5 دشمن اصلی زن‌‌ ها

مجله سیب سبز: از آنجا که هیچ تضمینی برای افزایش طول عمر وجود ندارد، تحقیقات زیادی در پی آن هستند که بتوانند داشتن عمر طولانی و توام با سلامت را امکان‌پذیر کنند. برای کمک به افزایش سلامت خانم‌ها، در این مطلب به پنج نوع بیماری پرداخته‌ایم که جزء نگرانی‌های بزرگ خانم‌ها محسوب می‌شوند؛ بیماری قلبی، سرطان سینه، پوکی استخوان، افسردگی و بیماری خودایمنی. 

دکتر سارالین مارک معتقد است که زنان باید در فواصل زمانی مشخص  با پزشک‌شان ملاقات کنند تا بتوانند سابقه خانوادگی بیماری خود را شناسایی کنند، درباره این بیماری‌ها اطلاعات کافی داشته و به بدن خود توجه داشته باشند. دکتر مارک، مشاور ارشد پزشکی سازمان سلامت زنان در وزارت بهداشت و خدمات انسانی در این رابطه می‌گوید: «شما باید بدانید چه چیزی حال‌تان را خوب می‌کند و چه وقت خوب نیستید. فهمیدن حالت‌های بدن کلید سلامت شماست.» اگر خانم هستید و می‌خواهید بیشتر عمر کنید، این مطلب مخصوص شماست. 


بیماری قلبی

بیماری قلبی، یکی از عوامل کشنده مردان و زنان است. در زنان، حدود ۲۹‌درصد از مرگ‌ها به‌خاطر بیماری قلبی رخ می‌دهد. اما هنوز مرگ و میر به خاطر بیماری قلبی برای زنان به بزرگ‌ترین مشکل در این زمینه تبدیل نشده است. دردسر حقیقی مربوط به مرگ زودهنگام و از کار افتادگی آنهاست. تحقیقات نشان می‌دهد زنان زیادی هستند که به‌خاطر بیماری قلبی در سنین ۶۰ تا ۷۰‌سالگی می‌میرند، در‌حالی که هیچ کدام‌شان انتظار آن را ندارند. 

از طرفی زنانی هم هستند که سال‌های متمادی با بیماری قلبی زندگی کرده و دچار مشکلات تنفسی شده‌اند، زیرا  بیماری قلبی می‌تواند بر توانایی آنها دربرابر مشکلات تنفسی تاثیر منفی داشته باشد. اگرچه مردان بیشتر از زنان به‌خاطر بیماری قلبی جان خود را از‌دست می‌دهند، اما اکثر زنان تمایلی برای تشخیص این بیماری در خود نشان نمی‌دهند، به‌همین دلیل درمان یا پیشگیری از این بیماری زمانی انجام می‌شود که دیگر خیلی دیر است.

علائم بیماری قلبی را بشناسید

ما برای در‌نظر گرفتن مشکلات قلبی اغلب فقط به علائمی مانند درد سینه توجه می‌کنیم. برخی افراد ممکن است این درد را داشته باشند، اما برخی دیگر ممکن است درد فک، درد شانه، حالت تهوع، استفراغ داشته یا دچار نفس‌نفس زدن شوند، بنابراین برای در‌نظر گرفتن مشکلات قلبی فقط درد قفسه سینه را در‌نظر نگیرید و به علائم دیگر هم توجه کنید.

عوامل خطرزا برای بیماری قلبی

 برخی عوامل خطرزای مربوط به بیماری قلبی عبارتند از: وراثت (تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند بیشتر در‌معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند)، نژاد (آفریقایی-آمریکایی، مکزیکی، افراد بومی هاوایی و برخی افراد آسیایی به احتمال بیشتری در‌معرض خطر بیماری قلبی قرار دارند)، سیگار کشیدن، کلسترول بالای خون، فشار‌خون بالا، عدم تحرک فیزیکی، چاقی و داشتن اضافه‌وزن و دیابت. تمام این موارد می‌تواند بر ابتلای افراد به بیماری قلبی موثر باشد.

چطور می‌توان از بیماری قلبی پیشگیری کرد؟


وقتی استخوان‌ها تو خالی باشند

خمیدگی پشت، کمردرد و سستی، مشکلاتی هستند که زنان مسن‌تر پیش از رفتن به دکتر تشخیص می‌دهند، بی‌آنکه بدانند پزشک اطلاعات بیشتری درباره پوکی استخوان‌شان دارد.

در حال حاضر ۴۴‌میلیون آمریکایی دچار پوکی استخوان هستند که ۶۸‌درصد این تعداد را زنان تشکیل می‌دهند.  البته این بیماری به‌طور گسترده‌ای قابل پیشگیری است و رفتارهایی که زنان در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی خود انجام می‌دهند نقش بسیار مهمی در پیشرفت این بیماری ایفا می‌کند.

هیچ‌وقت دیر نیست

همان‌طور که می‌دانید بدن انسان تا ۳۰‌سالگی، حجم زیادی از ساختار استخوان‌های خود را شکل می‌دهد. در این مرحله، شکل‌گیری استخوان جدید متوقف شده و بدن روی حفظ استخوان‌های قدیمی تمرکز می‌کند، بنابراین هرگز برای قوی نگه داشتن استخوان و پیشگیری از ترک خوردگی آنها دیر نیست.


چرا استخوان ها پوک می‌شوند؟

بالا رفتن سن، داشتن استخوان‌های کوچک و لاغر، قومیت (خطر این بیماری بین زنان سفیدپوست و آسیایی بیشتر است)، پیشینه خانوادگی، هورمون‌های جنسی (چرخه قاعدگی نادر و کمبود استروژن با‌توجه به یائسگی می‌تواند خطر این بیماری را افزایش دهد)، بی‌اشتهایی عصبی، کمبود کلسیم و ویتامین‌D در رژیم غذایی، مصرف دارو (خصوصا گلوکوکورتیکوئید یا برخی داروهای ضدتشنج)، شیوه زندگی توام با تحرک کم، سیگار کشیدن و مصرف الکل از‌جمله عوامل خطرزا برای پوکی استخوان هستند.


 سرطان سینه

سرطان سینه یکی از شایع‌تــــرین سرطان‌ها بین زنان است که بعد از سرطان ریه، به‌ عنوان دومین عامل مرگ و میر در زنان محسوب می‌شود. متخصصان می‌گویند ترس از سرطان سینه در برخی موارد می‌تواند اغراق‌آمیز بوده و مانع مراجعه زنان به پزشک و انجام اسکن‌های مختلف شود. به‌علاوه ترس از سرطان سینه ممکن است زنان را وادار به اجرای تصمیمات عجولانه کند در شرایطی که شاید نیازی به این کار نباشد.

عوامل خطرزای ابتلا به سرطان سینه

انجمن سرطان آمریکا، عوامل خطرزای زیر را برای سرطان سینه به این شرح ارائه کرده است: بالا رفتن سن، ژن‌ها (تقریبا ۵ تا ۱۰‌درصد سرطان‌های سینه به تغییرات در ژن‌های خاص مربوط می‌شود)، سابقه خانوادگی این بیماری، پیشینه شخصی این بیماری، نژاد، بافت‌برداری غیرعادی و زودهنگام سینه، آزمایش زودهنگام سینه با استفاده از اشعه ایکس، آغاز زودهنگام قاعدگی (پیش از ۱۲سالگی) یا یائسگی بعد از ۵۵‌سالگی، عدم بچه‌دار شدن، استفاده از داروهایی مانند دی-اتیل-استیل بسترول (DES)، مصرف الکل، چاقی و... همگی از‌جمله عواملی هستند که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.

 چطور می‌توان سرطان سینه را در نطفه خفه کرد؟

دکتر استفان سِنِر از اعضای انجمن سرطان آمریکا توصیه می‌کند که وزن خود را کنترل کرده، ورزش کنید، سیگارتان را کنار گذاشته و درباره خطرات بیماری و انجام آزمایش‌های دقیق اسکن برای شناسایی سرطان سینه با پزشک‌تان مشورت کنید.

تنها اینکه مادرتان مبتلا به سرطان سینه نبوده، دلیل نمی‌شود که فکر کنید شما هم از این بیماری مصون هستید. در شرایطی مشابه، باید به‌خاطر داشته باشید که برخی زنان هم ممکن است یک یا چند عامل خطرزای مربوط به این بیماری را داشته باشند اما هیچ‌گاه به سرطان سینه مبتلا نشوند، بنابراین همه افراد باید نسبت به این بیماری هوشیار باشند.

وقتی بدن با خود می‌جنگد

بیماری خودایمنی در‌واقع دسته‌ای از اختلالات است که در آن سیستم ایمنی به بدن فرد حمله کرده و بافت‌ها را تغییر می‌دهد یا آنها را از‌بین می‌برد. بیش از ۸۰‌بیماری مزمن حاد در این دسته‌بندی وجود دارد که بیماری‌های سل پوستی، ام‌اس و دیابت نوع یک در همین دسته قرار می‌گیرند. تحقیقات نشان می‌دهد حدود ۷۵درصد از بیماری‌های خودایمنی در زنان رخ می‌دهد. به‌نظر می‌رسد این بیماری‌ها به خودی خود، غیرعادی هستند (به استثنای دیابت، بیماری تیروئید و سل پوستی) اما اگر در قالب یک گروه در‌نظر بگیریم، این اختلالات چهارمین علت شایع از کار افتادگی بین زنان آمریکایی محسوب می‌شود.

سرطان سینه

سرطان سینه یکی از شایع‌تــــرین سرطان‌ها بین زنان است که بعد از سرطان ریه، به‌ عنوان دومین عامل مرگ و میر در زنان محسوب می‌شود.  ترس از سرطان سینه ممکن است زنان را وادار به اجرای تصمیمات عجولانه کند در شرایطی که شاید نیازی به این کار نباشد.

 خودایمنی؛ بیماری ناشناخته و مرموز

هنوز چندان مشخص نیست که چه چیزی باعث می‌شود بدن به این وضعیت دربیاید و محققان نسبت به عوامل هورمونی، ژنتیکی و عوامل زیست‌محیطی مظنون هستند. از آنجایی که بیماری خودایمنی هنوز به‌خوبی شناخته نشده است، تعیین عوامل خطرزای مشخص آن بسیار دشوار است. علائم آن ممکن است اصلا علائم خاصی نباشد و در عین حال مانع از تشخیص درست شود. با این حال، اگر فکر می‌کنید خود یا همسرتان دچار مشکلی هستید، بهتر است حتما در این زمینه با پزشک مشورت کنید. بین زنان رفتن نزد پزشکان مختلف برای رسیدن به نتیجه نهایی، امری عادی است و این موضوع نشان می‌دهد که علائم بیماری خود را بیشتر از مردان جدی می‌گیرند.


افسردگی

سابقه داشتن دوره‌های توام با افسردگی، سابقه خانوادگی افسردگی، سابقه مشکلات قلبی، بیماری مزمن حاد، مشکلات زناشویی، سوءمصرف مواد‌مخدر، استفاده از داروهایی که مسبب افسردگی هستند مانند داروهایی برای فشار‌خون بالا یا تشنج، رویدادهای استرس‌زای زندگی مانند از‌دست دادن شغل یا مرگ اطرافیان، بیماری‌هایی که می‌تواند منجر به افسردگی شود مانند کمبود ویتامین و بیماری تیروئید، سابقه بیماری‌های حاد و جراحی،   غمخواری زیاد یا تشویش بیش از حد برای یک مسئله، اختلالات غذایی یا اختلال تشویش، تغییرات هورمونی و... همگی از‌جمله عواملی هستند که افراد خصوصا زنان را دچار افسردگی می‌کنند.

 چگونه به جنگ افسردگی برویم؟

پروفسور دوری لین که روانشناس است در این زمینه می‌گوید زنان باید در طول زندگی خود با دیگران ارتباط داشته باشند. آنها به داشتن ارتباطات اجتماعی و شادی نیاز دارند؛ چون اگر شادی در زندگی‌شان وجود نداشته باشد، احتمال افسردگی‌شان بیشتر می‌شود. برای آنکه بتوانید عوامل خطرزا را کاهش دهید، متخصصان توصیه می‌کنند دلایلی پیدا کنید که صبح زود از خواب بیدار شوید. عشق، خانواده، فرزندان، کار، جامعه، داشتن گل و گیاه یا حیوانات خانگی و انجام کارهای داوطلبانه می‌توانند دلایل خوبی برای شادی و زندگی بهتر باشند.