زن باردار به چه ویتامین هایی نیاز دارد؟

در بیشتر موارد تأمین این ویتامین‌ها از طریق رژیم غذایی مقدور است، اما در شرایط خاص از مکمل‌های ویتامین - مواد معدنی استفاده می‌شود. در این بحث به ویتامین های مورد نیاز در دوران بارداری اشاره می کنیم.
 
اسیدفولیک

 

 اسیدفولیک در تولید و تقسیم سلول‌ها از جمله سلول‌های قرمز خونی نقش دارد

 
یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها در زمان بارداری (خاصه اوایل) و قبل از آن اسیدفولیک است. اسیدفولیک که فولات نیز نامیده می‌شود، یکی از ویتامین‌های گروه B است.

این ویتامین عمدتاً در سبزیجات برگ سبز مانند کلم و اسفناج، حبوبات و مغزها وجود دارد. اسیدفولیک در تولید و تقسیم سلول‌ها از جمله سلول‌های قرمز خونی نقش دارد.

کمبود اسیدفولیک در زمان بارداری ممکن است باعث نقص لوله عصبی در جنین شود. نوزادان مبتلا به این بیماری ممکن است عمر کوتاهی داشته باشند و یا تا آخر عمر ناتوان باشند.

نقص لوله عصبی عمدتاً در 28 روز اول بارداری ایجاد می‌شود، زمانی که احتمال دارد مادر از بارداری خود بی‌اطلاع باشد. به همین دلیل مهم است که تمام زنان در سنین باروری به ویژه زنانی که قصد بارداری دارند اسیدفولیک کافی مصرف کنند. مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند که تمام زنان در سنین باروری روزانه 400 میکروگرم از این ویتامین دریافت کنند. مصرف مقدار کافی اسیدفولیک 3 ماه پیش از بارداری بسیار مهم است. مقدار توصیه شده در زمان بارداری 600 میکروگرم در روز است که 200 میکروگرم بیش از قبل از بارداری است.

كلسیم

 

زنان باردار باید روزانه 1200 میلی گرم کلیسم مصرف کنند

 
دریافت 1200 میلی گرم كلسیم در روز برای زنان باردار ضروری است. اگر این میزان كلسیم به بدن زنان باردار نرسد آنها با احتمال بیشتری در معرض ابتلا به پوكی استخوان قرار می گیرند زیرا جنین در حال رشد كلسیم مورد نیاز خود را از طریق استخوان های مادر دریافت می كند.

 از این رو مادران باید از دریافت روزانه این میزان اطمینان حاصل كنند. علاوه بر این كلسیم به ساخته شدن استخوان های كودك كمك كرده در كاهش فشار خون مادر مؤثر است، در حالی كه از فشار خون ناشی از كمبود كلسیم در ایام بارداری نیز جلوگیری می كند. همچنین كلسیم تأثیرات مثبتی نیز بر وزن كودك هنگام تولد دارد.

داروهای مكمل كلسیم حاوی 100 تا 200 میلی گرم كلسیم است و زنان باید بقیه این میزان را از طریق نوشیدن شیر و محصولات لبنی تأمین كنند.

عدم دریافت كلسیم به میزان كافی در موارد حاد می تواند، عوارض خطرناكی را به دنبال داشته باشد. برای مثال كودكان آنها در معرض خطر ابتلا به مسمومیت ناشی از سرب قرار می گیرند.

ویـتامیــن D

 

  مهم‌ترین نقش شناخته شده  ویتامین D، کمک به تعادل و جذب کلسیم است

مقدار روزانه IU 200 ویتامین D در بارداری و قبل آن توصیه می‌شود. مهم‌ترین نقش شناخته شده این ویتامین کمک به تعادل و جذب کلسیم است، اما اخیراً مطالعات نشان داده‌اند که در نمو مغز و دستگاه ایمنی جنین و پیشگیری از بسیاری بیماری‌های خودایمنی مانند دیابت نوع 1 و MS در سنین بعدی نیز نقش دارد. از سوی دیگر کمبود این ویتامین در مادر باردار خطر بروز فشارخون بالا و پره اکلامپسی را افزایش می‌دهد.

منابع غذایی ویتامین D بسیار ناچیز هستند. منبع اصلی این ویتامین ماهی‌های چرب مانند ساردین و سالمون است. مقدار کمی نیز در تخم مرغ و کره وجود دارد. در بسیاری از کشورها مواد غذایی مانند شیر و مارگارین با این ویتامین غنی می‌شوند. قرار گرفتن در شرایط مناسب در معرض نور آفتاب به سنتز پوستی ویتامین D کمک می‌کند. حتماً در مورد لزوم مصرف مکمل ویتامین D در این دوران با پزشک و متخصص تغذیه خود مشورت کنید.

آهن

 

میزان آهن مورد نیاز در دوران بارداری, حدود 27 میلی گرم است

آهن یك ماده ضروری برای زنان است كه اهمیت آن در دوران بارداری دو برابر می شود. زنان باردار برای قوی ماندن به آهن نیاز دارند زیرا نوزاد آهن ذخیره شده در خون آنها را جذب می كند. زنان بارداری كه میزان آهن موجود در خون آنها كم است، احساس خستگی مفرط و ضعف دارند.

علاوه بر این بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی قرار گرفته و احتمال خونریزی زیادی را هنگام زایمان دارند. آهن همچنین برای شكل گرفتن گلبول های قرمز در كودك لازم است. میزان آهن مورد نیاز در دوران بارداری 27 میلی گرم بوده و مكمل ها حاوی 20 الی 60 میلی گرم آهن هستند.

پزشكان مصرف مكمل آهن را به همراه آب پرتقال یا آب میوه پیشنهاد می كنند زیرا ویتامین ث جذب آهن را افزایش می دهد.

از آنجایی كه كاهش و افزایش مصرف ویتامین ها و مواد معدنی هر دو برای زنان باردار مضرند، ضروری است كه زنان باردار توجهات لازم را در این زمینه مبذول داشته و با پزشك خود در زمینه افزایش و یا كاهش مصرف مشورت كنند.

ویتامین A

 

 دریافت بیش از حد ویتامین A در دوران بارداری خطرناک است

ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که در کبد ذخیره می‌شود و برای رشد دستگاه‌های مختلف جنین مانند چشم، شش‌ها، استخوان‌ها و سیستم عصبی مرکزی لازم است. به علاوه این ویتامین به مقاومت در برابر عفونت‌ها نیز کمک می‌کند.

این ویتامین در منابع حیوانی مانند تخم مرغ، شیر و جگر وجود دارد. پیش‌ساز این ویتامین نیز در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. مقدار توصیه شده برای ویتامین آ 770 میکروگرم RAEs (تقریباً IU 2565) برای زنان باردار و غیر باردار است. ذخایر ویتامین A مادر به آسانی جوابگوی نیاز جنین است.

کمبود ویتامین A در حیوانات می‌تواند باعث مشکلات جنینی شود، اما در انسان موارد مشابه دیده نشده است.

از سوی دیگر دریافت بیش از حد ویتامین A در دوران بارداری خطرناک است. خانم‌هایی که از مشابه‌های ویتامین A مانند راکوتان برای آکنه استفاده می‌کنند در خطر قرار دارند.

 

گردآوری:بخش زناشویی صبح بخیر

 

منابع:
tebyan.net
bartarinha.ir

ویدیو مرتبط :
دلیل نیاز بدن به ویتامین d

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

ویار،یکی ازمشکلات زن باردار

بي‌دليل نيست که مي‌گويند بهشت زير پاي مادران است؛ چون از همان لحظات اول، يعني از زمان بسته شدن نطفه کودک، دردسرهاي مادر شروع مي‌شود و دوران سخت بارداري و محدوديت‌ها و مشکلات آن اولين مرحله گرفتاري مادر است. اگرچه همه اين گرفتاري‌ها در نهايت براي مادر شيرين و لذت‌بخش است ولي خب، از سرگذراندن‌شان هم کار راحتي نيست.

ويار داشتن، يکي از مشکلات شايع دوران بارداري است که بيشتر مادران تجربه‌اش مي‌کنند. البته ويار انواع مختلفي دارد ولي معمولا از الگوي خاصي پيروي مي‌کند و راه‌حل‌هاي مشخصي هم دارد. در گفتگو با دکتر سيدعلي کشاورز، متخصص تغذيه و رژيم درماني، کوشيده‌ايم نحوه برخورد با اين عارضه طبيعي دوران بارداري را جويا شويم.

منظور از ويار در اين جا، دو نوع حالت مختلف در دوران بارداري است. مفهوم اولي که دکتر کشاورز، برايمان شرح مي‌دهد، همان تمايلات مادر به خوردن مواد غذايي و غيرغذايي در دوران بارداري است که همه تا حدي با اين حالت از ويار آشنا هستند: «مثلا مادر گاهي ميل زيادي به خوردن ترشي، قره‌قوروت و لواشک دارد و گاهي تمايل به خوراکي‌هاي شيرين. البته خوردن اين مواد غذايي در حدي که تعادل تغذيه‌اي زن باردار را به هم نزند، اشکالي ندارد. اما بعضي اوقات مادران باردار همين مواد غذايي بي‌‌ضرر را آن‌قدر زياد مصرف مي‌کنند که تعادل غذايي‌شان به هم مي‌خورد و اين رفتار مضري است که اصلا توصيه نمي‌شود.»

البته دکتر کشاورز به خانواده زنان باردار توصيه مي‌کند که مواد غذايي طبيعي و سالم را که زن باردار هوس خوردن‌شان را دارد، تهيه کنند و در اختيارش قرار دهند چون: «تأمين ماده غذايي که زن باردار به آن تمايل دارد توسط خانواده، به‌خصوص همسر، از نظر روحي و رواني اهميت زيادي دارد و نشانه حمايت عاطفي اطرافيان است ولي به اين شرط که حتما حواس‌شان باشد که مادر باردار بيش از اندازه از اين مواد مصرف نکند و برنامه غذايي‌اش مختل نشود.»

گاهي هم زنان باردار به خوردن موادي تمايل پيدا مي‌کنند که خوراکي نيستند. دکتر کشاورز درباره اين نوع ويار مي‌گويد: «گاهي تمايل مادر به خوردن گچ، خاک، مهر و نشاسته خياطي است که اين ويارها اغلب نشانه کمبود غذايي در بدن مادر است. کمبود موادي مثل آهن، کلسيم و روي مي‌تواند دليل اين مشکل باشد. درنتيجه متعادل کردن رژيم غذايي با غذاهايي که منبع اين مواد هستند يا تجويز مکمل‌هاي غذايي مثل مکمل آهن و کلسيم، مي‌تواند اين مشکل را کم کند. در اين‌گونه موارد نبايد اجازه داد که زن باردار به خوردن موادي از قبيل مهر و زغال اقدام کند چون نه تنها اين مواد عوارض دارند بلکه باعث تشديد کمبود غذايي مادر هم مي‌شوند.»

دل به‌هم‌خوردگي در اوايل صبح

تعريف ديگر ويار، تهوع صبحگاهي است که خيلي‌ها با آن آشنايي دارند و در بيشتر فيلم‌ها و سريال‌ها اولين نشانه عاميانه بارداري به حساب مي‌آيد. البته تعدادي از خانم‌هاي باردار اين تهوع را تجربه نمي‌کنند ولي کم نيستند کساني که چند هفته از دوران بارداري‌شان را با حالت تهوع مي‌گذرانند. دکتر کشاورز درباره اين نوع ويار مي‌گويد: «70 درصد مادران باردار، به خصوص در اولين بارداري‌شان اين تهوع را تجربه مي‌کنند. تهوع صبحگاهي اغلب در هفته چهارم بارداري شروع مي‌شود و در هفته چهاردهم پايان مي‌يابد. علت اين تهوع تغييرات هورموني است که در بدن مادر ايجاد مي‌شود و نهايتا اختلالي است که در متابوليسم چربي‌ به وجود مي‌آيد. لذا پزشک و متخصص تغذيه بايد با ايجاد تغييراتي در برنامه غذايي اين حالت را فرو نشانند.» اما دکتر کشاورز توصيه‌هايي براي کاهش تهوع صبحگاهي دارد، از جمله اينکه خانم‌هاي باردار، صبح به محض بيدار شدن و ترک رختخواب، کمي نان خشک يا بيسکويت بخورند. توصيه ديگر اين که نيم ساعت قبل و نيم‌ساعت بعد از صبحانه و حتي در حين خوردن صبحانه، مايعات ننوشند چون نوشيدن مايعات تهوع را تشديد مي‌کند. ضمن اينکه بهتر است تعداد وعده‌هاي غذايي را زياد و مقدار غذاي مصرفي در هر وعده را کم کنند يعني به جاي 3 وعده، 5 تا 6 وعده کوچک غذا بخورند تا معده‌شان هيچ‌وقت خالي نماند چون خالي ماندن معده دستگاه گوارش را تحريک مي‌کند. در ضمن زنان باردار بايد از مصرف سير، پياز و کلم که ترکيبات گوگردي بودار و محرک دارند خودداري کنند. غذاهاي سرخ کرده و چرب و سس‌دار هم به علت تشديد اسيد معده، مي‌توانند باعث تشديد حالت تهوع شوند. دکتر کشاورز مي‌گويد: «ما به خانم‌هاي بارداري که ويار دارند توصيه مي‌کنيم که موقع آشپزي پنجره‌ها را باز کنند که بوي حاصل از طبخ غذا بيرون برود تا معده‌شان را تحريک نکند. ضمن اينکه از عطرهاي تند و محرک استفاده نکنند.» براي بعضي از خانم‌هاي باردارخوردن شيريني‌ها و مواد نشاسته‌اي باعث کاهش حالت تهوع مي‌شود، دکتر کشاورز در اين‌باره مي‌گويد: «گرچه ما مصرف مواد نشاسته‌اي و شيريني‌جات را براي همه گروه‌هاي سني محدود مي‌کنيم ولي در مورد خانم‌هاي باردار چون مصرف‌شان کاهنده تهوع است، مصرف اين مواد را آزادتر مي‌گذاريم.»

گوشت با چاشني

بعضي از خانم‌هاي باردار هم در خوردن يک سري مواد غذايي مثل گوشت، شير و مرغ مشکل دارند و با خوردن اين موادغذايي دچار تهوع مي‌شوند. دکتر کشاورز در اين‌باره مي‌گويد: «اگر شير چرب باشد طبيعي است که زن باردار دچار تهوع شود پس بهتر است شير کم‌چرب مصرف شود. علاوه بر آن، خوردن شير در قالب شير موز و شير کاکائو مي‌تواند بوي آن را از بين ببرد. در مورد گوشت‌هايي هم که ممکن است خانم‌هاي باردار را اذيت کنند بايد براي طبخ‌شان ترفندهايي را به کار برد که بويش گرفته شود مثل اضافه کردن چاشني‌هاي بي‌‌ضرر از قبيل آب‌ليمو و آب نارنج. ضمن اينکه مي‌شود به جاي گوشت، مرغ و ماهي را جايگزين کرد ولي اگر حساسيت فرد در دوران بارداري به اين خوراکي‌ها شديد باشد و نتواند هيچ کدام از آنها را مصرف کند به ناچار، بايد از مکمل‌هاي آهن، کلسيم و روي استفاده کرد.»