تقویم تاریخ -17 اردیبهشت

1952م:دكتر مصدق نخست وزير وقت در مصاحبه اي كه هفتم ماه مه سال 1952 در رسانه هاي آمريكا انتشار يافت گفته بود: استعمار اروپايي بر ساير ملل كه از قرن پانزدهم آغاز شده به اين آساني ريشه كن نخواهد شد. ما، ايرانيان، نخستين سنگ بناي اين مبارزه را قرار داده ايم. ما به درخت كهن استعمار، توفان وار، تكان شديد وارد ساخته ايم. هرچند سادگي است اگر تصور رود كه با اين يك تكان، اين درخت تنومند ريشه كن خواهد شد. به همانگونه كه استعمارگران هر وقت كه لازم باشد براي حفظ منافع خود با يكديگر متحد مي شوند، ما استعمار زدگان هم اگر بخواهيم موفق شويم بايد گرد هم آييم و يكپارچه عمل كنيم و بدانيم كه استعمارگران نمي خواهند ما را متحد ببينند و با تمام نيرو و توان و توسل به انواع نيرنگ مي كوشند مانع همصدايي و يكدلي ملل استعمار زده شوند و ما هنگامي موفق خواهيم شد، كه به اين حقيقت پي ببريم. ملل استعمارزده تا روشن و آگاه نشوند نخواهند توانست سرنوشت خود را به دست گيرند. در درجه اول ، ما بايد مطبوعاتي داشته باشيم كه نيت آنها خدمت به مردم و دفاع از حقوق آنان و روشن ساختن ايشان از حقايق باشد و ....

اين مصاحبه كه طولاني بود به مناسبت پايان يكمين سال حكومت دكتر مصدق، در آخرين روز آوريل ۱۹۵۲ در تهران با خبرنگاران آمريكايي انجام شده بود.

 

1840م:امروز زادروز چايكوفسكي (پيوتر ايليچ) آهنگساز بنام روس است كه هفتم ماه مه سال 1840 به دنيا آمده بود. وي كه از پنج سالگي پيانو مي نواخت در طول عمر پربار خود كوشش بسيار كرد كه موسيقي ملل را با ساخت آهنگ به يكديگر نزديك سازد تا انسانها از طريق موسيقي هم، يكپارچه و يك پيكر شوند. چايكوفسكي در جريان اين تلاش، آهنگهاي مخلوط (ملل) خلق كرد.

 

 

1895م:روس ها بيش از يك قرن است كه هفتم ماه مه هر سال را به نام «روز راديو» برگزار مي كنند زيرا نخستين گيرنده راديو در جهان در اين روز در سال 1895 توسط «الكساندر پوپوفAlexander S. Popov» روس در شهر سن پترزبورگ به معرض تماشا گذارده شد. پوپوف كه اهميت نداد اختراع او ثبت شود نخستين سازنده يك راديو كامل در جهان شناخته شده است. قبل او، دانشمندان فيزيك اصول و قواعدي درباره امواج الكترومانيتيك به دست آورده بودند. پوپوف فيزيكدان روس و نخستين سازنده يك راديو كامل چهارم مارس سال 1859 متولد و 31 دسامبر سال 1905 درگذشت.

 

 

1879م:ششم ماه مه زادروز «بدريك هروزنيBedrich Hrozny» شرقشناس چك است كه در سال 1879 به دنيا آمد و 83 سال عمر كرد. او كه زبانهاي عهد قديم از جمله آكادي، سومري، پارسي باستان، سانسكريت و زبان هيتيتHittite را فرا گرفته و خطوط ميخي را مي خواند در طول اقامت طولاني خود در تركيه موفق به خواندن اسناد آرشيو سران دولت هيتيت شد كه در بغازكويBogazkoy (يکصد و پنجاه کيلومتري شمال شرقي آنكارا) كشف شده بودند. هروزني با خواندن اسناد اين آرشيو اعلام كرد كه هيتيت ها كه روزگاري بر آناتولي، شمال عراق امروز و قسمتي از سوريه تسلط داشتند، آرين بودند و زبانشان هند ـ اروپايي بود و ارتباطي با زبانهاي موجود در مزوپتاميا Mesopotamia ندارد (اين واژه كه از زمان سلوكي ها متداول شده است از دو واژه يوناني به معناي ميان رودها = مابين النهرين = بين النهرين، سرزميني كه ميان دجله و فرات و اطراف اين دو رود واقع شده است، عمدتا عراق امروز) و سمتيك (سامي = هبرو ـ عربي) و همريشه زبانهاي آرامي، آكادي و سومري (هر سه سمتيك) نيست.

 

1877م:«تاشوكا ويتكو» رئيس طايفه اوگلالا Oglala از قبيله سو (بوميان آمريكا ـ سرخپوستان) در پي جنگها متعدد با دولت آمريكا به منظور حفظ اراضي نياكان از خطر تصرف آنها توسط اروپاييان مهاجر، ششم ماه مه سال 1877 دست از جنگ كشيد و در نبراسكا تسليم شد.

 

 

1889م:برج ايفل در پاريس و در كنار رود سن، از ششم ماه مه سال 1889 به روي مردم و بازديد كنندگان باز شد. اين برج پولادين به نام سازنده آن «گوستاو ايفل»، La Tour Eiffel ناميده شده است.

 

1954م:هفتم مه ۱۹۵۴ داوطلبان مسلح ويتنامي مركب از كمونيست ها و ناسيوناليست ها با هدايت ژنرال جياب، نابغه جنگ هاي ميهني و نامنظم، دژ «دين - بين فوDien Bien Phu» را گشودند و هزاران تن از ورزيده ترين افسران و سربازان فرانسه را به اسارت گرفتند و به استعمار فرانسه بر وطن خود و سراسر شبه جزيره «هندوچين» پايان دادند. جياب متولد 1911 قبلاً يك دبير تاريخ در دبيرستان ها بود. وي در طول چهار دهه يكي پس از ديگري؛ سه قدرت ژاپن ، فرانسه و آمريكا را به زانو درآورد. وي در 96 سالگي همچنان به ويتنامي ها (دولت ويتنام) اندرز مي دهد.

 

 

1996م:مجلس نمايندگان روسيه (دوما) در اين روز در سال ۱۹۹۶ با تصويب طرحي، انحلال اتحاد شوروي را عملي غيرقانوني اعلام داشت، اين اقدام را بي اعتبار خواند و ابطال كرد.

اين طرح كه همچنان پابرجا مانده است با اعتراض و انتقاد شديد يلتسين رئيس جمهور وقت روسيه كه يكي از سه نفر منحل كنندگان شوروي بود رو به رو گرديد. اين طرح هنوز به امضاي رئيس كشور روسيه نرسيده است تا لازم الاجرا شود!

 

ویدیو مرتبط :
رضا عطاران و تقویم تاریخ :))

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ 1 اردیبهشت

 

 

1332ش:يكم ارديبشهت 1332 در تهران رسما اعلام شد؛ سرتيپ افشارتوس رئيس شهرباني ايران (پليس) ربوده شده و ناپديد است. دكتر مصدق افشارتوس را سي ام بهمن 1331 به رياست شهرباني منصوب كرده بود. در آستانه ناپديد شدن افشارتوس، هندرسون سفير آمريكا در تهران به طور غير منتظره به واشنگتن رفته بود و ابوالقاسم بختيار دست به ياغيگري زده بود. مقامات دولت وقت، ربودن افشارتوس را كار ژنرالهايي كه به تصميم دكتر مصدق بازنشسته شده بودند ازجمله مزيني و زاهدي و نيز چند سياستمدار مخالف از جمله دكتر مظفر بقايي نماينده مجلس اعلام كرده بودند و مدعي شده بودند كه هدف از اين كار، تضعيف دولت و گسترش نگراني مردم بوده است. ا

 

 

1946م:جان ام. كينز John Maynard Keynes اقتصاد دان بزرگ و پدر مكرواكونوميكسMacroeconomics (ماكرو) 21 آوريل 1946 پس از 63 سال زندگي كردن درگذشت. طراح «كنزيان اكونوميكس» پنجم ژوئن 1883 در انگلستان به دنيا آمده بود.

دكتر کينز در سال 1936 فرضيه عمومي اشتغال، بهره و پول را نوشت و آن را در كتابي تحت همين عنوان منتشر ساخت و اصل «بيزنس سايكل» را به دست داد. وي بود كه مداخله دولت براي رساندن كشور به مرحله اشتغال كامل (به هر بها) و جلوگيري از ركود را امري لازم و ضروري اعلام كرد. دكتر كينز قواعد متعدد براي اصلاح ساختار اقتصاد به دست داده است. اين فرضيه پرداز اقتصادي ايجاد نظام بين المللي پول را مورد تاكيد قرارداد و به همين دليل، بسياري از اصحاب نظر، او را پدر صندوق بين المللي پول مي خوانند. كينز علاوه بر تدريس اقتصاد، سردبيري يك نشريه تخصصي را هم برعهده داشت.

 

 

1938م:امروز سالروز درگذشت محمد اقبال (علامه اقبال) فيلسوف، انديشمند و شاعر فارسي سراي شبه قاره هندوستان است كه21 آوريل سال 1938 (پيش از استقلال هند و ايجاد كشور پاكستان) وفات يافت. علامه اقبال كه نهم نوامبر سال 1877 در سيالكوت (كشمير پاكستان) به دنيا آمده بود در كشورهاي پارسي زبان (ايران، افغانستان و تاجيكستان) به اقبال لاهوري معروف است.

 

 

1910م:ساميوئل لانگهورن کلمنسSamuel Longhorn Clemens (مارک توين) داستان نگار و طناز معروف آمريکايي 21 آوريل 1910 (روزي چون امروز در 97 سال پيش) در 75 سالگي از اين جهان ديده بربست. مارك توين سي ام نوامبر 1835 در شهر فلوريداي ايالت ميسوري به دنيا آمده بود.

 

2008م:بيستم آوريل 2008 دولت آمريكا تمبر پستي با تصوير «ديويد مك كوله David G. McCullough» تاريخنگار 75 ساله اين كشور را كه چاپ كرده است طي مراسمي و با حضور خود او در پستخانه «كامدن Camden»، به جريان گذارد

 

 

2008م:«رابرت (باب) دبليو گرين Robert W.Greene» سردبير «نيوزدي» و از معروفترين روزنامه نگاران اينوستيگيتيو جهان 18 آوريل 2008 در هفتاد و هشت سالگي درگذشت. 37 سال از كار روزنامه نگاري او در «نيوزدي Newsday» گذشت.

 

 

2007م:در اژريل 2007، كمپاني ناشر «نيويوركر»، «ونيتي فر» و ... اعلام كرده بود كه يك مجله اقتصادي به نام «پورتفوليو» منتشر خواهد كرد، زيرا مخاطبان خواهان چنين نشريه اي هستند. اين مجله، بمانند ساير نشريات اقتصادي، وارد مسائل سنگين و پيچيده اقتصاد نخواهد شد و توجه خود را معطوف به آنچه را خواهد كرد كه مردم معمولي دهه اول قرن 21 خواهانش هستند.

 

 

753پیش ازمیلاد: آوريل زادروز شهر رم پايتخت ايتالياست. «پلوتارك» و «ليوي» داستان ايجاد شهر رم را در تاليفات خود، برپايه «شنيده ها» تاييد كرده اند. طبق افسانه ها، شهر رم توسط دو برادر دوقلو به نام هاي رموسRemus و رمولوسRomulus ساخته شده و بناي آن 21 آوريل سال 753 پيش از ميلاد به اتمام رسيده بود.

 

1792م:«21 اوريل» سالروز اعدام تيرادنتسTiradetes (خوزه دا سيلوا خاويرJoaquim Jose da Silva Xavier) قهرمان ملي برزيل و روز ملي اين كشور است. وي كه برضد سلطه پرتغال بر برزيل قيام مسلحانه كرده بود پس از دستگير شدن، 21 آوريل 1792 اعدام شد. به دستور حكمران پرتغالي برزيل، تيرادنتس را قطعه قطعه كردند و هر قطعه اش را به يك شهر فرستادند تا مردم ببينند و انديشه انقلاب و استقلال را از سر بيرون كنند.

 

 

1918م:«مانفرد فن ريكتوفنManfred Von Richthofen» معروفترين خلبان جنگنده در جنگ جهاني اول 21 آوريل سال 1918 در جبهه سم (به ضم س) در فرانسه جان خود را از دست داد. هواپيماي سه باله اين خلبان آلماني هدف گلوله قرار گرفته بود. وي كه 26 ساله و فرمانده اسكادران بود قبلا در 80 ماموريت جنگي پيروز شده بود. نيروهاي متخاصم آلمان، او را «رد بارون (امير زاده سرخ)» لقب داده بودند زيرا كه هواپيمايش را رنگ سرخ مي زد.

 

1945م:بيست و يكم آوريل 1945 واحدهاي ارتش شوروي شهر برلين را از فاصله چهار كيلومتري محاصره و زير آتش توپ قرار دادند و عناصر دو لشكر پياده مامور رخنه به شهر شدند كه 9 روز بعد به دست آنان افتاد و هيتلر خودكشي كرد.

 

2005م:21 آوريل 2005 سران و نمايندگان بيش از 80 كشور در جاكارتا اجتماع كرده بودند تا ياد كنفرانس 29 كشور آسيايي ـ آفريقايي را كه در آوريل 1955 در در شهر باندونگ (اندونزي) برگزار شده بود گرامي دارند و با توجه به اوضاع فعلي جهان، خود را متعهد به همكاري هاي تازه كنند. كنفرانس باندونگ سال 1955 با هدف ريشه كن ساختن آثار هرگونه استعمار از شرق و آفريقا تشكيل شده بود، و اينک در دهه نخست قرن 21 اعتقاد عمومي بر اين است كه تفكر استعمار هنوز از ميان نرفته و سلطه گران تنها تغيير لباس داده اند.

در آن سال در جهان، دو بلوك آمريكا (ناتو) و شوروي (ورشو) باهم در رقابت و معارضه بودند و از اين رهگذر، كشورهاي ديگر آسوده تر مي زيستند و اتحاديه هاي منطقه اي آنها فعاليت چشمگير داشتند از جمله اتحاديه عرب كه امروزه تنها نامي از آن بر روي كاغذ باقي مانده است.

با توجه به وجود دو بلوك در جهان آن روز يا به تعبيري بلوكهاي كاپيتاليسم و سوسياليسم، در سال 1955جنبش تازه كه خارج از دو بلوك تشكيل شده بود به جهان سوم (جامعه کشورهاي غير متعهد) شهرت يافت كه پس از فروپاشي اسرارآميز بلوك سوسياليست و قدرت يافتن بلوك ديگر (آمريکاي شمالي و اروپاي بدون روسيه)، نه تنها جنبش غير متعهدها بلكه اتحاديه هاي منطقه اي هم كمرنگ شدند و فعاليت آنها به صفر نزديك شده است. «جنبش عدم تعهد» در زمان تاسيس، ژاپن را به خود راه نداد زيرا كه با آمريكا پيمان امنيت و دفاع مشترك داشت ولي نخست وزير ژاپن در كنفرانس 2005 حضور يافته بود.

فكر ايجاد جنبش عدم تعهد از چوئن لاي، تيتو، عبدالناصر و نهرو بود كه پس از فوت آنان رنگ و جلاي خود را از دست داد.

در اين ميان ايران از بنياد شانگهاي درخواست عضويت رسمي کرده است که اگر عملي شود قدرت شرق منسجم و گسترش خواهد يافت.

 

 

2005م:يك دادگاه جنايي اسپانيا20 آوريل 2005 «آدولفو سيلينگو» افسر نيروي دريايي سابق آرژانتين را به جرم ارعاب، شكنجه و قتل مخالفان دولت وقت (آرژانتين) با فرو انداختن آنان از هواپيما به داخل دريا و رودخانه به تحمل 640 سال زندان محكوم كرد. در اسپانيا مجازات اعدام لغو شده و رعايت تخفيف براي او به اين جهت بوده است كه خود را به آن دولت معرفي و اعتراف به اعمال شكنجه و قتل كرده بود.

 

 

1946: در شرق آلمان نظام سوسياليستي برقرار شد که 43 سال دوام داشت.

1954: گرگوري مالنكوف نخست وزير شوروي شد.

1961: نظاميان فرانسوي در الجزاير بر ضد سياست پاريس سر به شورش برداشتند.

1967: يك كودتاي نظامي در يونان دولت منتخب را بركنار كرد.