اخبار
2 دقیقه پیش | عکس: استهلال ماه مبارک رمضانهمزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ... |
2 دقیقه پیش | تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریموزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که میتواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام میشود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ... |
معادل فارسی «سانسور» چیست؟
فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل فارسی کلمات «سانسور»، «تیروئید» و «بیوگرافی» را کلمات «سانسور یا بررسی»، «سپردیس یا تیروئید» و «سرگذت، شرح حال یا زندگی نامه» قرار داده است.
باشگاه خبرنگاران جوان: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل فارسی کلمات «سانسور»، «تیروئید» و «بیوگرافی» را کلمات «سانسور یا بررسی»، «سپردیس یا تیروئید» و «سرگذت، شرح حال یا زندگی نامه» قرار داده است.
وقتی واژهای را در زبان فارسی میسازیم در واقع معنا و مفهومی جدید به این زبان وارد میکنیم. توجه به درست بودن و مطابقت مفهوم با کلمه لاتین اهمیت ویژهای دارد. این مسئله شاید در ظاهر امر چندان قابل تاکید نباشد. اما واقعیت چیز دیگری است. هنگامی که یک کلمه را در زبان فارسی با مفهومی خاص میسازیم ظرفیت معنایی جدیدی در زبان خلق میشود. حال اگر این مفهوم به هر دلیلی با کلمه لاتین مطابقت نکند.
آنچه در زبان فارسی مشاهده میکنیم، مفهومی نادرست خواهد بود که به زبان فارسی افزوده میشود. گاهی در هنگام معادلسازی بارمعنایی کلمه مورد غفلت قرار میگیرد. گاهی این ناهماهنگی معنایی از ناآشنایی با کاربرد کلمه در زبان لاتین نشات میگیرد. میزان تسلط فرد بر معنای کلمه در زبان لاتین و فارسی هنگام ساخت معادل میتواند در شکلگیری کلمهای درست یا نادرست تاثیر بگذارد. آنقدر به زبان فارسی و معادلسازی کلمات لاتین با مسامحه نگریستهایم، که شاید برای برخی فریاد زدن برای ساخت درست معادلها حد اقل از نظر معنایی کاری عبث به نظر برسد.
این افراد زمانی به اهمیت موضوع پی میبرند که با واقعیتی تلخ روبرو شوند. آن واقعیت تلخ این است که در زبان فارسی انبوه معادلهای متروک را ببینیم و از طرف دیگر کلمات لاتین در زبان فارسی به اندازهای فراوان باشد که با ذره بین کلمه فارسی را در بین کلمات زبان امروزمان جستجو کنیم. یادمان نرود زبان فارسی امروز میراث زبان فارسی دری است. زبانی که امروز جز نامی و نشانی از آن باقی نمانده است.
1- «سانسور»: معادل آن را «سانسور یا بررسی» قرار دادهاند. کلمه «بررسی» را میتوان در زبان امروز پیدا کرد. این کلمه امروز بیش از گذشته بهکار میرود و به کلمه ای متداول در میان مردم تبدیل شده است. در کنار این کلمه خود کلمه «سانسور» را به عنوان معادل کلمه لاتین وضع کردهاند. وضع این کلمه به عنوان معادل چندان ضرورتی نداشت به دلیل آنکه رایج بودن کلمه «بررسی» در زبان امروز سبب کاربرد این کلمه به عنوان معادل میشد. از طرف دیگر مطابقت معنایی ظریفی که بین کلمه «بررسی» و «سانسور» وجود داشت، کاربرد این کلمه را به عنوان معادل امکانپذیر میکرد.
2- «تیروئید»: معادل آن را کلمه «تیروئید یا سپر دیس» ساختهاند. کلمه «تیروئید» به عنوان معادل در زبان امروز بهکار میرود. در ساخت کلمه «سپر دیس» میتوان ترکیب دو اسم را مشاهده کرد. این کلمه در قیاس با کلمه «تاقدیس» ساخته شده است. کاربرد کلمه «سپر» را در زبان فارسی امروز به صورت اسم و به عنوان جزء اسمی فعل مرکب «سپر کردن» مشاهده میکنیم. ترکیب آن با «دیس» سبب به کار نرفتن کلمه معادل شده است. از طرف دیگر مطابقت معنایی میان این دو کلمه وجود ندارد. همین امر سبب شده این معادل در زبان فارسی بهکار نرود.
3- «بیوگرافی»: معادل آن را کلمه «شرح حال، زندگی نامه یا سرگذشت» قرار دادهاند. این معادل ها در زبان امروز بهکار میروند اما این مسئله نتوانسته است سبب متروک شدن کلمه لاتین شوذد و همچنان این کلمه در زبان امروز بهکار میرود. کلمه «شرح حال» از ترکیب دو اسم عربی ساخته شدهاند. اما «زندگی نامه» ترکیب اضافی مغلوبی است که به عنوان معادل در زبان فارسی ساخته شده است و بهکار میرود. کلمه «سرگذشت» علاوه بر آنکه به عنوان کلمه معادل کاربرد دارد.البته مطابقت معنایی کمتری میان کلمه «بیوگرافی» با کلمه «سرگذشت» دارد به همین دلیل کاربرد این کلمه معادل را در زبان فارسی به میزان کمتری مشاهده میکنیم.
وقتی واژهای را در زبان فارسی میسازیم در واقع معنا و مفهومی جدید به این زبان وارد میکنیم. توجه به درست بودن و مطابقت مفهوم با کلمه لاتین اهمیت ویژهای دارد. این مسئله شاید در ظاهر امر چندان قابل تاکید نباشد. اما واقعیت چیز دیگری است. هنگامی که یک کلمه را در زبان فارسی با مفهومی خاص میسازیم ظرفیت معنایی جدیدی در زبان خلق میشود. حال اگر این مفهوم به هر دلیلی با کلمه لاتین مطابقت نکند.
آنچه در زبان فارسی مشاهده میکنیم، مفهومی نادرست خواهد بود که به زبان فارسی افزوده میشود. گاهی در هنگام معادلسازی بارمعنایی کلمه مورد غفلت قرار میگیرد. گاهی این ناهماهنگی معنایی از ناآشنایی با کاربرد کلمه در زبان لاتین نشات میگیرد. میزان تسلط فرد بر معنای کلمه در زبان لاتین و فارسی هنگام ساخت معادل میتواند در شکلگیری کلمهای درست یا نادرست تاثیر بگذارد. آنقدر به زبان فارسی و معادلسازی کلمات لاتین با مسامحه نگریستهایم، که شاید برای برخی فریاد زدن برای ساخت درست معادلها حد اقل از نظر معنایی کاری عبث به نظر برسد.
این افراد زمانی به اهمیت موضوع پی میبرند که با واقعیتی تلخ روبرو شوند. آن واقعیت تلخ این است که در زبان فارسی انبوه معادلهای متروک را ببینیم و از طرف دیگر کلمات لاتین در زبان فارسی به اندازهای فراوان باشد که با ذره بین کلمه فارسی را در بین کلمات زبان امروزمان جستجو کنیم. یادمان نرود زبان فارسی امروز میراث زبان فارسی دری است. زبانی که امروز جز نامی و نشانی از آن باقی نمانده است.
1- «سانسور»: معادل آن را «سانسور یا بررسی» قرار دادهاند. کلمه «بررسی» را میتوان در زبان امروز پیدا کرد. این کلمه امروز بیش از گذشته بهکار میرود و به کلمه ای متداول در میان مردم تبدیل شده است. در کنار این کلمه خود کلمه «سانسور» را به عنوان معادل کلمه لاتین وضع کردهاند. وضع این کلمه به عنوان معادل چندان ضرورتی نداشت به دلیل آنکه رایج بودن کلمه «بررسی» در زبان امروز سبب کاربرد این کلمه به عنوان معادل میشد. از طرف دیگر مطابقت معنایی ظریفی که بین کلمه «بررسی» و «سانسور» وجود داشت، کاربرد این کلمه را به عنوان معادل امکانپذیر میکرد.
2- «تیروئید»: معادل آن را کلمه «تیروئید یا سپر دیس» ساختهاند. کلمه «تیروئید» به عنوان معادل در زبان امروز بهکار میرود. در ساخت کلمه «سپر دیس» میتوان ترکیب دو اسم را مشاهده کرد. این کلمه در قیاس با کلمه «تاقدیس» ساخته شده است. کاربرد کلمه «سپر» را در زبان فارسی امروز به صورت اسم و به عنوان جزء اسمی فعل مرکب «سپر کردن» مشاهده میکنیم. ترکیب آن با «دیس» سبب به کار نرفتن کلمه معادل شده است. از طرف دیگر مطابقت معنایی میان این دو کلمه وجود ندارد. همین امر سبب شده این معادل در زبان فارسی بهکار نرود.
3- «بیوگرافی»: معادل آن را کلمه «شرح حال، زندگی نامه یا سرگذشت» قرار دادهاند. این معادل ها در زبان امروز بهکار میروند اما این مسئله نتوانسته است سبب متروک شدن کلمه لاتین شوذد و همچنان این کلمه در زبان امروز بهکار میرود. کلمه «شرح حال» از ترکیب دو اسم عربی ساخته شدهاند. اما «زندگی نامه» ترکیب اضافی مغلوبی است که به عنوان معادل در زبان فارسی ساخته شده است و بهکار میرود. کلمه «سرگذشت» علاوه بر آنکه به عنوان کلمه معادل کاربرد دارد.البته مطابقت معنایی کمتری میان کلمه «بیوگرافی» با کلمه «سرگذشت» دارد به همین دلیل کاربرد این کلمه معادل را در زبان فارسی به میزان کمتری مشاهده میکنیم.
ویدیو مرتبط :
معادل فارسی مانیتور
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
زیباترین واژه معادل سازی شده فارسی !
«غلامعلی حداد عادل» درباره زیباترین واژه معادلسازی شده در فرهنگستان به مزاح گفت: اگر این سؤال را از مردم بپرسید قطعاً «یارانه» را پیشنهاد میدهند.
خبرگزاری فارس:«غلامعلی حداد عادل» درباره زیباترین واژه معادلسازی شده در فرهنگستان به مزاح گفت: اگر این سؤال را از مردم بپرسید قطعاً «یارانه» را پیشنهاد میدهند.
«غلامعلی حداد عادل» رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و کاندیدای یازدهمین دوره ریاست جمهوری، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چرا سرعت ورود واژههای بیگانه و لاتین به زبان فارسی با سرعت رواج واژههای معادلسازی شده یکسان نیست، گفت: باید دقت داشت که بحث تولید با ترویج جداست؛ وظیفه ما در فرهنگستان تولید واژههای جایگزین برای لغات بیگانه است اما قدرت ترویج و همهگیر شدن آن را نداریم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: برای فراگیر شدن واژههای معادلسازی شده، باید دستگاههای فرهنگی و تبلیغاتی ورود کنند و نقش رسانهها در این میان از سایر دستگاهها حیاتیتر است. رسانهها میتوانند با استفاده از واژههای مصوب فرهنگستان، به رواج فرهنگ فارسی و جا افتادن واژههای معادل کمک کنند.
حداد عادل در پاسخ به این پرسش که از نظر شما زیباترین واژه معادلسازی شده چیست، اظهار داشت: همیشه با انتخاب «ترینها» مشکل دارم اما برخی واژههای فرهنگستان میان اقشار مختلف جای خود را باز کرده است. مثلاً نظامیها واژه «رزمایش» را دوست دارند.
وی همچنین به مزاح گفت: اگر از مردم این سؤال را بپرسید، قطعاً میگویند واژه «یارانه» را از بقیه بیشتر دوست دارند.
حداد عادل درباره مهمترین کار فرهنگی روی زمین مانده اظهار داشت: به اعتقاد من در عرصههای مختلف با مسائل فرهنگی متعددی روبرو هستیم که بر حسب تجربه خودم در انقلاب اسلامی ایران مهمترین ضرورت را در آموزش و پرورش میبینم و نسل آینده باید با ارزشهای انقلاب اسلامی آشنا شود.
وی ادامه داد: ارزشهای فرهنگی باید در آموزش و پرورش نهادینه شود تا بسیاری از مشکلات حل شود.
این کاندیدا ریاست جمهوری درباره مهمترین برنامههای فرهنگی خود در صورت پیروزی در انتخابات گفت: یک وظیفه مهم و یک تحول اساسی که جنبه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... دارد و بر عهده دولت آینده است حاکمیت عقلانیت بر تصمیم گیریها است. البته این موضوع فرا فرهنگی است و در تمام امور کشور مردم باور کنند که تصمیم گیریهای حکومت برگرفته از عقلانیت است.
وی افزود: در صورتیکه حاکمیت عقلانیت بر تصمیمگیریها حاکم شود صدها نتیجه فرهنگی حاصل خواهد شد و چهره نظام عقلانی میشود.
«غلامعلی حداد عادل» رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و کاندیدای یازدهمین دوره ریاست جمهوری، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چرا سرعت ورود واژههای بیگانه و لاتین به زبان فارسی با سرعت رواج واژههای معادلسازی شده یکسان نیست، گفت: باید دقت داشت که بحث تولید با ترویج جداست؛ وظیفه ما در فرهنگستان تولید واژههای جایگزین برای لغات بیگانه است اما قدرت ترویج و همهگیر شدن آن را نداریم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: برای فراگیر شدن واژههای معادلسازی شده، باید دستگاههای فرهنگی و تبلیغاتی ورود کنند و نقش رسانهها در این میان از سایر دستگاهها حیاتیتر است. رسانهها میتوانند با استفاده از واژههای مصوب فرهنگستان، به رواج فرهنگ فارسی و جا افتادن واژههای معادل کمک کنند.
حداد عادل در پاسخ به این پرسش که از نظر شما زیباترین واژه معادلسازی شده چیست، اظهار داشت: همیشه با انتخاب «ترینها» مشکل دارم اما برخی واژههای فرهنگستان میان اقشار مختلف جای خود را باز کرده است. مثلاً نظامیها واژه «رزمایش» را دوست دارند.
وی همچنین به مزاح گفت: اگر از مردم این سؤال را بپرسید، قطعاً میگویند واژه «یارانه» را از بقیه بیشتر دوست دارند.
حداد عادل درباره مهمترین کار فرهنگی روی زمین مانده اظهار داشت: به اعتقاد من در عرصههای مختلف با مسائل فرهنگی متعددی روبرو هستیم که بر حسب تجربه خودم در انقلاب اسلامی ایران مهمترین ضرورت را در آموزش و پرورش میبینم و نسل آینده باید با ارزشهای انقلاب اسلامی آشنا شود.
وی ادامه داد: ارزشهای فرهنگی باید در آموزش و پرورش نهادینه شود تا بسیاری از مشکلات حل شود.
این کاندیدا ریاست جمهوری درباره مهمترین برنامههای فرهنگی خود در صورت پیروزی در انتخابات گفت: یک وظیفه مهم و یک تحول اساسی که جنبه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... دارد و بر عهده دولت آینده است حاکمیت عقلانیت بر تصمیم گیریها است. البته این موضوع فرا فرهنگی است و در تمام امور کشور مردم باور کنند که تصمیم گیریهای حکومت برگرفته از عقلانیت است.
وی افزود: در صورتیکه حاکمیت عقلانیت بر تصمیمگیریها حاکم شود صدها نتیجه فرهنگی حاصل خواهد شد و چهره نظام عقلانی میشود.