گفت و گوی مقامات ایرانی و آمریکایی بر سر میز مذاکرات آلماتی نشانه پیشرفت مذاکرات بود اما...

چارچوب کنونی مذاکرات هسته ای شکست خورد

نیاز گروه 1+5 به «دیپلماسی اتاق پشتی»

دیپلماسی ایرانی: مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه 1+5 ، (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) که در روزهای جمعه و شنبه در هتل ریکسوس آلماتی، پایتخت قزاقستان برگزار شد، نتیجه آشنایی داشت: عدم تمایل ایران به تن دادن به درخواست های غرب بر سر برنامه های هسته ای اش. تهران همچنان تاکید دارد که لغو تحریم ها و به رسمیت شناخته شدن حق غنی سازی باید در هر گونه معامله با غرب لحاظ شود.

المانیتور در مقاله ای به قلم باربارا اسلاوین، در تحلیل مذاکرات آلماتی 2 نوشت: گفته می شود که در مذاکرات آلماتی 2، جزئیات به طور عمیق تری مورد بررسی قرار گرفته است و یک مذاکره نیم ساعته بین نماینده ایران و آمریکا نیز انجام شده که در نوع خود جالب بوده است.

در حالی که برخی گفت و گوی مقامات ایرانی و آمریکایی بر سر میز مذاکرات آلماتی را پیشرفت می دانند اما به نظر می رسد زمان آن رسیده که یک نکته روشن مورد توجه قرار گیرد و آن این است که چارچوب کنونی مذاکرات شکست خورده است.

در شرایطی که تبدیل شدن حق غنی سازی به یک موضوع بسیار حساس برای ایران، گیج کننده به نظر می رسد، این نکته نیز حائز اهمین است که تهران و گروه 1+5؛ همچنان نتوانسته اند مبنایی مصالحه ای ایجاد کنند که ضمن خارج کردن روند گفت و گو ها از بن بست کنونی به جمهوری اسلامی اجازه دهد وجهه اش را حفظ کند.

این در حالی است که تمامی نشانه ها در جای خود وجود دارند: ایران به عنوان امضاء کننده پیمان ان پی تی، از حق غنی سازی اورانیوم برخوردار است. از سوی دیگر مقام معظم رهبری در ایران فتوای منع تولید و استفاده از سلاح هسته ای را صادر کردند و مقامات تهران نیز اعلام کرده اند که آمادگی دارند این فتوا را به یک سند بین المللی تبدیل کنند.

در روزهای پیش از «دیپلماسی قرن بیست و یکم»، دیپلمات ها تدوین برخی بیانیه ها در اتاق های پشتی را آغاز کردند. تردیدی وجود ندارد که گروه 1+5 نیز به الگوی قدیمی همچون «دیپلماسی اتاق پشتی» نیاز دارد.اینکه ایرانی نقشه راهی را می خواهد که در آن تحریم ها لغو شود، نه جای تعجب دارد و نه یک انتظار بی دلیل است. این همچنین به نفع آمریکا خواهد بود که چنین بحثی به عنوان هسته مرکزی مذاکرات در جریان باشد.

رئیس جمهور آمریکا برای لغو اغلب تحریم هایی که در کنگره به تصویب رسیده اند، باید ثابت کند ایران از تروریسم حمایت نمی کند و تهدیدی جدی برای ایالات متحده و شرکایش به شمار نمی رود. علاوه بر این وی باید این نکته را به اثبات برساند که جمهوری اسلامی به دنبال سلاح هسته ای، شیمیایی و بیولوژیکی و سیستم های موشکی حامل آنها نیز نیست.

به بیان دیگر، تحریم های آمریکا تنها زمانی می توانند لغو شوند که بحث گسترده تری در مورد نقش منطقه ای ایران درگیرد، چرا که پرونده های امنیت ملی و هسته ای در قانون تحریم های آمریکا با یکدیگر مرتبط هستند.

بنابراین معامله با ایران بر سر سوریه و دیگر موضوعات منطقه ای تنها به نفع ایران نیست. هم واشنگتن و هم تهران از بحث های تجربی در خصوص گام های مورد نیاز برای تعدیل نگرانی های امنیتی ایالات متحده در خاورمیانه و لغو تحریم ها، سود می برند.

ایران به طور رسمی پیشنهاد تقویت همکاری ها در امنیت منطقه ای ، شامل سوریه و بحرین را در نشست ماه ژوئن در مسکو ارایه داده است اما گروه 1+5، هنوز به این پیشنهاد پاسخ نداده است.

در همین حال، سوریه از جنگ فرقه ای رنج می برد که اکنون یک بحران منطقه ای است و یک فاجعه انسانی به شمار می رود. در این بین با توجه به نفوذ ایران در دولت سوریه، جمهوری اسلامی می تواند یک عنصر حیاتی در نتیجه سیاسی برای خاتمه دادن به بحران سوریه باشد.

حسین موسویان، مذاکره کننده سابق هسته ای ایران در مقاله ای که اخیرا منتشر کرده از گروه 1+5 و قدرت های منطقه ای خواسته طرحی 7 مرحله ای برای جلوگیری از سقوط سوریه را به کار گیرند.خاویر سولانا، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دبیر کل سابق ناتو نیز در خصوص اینکه بحران سوریه اتحاد گروه 1+5 را از بین ببرد، هشدار داده است.

بحران ها در منطقه – در سوریه، بحرین، عراق، افغانستان و لبنان که آمریکا در آنها منافعی دارد و ایران نیز نفوذ خود را در این کشورها به اثبات رسانده است – نشان دهنده اهمیت گفت و گوی فوری با ایران است. به این ترتیب اینکه مذاکرات ایران و گروه 1+5، تنها محدود به پرونده هسته ای باشد باید به عنوان یک روند منسوخ شده کنار گذاشته شده و رویکرد جدیدی دنبال شود./دیپلماسی ایرانی

 

 

 

ویدیو مرتبط :
کشور ما بدون مذاکرات پیشرفت کرده است

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

سخنگوی کاخ سفید: دست دادن مقامات ایران و آمریکا در مذاکرات نشانه پیشرفت های مهم است

جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید گفت: شانس توافق با ایران همچنان در بهترین حالت پنجاه پنجاه است و هنوز بسیاری از مسائل لاینحل باقیمانده است.

به گزارش «انتخاب»، ارنست گفت: به نظرم این موضوع مهمی است که آمریکا و جامعه بین المللی در جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی به موفقیت برسند.بهترین راه برای ما برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی نشستن در پشت میز مذاکره است و مجبور کردن این کشور به دادن تعهداتی ویژه است که از دستیابی آنها به تسلیحات اتمی جلوگیری کند و آنها را به قبول بازرسی های سرزده مجاب کنند تا ما بتوانیم تعهدات آنها به مفاد توافق را راستی آزمایی کنیم و به این موضوع برسیم که آنها به دنبال تسلیحات اتمی نیستند.

وی افزود:موضوع دیگری که ما بارها گفته ایم این است که اگر ما در رسیدن به توافق با ایران تا پایان مارس موفق باشیم آنگاه این موضوع فهرست بلند مدت از نگرانی های ما درباره ایران را رفع نمی کند.ما شاهد آن بوده ایم که رژیم تهدیدی قابل توجه برای هم پیمانان ما در منطقه و از جمله اسرائیل است.ما فهرست بلندی از نگرانی ها درباره ایران و رفتار آنها داریم.اگر ما حتی بتوانیم با آنها به توافق اتمی برسیم آنگاه فهرست بلند بالای نگرانی های ما از بین نمی رود.از نظر ما جلوگیری ا ز دستیابی ایران به تسلیحات اتمی در صدر فهرست نگرانی های ما درباره این کشور قرار دارد.

ارنست گفت:ما شاهد حضور ایرانی ها در میز مذاکره هستیم و آنها نشان داده اند که خواهان گفتگوی سازنده هستند اما آنچه که درست به نظر می رسد این است که ما در زمان این مذاکرات بر روی این موضوع تاکید کرده ایم که ایران با بازرسی های سرزده موافقت کند که ما بتوانیم بر اساس آن میزان متعهد بودنشان به مفاد توافق را راستی آزمایی کنیم.مشاور امنیت ملی آمریکا به خوبی این موضوع را بیان داشته است.او گفته است که راهبرد ما در رابطه با ایران بی اعتمادی و راستی آزمایی است.

این سخنگو گفت:کنگره باید نقش خود را در رابطه با جریان مذاکرات به خوبی بازی کند.دولت بارها بر این نقش تاکید و آنرا تایید کرده است.ما بارها آخرین اطلاعات درباره روند مذاکرات را در اختیار اعضای کنگره قرار داده ایم.رئیس کمیته روابط خارجی سنا در سخنانش در اواخر هفته به این موضوع اشاره داشت.دولت خودرا متعهد به مشورت با کنگره درباره این موضوع می داند.

وی درباره نامه اخیر اعضای مجلس نمایندگان آمریکا به باراک اوباما گفت:این نامه با نامه چهل و هفت سناتور فرق می کند.این نامه از طرف نمایندگان هر دو حزب نوشته شده است.نامه کاتن خطاب به مخالفان ما در ایران نوشته شده بود و این در حالیست که نامه اخیر به رئیس جمهور نوشته شده است.هدف نامه چهل و هفت سناتور تضعیف مذاکرات بود اما این نامه اخیر درباره رسیدن به راه حلی به منظور جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی ابراز امیدواری می کند.ما انتظار داریم که کنگره تبعات این توافق را برای امنیت ملی ما به ما یادآوری کند.

این سخنگو در ادامه گفت:در جریان مذاکرات دشوار و پیچیده ای که شاهد آن هستیم ،برخی مسائل دشوار در پایان مط ح می شوند.در حالیکه ما پیشرفت های مهمی داشته ایم اما هنوز بسیاری از مسائل لاینحل باقیمانده اند.تصمیم گیری درباره این توافق باید از طرف رهبری ایران و مقام معظم این کشور صورت گیرد.

وی افزود: براساس حضور سازنده بر سر میز مذاکرات ارزیابی ما این است که در بهترین حالت شانس پنجاه پنجاه برای این موضوع وجود دارد.این موضوع مهمی است که ما به نوعی حس مشترک درباره توافق رسیده ایم که جامعه بین المللی هم موافق آن است.به نظرم ما باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا سران ایران راههای دستیابی به سلاح اتمی را می بنندند یا نه و به ما اجازه بازرسی های سرزده به منظور راستی آزمایی تعهدات آنها به توافق را می دهند یانه؟ایران درباره اینکه چگونه این تصمیمات گرفته خواهند شد،شفاف نیست و این موضوع به تردید ها دامن می زند.

 

شکی وجود ندارد که ایرانی ها به طور سازنده وارد این مذاکرات شده اند و دست دادن مقامات دو کشور در میز مذاکرات نشان می دهد که پیشرفت های مهمی صورت گرفته است اما آنچه که تردید را افزایش می دهد این است که است که آیا رهبران ایران به این توافق پایبند خواهند بود یانه.به خاطر نبود شفافیت این موضوع سبب شده است که ما درباره عملی شدن این موضوع تردید داشته باشیم.

 

 اخبار سیاست  خارجی  -  انتخاب