گوگل از ارتباط با ایرانیان چقدر سود می برد؟

خبرگزاری مهر: فاز آزمایشی نخستین موتور جستجوی بومی با نام تجاری "پارسی جو" با پوشش 120 میلیون سند فارسی، راه اندازی شد و قرار است نسخه نخست این سامانه با پوشش 300 میلیون سند فارسی در اسفند ماه امسال به کاربران عرضه شود.
راه اندازی موتور جستجوی بومی از اواسط سال 89 در دستور کار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت که در آن زمان طرحی مطرح شد که براساس آن موتور حستجوگر ملی بر بستر شبکه ملی اطلاعات یا اینترانت کشوری پیاده سازی قرار گیرد. این موتور جستجوگر ملی که حتی عنوان موتور "یاحق" را نیز در ابتدا به خود گرفته بود اولین اولویت برای ارائه خدمات دستگاههای دولتی و غیردولتی با هدف تسهیل در ارائه اطلاعات سریع به مردم معرفی شد و قرار بود از تجارب کشورهای کره جنوبی و چین نیز در بهره برداری از آن استفاده شود.

نخستین موتور جستجوی ایرانی وارد عرصه شد

یکسال پس از اعلام اولین برنامه های وزارت ارتباطات برای راه اندازی موتور جستجوی ملی، سیاستهای این وزارتخانه برای اجرای این پروژه در کشور به نوعی تغییر کرد و مقرر شد برای ایجاد فضای رقابت فعالان داخلی در این عرصه چندین موتور جستجوی بومی راه اندازی و معرفی شود.

براین اساس سازمان فناوری اطلاعات ایران بحث حمایت از موتورهای جستجوی بومی و رتبه بندی آن ها را در دستور کار قرار داد.

هم اکنون و با گذشت بیش از دو سال از اولین زمزمه ها برای راه اندازی موتور جستجوگری که توانایی رقابت با موتورهای جستجویی همچون یاهو و گوگل را داشته باشد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از آغاز به کار موتور جستجوی بومی "پارسی جو" خبر داد که مورد تایید این وزارتخانه قرار گرفته است.

رضا تقی پور در پاسخ به مهر با بیان اینکه موتور جستجوی (پارسی جو) هم اکنون به صورت آزمایشی راه اندازی شده است، اظهار داشت: این پروژه هر روز رو به تکمیل شدن می رود.

وی با بیان اینکه مراحل تکمیل این موتور جستجو و افزایش تعداد صفحات جستجوی آن نیازمند حافظه های بسیار زیاد و تجهیزاتی است که به مرور در حال آماده سازی است، تصریح کرد: موتورهای جستجوی دیگری نیز در مرحله تولید است و مقدمات آن به زودی آماده می شود که وزارت ارتباطات از این پروژه های بومی و حجیم حمایت لازم را به عمل می آورد.
پوشش 500 میلیون سند فارسی در نخستین موتور جستجوی بومی
موتور جستجوی پارسی جو توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان اولین موتور جستجوی بومی هم اکنون به صورت آزمایشی راه اندازی شده است.

این موتور جستجو با پوشش 120 میلیون صفحه فارسی، در حال سرویس‌دهی به بیش از 20 هزار کاربر فارسی‌زبان در روز است و براساس گزارش پژوهشگاه ICT ، مراحل توسعه و تکمیل و افزایش پوشش تعداد صفحات مورد جستجوی آن، با فراهم سازی سخت افزار و پهنای باند مورد نیاز در مقیاس بالا توسط این پژوهشگاه در دست اقدام است.

براین اساس بهره ‌برداری رسمی موتور جستجوی پارسی جو در دو مرحله صورت خواهد پذیرفت که نسخه اول این سامانه با پوشش 300 میلیون سند فارسی در اسفند ماه امسال به کاربران عرضه خواهد شد و نسخه دوم آن نیز با پوشش 500 میلیون سند فارسی حاوی سرویس‌هایی نظیر ترجمه ماشینی، جستجوی اخبار، جستجوی علمی و جستجوی دو زبانه و برخی از سرویس‌های مربوط به نقشه، خرداد ماه سال 92 در معرض عموم قرار خواهد گرفت.

میزان استفاده کاربران ایرانی از موتور جستجوی گوگل

براساس نتایج تحقیقات به عمل آمده که چندی پیش از سوی مجمع فعالان فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال انقلاب اسلامی منتشر شده کل سود موتور جستجوی گوگل در سال 2011 حدود 36 میلیارد دلار بوده که سود این موتور جستجو از کاربران ایرانی در سال گذشته، 443 میلیارد تومان – البته با قیمت دلار 1600 تومانی - تخمین زده شده است.
 
براین اساس هر ایرانی روزانه به طور میانگین 5 بار در گوگل جستجو می‌کند و میانگین سالیانه تعداد دفعات جستجو در گوگل توسط کاربران ایرانی یکهزار و 825 بار اعلام شده است.
 
در این بررسی ها مشخص شده که 40 درصد کلیک کاربران ایرانی روی لینک های تبلیغاتی ظاهر شده در نتایج جستجو است و 7.3 بار تعداد دفعاتی است که کاربران ایرانی در سال بر روی لینک های تبلیغاتی کلیک می‌کنند. براین اساس میانگین درآمد گوگل به ازای هر کلیک بر لینکهای تبلیغاتی 1.04 دلار و میانگین درآمد سالیانه گوگل از هر کاربر 7.3 دلار است و در مجموع این موتور جستجو از کاربران ایرانی طی یک سال277 میلیون دلار درآمد کسب کرده است.

تماشا: همیشه احساس نیاز به اطلاعات بیشتر، یک گزینه را پیش روی شما قرار می دهد؛ کافی است بلافاصله آدرس «google.com» را تایپ کنید تا بتوانید به اقیانوسی از ناشناخته ها دست پیدا کنید.

تکرار روزانه این عادت توسط ایرانی ها سبب شده است تا معاون وزیر ارتباطات و فناوری آمار جالب توجهی را ارائه کند. بنا بر گفته های علی حکیم جوادی هر کاربر ایرانی به طور متوسط روزانه 5 بار در موتور جستجوگر گوگل، جستجو می کند و با احتساب حدود 5/36 میلیون کاربر اینترنت در ایران، این موتور جستجوگر بالغ بر 443 میلیارد تومان در سال از کاربران ایرانی سود کسب می کند.

حکیم جوادی، ایران را از جمله کشورهایی عنوان می کند که کاربران اینترنت آن بیشترین استفاده را از موتور جستجوی گوگل دارند. البته وی در لابلای سخنان خود به موتورهای متعدد داخلی و خارجی برای جستجو هم اشاره می کند اما عادت ایرانیان را «استفاده روانی از گوگل» اعلام می کند.


وی در عین حال به تحقیقات گسترده ای که در این حوزه انجام شده اشاره کرد و گفت: «بر اساس نتایج تحقیقات به عمل آمده که از سوی مجمع فعالان فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال انقلاب اسلامی منتشر شده است، سود کلی موتور جستجوی گوگل در سال 2011 حدود 36 میلیارد دلار بوده که سود این موتور جستجو از کرابران ایرانی در سال گذشته، 443 میلیارد تومان – البته با قیمت دلار 1600 تومانی – تخمین زده شده است.
در این بررسی ها مشخص شده در مجموع این موتور جستجو از کاربران ایرانی طی یکسال 277 میلیون دلار درآمد کسب کرده است.» همچنین بر اساس این گزارش هر کاربر ایرانی به طور متوسط روزانه 5 بار در موتور جستجوگر گوگل جستجو می کند.

با این حال معاون وزیر ارتباطات و فناوری بر این نظر است که «موتور جستجوی گوگل به آن شکل هم نیست که ما نتوانیم نیازهای روزانه خودمان را با موتورهای دیگر تامین کنیم.»

به هر حال سودآوری گوگل از کاربران ایرانی در حالی مطرح می شود که موضوع راه اندازی یک موتور جستجو بومی و ملی که بتواند با موتورهای جستجوگری چون «یاهو» و «گوگل» رقابت کند در نیمه سال 89 و از سوی رضا تقی پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح شد و وی اعلام کرد که ایران برای جوابگویی به نیازهای داخلی می خواهد موتور جستجو ملی راه اندازی کند.

یکی از مسئولان سازمان فناوری اطلاعات ایران نیز در تشریح آغاز به کار این پروژه تاکید کرده بود که حتی پیشنهاداتی در مورد نام این طرح ارائه شده که وزیر ارتباطات از عنوان «یاحق» برای نام این موتور جستجوگر یاد کرده است.

خارجی یا داخلی؟

بسیاری از مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری در لابلای سخنان خود به ضرورت استفاده از موتور جستجوگر ملی اشاره کرده اند. در این میان حتی برخی پا را فرراتر گذاشته و از گوگل به عنوان ابزار جاسوسی یاد می کنند.

مسئله قابل تامل این است که آیا موتور جستجوگر ملی می تواند جایگزین مناسبی برای گوگل باشد یا اینکه این موتور فقط در حد یک ایده باقی مانده و عملیاتی نمی شود؟