کرم های لاغری باعث چربی‌سوزی می‌شوند؟

مجله سیب سبز: حوزه لاغری و زیبایی هر روز شاهد تبلیغات و ادعاهای متفاوتی است که گاه مخاطب را به اشتباه می‌اندازد. یکی از این چالش‌های جدید این است؛ با یک کرم لاغری می‌توانید در ماه 8کیلوگرم وزن کم کنید.حتی با هر بار استفاده بین 150 تا 300گرم از چربی‌های‌تان ازبین می‌رود و مثل آب از روی پوست‌تان بیرون می‌زند و می‌توانید چربی‌ها را جمع کنید. اما این ادعا چقدر صحیح است؟

اصلا کرم‌های لاغری که در ماهواره تبلیغ می شود  چقدر می‌توانند باعث چربی‌سوزی و کاهش وزن شوند؟ آیا با مالیدن کرم روی پوست می‌توان از شر چربی‌های اضافه چند لایه و ذخیره شده بدن خلاص شد یا همه این ها یک کلاهبرداری تبلیغاتی است؟ با دکتر رضا تیرنگ نیستانی متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دکتر داریوش دائر، متخصص پوست و مو صحبت کرده‌ایم تا برای این سوال‌ها، جواب‌های علمی پیدا کنیم؟


این کرم‌ها چربی می‌سوزانند؟

انرژی‌های مازاد بر نیاز بدن که معروف به کالری‌های اضافه هستند از طریق مواد غذایی و حتی نوشیدن وارد بدن می‌شوند. دکتر تیرنگ نیستانی معتقد است که این کالری‌ها به شکل بافت چربی در بدن ذخیره می‌شوند. او در این باره می‌گوید: خیلی از مردم به اشتباه فکر می‌کنند مصرف برخی مواد غذایی مثل برنج، نان، شیرینی و... ممکن است باعث چاقی‌شان شود.

در صورتی که هر منبعی اگر به‌درستی مورد استفاده قرار نگیرد، ممکن است باعث به‌وجود آمدن کالری اضافه شود؛ حتی میوه و سبزیجات هم ممکن است باعث به‌وجود آمدن این مشکل شوند. دومین نکته‌ای که حائزاهمیت است این است که وقتی گفته می‌شود این مواد به شکل چربی ذخیره می‌شوند، یعنی تنها یک راه برای برداشتن چربی وجود دارد. در صورتی این چربی برداشته می‌شود که بدن در وضعیت نیاز به انرژی قرار بگیرد.

در این مواقع این نیاز دیگر از طریق منابع غذایی دریافت نمی‌شود بلکه ناگزیر از منابع ذخیره چربی برداشته می‌شود. برای همین چربی ذخیره قابلیت این را ندارد که از طریق مدفوع یا ادرار دفع شود.  با شرح کامل این قضیه مشخص می‌شود وقتی چربی از این طرق دفع نمی‌شود، پس چگونه قادر است از روی پوست ازبین برود؟! برای همین  با صراحت اعلام می‌کنم کرم‌های لاغری هیچ تاثیری در دفع چربی‌ها و کاهش وزن ندارند.
 
گول کرم‌های لاغری را نخورید؟

چاقی بر اثر تجمع، افزایش اندازه و تعداد سلول‌های چربی در منطقه‌ای از بدن ایجاد می‌شود، دکتر داریوش دائر با بیان این مطلب می‌گوید: می‌توان به صراحت گفت کم‌کردن واقعی وزن فقط از طریق تغذیه‌ای متعادل و فعالیت جسمی مستمر و منظم به‌دست می‌آید. سوالی که مدت‌هاست افراد چاق از خود یا متخصصان می‌پرسند این است که آیا داروهای کمک لاغری، به‌خصوص کرم‌های لاغری بی نام و نشان و ماهواره ای تاثیری در کاهش وزن دارند؟

اکثر افراد به جواب این سوال آگاه هستند، اما گاهی اوقات تبلیغات به‌صورتی انجام می‌شود که ناخودآگاه در ذهن افراد، به‌خصوص کسانی که به‌دنبال کاهش وزن سریع هستند باعث می‌شود این شایعات را باور کنند، اما از نظر پزشکی و علمی هیچ دارو و فرمول استاندارد و ثبت شده‌ای وجود ندارد که با مصرف موضعی باعث تخریب و از بین بردن دائم سلول‌های چربی موجود زیر پوست شود. درواقع باید گفت سلول‌های چربی در عمیق‌ترین لایه‌های زیر پوست قرار دارند و احتمال جذب و رسیدن داروهای موضعی از این سد چند لایه و اثربخشی مستقیم بر سلول‌های چربی، چیزی در حد محال است.

تاثیری دارد؟

 دکتر دائر درباره کرم‌های لاغری از دیدگاه یک متخصص پوست می‌گوید: کرم‌ها و ژل‌های لاغری موضعی فقط در موارد بسیار محدودی می‌توانند موثر باشند که پوست حالت سلولیت یا پرتقالی پیدا کرده یا اندکی چربی متراکم در ناحیه وجود داشته باشد. البته این اثربخشی وقتی قابل‌ملاحظه خواهد بود که در کنار انجام روش‌های دیگر ذوب کردن چربی‌های اضافه همچون لیزر لیپولیز یا دستگاه لیپوماتیک یا روش مزوتراپی (ذوب کردن چربی با تزریق داروهای به‌خصوص در بافت چربی) و به‌همراه ورزش مستمر و منظم انجام شود.

کسانی که به‌منظور درمان یا بهبود ظاهر شل و آویزان پوست (اصطلاحا نمای پوست پرتقالی یا سلولیتی) شکم، ران‌ها، باسن یا بازوها از این فرآورده‌ها استفاده می‌کنند باید مطلع باشند که ماساژ محکم، دورانی و با فشار دست یا دستگاه‌های ماساژور نکته طلایی نتیجه‌بخش بودن این درمان است. رعایت تغذیه متعادل و ورزش متناسب با شرایط بدنی نیز دو رکن اصلی دیگر نتیجه‌بخش بودن این درمان هستند و نمی‌توان به صرف استفاده از فرآورده‌های لاغری موضعی توقع تغییر سایز و شکل ظاهری بدن را داشت. بهترین موقع استفاده از این روش‌ها پس از استحمام و با پوست خشک و تمیز و حین فعالیت ورزشی یا پیاده‌روی است.

با عرق کردن لاغر می‌شویم؟

مکانیسم اصلی کارکرد کرم‌های موضعی لاغری ایجاد حرارت موضعی و تعریق بیش از حد در ناحیه مورد استفاده است. دکتر داریوش دائر اضافه می‌کند: این کار باعث بیرون کشیدن آب بین‌سلولی موجود در سلول‌های چربی و باعث چروکیده شدن موقت این سلول‌ها می‌شود، ولی قادر به تخریب دیواره این سلول‌ها و ازبین بردن آنها نیستند.

بنابراین فرد با استفاده از این فرآورده‌ها حس گرما و تعریق را تجربه می‌کند و حتی شاهد چند سانت کاهش سایز نیز در آن قسمت خواهد بود، اما این موضوع گذرا و موقتی است و با گذشت چند روز مجددا آب بین‌بافتی در سلول‌های چربی تجمع یافته و سایز و شکل آنها به حالت قبل بر می‌گردد. دکتر تیرنگ نیستانی  درباره استفاده این کرم‌ها روی پوست می‌گوید: وقتی افراد این کرم‌ها را روی پوست می‌زنند، بعد از مدتی احساس داغی می‌کنند و بعد این حس به خنکی و سردی تبدیل می‌شود. برای همین روی پوست عرق می‌کند.

با این عملکرد افراد ممکن است به‌صورت کاذب کمی سایزشان کاهش پیدا کند. چراکه فکر می‌کنند تعریق مترادف دفع چربی است. در صورتی که تعریق به معنای دفع آب است. همچنین تنها موادی که از طریق عرق دفع می‌شوند عمدتا املاح و مختصری اوره است، بنابراین از طریق عرق چربی دفع نمی‌شود؛ البته باید به این نکته هم اشاره کنم، فردی که هنگام فعالیت عرق می‌کند، غدد عرق برای اینکه ترشح داشته باشند به انرژی نیاز دارند.

برای همین می‌توان گفت به‌نوعی درصد سوخت‌وساز بدن بالا می‌رود. البته اگر این سوخت‌وساز بخواهد روی کاهش وزن افراد اثرگذار باشد، مستلزم این است که با دریافت کالری  اضافه‌ای جبران نشود. به عبارت ساده‌تر هرقدر عرق کنید و در مقابل پرخوری کنید، هیچ تاثیری در کاهش وزن نخواهد داشت. اما بازهم تاکید می‌کنم چربی از این طریق دفع نمی‌شود.

چه عوارضی دارند؟

دکتر داریوش دائر درباره عوارض این کرم‌ها می‌گوید: یکی از عوارض شایع مصرف فرآورده‌های لاغری موضعی به‌وجود آمدن واکنش‌های اگزمایی در افراد با پوست خشک و مستعد اگزماست که به شکل سرخی، خارش و پوسته‌ریزی ناحیه مورد استفاده ظاهر می‌شود. در موارد اندکی نیز واکنش‌های ازدیاد حساسیتی شدید ازقبیل کهیر، سوختگی، تاول زدن و کنده شدن ورقه‌ای پوست بر اثر مصرف این مواد گزارش و مشاهده شده است.

این عوارض در مواردی که روی ژل یا کرم لاغری با سطحی از پلاستیک پوشانده شده، بیشتر دیده می‌شود. همچنین در صورتی که این داروها بر سطح گسترده و وسیعی از پوست به‌کار روند، به‌علت تعریق زیاد احتمال از‌دست دادن مقادیر زیادی از آب بدن نیز وجود دارد که باعث شوک و اختلال در جریان خون مورد‌نیاز بدن می‌شود.

فقط تغذیه مناسب لاغرتان می‌کند

دکتر تیرنگ نیستانی معتقد است با کمک رژیم غذایی یک محدودیت دریافت کالری انجام می‌شود که در این شرایط بدن ناگزیر است از ذخیره چربی استفاده کند؛ «برای کاهش وزن یک موازنه دخل و خرج انرژی است که تعیین می‌کند فرد وزنش کاهش پیدا کند یا نه. پس نتیجه می‌گیریم هیچ مکانیسمی برای دفع چربی از سطح پوست وجود ندارد. هر ماده شیمیایی که با پوست بدن تماس داشته باشد یا با ترکیبات درون بدن ارتباط داشته باشد، خالی از عوارض نیست.


هر دارویی برای شما مجاز نیست

برخی داروها هستند که برای کنترل وزن مجاز هستند، اما متاسفانه خیلی از افراد فکر می‌کنند مجاز بودن به این معناست که بقیه افراد بدون تجویز پزشک قادر به استفاده از این داروها هستند. در صورتی که پزشک متخصص بنا به شرایط بیمار و طبق آزمایشات انجام شده تشخیص می‌دهد که این داروها مورد استفاده قرار بگیرند یا نه.