه های ثابت زندگی من است. از این جهت من را می توان تماشاگر قهار فیلم دانست. آرشیو بسیار مفصلی از فیلم های مطرح دنیا دارم. معمولا فیلم ها را در سبک و سیاق های مختلف دنبال می کنم. این موضوع باعث می شود که با فیلم ها در سبک های مختلف آشنا شوم و در جریان آثار روز دنیا قرار بگیرم.

آدم خاطره بازی هستم
من آدم خاطره بازی هستم و نوستالژی در زندگی ام نقش پررنگی را ایفا می کند. فکرکردن به چیزهای قدیمی به من حس آرامش و امنیت را منتقل می کند. آدم از مرز چهل سالگی که رد می شود، حس نوستالژی اش بیشتر گل می کند و احساس می کند، قدیم ها چقدر بهتر بود. برای من بافت قدیمی خانه ها جذاب تر از آپارتمان های امروزی هستند. ترانه برج را که خواندم، گوشه هایی از ذهنم همین بود که این ساختمان های بلند در ته کوچه های باریک قدیمی چه می خواهند. آنها بخشی از هوای تنفس و چشم انداز مرا گرفته اند.

گاهی وقت ها که دلم می گیرد ناخودآگاه سر از منطقه های قدیمی تهران در می آوردم. با زل زدن به این ساختمان خاطرات قدیم جلوی چشمم رژه می رود و حالم خوب می شود. وقتی ترانه لاله زار را می خواندم با تمام وجودم واژه به واژه آن ترانه را حس می کردم هرچند که سن من به دوران طلایی لاله زار نمی رسد اما خاطرات طلایی از آن دوران در ذهنم حک شده است.

اخبار فرهنگی - مجله خانواده سبز