رانندگی هوشمندانه هم لذت خود را دارد!

جام جم آنلاین: تصور كنید در یك شب سرد زمستانی در حال رانندگی در جاده ای ناآشنا هستید. ناگهان پیغامی به رنگ قرمز روی شیشه ماشینتان ظاهر می‌شود و به شما می‌گوید كه یك كیلومتر جلوتر با خطر یخ‌زدگی جاده روبه‌رو هستید.

این پیغام علاوه بر این كه شما را از یك خطر حتمی می‌رهاند حتی ممكن است مایه دلگرمی شما هنگام رانندگی شبانه نیز باشد؛ پیامی كه اتومبیلی در یك كیلومتر جلوتر از شما برای همه خودروهایی كه در اطرافش هستند، ارسال كرده است.

این تصویری است از آینده‌‌ نه‌چندان دور سیستم ارتباطی ماشین ـ ماشین یا ماشین - جاده كه در حال حاضر كنسرسیومی از خودروسازان اروپایی و آمریكایی در حال كار روی آن هستند.

سیستم ارتباطی ماشین با ماشین و همین طور ماشین با اشیای اطراف گام بزرگی در ایمنی رانندگی و همین طور واقعی شدن رویای ماشین‌های بدون راننده محسوب می‌شود.

ماشین‌سازهایی مثل آئودی، مرسدس بنز، ولوو، فورد، جنرال موتورز و نیسان سال‌هاست روی این موضوع تحقیق كرده‌اند.

در نتیجه قرار است استاندارد و تكنولوژی مشتركی برای خودروسازان عمده جهان تا سال 2016 آمده و مورد استفاده قرار بگیرد. با هم نگاهی می‌كنیم به روش كار و كاربردهای این سیستم ارتباطی.

پیشتازی تویوتا

با وجود تلاش چند ساله دیگر خودروسازان، اولین گام بزرگ در این زمینه را سیستم‌های ارتباطی ‌تویوتا برداشت. آنها اولین آزمایش‌های كامل را برای برقراری ارتباط ماشین‌ها و ماشین‌ها با جاده به عنوان بخشی از سیستم حمل‌ونقل هوشمند آغاز كردند.

مهندسان شركت تویوتا با شبیه‌سازی یك محیط شهری در زمینی هشت هكتاری شروع به امتحان سیستم برقراری ارتباط ماشین‌ها با هم و با محیط اطراف كردند. به لطف این تحقیقات ماشین‌های نسل بعدی تویوتا و لكسوس سیستم‌های هشدار برای نزدیك شدن عابر پیاده به خیابان دارد كه به صورت هشدار صوتی و نمایش یك شخص روی شیشه جلو ظاهر می‌شود. حالا كمپانی‌های دیگری هم تحقیقاتشان را در این زمینه آغاز كرده‌اند.

یكی دیگر از شركت‌های پیشگام در این زمینه فورد است كه نزدیك به چهار سال قبل سیستم تقاطع هوشمند را ارائه كرد.

سیستمی كه با آن در سر تقاطع‌ها به راننده درباره خودروهایی كه از هر سمت وارد تقاطع می‌شدند هشدار می‌داد. فورد در حال حاضر یك مسابقه دانش‌آموزی و دانشجویی برای ارائه بهترین راه حل در زمینه سیستم برقراری ارتباط بین ماشین‌ها برگزار می‌كند.

برنده این مسابقه 5000 دلار جایزه می‌برد و حتی ممكن است از طرحش به عنوان یك اختراع در اتومبیل‌های این كمپانی استفاده شود.

شركت ولوو هم بتازگی تفاهم‌نامه‌ای در این زمینه با كنسرسیوم برقراری ارتباط بین ماشین‌ها امضا كرد. هدف از این كار تهیه یك استاندارد و به اشتراك‌گذاری این تكنولوژی برای ارتباط بین ماشین‌ها و محیط اطراف تا سه سال دیگر است. یعنی قرار است تا آن موقع خودروسازهای بزرگ اروپا در این زمینه به توافق رسیده و تكنولوژی مشتركی را روی خودروهایشان استفاده كنند.

---

ارتباط خودرو با خودرو

این تكنولوژی روی شبكه جی پی اس و همین طور سیستم‌های وایرلس پیاده‌سازی شده است كه در حال حاضر قادر به اختصاص یك فركانس خاص برای هر ماشین است. به این ترتیب ماشین‌های ساخته شده توسط كمپانی‌های مختلف می‌تواند با استفاده از یك موج ارتباطی مشخص با هم ارتباط برقرار كند.

اطلاعات در این خودروها به وسیله سیستمی شبیه سیستم اینترنت بی‌سیم منتقل می‌شود. این اطلاعات از سنسورهای موجود در ماشین‌ها، راه، چراغ‌های راهنمایی و دیگر اشیای موجود در مسیر گرفته شده و به ماشین‌ها در شعاع مشخص منتقل می‌شود. به این ترتیب وسایل نقلیه و اشیای دیگر در یك فاصله معین به یكدیگر متصل شده و بعد از آن می‌توانند اطلاعاتی نظیر موقعیت، سرعت، وضع چراغ‌ها، علائم خطر، موارد اضطراری و جهت حركت را به دیگر ماشین‌های مرتبط اطلاع دهند.

برای نهایی شدن این سیستم باید زیرساخت‌های لازم برای آن در جاده‌ها، محیط‌های شهری، چراغ‌های راهنمایی و ایستگاه‌های اضطراری بین راهی ایجاد شود.

این زیرساخت شامل فرستنده و گیرنده‌های بی‌سیم و سنسورهایی است كه هر شیء مثل ماشین و مشخصات راه را برای ماشین دیگر قابل شناسایی می‌كند.

قدم بعدی وجود فرستنده و گیرنده‌های امواج ما فوق صوت در ماشین‌هاست كه به راننده كمك می‌كند دیدی سه بعدی از محیط اطرافش به دست بیاورد. به این ترتیب راننده می‌تواند تا شعاع مشخص حتی اشیائی را كه به این شبكه متصل نیستند شناسایی كند، درست شبیه كاری كه خفاش برای شناسایی محیط اطرافش می‌كند.

البته هنوز تا رسیدن به این مرحله راه زیادی مانده اما نصب و راه‌اندازی فرستنده‌های بی‌سیم گام ساده‌تر و ابتدایی این سیستم است كه بزودی آغاز می‌شود. اما این شبكه چطور می‌تواند رانندگی امن‌تر و جاده‌هایی خلوت‌تر را به ارمغان بیاورد؟

---

ارتباط ماشین با جاده و برعكس

ارتباط با چراغ‌های راهنمایی یكی از اساسی‌ترین سیستم‌هایی است كه در این طرح در نظر گرفته شده است. بر این اساس چراغ‌های راهنمایی اطلاعات مربوط به سرعت بهینه برای عبور از چراغ قرمز را برای رانندگان می‌فرستد و راننده می‌تواند از چراغ‌های سبز بدون توقف عبور كند. به این ترتیب از ترمزهای غیرضروری برای توقف ‌پشت چراغ قرمز جلوگیری می‌شود.

این كار علاوه بر لذتبخش كردن رانندگی، تاثیر زیادی در جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد و میزان این گاز‌ها را تا حد زیادی پایین می‌آورد. همین طور در طول چراغ قرمز راننده اطلاعاتی دریافت می‌كند مبنی بر این كه چقدر طول می‌كشد تا چراغ سبز شود، به این ترتیب دیگر نیازی به وجود ثانیه‌شمارهای متعدد در سر تقاطع‌ها نیست و بسیاری از علائم رانندگی تا یك دهه دیگر از سطح خیابان‌ها برچیده می‌شود. همین طور این سیستم به رانندگان نزدیك شدن یا عبور كردن ماشین‌های اضطراری مثل آمبولانس، آتش‌نشانی و پلیس را خبر می‌دهد. این هشدار به رانندگان می‌گوید‌ كدام مسیر یا خط حركتی را برای عبور این ماشین‌ها باز بگذارند. یكی دیگر از مسائل خطرآفرین هنگام رانندگی، راهسازی است كه در كنار یا خود مسیرهای عبوری انجام می‌شود.

حمل‌ونقل وسایل سنگین و حضور كارگران هم در این سیستم حمل‌ونقل گنجانده شده است. به این ترتیب در طول راه اطلاعات محل‌هایی كه كارگران در آن مشغول كار هستند به راننده ارسال شده تا او بر اساس دستورالعمل‌ها سرعت و جهت حركتش را تنظیم كند. بخش دیگری از اطلاعات ارسالی برای رانندگان در مورد وضع هوا و راه در طول فصل‌های سرد است. بارش‌های سنگین یا یخ‌زدگی بخش‌هایی از راه، اطلاعات مهمی است كه باعث بروز حوادث می‌شود و آگاهی از آنها می‌تواند جلوی حوادث احتمالی را بگیرد. همین طور با استفاده از این سیستم دیگر نیازی به نصب تابلوهای محدودیت سرعت در مناطق مختلف نیست، چون تمام این اطلاعات به ماشین‌ها ارسال شده و راننده حتی در جاده‌های نا آشنا می‌داند در كدام منطقه باید چه حدی از سرعت را رعایت كند. این سیستم همچنین می‌تواند موتورسیكلت‌ها را به عنوان آسیب‌پذیرترین وسایل حمل‌ونقل جاده‌ای شناسایی و پیغام هشدار برای رانندگان ارسال كند. همچنین عابران پیاده از طریق تلفن‌های هوشمند شناسایی شده و موقعیت آنها به راننده اعلام می‌شود.

همچنین سیستم هشداری برای وقوع حوادث رانندگی و همچنین اشیا و موانع موجود در جاده در نظر گرفته شده است كه به راننده در مورد مسدود شدن موقتی راه بر اثر تصادف یا شیء ناشناس هشدار می‌دهد.

این سیستم در صورت تكمیل و مجهز شدن بیشتر جاده ها و ماشین‌ها، می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای ظهور ماشین‌های خود راننده كه می‌توانند بدون نیاز به راننده با جاده و محیط اطراف ارتباط برقرار كرده و حركت كنند.