تمایل آمریکا به نابودی بخشی از راکتور اراک

خبرگزاری فارس: «وندی شرمن» معاون وزیر خارجه آمریکا در امور سیاسی و رئیس تیم مذاکره کننده آمریکا در گروه 1+5 در مصاحبه با شبکه «پی بی اس» در خصوص توافق نهایی ایران و 1+5 (آمریکا،انگلیس،فرانسه،روسیه،چین بعلاوه آلمان) گفت که آمریکا احتمالاً در توافق نهایی و جامع با ایران در خصوص برنامه هسته‌ای این کشور، به تهران اعمال فشار می‌آورد تا با از بین بردن بخشی از رأکتور آب سنگین اراک موافقت کند.

خبرگزاری رویترز گزارش داد؛ وی تصریح کرد: توافق جامع شامل از بین بردن بخش زیادی از زیر ساخت آنها می‌شود زیرا، به صراحت بگویم، ما مطمئن نیستیم که شما (ایران) به رأکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک برای اهداف صلح‌آمیز نیاز داشته باشید.

رئیس تیم مذاکراه کننده آمریکا در 1+5 در ادامه در خصوص حق غنی‌سازی ایران اینگونه گفت که اگر ایران با نظارت‌های ناخوانده و سرزده موافقت کند، توافق جامع هسته‌ای با ایران، غنی‌سازی محدود را نیز شامل خواهد شد.

شرمن در خصوص توافق موقت و اولیه ایران و 1+5 در ژنو در پاسخ به سوال خبرنگار این شبکه مبنی بر آنکه آیا ایران به این توافق پایبند است گفت: فکر می‌کنم که این توافق حفظ شود زیرا به نفع ایران است که آن را حفظ کند. ایران به دنبال کاهش تحریم‌های اقتصادی است. کاهش‌ تحریم‌های اقتصادی در این توافقنامه بسیار اندک است اما این یک گام اول به سوی توافق جامعی است که در آن ایران به کاهش تحریم اقتصادی که به دنبال آن است، دست پیدا می‌کند.

شرمن در ادامه اعلام کرد که مذاکراتی به غیر از مذاکراتی که در ژنو صورت گرفته وجود داشته است و تصریح کرد: مذاکرات خصوصی وجود داشته است و این مسئله به عمیق شدن گفت‌وگوها کمک کرده است اما تمامی موضوعاتی که مکالمات دو جانبه محرمانه با ایران مطرح شد، در نشست با 1+5 نیز مطرح شد و من فکر می‌کنم بسیار کارآمد بود. گروه 1+5 از کانال‌های دوجانبه ما و دیگر بحث‌های دوجانبه‌ای که با دیگر شرکا برای رسیدن به این توافق صورت گرفت، استفاده کرد.

وی در خصوص موانعی که کنگره در سر راه این توافق به وجود می‌آورند و رویارویی با آنها ادامه داد: این یک مسیر سخت است زیرا اعضای کنگره نقش بسیار مهمی را در اینجا ایفا می‌کند. در واقع این نظام تحریم‌ها بود که از طریق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، اقدامات آمریکا هم در کنگره و هم در بخش اجرایی دولت آمریکا،اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر مورد حمایت جامعه بین‌الملل قرار گرفت و ایران را به میز مذاکراه آورد زیرا ایران به دنبال  کاهش تحریم‌ها است.

شرمن با اشاره به این مطلب گفت: بنابراین من این مسئله را درک می‌کنم که کنگره معتقد است تحریم‌های بیشتر ممکن است بهتر هم باشد. من تا اینجا با آنها موافق هستم زیرا همین امر بود که ایران را به میز مذاکره آورد اما در واقع هدف تحریم‌ها تغییر محاسبات استراتژیکی ایران بود که به میز مذاکره بیایند اما هم‌اکنون ما باید آن راه‌حل را بیازماییم تا به توافق برسیم و هرگونه تحریم‌های بیشتر کنگره در حال حاضر توافق کنونی را تضعیف می‌کند و می‌تواند به ایران بهانه بدهد از توافقی که حاصل شده است، عقب‌نشینی کند.

شبکه پی بی اس در ادامه این سوال را مطرح کرد که آیا با حذف یا کاهش تحریم‌ها، حتی برای یک دوره ۶ ماهه یا یک دوره موقت، شما برخی اهرم‌ها را از دست نمی‌دهید؟

شرمن در پاسخ به این سوال گفت: تحریم‌هایی که ما به حالت تعلیق درآوردیم بسیار محدود است و تمامی آنها برگشت‌پذیر است بنابراین ما به طور قطع هیچ اهرمی را از دست نمی‌دهیم و معماری بنیادین تحریم‌های بانیک و نفتی که داشتیم و اتحادیه اروپا نیز داشته است، همگی برجای خود باقی می‌ماند. بنابراین دسترسی به آنچه که ایران واقعاً می‌خواهد تا زمانیکه یک توافق جامع حاصل شود، غیرممکن است.

معاون وزیر خارجه آمریکا در امور سیاسی درباره برنامه غنی‌سازی ایران در توافق کنونی گفت: این توافق آنرا (غنی‌سازی) را در گام اول متوقف نمی‌کند زیرا فقط یک تعلیق است اما تمامی غنی‌سازی بالای ۵ درصد را متوقف می‌کند و این بسیار مهم است زیرا هرچه اندازه را بالاتر ببرید، سریعتر به اورانیوم در سطح تسلیحات دست پیدا می‌کنید بنابراین ایران نمی‌تواند بالای ۵ درصد حتی در گام اول، غنی‌سازی کند اما این واقعیت بر جای خود باقی می‌ماند که ما در این توافقنامه گفتیم که وقتی به یک توافق جامع برسیم می‌توانیم برنامه محدود و بسیار کم غنی‌سازی را برای ایران بررسی کنیم در صورتیکه ایران به آن نیاز عملی و واقعی داشته باشد و همچنین با نظارت کامل و بازرسی ناخوانده موافقت کند.

شرمن تأکید کرد که اگر توافق نهایی حاصل نشود و محدودیت‌هایی که ما نیاز داریم اعمال نشود به نظام تحریم‌ها بازمی‌گردیم و و تحریم‌های بیشتری تحمیل می‌شود.

وی در ارتباط با فاصله ایران تا ساخت بمب هسته‌ای گفت: ارزیابی‌های هوشمندانه‌ای وجود دارد که من نمی‌توانم در اختیار مخاطبان بگذارم اما آشکارا این است که بسیاری از تحلیلگران گفته‌اند که اگر رهبر عالی امروز تصمیم بگیرد و اگر آنها امروز تصمیم بگیرند، احتمالاً یکسال تا ساخت بمب هسته‌ای فاصله دارند و به طور قطع آنها سلاح هسته‌ای نخواهند داشت مگر آنکه موشکی که آن کلاهک هسته‌ای را حمل کند، در اختیار داشته باشند.

رئیس تیم مذاکره کننده آمریکا در پاسخ به این سوال که توافق موقت اجازه دسترسی به پایگاههای نظامی را به بازرسان سازمان ملل و بازرسان بین‌المللی می‌دهند، گفت: بله در واقع این احتمالاً جزء بازدید سرزده خواهد بود که در گام اول توافقنامه نیز آورده شده است. بازرسان به صورت روزانه در فوردو و نطنز خواهند بود، حداقل ماهانه دسترسی‌هایی به رأکتور اراک وجود خواهد داشت. دسترسی‌هایی به معادن و کارخانه‌های اورانیوم وجود خواهد داشت. این مسئله کمک می‌کند تا ما مطمئن شویم آنها در حال تبدیل چیزها نیستند و اینکه نمی‌توانند برنامه پنهانی داشته باشند. این مسئله به ما دید وسیعی از کارهایی که آنها انجام می‌دهند، می‌دهد و تمامی اینها کارهایی است که برای اولین بار ما انجام می‌دهیم و قبلاً صورت نمی‌گرفته است.