انتخاب جراح بینی - بهترین جراح بینی 
عکس: استهلال ماه مبارک رمضان 
عکس: ارزش تیم های حاضر در یورو 2016 متفرقه
2 دقیقه پیش | با زخم های زندگی چه کنیم؟در این سلسله مطالب مباحثی درباره زندگی معنای زندگی روابط و احساسات و ... توسط دکتر شیری ارائه خواهد شد. صبح بخیر: ممکن است شما هم مانند بسیاری از افراد جامعه برای حل مشکلات ... |
2 دقیقه پیش | نظر آیت‌الله محقق داماد درمورد سید حسنآیت الله سید مصطفی محقق داماد، برادر حضرت آیت الله سید علی محقق داماد در پاسخ به سئوالی در خصوص اجتهاد آیت الله سید حسن خمینی، گفت: نظر بنده در مورد ایشان همان نظر اخوی ... |
تفسیرصحیفه سجادیه - دعای پنجاه و سوم
|
و كان من دعائه علیه السلام فى التذلل لله عز و جل
دعاى پنجاه و سوم در رام شدن و منقاد شدن از ترس الهى.
«رب افحمتنى ذنوبى و انقطعت مقالتى، فلا حجه لى». رب منادى محذوف عنه حرف النداء اى: یا رب. افحمتنى، اى: اسكتتنى. یقال: كلمته حتى افحمته، اى: اسكته. یعنى: اى پروردگار من، ساكت گردانیده مرا گناهان من و منقطع شده گفتگوى من، پس هیچ حجتى و دلیلى نیست كه به آن مستمسك شوم. «فانا الاسیر ببلیتى، المرتهن بعملى». البلیه بتشدید الیاء، و المراد منها العمل لانه یمتحن به فیظهر به خیره و شره. فاطلق المسبب على السبب. و المرتهن على صیغه اسم المفعول من، ارتهنه: اخذه رهنا. اى: الماخوذ بعملى. فالثانیه بمنزله التاكید للاولى. یعنى: پس منم اسیر و گرفتار به عمل خویش و گرو كردار خود. چنانچه تخلیص رهن موقوف است بر اداى قرض، همچنین تخلیص نفس از عذاب موقوف است به عمل صالح. «المتردد فى خطیئتى». و متردد و سرگشته در گناه خویش. «المتحیر عن قصدى». تحیر فى امره، اى: لا یهتدى لجهه امره. و القصد هو الطریق المستقیم. و لعله ضمن- علیه السلام- معنى العدول و الانحراف. اى: المتحیر فى امرى مائلا و منحرفا عن الطریق المستقیم. (یعنى:) حیران و سرگشته ام در كار خود در حالتى كه منحرفم از راه راست خویش. «المنقطع بى». على صیغه اسم المفعول. و الباء للتعدیه. قال التفتازانى فى حواشیه على الكشاف- فى اواسط سوره البقره فى طى تفسیر قوله تعالى: (و ابن السبیل) حیث قال العلامه الزمخشرى: اى المسافر المنقطع به-: ظاهره لفظ اسم الفاعل كانه انقطع عن سفره او رفقته، لكن الحق المنقطع به- على لفظ اسم المفعول- و التعدیه بالباء. قال فى الاساس: انقطع به، اذا عجز عن سفره من رفقه ذهبت او دابه قامت، اى: وقفت و اعیت، او اتاه امر لا یقدر ان یتحرك معه. انتهى كلامه. یعنى بریده شده ام و عاجز گشته ام به حیثیتى كه قادر نیستم بر چیزى. «قد اوقفت نفسى موقف الاذلاء المذنبین». به تحقیق كه بازداشته ام نفس خود را در جاى ذلیلان و منقادشدگان. و فى نسخه ابن السكون: «اوقفت»- بالالف- اى: اسكنت. «موقف الاشقیاء المتجرئین علیك». «المتجرئین» بالهمزه و الیاء المثناه من تحت على صیغه اسم الفاعل من تجرا، و هو التفعل من الجراه و الاقدام على الشى ء. اى: متسلطین غیر هائبین. و فى بعض النسخ: «متجرین»- بترك الهمزه- و هو ایضا لغه فى متجرئین. قال الجوهرى فى صحاحه: الجراه- مثل الجرعه-: الشجاعه. و قد یترك همزته فیقال: الجره- مثل الكره. (یعنى:) و ساكن ساخته ام خود را در جاى بدبختان و دلیرى كنندگان بر تو كه هایب و ترسناك نباشند از تو. «المستخفین بوعدك». الوعد یستعمل فى الخیر و الشر. یقال: وعدته خیرا او وعدته شرا. (یعنى:) استخفاف كننده و سبك شمرنده به آنچه خبر داده اى از ثواب و عقاب. «سبحانك! اى جراه اجترات علیك؟! و اى تغریر غررت بنفسى؟!». قال فى النهایه الاثیریه: التغریر هو المخاطره و الغفله عن عاقبه امره. (یعنى:) تنزیه مى كنم تو را خداوندا تنزیه كردنى! چه دلیرى است كه دلیرى كردم بر آن؟! و چه در خطر و هلاكت انداختن است كه در خطر انداختم نفس خود را؟! «مولاى ارحم كبوتى لحر وجهى». الكبوه: السقوط للوجه. قاله الهروى فى كتابه. و قال الفیروز آبادى فى القاموس: كبا كبوا و كبوا: انكب على وجهه. و حر الوجه: ما بدا من الوجنه. یقال: لطمه على حر وجهه. یعنى: اى خداوند من، رحم كن بر رو در افتادن من به تمام روى من. و این كنایه است از سقوط تام. «و زله قدمى». و لغزش قدم من. «وعد بحلمك على جهلى». اى: تكرم. (یعنى:) و مكرمت نما به بردبارى خود بر نادانى من. «و باحسانك على اساءتى». و به نیكویى كردن خود بر بدكردارى من. «فانا المقر بذنبى المعترف بخطیئتى». پس منم اقراركننده به گناه خود و اعتراف كننده به بزهكارى خود. «و هذه یدى و ناصیتى استكین بالقود من نفسى». استكین، اى: اخضع. (یعنى:) و اینك دست من و پیشانى من، هر چه مى خواهى به جا آر نسبت به ایشان. در داده ام خود را به قصاص كردن از نفس من. «ارحم شیبتى و نفاد ایامى، و اقتراب اجلى و ضعفى و مسكنتى و قله حیلتى». نفد الشى ء- بالكسر- نفادا: فنى. (یعنى:) رحم كن و ببخشا پیرى مرا و به آخر رسیدن روزگار عمر من و نزدیك شدن انقطاع مدت زندگانى من و ضعف من و درویشى من و بیچارگى من. «مولاى، و ارحمنى اذ انقطع من الدنیا اثرى». اى خداوند من، ببخشاى مرا چون منقطع شود از دنیا اثر من. «و امحى من المخلوقین ذكرى». «امحى»- بتشدید المیم- اصله: انمحى، انفعال من المحو، قلبت النون میما و ادغمت المیم فى المیم. و فى بعض النسخ: «امتحى» و هو لغه فیه. كذا قال فى الصحاح. (یعنى:) و منمحى و برطرف شود از میان خلقان ذكر من. «و كنت فى المنسیین كمن قد نسى». و باشم در میان فراموش شدگان همچو آن كس كه فراموش شده باشد. «مولاى، و ارحمنى عند تغیر صورتى و حالى، اذا بلى جسمى و تفرقت اعضائى و تقطعت اوصالى». الاوصال: المفاصل. (یعنى:) اى خداوند من، ببخشا مرا در هنگامى كه متغیر شود صورت من و حال من و كهنه شود تن من و بپوسد و پراكنده گردد اعضاى من و پاره پاره شود بندهاى من. «یا غفلتى عما یراد بى!». اى غفلت من، تو كجایى بیا كه وقت تو است! این ندا از باب تحسر است. یعنى: اى دریغ از غفلت از آنچه خواسته شده است از من و من به جا نیاوردم آن را! «مولاى، و ارحمنى فى حشرى و نشرى». اى خداوند من، ببخشاى مرا در وقت گرد آوردن اعضاى من و جمع كردن آن و برانگیختن و زنده كردن من در روز قیام قیامت. «و اجعل فى ذلك الیوم مع اولیائك موقفى». اى: الموضع الذى یقف فیه فى یوم القیامه. (یعنى:) و بگردان در آن روز یعنى در روز حشر و نشر جاى ایستادن مرا با دوستان خود. «و فى احبائك مصدرى». اى: مرجعى. یقال: صدر القوم عن المكان، اى: رجعوا عنه. و منه قوله تعالى: (یومئذ یصدر الناس اشتاتا)، اى: یرجعون من مخارجهم من القبور الى الموقف. یعنى: و بگردان در میان دوستان خود محل بازگشت من. «و فى جوارك مسكنى». و در همسایگى خود ساز جاى آرامش من. «یا رب العالمین». اى پروردگار ماسواى خود از عالمیان. |
ویدیو مرتبط :
دعای پنجاه و سوم صحیفه سجادیه
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
تفسیرصحیفه سجادیه - دعای پنجاه و یكم
|
و كان من دعائه علیه السلام فى التضرع و الاستكانه
دعاى پنجاه و یكم در زارى كردن و فروتنى كردن و گردن نهادن فرمان الهى را.
«الهى احمدك- و انت للحمد اهل- على حسن صنیعك الى، و سبوغ نغمائك على و جزیل عطائك عندى». الصنیع و الصنیعه: الكرامه و العطیه و الاحسان. و السبوغ: الشمول. و منه الحدیث: «كان اسم درع النبى صلى الله علیه و آله و سلم ذا السبوغ لتمامها وسعتها». یعنى: خداوندا من ستایش مى كنم تو را و حال آنكه تو سزاوارى مر ستایش را، بنا بر كرامت و عطاهاى نیكوى تو به سوى من و نعمتهاى شامله ى تو بر من و بخششهاى عظیم تو نزد من. «و على ما فضلتنى من رحمتك و اسبغت على من نعمتك». و بنابر آنچه تفضیل داده اى مرا از رحمت خود و اتمام كرده اى بر من از نعمت خود. «فقد اصطنعت عندى ما یعجز عنه شكرى». الاصطناع: افتعال من الصنیعه- و هى العطیه و الكرامه- و الطاء بدل من تاء الافتعال لاجل الصاد. (یعنى:) پس به درستى كه عطایا و احسان تو نزد من آن مقدار هست كه عاجز است از آن شكرگزارى من. «و لولا احسانك الى و سبوغ نعمائك على، ما بلغت احراز حظى، و لا اصلاح نفسى». یعنى: و اگر نبودى احسان تو به سوى من و شمول نعمتهاى تو بر من، نرسیدمى به نگاه داشتن بهره و نصیب خود و به صلاح آوردن نفس خود. «و لكنك ابتداتنى بالاحسان، و رزقتنى فى امورى كلها الكفایه». و لیكن تو ابتدا كردى به من نیكویى را پیش از آنكه من مستحق نیكویى شوم، و روزى كردى مرا در همه ى كارها آن مقدار كه مرا بس بود. «و صرفت عنى جهد البلاء». الجهد- بفتح الجیم-: المشقه. قال ابن الاثیر فى النهایه: و قد تكرر فى الحدیث لفظ الجهد و الجهد كثیرا. و هو بالضم: الوسع و الطاقه، و بالفتح: المشقه. و من المفتوح حدیث الدعاء: «اعوذ بك من جهد البلاء»، اى: الحاله الشاقه. و قال الهروى فى كتابه: و فى دعائه علیه السلام: «اعوذ بك من جهد البلاء». قیل: انها الحاله التى یمتحن بها الانسان حتى یختار علیها الموت و یتمناه. و قیل: جهد البلاء كثره العیال و قله المال. یعنى: و گردانیدى از من سختى بلا را. گفته اند: «جهد البلاء» حالتى است كه ممتحن شود آدمى به آن تا آنكه اختیار نماید مرگ را بر آن حالت و آرزوى مرگ كند. و بعضى گفته اند: «جهد البلاء» كثرت عیال است با قلت مال. «و منعت منى محذور القضاء». یعنى: و بازداشتى از من قضایى كه از آن حذر و پرهیز كنند. «الهى، فكم من بلاء جاهد قد صرفت عنى». اى خداوند من، پس بسیار از بلاهاى سخت را به تحقیق كه تو از من بگردانیدى آن را. «و كم من نعمه سابغه اقررت بها عینى». و بسیارى از نعمتهاى شامله كه چشم مرا به آن روشن گردانیدى. «و كم من صنیعه كریمه لك عندى». الصنیعه: العطیه و الاحسان. و الكریمه: الكثیره. و نخله كریمه، اذا طاب حملها و كثر. (یعنى:) و بسیار از عطیه ى كریمه اى كه در غایت خوبى است مر تو را است نزد من. «انت الذى اجبت عند الاضطرار دعوتى». تویى آن كه اجابت كردى وقت اضطرار دعاى مرا. «و اقلت عند العثار زلتى». و مسامحه و فروگذاشت نمودى نزد سر درآمدن من بر او وافتادن من در مهلكه ها و گناهان. «و اخذت لى من الاعداء بظلامتى». الظلامه- بضم الظاء المعجمه و كسرها-: اسم ما اخذه الظالم منك. (یعنى:) و گرفتى براى من از دشمنان من آنچه گرفته بودند از روى ظلم و عدوان. «الهى، ما وجدتك بخیلا حین سالتك، و لا متقبضا حین اردتك». «متقبضا» بصیغه اسم الفاعل من التفعل، او «منقضیا» على صیغه اسم فاعل من باب الانفعال، و كلاهما مرویان. یعنى: اى خداوند من، نیافتم تو را بخیل وقتى كه از تو سوال كردم، بلكه هر چه سوال كردم به من دادى. و نیافتم تو را گرفتگى كننده وقتى كه تو را خواستم. «بل وجدتك لدعائى سامعا، و لمطالبى معطیا». بلكه تو را یافتم كه شنونده اى دعاى مرا و اجابت كننده اى آن را و اعطاكننده اى مطالب مرا. «و وجدت نعماك على سابغه فى كل شان من شانى و كل زمان من زمانى. فانت عندى محمود». «نعماك» بضم النون و فتحها مرویان. و الشان: الخطب و الامر. یعنى: و یافتم نعمت تو را بر خود تمام و شامل در هر امرى و حالى و كارى از كارهاى من و هر زمانى از زمانهاى من. پس (تو) نزد من ستوده شده اى. «و صنیعك لدى مبرور». اى: لا یخالط منا و لا اذى. (یعنى:) و احسان و عطاى تو نزد من مبرور است- یعنى مخلوط به منتى و ایذایى نیست. «تحمدك نفسى و لسانى و عقلى، حمدا یبلغ الوفاء و حقیقه الشكر، حمدا یكون مبلغ رضاك عنى. فنجنى من سخطك». مى ستاید تو را نفس من و زبان من و عقل من، ستایشى كه برسد به سرحد وفا و حقیقت شكر، ستایشى كه برسد به سرحد خشنودى تو از من. پس برهان مرا از خشم خود. «یا كهفى حین تعیینى المذاهب». «تعیینى»- بالیاءین المثناتین من تحت على صیغه المضارع- من اعیاه الامر و اعیا علیه، اذا عجز عن تدبیره و لم یهتد لوجهه. اى: یا ملجئى حین تعیینى مسالكى الى الخلق و تردداتى الیهم و لا اهتدى الى سلوكها. یعنى: اى پناه و ملجا من در وقتى كه تعبناك سازد مرا راههاى من به سوى خلق و راه یافته نشوم به سلوك كردن آن راهها. «و یا مقیلى عثرتى». یعنى: و اى درگذرنده از گناه من. «فلولا سترك عورتى لكنت من المفضوحین». پس اگر نبودى پوشیدن تو قبایح مرا، هر آینه بودمى از رسواشدگان. «و یا مویدى بالنصر، فلولا نصرك ایاى لكنت من المغلوبین». و اى قوت دهنده مرا به یارى دادن خود، پس اگر نه یارى كردن تو بودى مرا، هر آینه بودم از مغلوب شدگان. «و یا من وضعت له الملوك نیر المذله على اعناقها، فهم من سطواته خائفون». النیر- بكسر النون و فتح الیاء المثناه من تحت او سكونها- من نیر الفدان، اى: الخشبه المعترضه فى عنق الثورین. یعنى: اى آنكه نهاده اند از براى او پادشاهان چوب پهنى كه دو گاو در حالت شیار زمین بر گردن مى گذارند، بر گردنهاى خود، پس ایشان از حمله هاى قهر او ترسناكانند. و كلام مبنى بر استعاره است. «و یا اهل التقوى، و یا من له الاسماء الحسنى». یعنى: اى آنكه سزاوارى به آنكه ترسند و پرهیز دارند از عقاب تو، و اى آنكه مر اوراست نامهاى نیكو- بعضى دال بر صفات جلال و بعضى بر صفات اكرام. «اسالك ان تعفو عنى و تغفر لى. فلست بریئا فاعتذر، و لا بذى قوه فانتصر». مى خواهم از تو و سوال مى كنم تو را اینكه عفو كنى و درگذرى از گناهان من و بیامرزى مرا. زیرا كه بیگناه نیستم تا عذر خواهم و عذر مرا بپذیرى، و نه صاحب قوتم تا بازدارم مكروهى را از خود. «و لا مفر لى فافر. و نه جاى گریختنى هست مرا قادر آن گریزم. و استقیلك عثراتى. و از تو مى خواهم كه درگذرى از لغزشهاى من- یعنى گناهان من. «و اتنصل الیك من ذنوبى التى قد اوبقتنى و احاطت بى فاهلكتنى». تنصل: تفعل من النصل- بالنون و الصاد المهمله. یقال: تنصل فلان من ذنبه، اى: تبرا. و «اعتذر»، اى: اتبرا ملتجئا الیك. و وبق یبق وبوقا، اى: هلك. و فیه لغه اخرى: وبق یوبق وبقا. و اوبقه، اى: اهلكه. قاله الجوهرى فى صحاحه. یعنى و بیزارى مى نمایم در حالتى كه التجا كننده ام به سوى تو از گناهان خود، آنچنان گناهانى كه مرا در هلاكت انداخته اند و گرداگرد من درآمده اند پس به هلاكت افكنده اند مرا. «منها فررت الیك رب تائبا، فتب على». یعنى: از آن گناهان مى گریزم به سوى تو- اى پروردگار من- در حالتى كه توبه كننده ام از گناهان، پس بازگشت نما بر من به رحمت و بپذیر توبه ى مرا. «متعوذا فاعذنى». پناه جوینده ام پس پناه ده مرا. «مستجیرا فلا تخذلنى». زینهار جوینده ام پس فرومگذار نصرت خود را از من. «سائلا فلا تحرمنى». بالكسر. و سوال كننده ام تو را پس محروم مساز مرا. «معتصما فلا تسلمنى». اى: لا تخذلنى. على صیغه المضارع من: اسلمه، اى: خذله. (یعنى:) دست در تو زننده ام پس دست از من بازمدار. «داعیا فلا تردنى خائبا». خواننده ام تو را بس بازمگردان مرا ناامید. «دعوتك- یا رب- مسكینا مستكینا مشفقا خائفا وجلا فقیرا مضطرا الیك». المسكین مفعیل من السكون اى: الذى اسكنه الفقر. و المستكین هو الخاضع الذلیل. یقال: استكان و استكن، اذا خضع. و الاشفاق: الخوف. فمشفقا خائفا وجلا بمعنى و التكریر للتاكید و اختلاف اللفظ. و المضطر مفتعل من الضر. و اصله: مضترر فادغمت الراء و قلبت التاء طاء لاجل الضاد. یعنى: خواندم تو را- اى پروردگار من- در حالتى كه درویش بودم و خوار و بى مقدار بودم و ترسان بودم و محتاج و بیچاره در حالتى كه پناه آورنده ام به سوى تو. «اشكو الیك- یا الهى- ضعف نفسى عن المسارعه فیما وعدته اولیاءك، و المجانبه عما حذرته اعداءك». یعنى: شكوه مى كنم به سوى تو- اى خداى من- ضعف تن خود را از شتافتن در آنچه وعده كرده اى دوستان خود را، و دورى نمودن از آنچه حذر فرموده اى دشمنان خود را. «و كثره همومى، و وسوسه نفسى». و از بسیارى اندوه من و وسوسه ى نفس من. «الهى لم تفضحنى بسریرتى». السریره: واحده السرائر، و هى الاعمال التى اسرها العباد و اخفوها، من العقائد و النیات و غیرها. یعنى: اى خداوند من، رسوا نساختى مرا به اعمالهاى نهانى من. «و لم تهلكنى بجریرتى». و هلاك نساختى مرا به گناهان من. «ادعوك فتجیبنى و ان كنت بطیئا حین تدعونى». مى خوانم تو را پس اجابت مى كنى دعوت مرا و اگر چه من دیر كننده ام چون بخوانى مرا. یعنى دیر به عمل آورنده ام اوامر تو را. «و اسالك كل ما شئت من حوائجى». و از تو مى خواهم هر چه خواهم از حاجتهاى خود. «و حیث ما كنت وضعت عندك سرى. فلا ادعو سواك، و لا ارجو غیرك». و هر جا كه باشم مى گذارم نزد تو اسرار پنهانى خود را. پس نمى خوانم سواى تو را، و امید ندارم غیر تو را. «لبیك! لبیك! تسمع من شكا الیك و تكفى من توكل علیك». اى: اجابتى لك- یا رب- حاصل بعد اجابه على التوالى. من: لب بالمكان و الب به، اذا قام به دائما. كما قیل: حنانیك، اى: رحمه بعد رحمه. یعنى: اجابت كردن دعوت من تو را حاصل است بعد از اجابتى در پى یكدیگر. مى شنوى فریاد آن كسى كه شكوه آورد به سوى تو. و كفایت مى كنى مهم آن كسى كه توكل و اعتماد كرد بر تو. «و تخلص من اعتصم بك». و خلاص مى سازى و مى رهانى از عذاب آن كس كه چنگ در تو زد. «و تفرج عمن لا ذبك». اى: لجا الیك. (یعنى:) و مى برى غم و اندوه از آن كسى كه پناه آورد به تو. «الهى، فلا تحرمنى خیر الاخره و الاولى لقله شكرى. و اغفر لى ما تعلم من ذنوبى». اى خداوند من، محروم مگردان مرا از خیر آخرت و دنیا از جهت كم سپاسى من. و بیامرز مرا از آنچه مى دانى تو از گناهان من. «ان تعذب فانا الظالم المفرط المضیع الاثم المقصر المضجع المغفل حظ نفسى». المفرط: المقصر فیما امر به. المضیع من: ضاع الشى ء یضیع، اى: هلك. و التضجیع فى الامر: التقصیر فیه. المغفل من الغفله و الاهمال. (یعنى:) اگر عذاب مى كنى، پس منم بیداد كننده ى تقصیر كننده ى گناهكار غفلت ورزنده بهره و حظ نفس خود را و سزاوار عذابم. «و ان تغفر فانت ارحم الراحمین». و اگر مى آمرزى پس تو بخشنده ترین بخشایندگانى. |
