چه وقت لبنیات و شكلات در زنان ایجاد درد می‌كنند؟

 این یكی از داستان‌های آشنای تبلیغات در غرب است؛ یك تبلیغ چند میلیون‌دلاری كه در آن یك ستاره مشهور و محبوب خانم رو به دوربین، ماست می‌خورد و بعد با لبخندی می‌گوید: «راز سلامت دستگاه گوارش من این ماست است.» در واقع در این تبلیغ شركت تولید ماست، مدعی شده ماست می‌تواند باعث سلامت دستگاه گوارش و تنظیم عملكرد دفعی بدن به‌خصوص در خانم‌ها شود، اما تحقیقات هیچ‌گاه این ادعا را ثابت نكرده است. حتی در جریان بررسی دادگاهی كه به اتهام تبلیغ غیرعلمی از این شركت رسیدگی می‌كرد، مشخص شد تحقیقات انجام گرفته توسط خود شركت هم این ادعا را ثابت نكرده است.اما اگر شما به‌طور منظم ماست می‌خورید و روده‌های‌تان به‌طور منظم كار می‌كنند، این عادت خودتان را ترك نكنید و اتفاقا به‌دنبال كردن آن ادامه بدهید ولی در مورد رابطه ماست و اسهال چه؟ آیا ماست از بروز اسهال پیشگیری می‌كند؟ زمانی كه آنتی‌بیوتیك مصرف می‌كنید به شما توصیه می‌شود، ماست بخورید زیرا ماست می‌تواند بخشی از باكتری‌های مفید موجود در روده شما را كه با خوردن آنتی‌بیوتیك‌ها از بین برده‌اید جایگزین كند. در نبود این باكتری‌ها ممكن است سرعت دفع مواد خورده‌شده از روده‌ها افزایش یابد و در نتیجه اسهال به‌وجود بیاید. اما به غیر از این مورد هیچ مطالعه‌ای نتوانسته نقش پیشگیری‌ یا درمان‌كننده ماست در مقابل اسهال را ثابت كند. ولی این به آن معنا نیست كه نباید ماست بخورید. ماست غذایی مفید و سالم است كه می‌تواند بسیاری از نیازهای طبیعی بدن شما را تامین كند.

---

اگر به بیماری سندرم روده تحریك‌پذیر یا IBS دچار باشید، روده‌‌های‌تان درست عمل نمی‌كنند و این می‌تواند مشكل زیادی برای شما رقم بزند. در این صورت شما یك روز به یبوست دچار می‌شوید و روز بعد به اسهال یا این‌كه هر 2 حالت را با هم و متعاقب هم خواهید داشت. بیماری IBS به این معناست كه روده‌های شما بیش از حد معمول حساس‌ است. این بیماری مزمن است و هیچ‌كس هنوز نتوانسته علت دقیق آن را مشخص كند. شاید علت این مسئله این باشد كه هم اعصاب و هم عضله‌های روده بزرگ آن‌گونه كه باید كار نمی‌كنند. در برخی افراد این حالت ممكن است به مشكلات جزئی منجر شود و در برخی دیگر، كار به آنجا برسد كه فرد حتی نتواند از خانه‌اش خارج شود.سندرم روده تحریك‌پذیر معمولا در اعضای خانواده‌ فرد مبتلا، شایع‌تر از جامعه عمومی است و معمولا بیشتر افراد مبتلا قبل از رسیدن به 35 سالگی علائم بیماری را نشان می‌دهند و این بیماری هم در زنان شایع‌تر است. حدود 75 درصد بیماران زن هستند. جالب اینجاست كه درست قبل از شروع دوره‌های قاعدگی اكثر زنان احساس بهبود این بیماری را تجربه می‌كنند.

---

---

هیچ آزمایش‌ پزشكی وجود ندارد كه بتواند بیماری IBS را مشخص كند، اما آزمایش‌هایی انجام می‌گیرد كه مشخص شود فرد به بیماری دیگر مبتلا نیست؛ بیماری‌هایی مثل پولیپ كولون و عدم‌تحمل پروتئینی به نام گلوتن می‌توانند شبیه این حالت باشند. عكسبرداری با ماده حاجب از روده بزرگ و تست تشخیصی «باریم‌انما» می‌تواند این تشخیص‌ها را تائید كند. گاهی هم پزشك برای فرد آندوسكوپی معده یا كولونوسكوپی روده بزرگ درخواست می‌كند. هم كولونوسكوپی و هم آندوسكوپی به آمادگی نیاز دارند و به فرد گفته می‌شود كه باید مدتی چیزی نخورد.پس از تشخیص IBS درمان آن شروع می‌شود، البته هیچ درمان مشخصی برای IBS وجود ندارد اما برخی رژیم‌های غذایی برای بیماران درنظر گرفته می‌شود. تحمل غذاها در افراد فرق می‌كند و برای همین هیچ‌كس به اندازه خود فرد نمی‌تواند مشخص كند چه غذاهایی او را اذیت كرده و چه غذاهایی كه وضعیت او را بهتر می‌كند. غذاهایی كه به‌طور كل مشكل‌زا شمرده می‌شوند، لبنیات (به‌خصوص پنیر، شیر، ماست و بستنی)، شكلات، كافئین، آب گازدار، حبوبات و كلم‌بروكلی است. شما می‌توانید هر كدام از این مواد‌غذایی را به رژیم غذایی خودتان اضافه و نتیجه را مشاهده كنید. بعضی از غذاها هم IBS را بهتر می‌كنند. اگر دچار مشكلی یبوست هستید، فیبر را به غذای خودتان اضافه كنید (مثل نان كامل، غلات، میوه‌ها و سبزی‌ها) البته اضافه‌كردن این مواد‌غذایی را باید به‌صورت تدریجی انجام دهید تا وضعیت برعكس بیماری ناگهان شروع نشود. ممكن است پزشك‌تان هم داروهایی برای كاهش علائم شما تجویز كند.

---

در پزشكی و در اصطلاحات پزشكی پسوند osis (اوزیس) نشانگر یك حالت و پسوند itis (ایتز) نشانگر وجود یك عفونت است. با این تعاریف دیورتیكولوزیس نشانگر وجود یك دیورتیكل و دیورتیكلیتز نشانگر یك دیورتیكل عفونی شده است.
 اما اصلا دیورتیكل چیست؟ زمانی كه لایه داخلی روده به سمت لایه بیرونی و خارجی گسترش یابد و به آن داخل شود یك دیورتیكل شكل می‌گیرد. بیشتر این حالت زمانی دیده می‌شود كه توده‌های غذای سفت در رژیم‌های كم‌فیبر وارد روده می‌شوند و به دلیل سفتی این مجموعه روده بزرگ باید انقباضات بیشتری انجام دهد و در نتیجه عضلاتش ضعیف‌تر شده و این حالت را تشدید
 می‌كند.
معمولا دیورتیكل‌ها هیچ علامتی ندارند، مگر آن‌كه به هر دلیل مسدود و سپس عفونی شوند. اگر درد شكم و تب داشتید، حتما با پزشك خودتان مشورت كنید. دیورتیكلایتیس حالتی است كه باید سریع درمان شود.

---

تفاوت بیماری IBS و IBD در تلفظ انگلیسی زیاد نیست اما بیماری التهابی روده IBD بیماری مزمن‌تر، طولانی‌تر و عموما آزاردهنده‌تری نسبت به IBS است. برای آنكه متوجه مكانیسم این مشكل شوید به بریدگی انگشت‌تان فكر كنید. وقتی انگشت خودتان را می‌برید، لایه دور بریدگی كمی قرمز و متورم می‌شود؛ این روند درمان این زخم است. این همان التهاب زخم است كه با افزایش میزان خون در محل زخم و تجمع سلول‌های سفید در یك ناحیه به وجود آمد. این سلول‌های سفید در محل زخم تجمع می‌یابند تا مانع عفونت شوند. حالا فرض كنید، این روند التهابی در روده‌های شما ایجاد شود و این‌گونه جریان خون و میزان سلول‌های سفید در یك ناحیه از روده شما بیشتر ‌شود. البته این‌بار هیچ عفونت و عامل خارجی وجود ندارد كه سلول‌های سفید با آن بجنگند و در نتیجه حالت IBD شكل می‌گیرد. این واژه به دو بیماری مشهور كولیت اوسراتیو و بیماری كرون تقسیم می‌شود.بیماری IBD با اسهال، دردهای مقطعی فشارنده شكم، تجمع گاز در شكم، نفخ و مدفوع خونی شروع می‌شود. معمولا این علامت‌ها هر روز تكرار می‌شوند اما چون بسیاری از این علائم با علائم بیماری‌های دیگر شبیه هستند، تشخیص این بیماری ممكن است تا سال‌ها به تعویق بیفتد. برای تشخیص این بیماری كولونوسكوپی و نمونه‌برداری از روده‌ها انجام می‌شود. تشخیص برای بیشتر بیماران بین 20 تا 40 سالگی داده می‌شود. بیماری كولیت اوسراتیو عموما به وسیله جراحی درمان می‌شود. اما بیماری كرون حالتی است كه ممكن است علائمی در ارگان‌های دیگر بدن ـ جدا از دستگاه گوارش ـ ایجاد كند. برای مثال در این بیماری ممكن است چشم‌ها، مفاصل و پوست هم درگیر شوند. جراحی این بیماری را محدود می‌كند اما كاملا درمان نمی‌كند.

منبع : مجله سیب سبز