در سیارات دیگر هم حیات وجود دارد!

zoomit.ir - منیره پورمظاهری: حیات در سایر سیارات و وجود بیگانگان همواره موضوعی چالش‌برانگیز بوده‌ است. گفته‌های بسیاری در رابطه با وجود یا عدم وجود زندگی در جایی به غیر از زمین شنیده می‌شوند، اما تا چه مقدار این گفته‌ها قابل استناد هستند؟ امروزه یافته‌های علمی درصدد اثبات وجود موجوداتی در خارج از کره زمین هستند. در ادامه به بررسی برخی از این مطالعات می‌پردازیم.

همه ما از اتم‌هایی که زمانی یک ستاره در حال انفجار شامل کربن اتمی، نیتروژن و اکسیژن (برخی از مواد تشکیل دهنده اساسی برای زندگی) بود، ساخته شده‌ایم. در طی میلیاردها سال، این مواد متراکم به شکل ابرهای گازی، ستاره‌های جدید و سیارات درآمدند.

 این بدان معنی است که مواد تشکیل دهنده یا به عبارتی این ذخایر، برای زندگی خارج از زمین در سراسر جهان پراکنده شده‌اند. علاوه‌ بر‌این، تعدادی از اکتشافات اخیر به وضوح نشان می‌دهند که بیگانگان در منظومه شمسی ما یا فراتر از آن وجود دارند.

اکنون سوال اساسی دیگر این نیست که "آیا زندگی خارج از زمین وجود دارد؟" بلکه این است که " آیا ما تا کنون موفق به کشف این نوع حیات شده‌ایم؟"

دراین‌ مقاله به حقایقی در این رابطه خواهیم پرداخت.

اوایل سال جاری، یک تیم از دانشمندان تخمین زدند که حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، حداقل یک پنجم مریخ از اقیانوسی با عمق بیش از ۴۵۰ فوت پوشیده شده بود و هر نشانه ای از زندگی که در این آب شناور بوده است، اکنون می تواند در زیر خاک مریخ پنهان شده باشد.

اما آب کافی نیست، علاوه بر آن به زمان هم نیاز است. یک مطالعه در ماه اوت گذشته مشخص کرد که آب در مریخ ۲۰۰ میلیون سال پیش از آن چه که تصور می‌شد، وجود داشته است و نکته مهم‌تر، زمان آغاز تشکیل زندگی بر روی زمین و نابودی آخرین دریاچه‌ها در مریخ یکسان بوده است.

سیارک‌ها و ستاره‌های دنباله دار، کلید شکل گیری حیات بر روی زمین هستند، دانشمندان با توجه به گزارش ماه اوت گذشته، تصور می‌کنند که اثرات ستاره‌های دنباله‌دار ، به احتمال زیاد باعث ترکیب و تشکیل بلوک‌های ساختمان زندگی از آمینو اسیدها می‌شوند. بنابه آنچه که ما در مورد شکل گیری منظومه شمسی می‌دانیم، ستاره‌های دنباله‌دار کنونی دیگر در سایر سیستم‌های سیاره‌ای قادر به انجام چنین فرآیندی نیستند.

اروپا، قمر کوچک مشتری است که رگه های قهوه‌ای رنگی روی سطح آن وجود دارد. احتمالا این رگه‌ها نقاط گرم‌‌تری را در برمی‌گیرند که آب آلوده مایع موجود در گوشته قمر ، از طریق پوسته آن  از آن‌ها در حال خروج است. اروپا می‌تواند آب بیشتری نسبت به زمین را در خود جای دهد، به همین دلیل کشورهای غربی در حال سرمایه‌گذاری صدها میلیون دلاری برای انجام ماموریت‌های آبی بیشتر جهت کشف زندگی در سطح آن هستند.

علاوه بر اروپا، دانشمندان وجود یک اقیانوس سراسری غول‌پیکر در زیر پوسته یخی بیرونی قمر انسلادوس زحل را تایید کرده‌اند، همانند اروپا، اقیانوس انسلادوس می تواند یک مکان ایده آل برای زندگی خارج از زمین باشد.

در دو مقاله‌ای که در اوایل سال جاری در رابطه با زندگی در Enceladus منتشر شد، دلایل قانع کننده‌ای وجود داشت که نشان می‌داد منافذ هیدروترمال پوشش کف اقیانوس این ماه را در بر گرفته‌‌اند. این منافذ مشابه همان نوع منافذی هستند که ممکن است حیات بر روی زمین را پدید آورده باشند.

دانشمندان گمان می‌برند که علاوه بر اروپا و انسلادوس، اقیانوس زیرسطحی گسترده می‌تواند بر روی حداقل دوازده جرم موجود در منظومه شمسی ما وجود داشته باشد،. مشکل تشخیص حیات بر روی هر یک از این اجرام، دسترسی به گوشته آبکی است که صدها مایل زیر آن‌ها قرار دارد.

در کنار زمین، بزرگترین قمر زحل، تیتان، تنها جرم موجود در منظومه شمسی است که بر سطح آن دریاچه وجود دارد. این دریاچه‌ها چرخه‌ای مشابه چرخه تولید مثل زمین را ندارند چرا که آنها نه از آب بلکه از متان مایع ساخته شده‌اند. با این حال، در اوایل سال جاری یک گروه در دانشگاه کرنل نشان داد که چگونه مولکول‌های اکسیژن آزاد مبتنی بر متان می‌توانند بر روی تیتان وجود داشته باشند.

این امکان وجود دارد که زندگی تنها قابل تشکیل و پیشرفت در سیارات شبیه زمین باشد، بدان معنی که تنها احتمال کشف بیگانگان در سیارات خارج از منظومه شمسی ما است چرا که احتمال یافتن سیارات مشابه زمین تنها در خارج از منظومه شمسی وجود دارد. در ماه ژوئیه، دانشمندان سیاره‌ای شبیه به زمین که ۱۴۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد را شناسایی کردند.

یکی از این دانشمندان بیان کرده است که، اندازه، مدار، خورشید، و سن آن امکان کشف حیات در جایی ازسطح این سیاره را فراهم می کند. همچنین تمام مواد و شرایط لازم برای زندگی در این سیاره وجود داشته باشد.

معادله مشهور دریک اجازه می دهد تا ما تعداد تمدن های بیگانه موجود در کهکشان راه شیری را برآورد کنیم. معادله دریک از این قرار است :


این معادله نشان می دهد هزاران نفر، حتی میلیون ها نفر از بیگانگان در کهکشان وجود دارد.

*R : سرعت تشکیل ستاره‌ها در کهکشان

FP: درصد ستارگانی که دارای سیاره هستند

NE: تعداد سیارات مشابه زمین که در اطراف ستاره‌های سیاره‌دار وجود دارند

FL: درصد سیارات مشابه زمین که حیات برروی آن‌ها ایجاد شده است

FI: درصد سیارات مشابه زمین که حیات هوشمند برروی آن‌ها ایجاد شده است

FC: درصد گونه‌های هوشمند برای تشکیل تکنولوژی که ممکن است توسط بیگانگانی همانند ما کشف شود. یک مثال برای این مورد سیگنال‌های رادیویی است.

L: میانگین تعداد سال‌هایی که تمدن پیشرفته سیگنال‌هایی قابل کشف را رها کرده اند.

اگر میلیون ها نفر از تمدن‌های بیگانه هوشمند در خارج از زمین وجود دارند، بسیاری این سوال را می‌پرسند که چرا ما از آنها چیزی نشنیده‌ایم؟ پاسخ می‌تواند کهکشان ما یعنی کهکشان راه شیری باشد. این کهکشان توانایی میزبانی از زندگی را به طور کامل ندارد. با توجه به یک گزارش علمی که در ماه گذشته انجام گرفته، کهکشان‌های دیگر در جهان بیش از ۱۰ هزار برابر بیشتر از کهکشان راه شیری توانایی میزبانی از حیات را دارند.

همه ما از اتم های سنگین ساخته شده در انفجارات ستاره‌ای پرجرم به وجود آمده‌ایم. این نکته نه تنها دلیل وجود ما در جهان است، بلکه احتمال وجود حیات بیگانگان را پررنگ‌تر نیز می‌کند.

 Neil deGrasse Tyson متخصص فیزیک نجومی و مدیر Hayden Planetarium اظهار می‌کند : «این مواد تبدیل به بخشی از ابرهای گازی متراکم شده و نسل بعدی منظومه‌های شمسی را تشکیل می‌دهند. در این منظومه‌های سیاراتی در حال چرخش به دور ستاره‌ی خود بوده و آن سیارات در حال حاضر مواد لازم برای زندگی را دارا هستند.»