تقویم تاریخ -14 اردیبهشت

1006م:خواجه عبدالله انصاري اديب، عارف و انديشمند ايراني، چهارم مه سال ۱۰۰۶ ميلادي چشم به جهان گشود و 83 سال عمر كرد و در شهر هرات درگذشت. وي معاصر خواجه نظام الملك و ابوسعيد ابي الخير بود. كتاب اسرار و جزوه دل و جان و رساله هاي قلندرنامه، هفت حصار و محبت نامه از جمله تاليفات اوست. مناجاتنامه خواجه عبدالله از لحاظ سادگي گفتار و شيريني بيان، كم نظير توصيف شده است. رباعيات شيخ عبدالله نيز معروفند. نثر خواجه عبدالله شعرگونه (همانند سخن سعدي) است.

1506م:سلطان حسين بايقرا از نوادگان امير تيمور گوركان چهارم ماه مه سال 1506 ميلادي در شهر هرات درگذشت.

وي كه هنگام مرگ 68 ساله بود پس از درگذشت پدرش بر قسمتي از خراسان حكومت مي كرد. هرات قرنها حاكم نشين خراسان بود.

1889م:كارخانه باير آلمان چهارم ماه مه ۱۸۸۹ آسپرين را كه هر چند وقت يك بار برايش يك خاصيت تازه كشف مي كنند به عنوان داروي جديدالاختراع به صورت پودر به بازار فرستاد. به اين ترتيب آسپرين يكي از قديمي ترين داروهاي دوران جديد است كه در هر نقطه از جهان به دست مي آيد و بدون نسخه دكتر به فروش مي رسد.

1902م:در اين روز از سال ۱۹۰۲«پير» و «ماري» كوري ـ زن و شوهر فيزيكدان فرانسوي ـ موفق شدند عنصر راديواكتيو «راديوم» را ايزوله كنند. با اين عمل، راه براي گسترش فيزيك اتمي و دستيابي به انرژي اتمي و نيز بمب باز شد و ....

با اين پيروزي، سال بعد جايزه نوبل فيزيك به پير و ماري کوري تعلق گرفت.

 

2007م:سوم ماه مه 2007 اتحاديه جهاني ناشران مطبوعات به مناسبت «روز آزادي مطبوعات» اشاره كرده است كه جهان دچار كمبود سردبير ماهر و واجد شرايط شده است. اين كمبود تنها در روزنامه ها احساس نمي شود، بلكه در راديو تلويزيونها (كه در آنجا، سردبير مدير تهيه و توليد خبر، عنوان دارد) اين كمبود به چشم مي خورد.

 

305م:ديو كلتيانوس (ديو كلتيان) امپراتور روم که داوطلبانه اعلام بازنشستگي کرده بود، از چهارم ماه مه 305 ميلادي از دست سياست دست کشيد و به زندگاني عادي باز گشت و بقيه عمر را به دور از صحنه سياست و حتي محيطي سياسي مانند پايتخت، در يك نقطه ساحلي دور دست گذرانيد.

 

1493م:چهارم ماه مه 1493 و پس از بازگشت كريستوفر كلمبوس از نخستين سفر خود به قاره غربي (آمريكا) كه جزاير آنتيل، كوبا و دومينيكن امروز را بازديد كرده بود، با توجه به اين كه قبلا هم پرتغالي ها در قسمت شرقي جهان راههاي دريايي را يافته و به سرزمين هايي رسيده بودند، اين سرزمين ها را ميان اين دو كشور كاتوليك مذهب تقسيم كرد و طي فرماني به آنها بخشيد!.

 

1799م:«Tipoo sahebتيپو صاحب» يكي از حاكمان محلي هند كه در برابر استعمار انگلستان ايستادگي جانانه كرد چهارم ماه مه 1799 در چهارمين جنگ با نيروهاي انگليسي كشته شد.

 

1917م:چهارم مه 1917 سربازان انگليسي كه در جريان جنگ جهاني اول (عمدتا به خاطر نفت) وارد بين النهرين شده بودند پس از يك نبرد ۱۴۳ روزه با عساكر عثماني، در منطقه كوت العماره به اسارت عثماني ها در آمدند. در پايان جنگ جهاني اول كه در آن آلمان و متحد آن عثماني شكست خوردند، بالاخره انگلستان به آرزوي خود رسيد و بر بين النهرين و بسياري از متصرفات عربي عثماني از جمله فلسطين مستولي شد، نقشه جغرافيايي منطقه را تغيير داد، اردن را به وجود آورد، عراق را از ايالت هاي سابق وابسته به عثماني و با حذف پاره اي قسمتها به ويژه در جنوب آن (كويت)، به عنوان کشوري مستقل اعلام داشت، دو اميرزاده از حجاز را به پادشاهي اردن و عراق گمارد، قسمتي از فلسطين را اختصاص به يهوديان داد و ... و ريشه مسائل امروز خاور ميانه از همين تقسيمات اصطلاحا من درآوردي (و استخوان لاي زخم گذاردن) است.

 

1970م:چهارم ماه مه ۱۹۷۰، درجريان تظاهرات ضد ادامه جنگ ويتنام در دانشگاه دولتي كنت Kent واقع در ايالت اهايو آمريكا، چهار دانشجو بر اثر تير اندازي گارد ملي كشته و گروهي نيز مجروح شدند.

يکي از مقتولان اين تيراندازي يک دانشجوي 21 ساله دختر به نام «ساندرا شورر» بود. سه مقتول ديگر سه پسر 19 ساله و 20 ساله بودند. تظاهرات دانشجويان اين دانشگاه عمدتا به اين خاطر بود که همان هفته نيروهاي آمريکايي مستقر در ويتنام جنوبي به بهانه تعقيب ويت کنگ وارد کامبوج شده بودند و بيم گسترش جنگ و طولاني شدن آن مي رفت.

 

2006مکدوم مه 2006 ديويد شاستر روزنامه نگار آمريكايي در برنامه «هاردبال» شبكه تلويزيوني ام اس ـ ان بي سي (متعلق به كمپاني هاي مايكرو سافت و نشنال برادكستينگ) گفت كه تا سه سال پيش در سازمان مرکزي اطلاعات آمريكا (سيا)، بانو «والري ويلسون» مامور تحليل گزارش هاي مربوط به فعاليت هاي هسته اي ايران بود. بانو والري كه توسط عواملي در كاخ سفيد لو رفته است، از ادامه كار در سازمان جاسوسي خارجي آمريكا كنار رفته و ديگر در «سيا» كار نمي كند.

 

 

1493: كلمبوس در شسفر دوم خود به قاره آمريكا گام بر جامائيكا گذارد.

1626: پيتر مينيت Peter Minuit هلندي وارد جزيره مانهاتان (قسمتي از شهر نيويورك امروز) گذارد و آن را «نيوندرلند» ناميد كه بعدا همه نيويورك هلندي ها را «نيوآمستردام» خطاب مي كردند كه انگليسي ها پس از خارج ساختنش از دست هلندي ها، اين نام را به افتخار دوك آو يورك به «نيويورك» تبديل كردند كه باقي مانده است.

1904: عمليات ساختن آبراه پاناما ميان دو اقيانوس اطلس و آرام آغاز شد.

1919: چيني ها در پكن دست به يك تظاهرات ميليوني زدند و برضد تصميم كنفرانس ورساي (پايان جنگ جهاني اول) كه قسمتي از چين را به ژاپن واگذار كرده بود تظاهرات كردند.

1953: ارنست همينگوي به خاطر داستان «پير مرد و دريا» جايزه پوليتزر به دست آورد.

1979: مارگارت تاچر از حزب محافظه كار انگلستان نخست وزير اين كشور شد. وي نخستين زني است كه در انگلستان به اين مقام رسيده است. بانو تاچر نزديك به سه ماه پس از پيروزي انقلاب ايران، نخست وزير انگلستان شده بود.

 

 

1980:جوزيپ بروز تيتو» رئيس جمهور كنفدراسيون يوگوسلاوي در 87 سالگي درگذشت. وي 35 سال رهبري اين كنفدراسيون را برعهده داشت و درآنجا يك نظام سوسياليستي برقرار كرده بود. تيتو به سبك شوروي، به مناطق اتحاديه استقلال داخلي داده بود كه در دومين دهه پس از درگذشت او، ضمن يك جنگ داخلي از هم جدا شدند. خود او در آخرين سال عمر اين را پيش بيني و ابراز نگراني كرده و گفته بود: مردم درصدد جدايي برنخواهند آمد، اين مقامات مناطق هستند كه به خاطر ارتقاء مقام و اين كه آنان را رئيس كشور بخوانند و تشريفات برقرار كنند به فكر استقلال خواهند افتاد و از خونريزي هراس نخواهند داشت.

1984: «ديانا دورس» بازيگر انگليسي فيلم هاي سينمايي در 71 سالگي درگذشت. وي در دهها فيلم، ايفاي نقش اول را عهد داشت. ديانا در عين حال از زيبايي كامل برخوردار بود.

 

 

1994: ميان ياسر عرفات رهبر وقت فلسطيني ها و اسحق رابين نخست وزير اسرائيل يك قرارداد صلح امضاء شد و قرار شد كه فلسطيني ها تا ترتيبات بعدي، دولت خودگردان داشته باشند.

ویدیو مرتبط :
رضا عطاران و تقویم تاریخ :))

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ 1 اردیبهشت

 

 

1332ش:يكم ارديبشهت 1332 در تهران رسما اعلام شد؛ سرتيپ افشارتوس رئيس شهرباني ايران (پليس) ربوده شده و ناپديد است. دكتر مصدق افشارتوس را سي ام بهمن 1331 به رياست شهرباني منصوب كرده بود. در آستانه ناپديد شدن افشارتوس، هندرسون سفير آمريكا در تهران به طور غير منتظره به واشنگتن رفته بود و ابوالقاسم بختيار دست به ياغيگري زده بود. مقامات دولت وقت، ربودن افشارتوس را كار ژنرالهايي كه به تصميم دكتر مصدق بازنشسته شده بودند ازجمله مزيني و زاهدي و نيز چند سياستمدار مخالف از جمله دكتر مظفر بقايي نماينده مجلس اعلام كرده بودند و مدعي شده بودند كه هدف از اين كار، تضعيف دولت و گسترش نگراني مردم بوده است. ا

 

 

1946م:جان ام. كينز John Maynard Keynes اقتصاد دان بزرگ و پدر مكرواكونوميكسMacroeconomics (ماكرو) 21 آوريل 1946 پس از 63 سال زندگي كردن درگذشت. طراح «كنزيان اكونوميكس» پنجم ژوئن 1883 در انگلستان به دنيا آمده بود.

دكتر کينز در سال 1936 فرضيه عمومي اشتغال، بهره و پول را نوشت و آن را در كتابي تحت همين عنوان منتشر ساخت و اصل «بيزنس سايكل» را به دست داد. وي بود كه مداخله دولت براي رساندن كشور به مرحله اشتغال كامل (به هر بها) و جلوگيري از ركود را امري لازم و ضروري اعلام كرد. دكتر كينز قواعد متعدد براي اصلاح ساختار اقتصاد به دست داده است. اين فرضيه پرداز اقتصادي ايجاد نظام بين المللي پول را مورد تاكيد قرارداد و به همين دليل، بسياري از اصحاب نظر، او را پدر صندوق بين المللي پول مي خوانند. كينز علاوه بر تدريس اقتصاد، سردبيري يك نشريه تخصصي را هم برعهده داشت.

 

 

1938م:امروز سالروز درگذشت محمد اقبال (علامه اقبال) فيلسوف، انديشمند و شاعر فارسي سراي شبه قاره هندوستان است كه21 آوريل سال 1938 (پيش از استقلال هند و ايجاد كشور پاكستان) وفات يافت. علامه اقبال كه نهم نوامبر سال 1877 در سيالكوت (كشمير پاكستان) به دنيا آمده بود در كشورهاي پارسي زبان (ايران، افغانستان و تاجيكستان) به اقبال لاهوري معروف است.

 

 

1910م:ساميوئل لانگهورن کلمنسSamuel Longhorn Clemens (مارک توين) داستان نگار و طناز معروف آمريکايي 21 آوريل 1910 (روزي چون امروز در 97 سال پيش) در 75 سالگي از اين جهان ديده بربست. مارك توين سي ام نوامبر 1835 در شهر فلوريداي ايالت ميسوري به دنيا آمده بود.

 

2008م:بيستم آوريل 2008 دولت آمريكا تمبر پستي با تصوير «ديويد مك كوله David G. McCullough» تاريخنگار 75 ساله اين كشور را كه چاپ كرده است طي مراسمي و با حضور خود او در پستخانه «كامدن Camden»، به جريان گذارد

 

 

2008م:«رابرت (باب) دبليو گرين Robert W.Greene» سردبير «نيوزدي» و از معروفترين روزنامه نگاران اينوستيگيتيو جهان 18 آوريل 2008 در هفتاد و هشت سالگي درگذشت. 37 سال از كار روزنامه نگاري او در «نيوزدي Newsday» گذشت.

 

 

2007م:در اژريل 2007، كمپاني ناشر «نيويوركر»، «ونيتي فر» و ... اعلام كرده بود كه يك مجله اقتصادي به نام «پورتفوليو» منتشر خواهد كرد، زيرا مخاطبان خواهان چنين نشريه اي هستند. اين مجله، بمانند ساير نشريات اقتصادي، وارد مسائل سنگين و پيچيده اقتصاد نخواهد شد و توجه خود را معطوف به آنچه را خواهد كرد كه مردم معمولي دهه اول قرن 21 خواهانش هستند.

 

 

753پیش ازمیلاد: آوريل زادروز شهر رم پايتخت ايتالياست. «پلوتارك» و «ليوي» داستان ايجاد شهر رم را در تاليفات خود، برپايه «شنيده ها» تاييد كرده اند. طبق افسانه ها، شهر رم توسط دو برادر دوقلو به نام هاي رموسRemus و رمولوسRomulus ساخته شده و بناي آن 21 آوريل سال 753 پيش از ميلاد به اتمام رسيده بود.

 

1792م:«21 اوريل» سالروز اعدام تيرادنتسTiradetes (خوزه دا سيلوا خاويرJoaquim Jose da Silva Xavier) قهرمان ملي برزيل و روز ملي اين كشور است. وي كه برضد سلطه پرتغال بر برزيل قيام مسلحانه كرده بود پس از دستگير شدن، 21 آوريل 1792 اعدام شد. به دستور حكمران پرتغالي برزيل، تيرادنتس را قطعه قطعه كردند و هر قطعه اش را به يك شهر فرستادند تا مردم ببينند و انديشه انقلاب و استقلال را از سر بيرون كنند.

 

 

1918م:«مانفرد فن ريكتوفنManfred Von Richthofen» معروفترين خلبان جنگنده در جنگ جهاني اول 21 آوريل سال 1918 در جبهه سم (به ضم س) در فرانسه جان خود را از دست داد. هواپيماي سه باله اين خلبان آلماني هدف گلوله قرار گرفته بود. وي كه 26 ساله و فرمانده اسكادران بود قبلا در 80 ماموريت جنگي پيروز شده بود. نيروهاي متخاصم آلمان، او را «رد بارون (امير زاده سرخ)» لقب داده بودند زيرا كه هواپيمايش را رنگ سرخ مي زد.

 

1945م:بيست و يكم آوريل 1945 واحدهاي ارتش شوروي شهر برلين را از فاصله چهار كيلومتري محاصره و زير آتش توپ قرار دادند و عناصر دو لشكر پياده مامور رخنه به شهر شدند كه 9 روز بعد به دست آنان افتاد و هيتلر خودكشي كرد.

 

2005م:21 آوريل 2005 سران و نمايندگان بيش از 80 كشور در جاكارتا اجتماع كرده بودند تا ياد كنفرانس 29 كشور آسيايي ـ آفريقايي را كه در آوريل 1955 در در شهر باندونگ (اندونزي) برگزار شده بود گرامي دارند و با توجه به اوضاع فعلي جهان، خود را متعهد به همكاري هاي تازه كنند. كنفرانس باندونگ سال 1955 با هدف ريشه كن ساختن آثار هرگونه استعمار از شرق و آفريقا تشكيل شده بود، و اينک در دهه نخست قرن 21 اعتقاد عمومي بر اين است كه تفكر استعمار هنوز از ميان نرفته و سلطه گران تنها تغيير لباس داده اند.

در آن سال در جهان، دو بلوك آمريكا (ناتو) و شوروي (ورشو) باهم در رقابت و معارضه بودند و از اين رهگذر، كشورهاي ديگر آسوده تر مي زيستند و اتحاديه هاي منطقه اي آنها فعاليت چشمگير داشتند از جمله اتحاديه عرب كه امروزه تنها نامي از آن بر روي كاغذ باقي مانده است.

با توجه به وجود دو بلوك در جهان آن روز يا به تعبيري بلوكهاي كاپيتاليسم و سوسياليسم، در سال 1955جنبش تازه كه خارج از دو بلوك تشكيل شده بود به جهان سوم (جامعه کشورهاي غير متعهد) شهرت يافت كه پس از فروپاشي اسرارآميز بلوك سوسياليست و قدرت يافتن بلوك ديگر (آمريکاي شمالي و اروپاي بدون روسيه)، نه تنها جنبش غير متعهدها بلكه اتحاديه هاي منطقه اي هم كمرنگ شدند و فعاليت آنها به صفر نزديك شده است. «جنبش عدم تعهد» در زمان تاسيس، ژاپن را به خود راه نداد زيرا كه با آمريكا پيمان امنيت و دفاع مشترك داشت ولي نخست وزير ژاپن در كنفرانس 2005 حضور يافته بود.

فكر ايجاد جنبش عدم تعهد از چوئن لاي، تيتو، عبدالناصر و نهرو بود كه پس از فوت آنان رنگ و جلاي خود را از دست داد.

در اين ميان ايران از بنياد شانگهاي درخواست عضويت رسمي کرده است که اگر عملي شود قدرت شرق منسجم و گسترش خواهد يافت.

 

 

2005م:يك دادگاه جنايي اسپانيا20 آوريل 2005 «آدولفو سيلينگو» افسر نيروي دريايي سابق آرژانتين را به جرم ارعاب، شكنجه و قتل مخالفان دولت وقت (آرژانتين) با فرو انداختن آنان از هواپيما به داخل دريا و رودخانه به تحمل 640 سال زندان محكوم كرد. در اسپانيا مجازات اعدام لغو شده و رعايت تخفيف براي او به اين جهت بوده است كه خود را به آن دولت معرفي و اعتراف به اعمال شكنجه و قتل كرده بود.

 

 

1946: در شرق آلمان نظام سوسياليستي برقرار شد که 43 سال دوام داشت.

1954: گرگوري مالنكوف نخست وزير شوروي شد.

1961: نظاميان فرانسوي در الجزاير بر ضد سياست پاريس سر به شورش برداشتند.

1967: يك كودتاي نظامي در يونان دولت منتخب را بركنار كرد.