نگاهی نو به چگونگی شکل گیری ماه

نمای هنری برخورد میان دو جرم سیاره ای

 

این تصویر نمای هنری برخورد میان دو جرم سیاره ای را نشان می دهد. به باور دانشمندان، کره ی ماه در پی یک چنین برخوردی که ۱۵۰ میلیون سال پس از پیدایش سامانه ی خورشیدی، میان زمین و یک جرم دیگر رخ داد پدید آمده است.

یافته های جدید نشان می دهد که برخورد یک سیاره بنام تـئا به زمین جوان آنقدر خشن بود که ابرِ پدید آمده از خرده های برخورد، پیش از آرام گرفتن و شکل دادن ماه، به طور کامل در هم آمیخته بود.

هنوز ۱۵۰ میلیون سال از پیدایش سامانه ی خورشیدی نگذشته بود که جرمی غول پیکر به بزرگی سیاره ی مریخ به زمین برخورد کرد و با آن یکی شد. در پی این رویداد، ابری غول آسا از سنگ و خاک به فضا پرتاب شد، همین ابر بود که سرانجام ذراتش به هم پیوستند و کره ی ماه را ساختند. این نظریه با نام “برخورد بزرگ”، حدود ۳۰ سال است که دانشمندان سیاره ای را کاملا راضی نگه داشته، البته تنها با یک ایراد. اگر چه این سناریو با نگاه به اندازه ی ماه و فیزیک مدارش به گرد زمین، منطقی به نظر می رسد، ولی اگر ترکیب ایزوتوپی ماه و زمین -هم ارز زمین شناسی “اثر انگشت” DNA- را با یکدیگر بسنجیم، کار کمی مشکل می شود. دقیق تر بگوییم، زمین و ماه بیش از اندازه همانند یکدیگرند. چشم داشت دانشمندان مدت ها این بوده که ماه می بایست “اثر انگشت” ایزوتوپی آن جرم بیگانه را در خود داشته باشد. چون آن جرم که به نام «تـئا» خوانده شده از یک جای دیگرِ منظومه ی شمسی آمده بوده، پس احتمالا اثر انگشت ایزوتوپی‌اش بسیار با زمین جوان باید متفاوت باشد.

اکنون گروهی از دانشمندان در دانشگاه مریلند (UMD) یک اثر انگشت ایزوتوپی تازه برای ماه به دست آورده اند که می تواند تکه ی گمشده ی این جورچین را به ما بدهد. آنان با تمرکز بر یکی از ایزوتوپ های تنگستن که هم در ماه و هم در زمین یافته شده، برای نخستین بار مدل پذیرفته شدی پیدایش ماه را با همسانی نامنتظره ی اثر انگشت های ایزوتوپی ماه و زمین آشتی دادند. یافته های آنان نشان می دهد که برخورد تئا به زمین جوان آنقدر خشن بود که ابرِ پدید آمده از خرده های برخورد، پیش از آرام گرفتن و شکل دادن ماه، به طور کامل در هم آمیخته شده بود.

ریچارد واکر، استاد زمین شناسی در UMD و یکی از نویسندگان این پژوهش می گوید: «مشکل این است که زمین و ماه از دیدگاه اثر انگشت های ایزوتوپی بسیار همسانند، که نشان می دهد هر دو از موادی همسان که در آغاز تاریخ سامانه ی خورشیدی گرد آمده بوده درست شده اند. این غافلگیرکننده است، زیرا انتظار می رود آن جرمِ هم - اندازه ی بهرام که ماه را پدید آورد بسیار متفاوت بوده باشد. پس معما اینجاست که زمین و ماه نمی بایست به این اندازه همسان باشند.» در سال های گذشته چندین نظریه ی گوناگون درباره ی دلیل همسانی ایزوتوپی زمین و ماه ارایه شده: شاید آن برخورد یک ابر غول پیکر خاک و خرده سنگ پدید آورده بوده که کاملا با زمین در آمیخته و سپس بعدها فشرده شده و ماه را ساخته است. یا شاید تئا -به گونه ای شانسی- از دید ایزوتوپی همسان با زمین برخوردار بوده باشد و نظریه ی سوم هم می گوید شاید ماه از مواد خود زمین پدید آمده بوده نه تئا، گرچه در آن صورت برخورد می بایست برخوردی بسیار نامعمول بوده باشد.

 

به گفته ی محققان ماه با یک برخورد و عظیم کیهانی شکل گرفته است

به گفته ی محققان ماه با یک برخورد و عظیم کیهانی شکل گرفته است.

واکر و گروهش برای یافتن یک توضیح به سراغ پدیده ی شناخته شده و بررسی شده ی دیگری رفتند که در آغاز تاریخ سامانه ی خورشیدی رخ داده بود. شواهد نشان می دهند که هم زمین و هم ماه پس از برخورد اصلی مواد افزوده ای گرد آورده بودند و زمین بیش از ماه از این خاک و خرده سنگ ها به دست آورد. این مواد تازه مقدار فراوانی تنگستن داشتند، ولی مقدار به نسبت کمی از آن، یک ایزوتوپ سبک تر به نام تنگستن-۱۸۲ بود. با کنار هم گذاشتن این دو مدرک، چشمداشت این خواهد بود که زمین مقداری کمتری تنگستن-۱۸۲ داشته باشد تا ماه.

و چنان چه انتظار می رفت، واکر و گروهش با مقایسه ی سنگ های ماه و زمین دریافتند که به راستی هم نسبت تنگستن-۱۸۲ در ماه بیشتر از زمین است. هرچند نکته ی کلیدی اینست که چقدر بیشتر؟ واکر می گوید: «تفاوت کوچک ولی چشمگیر میان ترکیب ایزوتوپ تنگستن ماه و زمین کاملا با مقدار متفاوت موادی که زمین و ماه در آن برخورد به دست آوردند همخوانی دارد. این بدان معناست که درست پس از شکل گیری ماه، ترکیب ایزوتوپی آن دقیقا با گوشته ی زمین یکی بوده است.»

این یافته از این اندیشه پشتیبانی می کند که توده ی مواد پدید آمده در برخورد، که بعدها ماه را تشکیل داد، می بایست پیش از فشرده و سرد شدن ماه کاملا مخلوط شده باشد. این می تواند هم دلیل همسانی کلی در اثر انگشت های ایزوتوپی و هم اندک تفاوت در تنگستن-۱۸۲ را توضیح دهد.

 

این یافته همچنین این اندیشه ها را هم رد می کند که ساختار تئا با زمین یکسان بوده، و یا این که ماه از موادِ زمینِ پیش از برخورد درست شده است. در هر دو مورد، بسیار بعید است که چنین همبستگی خوبی میان تنگستن-۱۸۲ و مقدار مواد گرد آمده توسط ماه و زمین پس از برخورد برقرار باشد.

 

منبع : bigbangpage.com

ویدیو مرتبط :
مصاحبه علی قمصری و محمد معتمدی در برنامه رادیویی تازه به تازه نو به نو -28 تیر ماه 1392

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نگاهی به مجموعه های ماه رمضان

 

۱۳۸۰نگاهی به مجموعه های ماه رمضان ؛ از "چراغ خاموش" تا "در مسیر زاینده رود". مجموعه های ویژه ماه رمضان از سال با پخش سریال"چراغ خاموش" آغاز شد و امسال مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" برای این ایام از شبکه یک پخش می شود.

مجموعه های ویژه ماه رمضان از سال ۱۳۸۰ با پخش سریال"چراغ خاموش" آغاز شد و امسال مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" برای این ایام از شبکه یک پخش می شود.

سریالهای مختلفی چون چراغ خاموش، نسیم رویا، یکی مثل من، اگه بابام زنده بود، مرده متحرک، صاحبدلان، اغماء، روز حسرت و نردبام آسمان از سال ۸۰ تا ۸۸ روی آنتن شبکه یک رفته است.

شبکه یک سیما برای ماه رمضان امسال نیز مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" را به نوسیندگی علیرضا نادری، کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی اسماعیل عفیفه آماده کرده استد.به همین سبب نگاهی داریم به این مجموعه و تمامی مجموعه هایی که از سال ۱۳۸۰ در این ماه از شبکه یک سیما پخش شده است:

● "در مسیر زاینده رود"(۱۳۸۹)

این مجموعه قرار است از اول ماه رمضان ساعت ۲۲:۱۵ ازشبکه یک پخش شود و در آن مسعود رایگان، حسین محجوب، مهدی باقربیگی، مهرانه مهین ترابی، اشکان خطیبی، بهنوش طباطبایی، پردیس افکاری، مهرداد ضیایی، هومن برق نورد، افسانه پاکرو، مهدی سلطانی، الهه حسینی، فرخ نعمتی، حمیدرضا آذرنگ، مهران نائل و نیما نادری بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

مهران سارنگ فوتبالیست جوان و با آتیه تهرانی که برای عقد قرارداد با یک باشگاه تازه تاسیس به اصفهان سفر کرده، طی تصادف با مسعود مصیب جوان نخبه اصفهانی، با او درگیر می شود و این آغاز ماجرایی طولانی است...

▪ حاشیه ها:

- مجموعه "در مسیر زاینده رود" تنها مجموعه ماه رمضان امسال بود که وقتی کلید خورد با حضور اسماعیل عفیفه، تهیه کننده و خبرنگاران نشست خبری برگزار شد و عفیفه توضیحاتی درباره این پروژه به خبرنگاران داد. این نشست خبری در دفتر او برپا شد.

-عفیفه در نشست خبری اعلام کرد از یک سال پیش با مهرانه مهین ترابی برای بازی در این پروژه صحبت کرده بود.

- حسن فتحی در این مجموعه همچون آثار قبلی اش سعی کرده از بازیگران تئاتر استفاده کند.

- شنیده می شود کریم باقری از تیم پیروزی و آرش برهانی از تیم استقلال در این مجموعه تلویزیونی بازی می کنند.

- در این مجموعه فتحی از مهدی باقربیگی برای بازی بهره برده که می تواند برای مخاطبان تا حدودی "قصه های مجید" او را تداعی کند.

- قرار بود ۹۰ درصد لوکیشن ها در اصفهان باشد، اما گروه لوکیشن هایی در تهران پیدا کرد تا فضای اصفهان را داشته باشد و در مجموع ۳۰ تا ۳۵ درصد از کار در اصفهان ضبط شود.

- حسن فتحی قصد دارد بعد از موفقیت "میوه ممنوعه" بخت خودش را بار دیگر با مجموعه "در مسیر زاینده رود" امتحان کند. او برای نگارش این مجموعه نیز همچون "میوه ممنوعه" از علیرضا نادری بهره برده است.

● "چراغ های خاموش"(۱۳۸۰)

مجموعه "چراغ های خاموش" به کارگردانی کاظم بلوچی، نویسندگی علی خودسیانی و تهیه کنندگی بلوچی و محمد غلامپور برای ماه رمضان سال ۸۰ تهیه شد. در این مجموعه اسماعیل شنگله، فرامرز صدیقی، هایده حائری، غزل ارجمند، مهدی سلوکی، رحیم نوروزی، خسرو احمدی، اسدالله منجزی، حسین چنگی، مهدی فقیه، محسن رمضانی، ولی الله شیراندامی و ... بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

بهزاد جوان ۲۱ ساله ای است که در یک خانواده متمول زندگی می کند. پدر و مادرش آنقدر در کار خود غرق هستند که توجهی به فرزندان خود ندارند. بهزاد دوستان نابابی دارد و دچار مشکلات حاد می شود. او که از طرف پلیس تحت تعقیب است با پسر نابینایی آشنا می شود و در یک زندگی اجباری با این نوجوان روشندل پی به حقیقت پیرامون خود می برد. از سوی دیگر پدر و مادر همدیگر را متهم می کنند و خانواده در حال از هم پاشیدن است که حضور پدربزرگ مانع فرو ریختن خانواده می شود.

● "نسیم رویا"(۱۳۸۱)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "نسیم رویا" را به کارگردانی کاظم بلوچی و محسن عظیم نیا، نویسندگی حسن مشگلاتی و تهیه کنندگی محمدباقر فاضل برای ماه رمضان سال ۸۱ آماده کرد. در این مجموعه بهزاد فراهانی، حسن جوهرچی، پرویز فلاحی پور، ژاله صامتی، آناهیتا همتی، شراره رخام، محمود جعفری، مهدی فقیه، زنده یاد لوریک میناسیان، نیما رئیسی و جلیل فرجاد بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

عده ای زن و مرد، جدا از هم با آدرسی که در دست دارند وارد خانه ای قدیمی می شوند که بعداً مشخص می شود خانه پدری آنهاست و همگی آنها خواهر و برادر هستند و از قدیم با هم مشکلاتی داشته و از هم گریزان بودند. آنها در این تجمع اجباری داستان خود را روایت می کنند. در انتها متوجه می شوند نامه ای از طرف پدر و بنا به درخواست مادر مرحوم شان نوشته شده تا آنها را با هم رو در رو کنند.

▪ حاشیه :

- کاظم بلوچی کارگردانی دو سال مجموعه ماه رمضان شبکه یک را بر عهده داشت. البته مجموعه های او زیاد مورد استقبال مخاطبان قرار نگرفت.

● "یکی مثل من"(۱۳۸۲)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "یکی مثل من" را به کارگردانی محسن شاه محمدی، تهیه کنندگی سیدجمال ساداتیان و نویسندگی مهدی سجاده چی برای ماه رمضان سال ۸۲ تهیه کرد. در این مجموعه صالح آقامیرزایی، رونا قیصرنژاد، هما خاکپاش، زهره فکور صبور، بهروز سلطانی فر و بهناز توکلی به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر زندگی دختری به نام آهو است که در پرورشگاه بزرگ شده است. آهو با پسری ازدواج می کند و از وی صاحب فرزندی می شود، اما در همین حین شوهرش به دلیل کارهای قاچاق به زندان می افتد. در نتیجه آهو با بچه ای در شکم تنها می ماند و چاره ای جز پناه بردن به امام رضا (ع) ندارد. پس راهی مشهد می شود و ...

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه در ابتدا "میعاد در سپیده دم" بود، اما تغییر کرد.

- این مجموعه ابتدا قرار بود به کارگردانی ابراهیم سلطانی فر تهیه شود، اما او در اواسط تصویربرداری از پروژه کنار کشید و محسن شاه محمدی جایگزین او شد.

● "اگه بابام زنده بود"(۱۳۸۳)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "اگه بابام زنده بود" را به کارگردانی همایون اسعدیان و تهیه کنندگی محمد رضایی برای ماه رمضان سال ۸۳ روی آنتن فرستاد. در این مجموعه پرویز فلاحی پور، مهرانه مهین ترابی، سیامک انصاری، اشکان خطیبی، نادر سلیمانی، محسن قاضی مرادی و زهرا اویسی به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه درباره چند جوان است که از بیکاری و بی پولی رنج می برند، به همین دلیل تصمیم می گیرند از مکانی سرقت کنند. آنها در قالب دستفروش رو به روی مکان مورد نظر سکنی می گزینند و سعی می کنند آنها را زیر نظر بگیرند تا نقشه خود را در فرصت مناسب عملی کنند، اما ...

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه ابتدا "دزدان باشخصت" بود، اما مدیران شبکه یک تصمیم گرفتند نام این مجموعه را تغییر دهند.

- فیلمنامه این مجموعه را حمیدرضا باباگلی و جابر قاسمعلی نوشته بودند، اما بعد از پخش چند قسمت از این مجموعه قاسمعلی به دلیل تغییرات زیاد فیلمنامه و ضعیف بودن ساختار از تهیه کننده خواست نام او را از تیتراژ مجموعه حذف کنند.

- علاوه بر مجموعه "اگه بابام زنده بود"، مجموعه تلویزیونی "روح مهربان" از تولیدات گروه خانواده هم به کارگردانی امیر قویدل برای پخش در ماه رمضان نظر گرفته شد و قرار بود در برنامه سیمای خانواده روی آنتن برود، اما شبکه یک اعلام کرد به دلیل کیفیت بالا، این مجموعه بعدها از این شبکه پخش خواهد شد. البته پخش آن با تاخیر چند ساله همراه شد و در نهایت به صورت هفتگی از شبکه یک روی آنتن رفت.

● "مرده متحرک"(۱۳۸۴)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "مرده متحرک" را ماه رمضان سال ۸۴ پخش کرد. از عوامل این مجموعه می توان به رضا کریمی کارگردان، سعید رحمانی فیلمنامه نویس و کتایون ریاحی، مجید صالحی، پرویز فلاحی پور، اسماعیل خلج، فردوس کاویانی و رامین ناصر نصیر بازیگران اشاره کرد.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر جوانی به نام جلال است که به دلیل بدبیاری های مختلف قصد رفتن به ناکجاآباد را دارد، اما طی اتفاقاتی جنازه ای پیدا می کند که متوجه می شود میلیاردها تومان ارزش دارد.

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه ابتدا "دوست اختصاصی من" بود، اما هنگام پخش نام این مجموعه به "مرده متحرک" تغییر کرد.

- حضور کتایون ریاحی در یک مجموعه پس از حضور موفق در فیلم های سینمایی سال های گذشته بود.

- رضا کریمی، کارگردان بعد از پخش این مجموعه گفت: مجید صالحی منجر به تقویت بار طنز این مجموعه شد، چرا که مجموعه مبنا را بر تقویت طنز کار گذاشته بود، به همین دلیل سعی شد بازیگری انتخاب شود که این مشخصه ها را داشته باشد.

- سعید رحمانی، نویسنده این مجموعه هم بعد از پخش چند قسمت از "مرده متحرک" اعلام کرد مدیران صدا و سیما از تولید این مجموعه واهمه داشتند. علاوه بر آن دیالوگ های مجید صالحی بداهه خودش بود.

● "صاحبدلان"(۱۳۸۵)

شبکه یک مجموعه "صاحبدلان" را به کارگردانی محمدحسین لطیفی، نویسندگی علیرضا طالب زاده و تهیه کنندگی رضا جودی برای ماه رمضان سال ۸۵ آماده کرد. در این مجموعه حسین محجوب، محمد کاسبی، ثریا قاسمی، باران کوثری، مهرانه مهین ترابی، حمید ابراهیمی، برزو ارجمند، پوریا پورسرخ، سیروس گرجستانی و هائده حائری به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

ماجرای زندگی دو برادر به نام های خلیل و جلیل را دنبال می کند که در انتخاب مسیر زندگی خود راه هایی کاملاً جدا از هم در پیش گرفته اند، اما اتفاقاتی آنها را رو در رو هم قرار می دهد.

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه در ابتدا "ساده دلان" بود، اما بر مبنای تصمیم مدیران شبکه یک نام این مجموعه تغییر کرد، چرا که ممکن بود نام ساده دلان به مفهوم این مجموعه ضربه بزند.

- "صاحبدلان" پس از "وفا" دومین مجموعه مناسبتی محمدحسین لطیفی بود.

- رضا جودی با توجه به موفقیت نسبی مجموعه "مرده متحرک" برای دومین سال متوالی تهیه مجموعه مناسبتی شبکه یک را بر عهده گرفت.

- محمدحسین لطیفی بعد از پخش این مجموعه گفت: وقتی فیلمنامه علیرضا طالب زاده را خواندم، همان حسی را که به من منتقل شد ساختم. حال این تزریق حس ممکن است در فرد دیگری که فیلمنامه را می خواند متفاوت باشد. گرچه من در نگارش مراوده ای با طالب زاده نداشتم.

او اعلام کرد در این مجموعه می توانست از کاخ سعدآباد به دلیل فرعونی بودن قصه برای زندگی جلیل استفاده کند تا اشرافی بودن او را بیشتر نشان دهد، اما این اتفاق به دو دلیل نیفتاد. اول اینکه خودش علاقمند نبود این کار انجام شود و مردم فکر کنند زندگی جلیل از آنها خیلی فاصله دارد و او را از خودشان جدا بدانند. دوم اینکه باید هزینه مجموعه جواب می داد که اگر می خواست از لوکیشن چند میلیونی استفاده کند، تهیه کننده باید به زندان می رفت که این منطقی نبود.

- باران کوثری هم با بازی در "صاحبدلان" نخستین تجربه تلویزیونی اش را کسب کرد.

● "اغماء" (۱۳۸۶)

شبکه یک سیما مجموعه تلویزیونی "اغماء" را به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه کنندگی رضا جودی برای ماه رمضان ۸۶ تهیه کرد. در این مجموعه امین تارخ، لعیا زنگنه، ایرج نوذری، ناصر ممدوح، عبدالرضا اکبری، حامد کمیلی، لادن طباطبایی، شیرین بینا، نفیسه روشن، سعید داخ، افشین سنگ چاپ، فلور نظری، شیوا خنیانگر، غزاله جزایری و کورش سلیمانی بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر زندگی دکتر طه پژوهان فوق تخصص جراحی مغز و اعصاب است. او به دلیل جراحی های موفقی که روی رزمندگان داشته به عنوان پنجه طلا مشهور است. تا اینکه همسرش مولود مبتلا به بیماری حادی می شود و او بر سر دوراهی قرار می گیرد ...

▪ حاشیه ها:

- اتفاقی که برای پروژه "وفا" افتاد برای مجموعه "اغماء" هم رخ داد. علیرضا افخمی که ابتدا به عنوان ناظر کیفی در "وفا" حضور داشت، به تدریج به دلیل اعمال نظرهای بسیار بر فیلمنامه و تغییرات بیش از اندازه جایگزین فریدون جیرانی شد. همین اتفاق هم در "اغماء" افتاد و فیلمنامه داریوش مختاری مورد تائید افخمی قرار نگرفت و خودش جایگزین او شد.

- علیرضا افخمی که همزمان ناظر کیفی مجموعه ماه رمضان شبکه سه سیما هم هست، به دلیل کمبود وقت نتوانست به موقع فیلمنامه را برساند و همین امر موجب شد متن ها با تاخیر برسد، حتی برخی روزها به دلیل آماده نبودن متن، گروه کار نمی کرد.

- گفته می شود بعد از ضبط چند قسمت از مجموعه "اغماء" مدیران شبکه یک تصمیم گرفتند لعیا زنگنه که در این مجموعه نقش متخصص بیهوشی را بازی می کند، با حجاب چادر در مجموعه حاضر باشد. همین امر منجر به قهر چند روزه زنگنه از پروژه شد، اما در نهایت او راضی شد چادر سر کند و دوباره سکانس های بدون چادر ضبط شود.

- رضا جودی با تهیه کنندگی مجموعه "اغماء" سومین سال متوالی است که تهیه کنندگی مجموعه های ماه رمضان را تجربه می کند.

- گفته می شود جودی قبل از اینکه کارگردانی این پروژه را به سیروس مقدم بدهد با مهدی فخیم زاده برای ساخت آن مذاکراتی کرده بود، اما فخیم زاده به خاطر حساسیت هایی که برای ساخت مجموعه دارد و محدودیت زمان برای تولید، کارگردانی پروژه را قبول نکرد.

- سیروس مقدم، کارگردان بعد از پخش مجموعه اعلام کرد کارگردانی این پروژه دو جذابیت خاص برایش داشت، اول اینکه این ژانر را تا به حال تجربه نکرده بود، چرا که محوریت کار پزشکی متافیزیکی و ماورایی بود. دیگر اینکه کار مناسبتی برای ماه رمضان است.

● "روز حسرت"(۱۳۸۷)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "روز حسرت" را به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه کنندگی مهران رسام برای ماه رمضان ۸۷ تهیه کرد. در این مجموعه فرامرز قریبیان، افسانه بایگان، مهراوه شریفی نیا، پوریا پورسرخ، رحیم نوروزی و لیندا کیانی بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه قصه یک وکیل با بازی بایگان را دنبال می کند که به همراه همسرش ( قریبیان) و پسرش (پورسرخ) و عروسش (کیانی) زندگی آرامی دارد، اما او یک شب خوابی عجیب می بیند که زندگی او و خانواده اش را دستخوش تغییر و تحول می کند...

▪ حاشیه ها:

ـ قبل از "روز حسرت"، ساخت مجموعه "گل های گرمسیری" به کارگردانی محمدمهدی عسگرپور برای ماه رمضان شبکه یک آغاز و برای رساندن به موقع کار، تدوین و آهنگسازی آن هم همزمان کلید خورد. با اینکه بارها از سوی شبکه یک و عوامل اعلام شد "گل های گرمسیری" ماه رمضان از شبکه یک روی آنتن می رود، اما ناگهان پروژه "روز حسرت" جایگزین آن شد.

ـ مهران رسام و سیروس مقدم بعد از گرفتن گوی رقابت از حریف تا دو هفته خبری از پروژه به خبرگزاری ها و مطبوعات نمی دادند. عنوان مجموعه "روز حسرت" هم در ابتدا "برزخ" بود که بعد از گذشت دو تا سه هفته از تصویربرداری نام آن تغییر کرد.

ـ رسام تا مدت ها حاضر به گفتن خلاصه داستان "روز حسرت" نبود و به گفتن یک جمله که داستانی متفاوت و ماورایی است، بسنده می کرد، اما بعد از مدتی خلاصه داستان مجموعه از سوی شبکه یک در اختیار رسانه ها گذشته شد.

ـ مقدم با کارگردانی مجموعه "روز حسرت" سومین سال است مجموعه ای برای ماه رمضان می سازد. او سال ۸۱ مجموعه "عروج" را با حضور عبدالرضا اکبری، رامبد شکرآبی، کتایون ریاحی و لادن طباطبایی و سال ۸۶ "اغما" را با نقش آفرینی امین تارخ، لعیا زنگنه، ایرج نوذری، حامد کمیلی، شیرین بینا، ناصر ممدوح و عبدالرضا اکبری ساخت.

ـ مقدم با ساخت مجموعه "اغما" با یک موضوع ماورایی مورد تقدیر عزت الله ضرغامی رئیس رسانه ملی قرار گرفت.

- قریبیان که تاکنون در مجموعه های مناسبتی بازی نکرده بود، بخت خود را با "روز حسرت" امتحان کرد.

ـ علیرضا افخمی بعد از نوشتن چند قسمت از فیلمنامه "روز حسرت" و مورد توجه قرار نگرفتن مدیران شبکه از ادامه کار انصراف داد و مجموعه تا چند روز معلق ماند، اما بعد از چند روز افخمی با نوشتن یادداشتی اعلام کرد مشکلی ندارد با پروژه ندارد و همکاری با آن را ادامه می دهد.

ـ بایگان با بازی در مجموعه "روز حسرت" بعد از مجموعه "پیامک از دیار باقی" دومین بار بود در یک مجموعه مناسبتی به کارگردانی مقدم همکاری کرد. گفته می شد او برای بازی در "روز حسرت" قرارداد خود را برای بازی در فیلم "حریم" به کارگردانی رضا خطیبی لغو کرد.

● "نردبام آسمان"(۱۳۸۸)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "نردبام آسمان" را به کارگردانی محمدحسین لطیفی و تهیه کنندگی محسن علی اکبری برای ماه رمضان سال ۸۸ آماده کرد. در این مجموعه وحید جلیلوند، برزو ارجمند، حسن پورشیرازی، وحید جلیلوند، ماهچهره خلیلی، شبنم قلی خانی، ویشکا آسایش و فرهاد قائمیان بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

"نردبام آسمان" مجموعه ای تاریخی است که زندگی غیاث الدین جمشید کاشانی ریاضیدان برجسته، منجم ، کاشف عدد پی و فیلسوف قرن نهم هجری را در دو مرحله کودکی تا نوجوانی و بزرگسالی در زمان زمامداری مغول ها در ایران روایت می کند.

▪ حاشیه ها:

- در ابتدا قرار بود در ماه رمضان سال ۸۸ مجموعه "شب هزار و یکم" به کارگردانی علی بهادر و تهیه کنندگی علی لدنی پخش شود، حتی در نشست خبری ویژه برنامه ماه رمضان اعلام شد، اما در دقیقه ۹۰ "نردبام آسمان" جایگزین این مجموعه شد. نکته جالب این بود که ضرغامی در بخش خبر ساعت ۲۲ شبکه دو مجموعه های ماه رمضان را اعلام کرد و گفت: تلویزیون سعی دارد بهترین مجموعه ها را برای ماه رمضان پخش کند. بعد از اعلام ضرغامی همه متوجه تغییر در مجموعه ماه رمضان شبکه یک شدند.

- محمدحسین لطیفی بعد از ساخت مجموعه های موفق و پرمخاطب "همسایه ها"، "سفر سبز" و مجموعه های مناسبتی "وفا" و "صاحبدلان" در پنجمین تجربه تلویزیونی اش "نردبام آسمان" را در ژانر تاریخی ساخت. او از کارگردانانی است که تنها در ژانر خاصی کار نمی کند.

- شبکه یک اولین بار بود که در ماه رمضان مجموعه تاریخی پخش کرد.

- دکتر علی اکبر ولایتی مشاور این پروژه بود و دو بار از این مجموعه بازدید کرد. او در این بازدید "نردبام آسمان" را از نمونه های خوب تاریخ علم و تاثیر آن را بیش از صدها کتاب دانست.

- محمدحسین لطیفی قبل از پخش مجموعه "نردبام آسمان" گفت: سعی کرده ام دیالوگ های کار نه چندان محاوره ای باشد و نه چندان تاریخی تا مخاطب ارتباط برقرار کند. البته فکر می کنم بیننده در چند قسمت اول شوکه شود که کاری تاریخی با نوع روایتی می بیند که شبیه دیگر کارها نیست.

- وحید جلیلوند بعد از ۹ سال دوری از فضای تئاتر از اجرا فاصله گرفت و در مجموعه "نردبام آسمان" بازی کرد. او قبل از پخش این مجموعه درباره میزان آزاد بودن بازیگران در ایفای نقش از سوی کارگردان گفت: خیلی زیاد، خیلی زیاد، خیلی زیاد! جو گیر نشده ام، اما کار کردن با حسین لطیفی نعمتی است که برای هر بازیگری آرزوی تجربه آن را دارم. چون می توان به او اطمینان کرد و همچون کوه پشت شماست. او در ایفای نقش بازیگر را آزاد می گذارد، اما پشت دوربین مراقب همه چیز است.

- شنیده شد شبنم قلی خانی برای بازی در "نردبام آسمان" از اسب افتاد، اما مشکل جدی برای او پیش نیامد..../ گزارش : خبرگزارى مهر