تقویم تاریخ - 13 تیر

489پیش ازمیلاد:4 ژوئیه سال 489 پیش از میلاد داریوش بزرگ - شاه شاهان - كه بر تمركز امور و ایرانی بودن هر كار تعصب می ورزید و پیدایش ناسیونالیسم نیرومند ایرانی را به او نسبت می دهند تصمیم گرفت كه قلمرو ایران به 30 ایالت تقسیم شود و هر ایالت را ساتراپی (كه واژه ای مادی است) نامید (قانون، ایالت های فعلی ایران «استان» خوانده است كه اختصاص به ایالت ایران دارد و نمی توان ایالت كشور دیگر را «استان» ترجمه كرد). داریوش شرح این ساتراپی ها را در سنگنبشته داده است كه باقی مانده است و تاریخنگاران جهان آن را «سند مالكیت ایران = دید» خوانده اند (هیچ كشوری در جهان چنین سندی را ندارد). مصر یكی از ساتراپی های ایران آن زمان بود كه داریوش توجه خاصی به آبادكردن آن داشت. داریوش در همین روز دستور داد كه با تاسیس پستخانه ارتباط مردم این ایالتها با هم تامین شود و داد و ستد با پول انجام گیرد (سكه هایی كه ضرب كرده بود و در جهان به «داریك» معروف شده اند). داریوش همچنین دستور داد که میان شهرهای شوش و سارد (نزدیك مدیترانه) یك شاهراه ارابه رو ساخته شود (این راه به طول 2700 كیلومتر كشف شده است كه در بسیاری از قسمتهایش، نوعی اسفالته بود) و ... . داریوش سه سال بعد درگذشت و استخوانهای او، پس از دخمه گذاری، در گوری در «نقش رستم» كه از قبل آماده كرده بود دفن شد.

979م:مطابق اسناد متعدد، كار ساختن «بند امیر» در چهارم ژوئیه سال ۹۷۹ میلادى كاملاً به پایان رسید. عضدالدوله دیلمى از دودمان بوئیان ایران این بند (سد) را بر روى رود «كر Kor» در استان فارس - نزدیك شیراز - ساخته است.

عضدالدوله كه مانند سایر بوئیان یك میهندوست تمام عیار ایرانى بود، در تاریخ به آبادسازى و عمران معروفیت ویژه دارد. وى در سال ۹۸۳ میلادى درگذشت.

 

1887م:بیست سال پیش از امضاى قرارداد تقسیم ایران به دو منطقه نفوذ (میان انگلستان و روسیه) در سن پترزبورگ كه مورخان متفق القول از آن به عنوان شرم آورترین معاهده قرن ۲۰ یاد كرده اند، انگلستان و روسیه چهارم ژوئیه ۱۸۸۷ در زمینه سرنوشت افغانستان به توافق رسیدند كه این توافق نیز بر ضد تمامیت تاریخى ایران بود. طبق این توافق، انگلستان سلطه روسیه بر «فرارود» را برسمیت شناخت و روسیه نفوذ انگلستان بر افغانستان و خطوط مرزی آن را. به این ترتیب، مرزهای شرقی و شمالشرقی وطن ما در سازش این دو قدرت استعماری تعیین و تثبیت، و ایران رسما كوچكتر شد!. رقابت هاى استعمارى انگلستان و روسیه در قرون ۱۹ و ۲۰ دشوارى هاى متعدد براى ایران به بار آورده است. سرزمین كلیدی افغانستان نیز به خاطر موقع جغرافیایی خود در رنج و گرفتاری است و دشواری های این سرزمین، با انسجام قدرت تازه ای به نام «اوراسیا» كه از شكل گیری آن چند سال گذشته است بیشتر خواهد شد. مشكلات جاری افغانستان از سوم ژوئیه 1979 شدت گرفته است كه در این روز جیمی كارتر رئیس جمهور وقت آمریكا دستورالعمل محرمانه كمك همه جانبه را به مخالفان دولت كمونیست كابل كه دست نشانده مسكو بود امضاء كرد و .... گفته شده است كه همین دستور العمل سرانجام به پیدایش طالبان و القاعده انجامید و ....

1329ش:در این روز در سال 1329 هجری خورشیدی (مصادف با 4 زوئیه 1950) و برغم مخالفت شدید دكتر مصدق و یارانش، مجلس بر نخست وزیر شدن سپهبد رزم آرا صحه گذارد كه نمایندگان مخالف - از فرط خشم صندلی های مجلس را شكستند.

همین ابراز خشم كه در جامعه منعكس شد نقطه عطفی در تاریخ ایران شد و مبارزات ملی به منظور نجات ایران از سلطه دولتهای استعمارگر اروپایی به ویژه انگلستان كه از 120 سال پیش از آن آغاز شده بود شدت گرفت و به ترور رزم آرا و ملی شدن نفت ایران انجامید، و مردم ظرف مدتی كوتاه بساط سابق را برچیدند. اما، نظم نو پس از پیروزی ملت ایران كه سرمشق سایر ملل استعمار زده قرار گرفت، به دلیل ادامه توطئه از خارج و سازش (خیانت) از داخل بیش از 30 ماه طول نكشید و با براندازی 28 مرداد سال 1332 پایان یافت. خشم مردم ایران از این براندازی هنوز فرو ننشسته است.

 

 

460پیش ازمیلاد:عرق برگ درخت بید(بید شیرین) همان خاصیت آسپرین را در پیشگیری از سكته مغزی و حمله قلبی و رقیق سازی خون دارد، البته به میزانی ضعیف تر و یك ضد درد است و بر خلاف آسپرین به معده هم آسیب نمی زند. در مورد تاریخچه كشف خاصیت آن كه 25 قرن سابقه دارد و به زمان كنفوسیوس می رسد، به درستی معلوم نیست كه كدام ملت ، زودتر آن را مورد استفاده قرار داده اند: ایرانیان و یا چینیان. هردو ملت در آن زمان همسایه بی واسطه بودند و با هم وسیعا مراوده داشتند، ولی نوشته های چینی كه به خاصیت درمانی برگ بید و سایر ریشه ها ، برگها و گلهای گیاهان اشاره كرده قدمت بیشتری دارد. تاریخ قدیمی ترین این اسناد مربوط به ژوئیه سال 470 پیش از میلاد است. با وجود این؛ سابقه نگاران علوم، ایرانیان را مخترع تقطیر و عرقگیری گیاهان و گلهااز جمله مینت Mint (نعناع) بشمار آورده اند. یونانیان باستان و مردم مدیترانه هم در این كار سابقه طولانی داشته اند.

 

2004م:«جان كری» نامزد دمكراتها در انتخابات دوم نوامبر 2004 هم متوجه اهمیت وب سایت شخصی در اینترنت شده بود. وی سوم ژوئیه 2004 اعلام داشت كه اخبار مربوط به تصمیماتش را نخست در این «وبلاگ» قرار خواهد داد از جمله تعیین معاون آینده اش را.

او از رسانه ها خواسته بود كه برای كسب هر گونه اطلاع، نخست به این سایت كه ساعت به ساعت ـ اگر مطلب تازه ای باشد ـ در آن قرار داده خواهد شد مراجعه كنند. وی گفته بود كه عده مراجعین روزانه به این سایت از رقم یك میلیون گذشته است و هركس می تواند نظر و پرسش خود از طریق « ای ـ میل» ضمیمه این سایت برای او ارسال دارد.

كری همچنین گفته بود كه با بكار گیری این سایت، صرفه جویی او در هزینه های تبلیغاتی، دست كم پنج میلیون دلار بوده است؛ حال آن كه هزینه ادامه فعالیت این سایت برای او در ماه حدود یكی ـ دو هزار دلار است.

 

2005م:اوایل ژوئیه 2005 دو روزنامه نگار آمریكایی، هر دو 89 ساله درگذشتند كه هركدام نظر مهمی را در ژورنالیسم از خود به یادگار گذارده اند. ویلیام برینك در طول عمر روزنامه نگاری خود كه از شش دهه تجاوز كرده بود سردبیر چند روزنامه بزرگ از جمله نیویورك دیلی نیوز بود. او معتقد به زدن تیتر بزرگ و چاپ عكس با حالت در صفحه اول روزنامه بود، حتی اگر این صفحه حاوی تنها یك تیتر و یك عكس باشد. او می گفت كه چنین تیتر و عكسی باید همه چیز را بگوید و در مغز خواننده و بیننده آن نقش بندد و نظرش را تغییر و عزم او را راسخ كند. وی در سی ام اكتبر سال 1975 با زدن یك تیتر چند كلمه ای و چاپ عكس جرالد فورد رئیس جمهوری وقت كه وی را مردی بی اعتنا و از خود راضی نشان می داد باعث شد كه نیویوركی ها به او رای ندهند و در انتخابات از كارتر شكست بخورد و نه تنها مسیر تاریخ آمریكا بلكه تاریخ جهان ورق بخورد. اگر فورد شكست نخورده بود نظامهای ایران، افغانستان، اتیوپی، نیكاراگوئه و ... تغییر نمی كردند. فورد با دادن كمك مالی از جانب دولت فدرال به شهرداری نیویورك كه در آستانه ورشكستگی قرار داشت مخالفت كرده بود و ویلیام برینك از این موضوع استفاده كرد و در آن روز تیتر زد كه فورد گفت: مرده را باید حذف شده تلقی كرد. (كه اشاره فورد به شهر نیویورك بود كه از نظر وی یك «مرده» بود و نباید به آن اعتنا و كمك می شد). بسیاری هستند كه این روش تیتر زنی ویلیام برینك را بكار می برند.

روزنامه نگار دیگر كه فوت شد ویلیام بلاك ناشر چندین نشریه در سراسر آمریكا از جمله پیتسبورگ پرس (پنسیلوانیا)، هرالد (كالیفرنیا) و بلید(اهایو) بود. وی عقیده داشت كه روزنامه باید متعلق به فرد و یا یك خانواده باشد تا در نتیجه دلسوزی آنان رشد كند، همانند نیویورك تایمز و واشنگتن پست. تعلق داشتن روزنامه به یك شركت باعث دست به دست شدن متوالی و تغییر روش می شود، نه خودش رشد می كند و نه سودی به جامعه می رساند و تنها در خدمت اهداف بزرگترین سهامدار است كه هدف روزنامه نگاربودن و درنتیجه دلسوزی ندارد ــ دلسوزی او در حد سرمایه گذاری اوست و اگر سود حاصله اش از اعمال نفوذ از طریق روزنامه از میزان سرمایه گذاری اش بیشتر باشد خیلی آسان روزنامه به كشتن می دهد. بلاك 62 سال روزنامه نگاری كرد. پدر و پدر بزرگ او هم روزنامه نگار بودند.

1776م:چهارم ژوئیه مصادف با سالروز تصویب اعلامیه استقلال مهاجرنشینان انگلیسی آمریكای شمالی (ایالات متحده) در سال 1776 در کنگره نمایندگان این مهاجر نشینان است كه جزیی از قلمرو انگلستان بشمار می رفتند، ولی تحقق این جدایی بدون جنگ صورت نگرفت و این جنگ كه با كمك فرانسه ــ رقیب اروپایی انگلستان ــ انجام گرفت مدتها طول كشید. سالروز امضاء شدن اعلامیه استقلال آمریكا به نام یكایك مردم این سرزمین در سال 1776، دراین كشور روز ملی و تعطیل عمومی است.

 

1807م:چهارم ژوئیه 1807 جیوسپ گاریبالدی Giuseppe Garibaldi میهندوست بنام ایتالیا كه در تامین وحدت وطن خود، پس از 14 قرن از هم پاشیدگی، جانفشانی بسیار كرد به دنیا آمد و 74 سال عمر كرد. كاوور با زبان و قلم و گاریبالدی با تفنگ، وحدت ایتالیا را تامین كردند كه كاری بس دشوار بود. گاریبالدی پس از بیرون آوردن مناطق متعدد ایتالیا از دست حكام مستقل، برای تحقق آرزوی دیرینش كه شهر رم بار دیگر پایتخت ایتالیا شود، با مردان خود دو بار به این شهر كه در دست پاپ بود حمله برد. گاریبالدی كه در جنگهای وحدت ایتالیا با ارتشهای فرانسه و نیروهای اتریش هم درگیر شده بود پس از تامین وحدت، شهر به شهر می رفت و از مهندسان و صنعتگران ایتالیایی می خواست كه سلاحهای برتر بسازند و می گفت كه تا دنیا چنین است و حرف آخر را گلوله می زند، ایتالیا هم باید بهترین توپها را داشته باشد تا از حق و منافع خود دفاع و دیگران را وادار به قبول خواستهایش كند. گاریبالدی یك جمهوریخواه بود ولی به نظر اكثریت احترام می گذاشت و هنگامی كه پارلمان ایتالیا رای به پادشاهی امانوئله بر همه ایتالیا داد آن را پذیرفت مشروط بر این كه حكومت در دست نخست وزیر باشد. نظام پادشاهی ایتالیا تا بعد از جنگ جهانی دوم ادامه داشت و دوم ژوئن 1949 با انجام رفراندم به جمهوری تغییر یافت. گاریبالدی دوم ژوئن 1882 درگذشت.

 

 

1826م:چهارم ژوئیه سال 1826 جان ادامز John Adams دومین رئیس جمهوری و توماس جفرسونThomas Jefferson اندیشمند معروف و سومین رئیس جمهوری آمریکا در گذشتند. اتفاقا جیمز مونرو James Monroe پنجمین رئیس جمهوری آمریکا هم در همین روز در سال 1831 میلادی جان سپرد.

 

1966م:لیندن جانسون Lyndon B. Johnson رئیس جمهوری وقت آمریکا چهارم ژوئیه1966 قانون «آزادی اطلاعات» را که به تصویب کنگره این کشور رسیده بود امضا کرد. این قانون که کار روزنامه نگار را آسان ساخته است درست در همین روز از سال بعد (1967) به اجرا درآمد. روزنامه نگار، تاریخنگار و هر پژوهشگر می تواند در ایالات متحده آمریکا به استناد این قانون خواستار مطالعه و نسخه برداری از اسناد عمومی شود و منتشر سازد.

 

2004م:درپی انتشار گزارش جلسه تفهیم اتهام كه اول ژوئیه 2004 انجام شد، صدها حقوقدان از سراسر جهان و به ویژه دنیای عرب داوطلبانه آمادگی خود را برای دفاع از صدام حسین در جریان محاكمه او اعلام داشته بودند كه در میان آنان «عایشه معمر قذافی» دختر رهبر لیبی كه یك پروفسور درس حقوق است و نیز «رمسی کلارک» داستان کل آمریکا در دوران زمامداری جیمی کارتر دیده می شدند.

بیشتر این حقوقدانان این رسیدگی قضایی را غیر قانونی و غیر مشروع دانسته بودند؛ زیرا كه بزعم آنان، دولت موقت عراق از جانب آمریكا كه عراق را در اشغال نظامی دارد منصوب شده بود، نه مردم عراق در یك انتخابات آزاد و یا یك بپاخیزی (انقلاب) سراسری داخلی؛ و در نتیجه ارکان چنین دولتی نمی تواند اعضای دولتی را كه بر سركار بود و اتهام دزدی و اختلاس و سوء استفاده هم به آنان وارد نشده بود تعقیب قضایی كند.

دفتر زیاد الخسونه، یك وكیل قضایی اردنی در شهر امان كه وكالت از صدام را به خواست خانواده اش برعهده گرفته بود به مركز دریافت پیامهای حقوقدانان از سراسر جهان مبدل و از مشاركت داوطلبانه دختر قذافی ابراز قدردانی كرده بود.

با صدام، یازده تن از دستیاران او در حکومت نیز متهم شده اند که در جلسه مقدماتی اول ژوئیه، به آنان تفهیم اتهام شد.

 

2004م:دوم و سوم ژوئیه 2004 اظهارات صدام حسین در نخستین جلسه قضایی تفهیم اتهام و عكسهای او وسیعا در رسانه های جهان انتشار یافته و روزنامه های آمریكا تمامی قسمت بالای صفحه اول خود را به درج آن اختصاص داده بودند. ماحصل نظر مفسران این رسانه ها در این باره و در آن دو روز از این قرار بود:

- اظهارات و عكسهای صدام نظر بسیاری از جهانیان را نسبت به او تغییر داد و مساعد وی ساخت. این رسیدگی عجولانه به زیان دولت موقت بغداد تمام شد و دشوار است كه بتواند نظر جهانیان را نسبت به خود كه تردید دارند مستقل از آمریكا عمل کند تغییر دهد.

- حمایت دولتهای دیگر از دولت موقت بغداد كمی دشوارتر شده است.

- تردید به قانونی بودن و مشروعیت محاكمه صدام در عراق توسط یك محكمه داخلی، خیلی بیشتر شده و صدای اعتراض حقوقدانان را بلندتر كرده است.

- جز مطبوعات كویت و تا حدی كم امارات عربی متحده، سایر رسانه ها گزارشهای مربوط را بی طرفانه منعكس كرده بودند.

- همدردی نسبت به عراقی ها در مورد اشغال نظامی كشورشان در كشورهای اسلامی و عرب و از جمله اندونزی افزایش یافته است.

- صدام حسین به صورت سمبول ضد آمریكا در آمده است و دشوار است كه بشود حتی در زندان او را دست كم گرفت.

- دولت آمریكا این بار هم بدون تعقل كافی و پیش بینی نتایج، با پیش افتادن رسیدگی قضایی موافقت كرد. این رسیدگی زودرس حتی سبب شد كه حزب بعث عراق پس از 15 ماه جان بگیرد و رسما اعلامیه بدهد و هر خشونت قبلی صدام را به حساب «حفظ منافع ملی» بگذارد. پیش انداختن زمان این رسیدگی قضایی نتوانست شیعیان عراق را كه نسبت به دولت موقت ظنین هستند راضی كند.

- بیشتر روزنامه ها از جمله گاردین لندن نخستین جلسه رسیدگی را «نمایش روی صحنه به كارگردانی آمریكا» و یا همانند ایدیپندنت

1636: شهر پراویدنس در امریکای شمالی توسط مهاجران انگلیسی ساخته شد که بعدا مرکز ایالت رودآیلند قرار گرفت.

1715: Christian Gellert شاعر و داستان نگار ساکسونی (آلمان) متولد شد.

1789: کنگره ایالات متحده قانون تعرفه کمرگ را به تصویب رساند تا نه تنها درآمد برای دولت نوبنیاد تامین کند بلکه کنترل تجارت خارجی را در دست داشته باشد.

1802: آکادمی نظامی آمریکا (دانشکده افسری) در "وست پوینت" ایالت نیویورک آغاز بکار کرد.

1845: کنگره جمهوری مستقل تکزاس رای به الحاق این جمهوری به ایالات متحده آمریکا داد و یک ایالت این کشور شد.

1848: شاتوبریان Francois Rene de Chateaubriand داستان نگار و سیاستمدار فرانسوی در گذشت.

1874: حزب سوسیال دمکرات آمریکا تاسیس شد.

1894: مجمع الجزایر هاوائی که قبلا نظام پادشاهی داشت جمهوری شد.این جزایر بعدا به صورت یک ایالت آمریکا درآمد.

1946: فیلیپین پس از نزدیک به نیم قرن، استقلال خود را از آمریکا گرفت. فیلیپین که از مستعمرات اسپانیا در آسیا بود در جریان جنگ آمریکا و اسپانیا به تصرف آمریکا درآمده بود.

1950: دولت آمریكا رادیوی اروپای آزاد را بكار انداخت كه یك ابراز جنگ سرد توصیف شده است.

ویدیو مرتبط :
‫روزشمار تاریخ: 13 تیر برابر با 4 ژوییه (جولای)‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ -13 اردیبهشت

1952م:سوم مه 1952 روزنامه هاي تهران به استثناي جرايد محافظه كار از جمله «اطلاعات» به نام دفاع از ميهن، جنگ با «نيويورك تايمز» را كه دو روز پيش از آن در مقاله اي «ملي شدن نفت ايران» را يك اشتباه ايرانيان خوانده بود آغاز كرده و ضمن حملات متقابل، به تاريخچه و مديريت اين روزنامه و ... پرداخته بودند.

 

1469م:سوم ماه مه زادروز «نيكلو ماكياولي» متفكر، سياستمدار و نويسنده دوران رنسانس (تجديد حيات) ايتالياست كه بسال 1469 در فلورانس به دنيا آمد و 58 سال عمر كرد. وي كه نخست از هواداران مردمسالاري و محدود بودن قدرت رئيس كشور بود و به همين سبب هم به دستگاه حكومت راه يافته بود بعدا طرفدار قدرت مطلقه رئيس كشور شد و عقايد خود را در اين زمينه در كتاب «Principe شاهزاده» شرح داده است كه كار تاليف آن در سال 1513 پايان يافت.

 

1950م:دكتر «جان كرك لين» استاد دانشگاه آلاباماي آمريكا كه در دهه 1950 ماشين «هارت ـ لانگ گيبون» را تكميل كرد در آوريل 2004 در 86 سالگي درگذشت. با كمك اين دستگاه است كه مي توان هنگام عمل جراحي قلب باز، جريان خون را از قلب جدا ساخت و در طول عمل و تا زماني که لازم باشد، دستگاه گيبون عمل قلب را انجام مي دهد و در طول عمل، به گردش خون و پالايش آن آسيب نمي رسد. فكر ساختن اين دستگاه از دكتر گيبون بوده است كه دستگاه به نام او اسم گذاري شده است.

 

1993م:مجمع عمومي سازمان ملل ضمن تصويت يك قطعنامه در سال 1993، سوم ماه مه (روزي چون امروز) در هر سال را «روزجهاني آزادي مطبوعات» اعلام كرد. از 186 سال پيش آن، روز اول ماه مه «روز آزادي مطبوعات» بود. فرانسويان در سال 1819 يكم مه را روز آزادي مطبوعات اعلام كرده بودند كه هر سال رعايت مي شد. مجمع عمومي سازمان ملل به مناسبت تصويب اين قطعنامه در اعلاميه اي چنين آورده بود: هدف مجمع از رسميت دادن جهاني به روز آزادي مطبوعات، عمدتا اين بوده است كه در اين روز ضمن برگزاري مراسم و انتشار مقالات، اهميت آزادي مطبوعات و نقش آن در تكامل و پيشرفت هر جامعه بشري يادآوري شود تا مقامهاي مربوط (دولتها) خود را مكلف به رعايت آن بدانند و اصل 19 اعلاميه جهاني حقوق بشر را در اتخاذ هرگونه تصميمي مد نظر بگيرند.

آزادي مطبوعات در چارچوب وظايف «يونسكو» قرارگرفته و از سال 1997 جايزه اي براي مدافعان آزادي مطبوعات منظور گرديده كه تعيين برنده و يا برندگان آن به يك هيات حرفه اي 14 نفره واگذار شده است. اين جايزه مهم به نام «گيرمو كانو عيسازا» روزنامه نگار كلمبيايي اسمگذاري شده است زيرا كه «كانو» كه يك گزارش تحقيقي (اينوستيگيتيو) و دنباله دار درباره كارتلهاي مواد مخدر مي نوشت در سال 1986 به دست عوامل آنها كشته شد.

 

2007م:سوم ماه مه 2007 پنجاه سال از بكار گرفته شدن هواپيماي جت در خطوط هوايي براي حمل بار و مسافر گذشت. در اين روز در سال 1952 يك جت مسافربر انگليسي ساخت كارخانه «دهاويلاند» از لندن به يوهانسبورگ (آفريقاي جنوبي) مسافر حمل كرد و فصل تازه اي در صنعت هواپيمايي باز شد.

2006م:دوم ماه مه 2006 برلوسكني پس از چند هفته مقاومت و كشانيدن مسئله انتخابات عمومي ايتاليا (به سبك آمريكاي نوامبر 2000) به ديوان كشور، سرانجام به كاخ رياست جمهوري آن كشور رفت و (به گزارش رسانه ها) اشك ريزان از نخست وزيري ايتاليا كناره گيري كرد.

 

2006م:رسانه ها، سوم ماه مه 2006 ازقول منابع اطلاعاتي آمريكا نوشته بودند كه دولت چين تنها 130 بمب و كلاهك اتمي از موجودي خود را در اختيار واحدهاي ارتش اين كشور قرار داده و بقيه همچنان در انبارها نگهداري مي شوند.

1851: شهر سانفرانسيسکو (کاليفرنيا ) در آتش سوخت . در اين حادثه 30 تن هم کشته شدند.