کلید بهبود اوضاع اقتصادی ایران در دستان محمدجواد ظریف

اخبار سیاست خارجی - رسانه آلمانی:
کلید بهبود اوضاع اقتصادی ایران در دستان محمدجواد ظریف

دویچه وله نوشت: حسن روحانی با دو وعده عمده‌ی بهبود اوضاع اقتصادی و پایان دادن به پرونده  هسته ای، توانست آرای اکثریت رای‌دهندگان ایرانی را در انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ به دست آورد.

به گزارش «تیک»، وعده بهبود اوضاع اقتصادی، پیشاپیش روشن بود که هر گونه گشایشی فوری در این راستا، از مسیر مهار مناقشه‌ی هسته‌ای و کاهش تحریم‌های بین‌المللی می‌گذرد؛ بنابراین بار اصلی تحقق وعده نخست روحانی بر دوش دیپلماسی خارجی بود.

گام‌های نخست دولت روحانی در سیاست خارجی با هدف خارج ساختن پرونده هسته‌ای ایران از بن‌بست؛ شجاعانه و تا حدودی سریع بود. دولت روحانی در نخستین ماه‌های فعالیت‌اش توانست بزرگترین تابوی سیاست خارجی جمهوری اسلامی را بشکند و تماس و گفت‌وگوی مستقیم با مقام‌های ارشد آمریکا را از خط قرمزها خارج سازد.

این تماس و گفت‌وگوها، به‌ویژه گفت‌وگوی تلفنی اوباما و روحانی و به دنبال آن دیدار و گفت‌وگوی وزیران امور خارجه دو کشور، راه پیشرفت سریع مذاکرات هسته‌ای را باز کرد. این گفت‌وگوها پس از مدت نسبتاً کوتاهی به امضای قرارداد موسوم به "برنامه اقدام مشترک" در ژنو انجامید.

ناگفته نماند که نخستین گام‌های توافق‌ها با غرب در مذاکرات محرمانه میان نمایندگان ایران و آمریکا برداشته شد که با میانجگیری دولت پادشاهی عمان در این کشور برگزار شد. این مذاکرات چند ماه پیش از آغاز کار دولت روحانی آغاز شده بود و احتمالا تا اواخر تابستان ادامه داشته است.

ریاست هیئت ایران در مذاکرات محرمانه را علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل آیت‌الله خامنه‌ای به عهده داشته است. این خبر هر چند به‌طور رسمی از جانب ایران تایید نشد،‌ اما گزارش‌های متعددی به‌تلویح و بعضا نیز به‌طور صریح آن را تایید می‌کردند.

در آمریکا اما گزارش‌ها درباره مذاکرات محرمانه با ایران با جزئیات بیشتری همراه بود. خبرگزاری آسوشیتدپرس آذرماه ۱۳۹۲ (نوامبر ۲۰۱۳) نوشت: «باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا٬ شخصا دستور برگزاری این مذاکرات محرمانه را صادر کرده تا بتواند راهی به‌سوی حل‌وفصل دیپلماتیک بحران ایران بیابد». بنابر این گزارش: «این مذاکرات از ماه مارس ۲۰۱۳ در کشورهایی در خاورمیانه٬ از جمله در عمان٬ برگزار شد و در جریان آنها٬ ویلیام برنز و جیک سالیوان٬ دست‌یاران ارشد جو بایدن در امور سیاست خارجی٬ دست‌کم پنج بار با مقامات ایرانی دیدار کردند.»

رهبری هئیت آمریکایی را ویلیام برنز، دیپلمات کارکشته و معاون وزیر خارجه ایالات متحده بر عهده داشته است. برنز در آخرین دور مذکرات هسته‌ای در وین، در ترکیب هیئت آمریکایی حضور داشت و به‌طور مستقیم مذاکرات را هدایت می‌کرد.

اخبار سیاست خارجی - تیک

آیا بهبود اوضاع برای وزیر خارجه جدید ایران امکان پذیر است؟

از نگاه الشرق الاوسط؛

آیا بهبود اوضاع برای وزیر خارجه جدید ایران امکان پذیر است؟

سرویس بین الملل ـ یک روزنامه سعودی در مقاله ای نوشت: «علی اکبر صالحی» در نخستین بیانیه خود به عنوان وزیر امور خارجه جدید ایران، بر اهمیت بهبود روابط کشورش با دو همسایه نزدیک ایران، عربستان سعودی و ترکیه تأکید کرد، حال آن که در شرایطی که روابط تهران و آنکارا در بهترین سطح خود در سی سال گذشته قرار دارد، رابطه ایران با عربستان سعودی هر لحظه بدتر و بدتر می شود.

به گزارش «تابناک»، روزنامه «الشرق الاوسط»، در مقاله ای به قلم «عبدالرحمان الرشید»، با تحلیل تأثیر جابجایی انجام شده در وزارت خارجه ایران بر روابطش با کشورهای منطقه ضمن بیان موضوع بالا افزود: «منوچهر متکی»، وزیر برکنار شده ایران، نمی تواند دلیل وخامت روابط ایران با عربستان باشد؛ بنابراین، اشتباه است اگر گمان کنیم، برکناری او برای از میان بردن موانع موجود بوده است.

«عبدالرحمان» که مواضع ضد ایرانی او در میان روزنامه نگاران منطقه زبانزد است، در ادامه گفته است: در واقع، دو مسأله عمده در پشت پرده این بحران خاموش وجود دارد؛ نخست این که نفوذ ایران در جهان عرب رو به افزایش است؛ «حزب الله» دولت و کشور لبنان را تحت کنترل خود درآورده است؛ در غزه «حماس» در برابر منافع تشکیلات خودگردان فلسطین ایستاده است؛ در عراق پیروزهای انتخابات اخیر با ائتلافی که ایران آن را مدیریت کرده است، به حاشیه رانده شده؛ بحرین در ناآرامی هایی است که از سوی گروه های وابسته به ایران به آن دامن زده می شود و مقامات ایرانی از حوثی های یمن ـ که حملاتی را علیه عربستان طرح ریزی کردند ـ حمایت می کند.

همه این رویدادها، خبر از دامنه گسترده فعالیت های ایران در خاورمیانه می دهد که عربستان سعودی، آن را اقداماتی خصمانه علیه خود می داند، ولی مسأله دوم پرونده هسته ای ایران است که صالحی به خوبی بر آن آگاه است؛ توانمندی هسته ایران، یک تهدید بزرگ برای عربستان و دیگر کشورها در منطقه به شمار می رود.

وی سپس خود با طرح این پرسش که آیا وزیر خارجه جدید ایران، می تواند راهکاری برای مسایل پیچیده میان دو کشور بیابد، در پاسخ می نویسد: به طور قطع، تنها ایران می تواند پایان بخش تنش های موجود میان دو کشور یا میان همه کشورهای منطقه باشد. عربستان گام نخست در از میان برداشتن اختلافات ده ساله را برداشته است؛ ریاض حریم هوایی خود را برای پروازهای دو کشور باز و به رغم فشارهای آمریکا، از بازار تجاری ایران استقبال کرد و برنامه هسته ایش را به حالت تعلیق درآورد. در مقابل تهران تعابیر نادرستی از این امتیازها داشت و به پناهگاهی برای رهبران القاعده تبدیل شد! هرچند در دوره «متکی» این روابط رو به وخامت گذاشت، او مسئول آن نبود.

حال این پرسش مطرح است، در این اوضاع، آیا بهبود چنین وضعیتی برای وزیر امور خارجه جدید ایران امکان پذیر است؟

گفتنی است، سخنان آقای صالحی، سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان در نخستن اظهار نظر خود در جایگاه جدید، بر این تأکید داشت که یکی از رویکردهای اساسی وی، بهبود روابط با عربستان سعودی خواهد بود؛ البته گویا وی به سبب آن که چند سالی را در جده و در مقر سازمان کنفرانس اسلامی مسئولیت داشته، امیدوار است از این ظرفیت در بهبود روابط دوجانبه بهره گیرد...../تحلیل:تابناک