ایران و جهان چشم به راه فیلم محمد (ص)

روزنامه ایران:پروژه سینمایی «محمد(ص)» به کارگردانی مجید مجیدی که از سال 90 کلید خورده است هم اکنون در مراحل فنی قرار دارد و به گفته وی سال 93 آماده نمایش خواهد شد و سینمای ایران و جهان منتظر دیدن این فیلم عظیم سینمایی است که تلاش شده با استانداردهای روز دنیا ساخته شود. به گزارش مهر، پروژه سینمایی «محمد(ص)» عنوان جدیدترین کار مجید مجیدی کارگردان و فیلمساز مطرح سینمای ایران است که این روزها در مراحل فنی قرار دارد.این فیلم عظیم سینمایی که درباره زندگی پیامبر‌اکرم‌(ص) ساخته شده است یکی از مهم‌ترین و بزرگترین پروژه‌های سینمای ایران محسوب می‌شود که با استانداردهای روز دنیا ساخته شده و یک اثر بین‌المللی خواهد بود.پرداختن به زندگی پیامبر اعظم اسلام (ص) از جمله مضامین تاریخی مذهبی است که تا کنون در سینمای ایران بدان پرداخته نشده و صد البته تولید چنین اثری نیاز به یک کارگردان حرفه‌ای همچون مجیدی داشت که پیش از این آثار شاخصی همچون بچه‌های آسمان، رنگ خدا، آواز گنجشک‌ها و .... را در کارنامه خود داشت.مجیدی که كارش را در سینما با بازیگری چند فیلم انقلابی شروع كرد، چند فیلم كوتاه و تجربی را نیز تجربه كرد و سرانجام به سمت ساخت فیلم بلند سینمایی رفت. تا سال ۲۰۱۲ میلادی مجیدی تنها كارگردان ایرانی بود كه فیلم وی «بچه‌های آسمان» در سال ۱۹۹۸ توانست به‌عنوان نامزد بهترین فیلم خارجی‌زبان در اسكار انتخاب شود. اما در آن سال جایزه از آن فیلم زندگی زیبای ایتالیایی به كارگردانی روبرتو پنینی شد. وی همچنین یكی از ۵ كارگردانی بود كه از سوی دولت چین برای ساختن فیلم‌های مستند كوتاه در مورد شهر پكن به مناسبت المپیك تابستانی پكن ۲۰۰۸ دعوت شد.

درباره مراحل تولید فیلم محمد (ص)

مجید مجیدی زمانی که تصمیم گرفت این اثر سینمایی را کلید بزند در حاشیه جشنواره فیلم رویش در مشهد گفت که به پابوس امام رضا (ع) آمده تا اجازه ساخت فیلم جدیدش را بگیرد. البته پیش از ساخت این اثر مجیدی در چندین جلسه رسمی و غیر رسمی عنوان کرده بود که دغدغه ساخت چنین فیلمی را دارد. پروژه سینمایی «محمد (ص)» پس از طی نزدیک به سه سال مراحل مقدماتی و پیش‌تولید، عید قربان سال 90 کلید خورد. اولین مرحله شروع به کار این فیلم از مهرماه سال ۱۳۸۶ با فعالیت گروه تحقیق آغاز شد تا اولین نسخه از فیلمنامه در نوروز سال ۱۳۸۸ آماده شود. طبق پیش‌بینی و برنامه‌ریزی گروه سازنده، دوره پیش تولید پروژه از خرداد ماه ۱۳۸۹ تا شهریورماه ۱۳۹۰ تعیین شد تا در پایان این مرحله، فیلمبرداری آغاز شود.لوکیشن اصلی فیلم شهرک سینمایی نور در حوالی شهر قم است که 100 هکتار مساحت دارد و به گفته حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، با ساخت شهرک سینمایی مدینه و مکه، گام‌های بزرگی جهت ساخت فیلم‌هایی با موضوع پیامبر(ص) برداشته شده است. این فیلم در کرمان و عسلویه هم فیلمبرداری شد و در آخرین گام ـ پس از عدم موافقت هندی‌ها ـ این فیلم در آفریقا جلوی دوربین رفت. این سکانس‌ها به تعداد زیادی فیل نیاز داشت، چراکه بیانگر ماجرای لشکرکشی ابرهه به مکه و حمله پرندگان به سپاه او بود. حضور کامبوزیا پرتوی در کنار مجید مجیدی به‌عنوان نویسنده فیلمنامه این پروژه عظیم، رویکرد موجود در فیلم را به خوبی نمایش می‌دهد؛ اینکه مجیدی قصد کرده در بخش اول این فیلم سینمایی کودکی پیامبر(ص) را به تصویر بکشد. پرتوی سال‌ها به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین چهره‌های سینمای ایران در زمینه ساخت فیلم‌های کودکان و نوجوانان مطرح بوده و حالا وقتی قرار است مجیدی در فیلم «محمد (ص)» کودکی حضرت رسول تا 13 سالگی ایشان را تصویر کند نام پرتوی به میان می‌آید. این کارگردان و فیلمنامه‌نویس در گفت‌وگویی درباره چگونگی نگارش فیلمنامه این پروژه گفت: در مورد این کار من و آقای مجیدی و آقای حیدریان جلساتی با هم داشتیم و در مورد کار با هم صحبت می‌کردیم و در زمان‌های مورد نیاز نیز از متخصصان دیگر رشته‌ها کمک می‌خواستیم.

بعد از آنکه متن پیش می‌رفت و نوشته می‌شد دوباره دور هم جمع می‌شدیم و فیلمنامه خوانده و نظرات جمع‌آوری می‌شد. بعد از اصلاحاتی که روی متن صورت می‌گرفت کار ادامه پیدا می‌‌کرد. برای کامل شدن متن حمید امجد نیز به نویسندگان فیلمنامه این پروژه پیوست؛ فردی که سال‌ها تجربه نمایشنامه‌نویسی و کارگردانی تئاتر دارد. پرتوی در این مورد افزود: بعد از آنکه نوشتن فیلمنامه تمام شد، صحبتی صورت گرفت که در مورد دیالوگ‌ها با فردی که نمایش کار کرده مشورت کنیم و حمید امجد انتخاب شد. او روی بخش‌هایی از دیالوگ‌ها کار کرد. یک فیلمنامه‌نویس باید آنقدر نمایشنامه بخواند که تمام ذهنش برای دیالوگ‌نویسی آماده شود. پس از گذراندن مراحل فیلمبرداری در مناطق مختلف همچون شهرک سینمایی که توسط همین گروه ساخته شد در اطراف قم و همچنین عسلویه و اطرف تهران، فیلمبرداری سکانس‌های پایانی با حضور مقام معظم رهبری در همان شهرک سینمایی نور گرفته شد. این بازدید که اولین دیدار حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای از مراحل تولید یک پروژه سینمایی محسوب می‌شود، نزدیک به ۶ ساعت ادامه یافت و ایشان از قسمت‌های مختلف لوکیشن ساخته شده از جمله قسمت شهر مکه، شعب ابیطالب که داخل آن است، دیر بحیرا و قسمت مدینه با حوصله بازدید کردند و در خلال بازدید، مجید مجیدی کارگردان، تهیه کننده و دیگر دست اندرکاران پروژه، توضیحات لازم را به رهبر معظم انقلاب دادند. در این بازدید علاوه بر توضیحات کامل مجیدی برای حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، ایشان هم دقایقی در جمع عوامل پروژه صحبت کردند.نزدیک به یک سال ساخت این پروژه به طول انجامید و پس از آن نیز سکانس‌هایی در آفریقا فیلمبرداری شد که عنوان می‌شود صحنه‌های بسیار بکری است. مجید مجیدی در طول ساخت این پروژه عظیم با رسانه‌های داخلی گفت‌وگو نکرد ولی گفت‌وگوهایی با شبکه‌ها و خبرگزاری‌های مختلف خارجی انجام داد که در آنها به ویژگی‌های کار و دغدغه خود از ساخت این پروژه اشاره کرد.


حضورعوامل بین‌المللی

در یکی از این گفت‌وگوها مجید مجیدی تاکید کرد: تا کنون درباره حضرت عیسی (ع) 250، حضرت موسی (ع) 120، پیامبران دیگر 80 و بودا 40 فیلم ساخته شده است. تنها فیلمی که درباره زندگی پیامبر (ص) تاکنون ساخته شده «محمد رسول ا...» است. ما متاسفانه تا کنون نتوانسته‌ایم شخصیت پیامبر (ص) را به خوبی به غرب معرفی کنیم و دشمن هم از این موضوع استفاده کرده است. من به‌عنوان یک مسلمان وظیفه خود دانستم در این شرایط که در غرب، اسلام‌هراسی در جریان است با ساخت فیلمی درباره پیامبر اسلام این خلاء را پر کنم. ما می‌توانیم درباره حضرت محمد (ص) و اسلام موضوعات زیادی را به دنیا معرفی کنیم و سینما یک فرصت مناسب است.مجیدی همچنین در ادامه درباره ساخت پروژه سینمایی «محمد (ص)» عنوان کرد: ساخت این پروژه 7 سال است که ادامه دارد و تقریبا در حال اتمام است.

تحقیق درباره این پروژه سه سال طول کشید و به احتمال زیاد طی یک سال آینده برای اکران آماده می‌شود. در این فیلم بسیاری از مواردی که درباره حضرت محمد (ص) بیان نشده است به تصویر کشیده می‌شود. این کارگردان در ادامه بیان کرد: برای این فیلم ما شهر مکه را کاملا شبیه‌سازی کردیم و در بخش‌هایی هم مدینه را نشان می‌دهیم.وی درباره حضور ویتوریو استورارو مدیر فیلمبرداری ایتالیایی این فیلم توضیح داد: وی تاکنون پنج بار نامزد اسکار شده و سه بار این جایزه را دریافت کرده است. من به طور مستقیم برای حضور در این پروژه با وی صحبت کردم و او نیز قبول کرده و اعلام داشته که باعث افتخارش است در این پروژه سهیم باشد. البته این فیلمبردار هم اکنون مشغول آماده کردن کتابی درباره حضرت محمد (ص) است و حدود سه سال است که تحقیقات آن را انجام می‌دهد. شبی که برای حضورش در این پروژه تماس گرفتم وی در حال خواندن حدیثی درباره معراج بود. این موضوع نمی‌تواند یک تصادف باشد. استورارو زمانی که قرار بوده در این پروژه حضور یابد از پیامبر(ص) می‌خواهد او را کمک کند.

مقایسه فیلم مجیدی با مصطفی عقاد

همانطور که مجیدی اشاره کرده بود، سال‌ها همزمان با وفات، ولادت یا بعثت حضرت محمد‌(ص) تنها فیلم مرتبطی که صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران می‌توانست روی آنتن بفرستد «محمد رسول‌ا...» ساخته مصطفی عقاد بوده است.اما مجیدی کارگردان «محمد(ص)» در مقایسه‌ای میان فیلم خود و فیلم مصطفی عقاد که از فیلم‌های محبوب ایرانیان است، عنوان کرد: مرحوم مصطفی عقاد این فیلم را ساخت و البته این فیلم از منظری جفا به حضرت رسول است چرا که در این فیلم فقط شاهد جهاد و جنگ هستیم و تصویر ارائه شده از اسلام در این فیلم شمشیر است. البته پیامبر(ص) جنگ‌های تدافعی داشته‌اند. منشور پیامبر در جنگهای دفاعی که داشته‌اند می‌تواند منشور حقوق بشر در جنگ باشد.او همچنین در مورد فیلم‌هایی که به تحریف چهره پیغمبر پرداخته‌اند، گفت: سلوک پیامبر از جنس زندگی است. ایشان از کودکی به صفت امین متصف شدند آن هم در جامعه‌ای که بویی از اخلاق نبرده بود. خصائل زیبای اسلامی در وجود حضرت متجلی است و ایشان برای همه بشریت الگوست. ما در مقابل نسخه ارائه شده توسط معاندان از حضرت رسول نیامده‌ایم نسخه بهتری ارائه دهیم. مقابله با این معاندان می‌تواند ارائه الگو و تصویری درست از حضرت باشد. در پروژه حضرت محمد(ص) منابع عظیم و خوبی از اهل سنت و شیعه گردآوری شد. این فیلم دوران کودکی پیامبر تا 13 سالگی را روایت می‌کند.از ابتکارات مجید مجیدی این بود که پس از پایان فیلمبرداری فیلم «محمد(ص)» جشنواره و جایزه نشانه‌نوشته‌ فیلم محمد رسول‌ا...(ص) را پایه‌گذاری کرد.


مجید مجیدی رئیس این جشنواره که به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برگزار می‌شود درباره این رویداد گفت: فیلم محمد رسول‌ا...(ص) به دلیل اهمیت موضوعی که دارد و با توجه به حساسیت‌هایی که در جهان اسلام نسبت به این فیلم وجود دارد و علاوه بر تمام اینها به خاطر هجمه‌ها و هتک حرمت‌هایی که در این چند سال اخیر به شخصیت رسول‌ا...(ص) و دین مبین اسلام وارد شده است، نیاز به جشنواره نام‌نوشته‌ داشت. برای عنوان این فیلم جایزه نشانه‌نوشته‌ای ترتیب دادیم و از همه هنرمندان جهان اسلام خواستیم که همه جمع شوند تا یک جریان و حرکت مناسب و خوب را شروع کنیم.در حال حاضر داوری این جشنواره به پایان رسیده است و به زودی برندگان معرفی خواهند شد و در همین راستا نشانه‌نوشته فیلم هم انتخاب خواهد شد.

آخرین یادداشت مجید مجیدی

مجیدی چند روز پیش و در آستانه میلاد حضرت رسول(ص) در یادداشتی اشاره کرد: هر ساله در چنین روزهایی كه عطر میلاد پیامبر عشق و رحمت(ص) در فضای میهنم می‌پیچد، بسیاری از هموطنانم كه مرا می‌بینند بیش از پیش از من سراغ فیلم «محمد(ص)» را می‌گیرند و می‌پرسند كه سرانجام كار به كجا رسیده است؟ حق دارند از پس سال‌ها كار مداوم ما و بی‌خبری آنها، پرسشگر این موضوع باشند اما گروه دیگری هم هستند كه در طول سال مرا با همین پرسش به چالش می‌كشند. آنان آشنایان به محتوای فیلم هستند كه می‌دانند چه پیامی در راه است و لذا مشتاقانه انتظار می‌كشند. در بخش دیگر این یادداشت آمده است: اینان به انتظارند این بار با سلاح فرهنگ و هنر به جنگ خشونت‌طلبانی برویم كه نام مقدس اسلام و محمد‌(ص) را دزدیده‌اند و در عراق و سوریه و لبنان و پاكستان به پشتوانه درهم و دینار‌ها غارت می‌كنند، آتش می‌زنند، منفجر می‌كنند و سرها را صدها صدها می‌برند. اینان امیدوارند پیام عشق و مهربانی از راه برسد و هر كه در هر جای این جهان، نفرت می‌كارد و خشم درو می‌كند به این مباهله فرهنگی دعوت شود.کارگردان فیلم محمد(ص) آورده است: اینك به هر دو گروه مژده می‌دهم كه مراحل تدوین و جلوه‌های ویژه و ساخت موسیقی و طراحی صدا به خوبی پیش می‌رود و این آماده سازی‌ها البته با تأنی و احتیاط صورت می‌گیرد زیرا نام محمد(ص) آنچنان بزرگ است كه من ناچیز را هر روز و هر لحظه ترس و هیبتی آمیخته با احترام فرامی گیرد و لذا بر حساسیت و دقت من بیش از پیش می‌افزاید.

عوامل و خلاصه از داستان فیلم

پروژه عظیم «محمد(ص)» از محاصره‌ مسلمانان در شعب ابی‌طالب آغاز می‌شود و به پیش از تولد پیامبر اسلام باز می‌گردد. در این فیلم مخاطب شاهد وقایعی است که پیش از تولد پیامبر اسلام تا 12 سالگی ایشان را در بر می‌گیرد. صحنه‌های وفات مادر رسول اکرم در روستای ابواء و صحنه‌های مربوط به دوران شیرخوارگی و خردسالی پیامبر(ص) در روستای سعدیه هم از دیگر بخش‌های فیلم است. فیلم محمد(ص) با اولین سفر پیامبر به شام و رسیدن به صومعه بحیرا به پایان می‌رسد. بحیرا راهبی مسیحی است که درباره ظهور آخرین پیامبر به ابوطالب بشارت می‌دهد.


فهرست عوامل فیلم سینمایی محمد(ص) عبارتند از کارگردان: مجید مجیدی، نویسنده فیلمنامه: کامبوزیا پرتوی، مجید مجیدی، با همکاری حمید امجد، مشاور کارگردان: رضا میرکریمی، کارگردانهای یونیت دوم: بیژن میرباقری، سیروس حسنپور، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: لوکا لاچین، دستیاران کارگردان: علی سبزواری، حسن نجفی، بهزاد رفیعی، محسن قرائی، مدیر فیلمبرداری: ویتوریو استورارو، فیلمبردار: حمید خضوعی ابیانه، طراح تولید (مدیر طراحی صحنه، دکور و آکسسوار): میلژن کرکا کلژاکویچ، مدیران و طراحان هنری: محسن شاه ابراهیمی، حمید قدیریان، بابیک برانمیر (بانه)، طراحی هنری: اصغر نژادایمانی، بهزاد آدینه، طراحی آکسسوار: فرانکو فوماگالی، طراحی لباس: مایکل اوکانر، طراحی گریم: جیانتو دروسی، جلوه‌های ویژه کامپیوتری: اسکات اندرسون، هماهنگ کننده: امیررضا معتمدی، جلوه‌های ویژه میدانی: کوریدوری، جواد شریفیراد، مستندسازی پروژه: محمد مقدم، مهتاره علیزاده، امور بین‌الملل: رضا تشکری، امور مالی: مهدی نیرومند، هماهنگی امور مدیریت پروژه: نریمان شاداب، مدیران تولید: مجتبی متولی، محمد رضا منصوری، فرهاد کینژاد، تهیه کننده‌های اجرایی: پروانه پرتو، علیرضا رضاداد، تهیه کننده و سرمایه گذار: شرکت سینمایی نور تابان، مدیر پروژه محمد مهدی حیدریان.علیرضا شجاع نوری برای بازی در نقش عبدالمطلب، پدربزرگ پیامبر اكرم‌(ص)، مهدی پاكدل برای نقش ابوطالب، عموی پیامبر‌(ص)، ساره بیات برای نقش حلیمه، دایه‌ پیامبر(ص)، مینا ساداتی برای نقش آمنه، مادر پیامبر(ص)، محسن تنابنده برای نقش ساموئل، تاجر یهودی، داریوش فرهنگ برای نقش ابوسفیان، رعنا آزادی‌ور برای نقش ام‌جمیل، همسر ابولهب، حمیدرضا تاج‌دولت برای نقش حمزه، عموی پیامبر(ص)، صادق هاتفی برای نقش بحیرا، راهب مسیحی، محمد عسگری برای نقش ابولهب، عموی پیامبر(ص) و حدود ۵۰۰ بازیگر و هنرور در این فیلم ایفای نقش می‌کنند. این فیلم هم‌اکنون در آلمان توسط روبرتو پرپیگنانی تدوین می‌شود و این مرحله از کار همچنان ادامه دارد.همچنین به طور همزمان موسیقی توسط آی. آر. رحمان ساخته می‌شود. این آهنگساز جوایز متعدی تا کنون دریافت کرده است که از میان آنها می‌توان به جایزه اسکار بهترین موسیقی برای فیلم «میلیونر زاغه‌نشین» اشاره کرد.