مکان‌هایی در ایران که حتما باید دید!

وب سایت همشهری شش و هفت: ایران زمین، یکی از دیرپا‌ترین تمدن‌های بشری است و به دلیل جاذبه‌های گوناگون خود از دیرباز مورد توجه جهانگردان و ماجراجویان جهان بوده است. طبیعت زیبا و چهار فصل، میراث فرهنگی غنی چند هزارساله و مردم مهمان‌نواز و خونگرم کشور زیبای ما باعث شده‌اند تا ایران همواره یکی از مقاصد مورد توجه گردشگران بین‌المللی باشد.

 حتی قبل از توافق هسته‌ای نیز روند رو به رشد ورود گردشگران خارجی به ایران مورد توجه رسانه‌های داخلی و خارجی قرار گرفته بود، اما به نظر می رسد در دوران پسابرجام و با افزایش ارتباط با جامعه جهانی این روند شتاب بیشتری بگیرد. تنها در سال 2014 بیش از پنج میلیون گردشگر از ایران بازدید کرده‌اند که این حجم از مسافران درآمدی حدود 7.5 میلیارد دلار برای کشورمان به همراه داشته است.


 در جهت افزایش ظرفیت و درآمدزایی صنعت گردشگری، دولتمردان ایرانی نیز در مصاحبه با رسانه‌های خارجی خبر از گشایش در وضعیت صدور ویزا برای اتباع بیگانه، بهبود وضعیت ناوگان هوایی و زیرساخت‌های رفاهی داده و نسبت به آینده صنعت گردشگری در ایران ابراز امیدواری کرده‌اند. این تحولات از دید رسانه‌های خارجی پنهان نمانده و در چندماه اخیر بسیاری از نشریات معتبر غربی اقدام به نشر مطالبی با موضوع معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران کرده‌اند. روزنامه دیلی میل، چاپ انگلستان، در مطلبی اختصاصی اقدام به ارائه فهرستی از مکان‌های دیدنی که گردشگران غربی باید به هنگام سفر به ایران از آن‌ها دیدن کنند، کرده است.

 این فهرست شامل گستره متنوعی از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی می شود و به نظر می رسد برای بسیاری از ما ایرانی‌ها که هنوز کشور پهناور و پرجاذبه خود را به خوبی ندیده‌ایم، جذاب باشد. شاید با دیدن این فهرست که از دید دو کارشناس انگلیسی تهیه شده است، بهتر بتوانید برای سفرهای ایران‌گردی خود برنامه‌ریزی کنید.

تخت جمشید

این گنجینه باستانی که با نام پرسپولیس نیز شناخته می‌شود، از سال 1357 در فهرست میراث فرهنگی جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و بدون شک یکی از شاخص‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بناهای تاریخی ایران به شمار می رود.

 بقایای پایتخت تشریفاتی پادشاهان هخامنشی با معماری فوق‌العاده، بناهای عظیم و مجسمه‌های زیبا و نقش‌های برجسته بی‌همتای آن که پس از گذشت 2000 سال هنوز هم زیبایی خود را به رخ بیننده‌ای می کشند این مجموعه تاریخی را تبدیل به یک مقصد منحصر به فرد در سطح جهانی کرده است. بازدید از کاخ آپادانا، کاخ صد‌ستون، خزانه شاهنشاهی، پلکان ورودی و دروازه ملل، مجسمه هما و ده‌ها اثر ریز و درشت دیگر می‌تواند دید تازه‌ای از شکوه و عظمت تاریخی کشورمان به هر بازدید‌کننده‌ای بدهد.

علاوه بر این، امکانات رفاهی و فرهنگی فراهم‌شده در پیرامون آن که شامل هتل، رستوران و بازارچه صنایع دستی و محصولات محلی است به شما امکان می دهد تا تجربه‌ای فراموش نشدنی را برای خود و همسفران‌تان رقم بزنید. بازدید از این میراث فرهنگی و ملی برای هر فرد علاقمند به تاریخ و تمدن ایران تجربه‌ای منحصر به فرد خواهد بود.

میدان نقش جهان

تمام ایرانی‌ها، چه آن‌ها که فرصت دیدار از شهر تاریخی و فرهنگی اصفهان را داشته‌اند و چه کسانی که هنوز موفق به انجام چنین سفری نشده‌اند، با میدان نقش جهان در قلب اصفهان آشنا هستند. این میدان که در دوران صفویه و در زمان اوج شکوه و عظمت اصفهان بنا نهاده‌ شده، یکی از شاهکارهای معماری جهان به شمار رفته و در فهرست میراث فرهنگی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. این میدان بزرگ نه تنها مرکز به هم رسیدن چند راسته از بازارهای سنتی اصفهان است که بناهای زیبا و مهمی از جمله عمارت عالی‌قاپو، مسجد جامع و مسجد شیخ‌لطف‌الله را در خود جای داده و به تنهایی یک تور گردشگری کامل به حساب می آید.

بازدید از بناهای تاریخی، خرید صنایع دستی و سوغات محلی، بازارهای سنتی و درشکه‌سواری در خود میدان از جمله فعالیت‌هایی است که می توانید در این محوطه تاریخی به انجام برسانید. پیشنهاد می کنیم فرصت قرار گرفتن در مرکز میدان و مشاهده به‌هم پیوستن آسمان و محدوده محصور در این میدان قدیمی را از دست ندهید.

دره الموت

این دره که در ارتفاعات شمال استان قزوین قرار دارد، هم از نظر تاریخی و هم از نظر طبیعی جاذبه‌های فراوانی برای گردشگران داخلی و خارجی دارد. قلعه حسن صباح با قدمت چندصد ساله خود، در میان طبیعت چشم‌نواز و شگفت‌انگیز منطقه الموت، یکی از مقاصد گردشگری شناخته‌شده به شمار می رود. اما چیزی که شاید چندان مورد توجه قرار نگرفته‌ باشد، توان بالقوه کل منطقه الموت برای تبدیل شدن به یک مقصد جهانی گردشگری طبیعی است.

 رشته‌کوه‌های البرز با شکوه و عظمت خاص خود در کنار مناظر طبیعی فوق‌العاده، آب و هوای کوهستانی و پاک، دشت‌های سرسبز و روستاهای بکر و در نهایت جاده‌های کوهستانی چشم‌نوازی که می توانند شما را از میان کوه‌ها به جنگل‌های سرسبز شمال برسانند باعث می شود تا سفر به این منطقه را برای تمامی دوستداران طبیعت ایران یک امر ضروری به شمار آوریم.

دریاچه سد دربندیخان

این دریاچه مصنوعی که به دلیل آب‌گیری پشت سد دربندیخان ایجاد شده‌ است و در استان کردستان قرار دارد، یکی از صدها دریاچه موجود در فلات ایران و از جاذبه‌های گردشگری طبیعی کشورمان به شمار می رود. این دریاچه که در نزدیکی شهر پاوه و مرز ایران و عراق قرارگرفته، در زمان جنگ روزهای پرماجرایی داشته است.

اما این روزها طبیعت زیبا و بکر کردستان و ظرفیت ذخیره بیش از سه و نیم میلیارد متر مکعب آب در پشت سد باعث ایجاد یک اکوسیستم جذاب و دیدنی برای گردشگران شده است و هر ساله تعداد زیادی مسافر از مناطق مختلف را به این منطقه می کشاند. همچنین وجود امکانات رفاهی و گردشگری در محدوده اطراف دریاچه‌ سد، سفر و اقامت در این طبیعت چشم‌نواز را راحت‌تر از همیشه کرده است.

قله دماوند

این کوه سر به فلک کشیده که در شمال شرق تهران واقع شده، با ارتفاع 5670 متری خود بلندترین قله ایران و بلند‌ترین قله آتشفشانی آسیا محسوب می شود. این قله که در سال 1387  به عنوان نخستین اثر طبیعی ملی به ثبت رسید، شکلی مخروطی و دامنه‌هایی هموار و با شیب ملایم دارد که سبب ایجاد دشت‌های بسیار چشم‌نواز در اطراف آن در فصل بهار و تابستان می شود.

 صعود از این قله در فصول گرم سال برای کوهنوردان آماتور، به شرط همراهی یك راهنمای حرفه‌ای نیز امکان‌پذیر است، هرچند برای لذت بردن از مواهب طبیعی این کوه عظیم نیازی به صعود به قله وجود ندارد و طبیعت مسحور کننده کوهپایه‌های آن، به‌خصوص دشت شقایق در فصل بهار، نیز می تواند برای گردشگران طبیعت  جاذبه کافی داشته باشد.

بازار سنتی اصفهان

بازار اصفهان، به تنهایی یک جاذبه بزرگ گردشگری محسوب می شود. بنای این بازارکه یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین بازارهای تاریخی خاورمیانه‌ است و از سردر قیصریه تا مسجد اصفهان امتداد دارد، در زمان صفویه بنا نهاده شده و هنوز هم با گذشت چندین قرن جلال و شکوه خود را به رخ بینندگان می کشد. این بازار به دلیل مجاورت با گنبد نظام‌الملک و مسجد جامع، بازار نظامیه یا نظام‌الملکی نیز نامیده می شود و شامل راسته‌های متعدد و بازارهای متنوع می شود.

در این مجموعه آثار تاریخی دیگری از جمله مدرسه‌های تاریخی، کاروانسراها، حمام‌ها و تیمچه‌های تاریخی از زمان صفویه و قاجار نیز وجود دارد. تمام این بناهای تاریخی در کنار معماری زیبا و صنایع دستی ظریف ارائه شده توسط هنرمندان اصفهانی، بازدید از این بازار را تبدیل به تجربه‌ای لذت‌بخش برای هر مسافری خواهد کرد.

---

مجموعه نقش رستم

یکی دیگر از یادگارهای به جا مانده از دوران ایران باستان که در شش کیلومتری مجموعه تخت جمشید و در شمال شهرستان مرودشت استان فارس قرار دارد، مجموعه نقش رستم است. این سایت تاریخی که قدمت برخی از بناهای آن به 515 سال قبل از میلاد و حتی عقب‌تر می رسد، شامل آثاری تاریخی از دوران عیلامی، هخامنشی و ساسانی است و به شما امکان می دهد با مطالعه اطلاعات مرتبط با هر بنا در یک مجموعه سیری چندهزار ساله در تاریخ این مرز و بوم داشته باشید. در کنار سنگ‌نگاره شاه و ملکه امپراتوری عیلام باستان، مقبره چهارتن از پادشاهان هخامنشی از جمله داریوش بزرگ و خشایارشاه را نیز می توانید در دل کوه مشاهده کنید.

 آثار دوران ساسانی از جمله چندین سنگ‌نگاره از دوران‌های مختلف این امپراتوری مانند نقش اهورامزدا و اردشیر بابکان، صحنه نبرد هرمز دوم، صحنه پیروزی شاپور دوم بر امپراتور رم باستان و تعظیم وی دربرابر وی و نیز چندین سنگ‌نگاره دیگر با موضوع نبردها و نمادهای ساسانی نیز در قسمت پایین مقبره‌ها خودنمایی می کنند. در نهایت باید به بنای رازآلود کعبه زرتشت اشاره‌کنیم که هنوز هم کاربرد اصلی آن شناخته نشده‌است، اما زیبایی و استحکام آن هر بیننده‌ای را مسحور خود می سازد.

تخت مادر سلیمان

این بنای تاریخی که در حومه شهر شیراز قرار گرفته، با نام قصر ابونصر نیز شناخته می‌شود و جزو آثار تاریخی ایرانی به عنوان میراث فرهنگی جهانی به ثبت رسیده است.

این بنا که در واقع بقایای یک قلعه باستانی است، شامل چندین بنا، حصار سنگی، دیوارهای آجری و ساختمان‌های خشتی است که در شش کیلومتری شهر شیراز و بر فراز یک تپه قرار گرفته‌اند. این قلعه که بنابر شواهد تاریخی در زمان حکومت پادشاهان هخامنشی بنا نهاده و در دوران اشکانیان و ساسانیان نیز توسعه داده‌شده و مورد استفاده قرار می‌گرفت، پس از پیروزی مسلمانان بر پادشاهی ساسانی ابونصر یا پدر پیروزی لقب گرفت.

 همچنین بنابر نظر مورخین و باستان‌شناسان این قلعه عامل نام‌گذاری شهر شیراز نیز بوده و نام شیراز ابتدا بر این قلعه گذاشته شده بود. هرچند ممکن است بقایای به‌جا مانده در این محل شکل اصلی قلعه در زمان اوج شکوه و عظمت آن را به ذهن متبادر نسازد، اما بدون شک بازدید از این محوطه تاریخی سرشار از جذابیت‌هایی است که می تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن ایران‌زمین بسیار جذاب باشد.

پیست‌های اسکی

شاید بیشتر گردشگران خارجی تصوری از وجود پیست‌های اسکی در ایران نداشته‌باشند، اما بسیاری از مردم خود ما نیز به خوبی با این جاذبه‌های ورزشی-طبیعی آشنا نیستند. هرچند ایران از نظر جغرافیایی در منطقه گرم و خشک قرار دارد، اما به لطف رشته‌کوه‌های سربه‌فلک کشیده البرز و زاگرس در اقصی نقاط ایران مکان‌های مناسبی برای انجام ورزش مفرح اسکی در چندین ماه از سال وجود دارد.

شاید برای شما جالب باشد بدانید در 16 استان از کشورمان پیست‌های اسکی وجود دارند که هر ساله با شروع فصل سرما و بارش برف پذیرای ورزشکارانی از اقصی نقاط جهان هستند و بعضا تا چندماه پس از آغاز سال نو به فعالیت خود ادامه می دهند. همچنین برخی از این پیست‌ها از جمله پیست دیزین در تمام طول سال فعال هستند و با شروع فصل گرما نیز دامنه‌های سرسبز خود را در اختیار ورزشکاران علاقه‌مند به اسکی روی چمن می گذارند.

بد نیست بدانید طبیعت خاص و شیب‌های چالش‌برانگیز پیست‌های ایرانی  باعث جذب اسکی‌بازهای حرفه‌ای در سطح جهانی نیز می شود. تعدادی از معروف‌ترین پیست‌های اسکی ایران عبارت‌اند: از شمشک، دیزین، کوهرنگ، سهند، شیرباد و فریدون‌شهر که از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب ایران پراکنده شده‌اند و می توانند برای ساکنین تمام نقاط کشور دسترسی به امکانات مورد نیاز برای انجام این ورزش زمستانی را فراهم کنند. هرچند باید گفت برخی از این پیست‌ها به دلیل ارتفاع بالا و شرایط جغرافیایی در بیشتر مواقع سال برف‌گیر و آماده استفاده هستند.

مسجد نصیرالملک

یکی از زیباترین جلوه‌های تلفیق تفکر اسلامی و فرهنگ ایرانی را می توان معماری مساجد با سبک ایرانی دانست. بناهایی که در عین داشتن فضای روحانی و عبودی اسلامی یک مسجد، زیبایی‌ها و ظرافت‌های هنر ایرانی را نیز در برابر چشمان بیننده قرار می دهد. یکی از بهترین نمونه‌های این بناهای زیبا را می توان مسجد نصیرالملک در جنوب خیابان لطفعلی‌خان زند و در نزدیکی شاه‌چراغ قرار گرفته، دانست. این بنا به دلیل استفاده از طراحی خاص معماری و شیشه‌های رنگی و نیز به دلیل استفاده از بیش از نیم‌کیلوگرم طلای سرخ در تزئینات کاشی‌کاری و رنگ آمیزی به مسجد صورتی نیز معروف است.

این مسجد زیبا، یک شاهکار تمام عیار معماری است که صحبت کردن درباره تمام ویژگی‌های آن از حوصله این مطلب خارج است، اما همین‌قدر بگوییم که مسجد صورتی ارزنده‌ترین بنای ایران از لحاظ کاشی‌کاری به شمار می رود. از دیدگاه ساختمان‌سازی نیز مسجد نصیرالملک که بیش از 2890 متر مساحت و 2216 متر مربع زیربنا دارد، از نظر سطح کیفیت اجرای کاشی‌کاری بنا و مقرنس‌های به‌کار رفته در ساختار آن یک اثر قابل ملاحظه به شمار می‌رود. البته شنیدن کی بود مانند دیدن؟ باید خودتان سری به این مسجد 90 ساله بزنید و از نزدیک جادوی طرح و رنگ را در شبستان شگفت‌انگیز آن ببینید.

عمارت بروجردی‌ها

این بنای تاریخی که در زمان قاجاریه در شهر تاریخی کاشان ساخته‌شده، بیش از 150 سال قدمت دارد و به دلایل متعددی از جمله معماری خاص و زیبای خود تبدیل به نمادی از عمارت‌های ایرانی شده‌است. این بنای عظیم که در مرکز شهر کاشان قرار دارد، از چندین بخش تشکیل شده که از جمله می توان به حیاط بیرونی و اندرونی، قسمت زمستان نشین و تابستان نشین، اتاق‌های تودرتوی فراوان، سرداب و بادگیرهایی که سیستم تهویه مطبوع کاملا کاربردی و منطبق بر معماری ایرانی ایجاد کرده‌اند و بام عمارت کلاه‌فرنگی اشاره کرد.

 با گشت و گذار در این بنای مسحور کننده، علاوه بر لذت بردن از نقوش تزئینی، کاشی‌کاری‌ها، نقاشی و گچ‌کاری‌های به‌کاررفته در ساخت بنا می توانید با هنر دست استادکاران چیره‌دست قدیم بیشتر آشنا شده و جلوه معماری اصیل ایرانی را که هنوز هم در برابر سایر مکاتب معماری جهان حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد، بهتر درک کنید.

روستای تاریخی ابیانه

یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری فرهنگی در ایران، روستای تاریخی ابیانه‌ است. این روستای زیبا در بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان واقع شده است. برخی محققان پیشینه این روستا را تا 1500 سال تخمین می زنند و آن را از قدیمی‌ترین مراکز جمعیتی در حاشیه شمالی کویر ایران به شمار می آورند. جدای از طبیعت بکر و زیبای ابیانه، که در اصل به معنی تاکستان است، معماری شاخص و منحصر به فرد این روستا نیز برای شما جذابیت‌‌های فراوانی خواهد داشت. تمامی خانه‌های این روستا برروی شیب دامنه شمالی رودخانه برزرود بنا شده‌اند و در ساخت آن‌ها از خاک سرخی که معدن آن در نزدیکی روستا قرار دارد استفاده‌ شده‌است.

 نتیجه کار ساختمان‌هایی با نمای قرمز و معماری خاص باستانی این منطقه است که از دور چندطبقه به چشم می آیند. مردم ابیانه نسبت به پوشش سنتی خود تعصب جالبی نشان می دهند و می توانید با سفر به این روستا با طرز پوشش و زندگی مردم یکی از قدیمی‌ترین روستاهای ایران از نزدیک آشنا شوید. این روستا از دیرباز شاهد رفت و آمد گردشگران و علاقمندان به مردم‌شناسی بوده و امکانات اقامتی مناسبی در خود روستا وجود دارد، اما لزومی ندارد که حتما شب را در روستا بمانید و می توانید با دو ساعت رانندگی به شهرهای اطراف از جمله اصفهان برسید. در صورتی که هنوز موفق به سفر به این روستا نشده‌اید قطعا بازدید از این مکان توریستی زیبا را باید در برنامه سفرهای آتی خود بگنجانید.

ارگ سریزد

این بنای باستانی، که عمری 1700 ساله دارد در سریزد واقع در 20 کیلومتری جنوب شهر یزد قرار گرفته و از بسیاری جهات یک جاذبه گردشگری خاص به شمار می رود. این بنا که به گفته‌ای بزرگ‌ترین بنای تک‌خشتی جهان است، در دوران ساسانیان و به عنوان یک قلعه برای نگهداری گنجینه‌های قیمتی به دور از دسترس مهاجمان ساخته‌شده است. این بنای تاریخی محل یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌های امانات دنیا و نیز وجود خمره‌ها و پستوهای متعدد در بین اتاق‌های قلعه نشان‌دهنده نوع کاربری و اهمیت آن در دوران باستان است.

 این مجموعه در سال‌های اخیر مورد مرمت گسترده قرار گرفته و تبدیل به یکی از مقاصد مطلوب گردشگری در استان یزد شده‌است. در کنار وجود امکانات اقامتی و رفاهی در خود مجموعه، از جمله یک هتل خشتی سنتی که با بازسازی یک کاروان‌سرای‌ دوره سلجوقی ساخته‌شده است، به دلیل فاصله کوتاه از خود شهر یزد می توانید در صورت سفر به این شهر به راحتی به این مجموعه دیدنی و تاریخی سری بزنید.