نتیجه داوری گازی ایران و ترکیه 10 روز دیگر اعلام می‌شود/ ماجرای "دبه کردن" قراردادها به روایت زنگنه

اخبار اقتصادی - نتیجه داوری گازی ایران و ترکیه 10 روز دیگر اعلام می‌شود/ ماجرای "دبه کردن" قراردادها به روایت زنگنه

به گزارش مهر, با گذشت بیش از یکسال از آغاز مذاکرات گازی ایران و ترکیه در بر ادعای گازی ترک‌ها مبنی بر کم فروشی و گران فروشی گاز توسط ایران، تا 10 روز آینده نتیجه داوری این دو شریک گازی رسما اعلام خواهد شد.

در این بین بیژن زنگنه وزیر نفت درباره کشیدن پای گاز ایران به داوری بین‌المللی توسط ترکیه، گفته است: "دبه" جز لاینفک در قرارداد صادرات گاز با خط لوله است، همین روس‌ها هم در صادرات گاز "دبه" درمی‌آوردند.

این عضو کابینه دولت تدبیر و امید با بیان اینکه نباید از "دبه" در قرارداد صادرات گاز عصبانی شد، تصریح کرده است: در این شرایط باید برای دفاع از شکایت‌های احتمالی در قراردادهای گازی تجهیز شد و به درستی دفاع کرد تا بتوان به منافع خود دست پیدا کرد.

زنگنه همچنین تاکید می کند: اینکه قیمت گاز در یک قرارداد بلند مدت از اول تا آخر یکسان باشد، غیر ممکن است، چون کشورها برای به دست آوردن بازار قیمت گاز را پایین می آورند؛ مانند بازی‌های ورزشی که یکی می‌برد و یکی می بازد.

همزمان با این اظهار نظرها، حمید رضا عراقی مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران هم پیشاپیش نسبت به نتیجه داوری گازی بین ایران و ترکیه واکنش نشان داده و اعلام کرده است: تاکنون در چندین نوبت دفاعیه‌های محکم و مستندی توسط ایران در داوری بین‌المللی انجام گرفته است.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه تا پایان مهر ماه سال جاری نتیجه داوری بین‌المللی "ICC" درباره شکایت گازی ترکیه از ایران اعلام می شود، تصریح کرده است: قطعا شکایت گازی ترکیه از ایران تاثیری در روند و حجم صادرات گاز طبیعی به این کشور همسایه ندارد.

این مقام مسئول همچنین از توان دو برابری حجم انتقال گاز طبیعی ایران به ترکیه خبر داده و افزوده است: یکی از اهداف ساخت و تکمیل خط لوله ششم سراسری افزایش ظرفیت انتقال گاز طبیعی ایران به ترکیه و سایر مشتریان احتمالی اروپایی است.

عراقی همچنین در خصوص احتمال افزایش صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه با چشم پوشی از نتیجه احتمالی داوری گازی بین دو کشور، اظهار داشته است: افزایش حجم صادرات گاز طبیعی به ترکیه در گروی توافق نهایی و امضای قرارداد جدید است.

شمارش معکوس برای اعلام نتیجه داوری گازی بین ایران و ترکیه در حالی آغاز شده است که در صورت بازنده شدن ایران در این دوئل گازی باید غرامتی چند صد میلیون دلاری توسط ایران به ترکیه به دلیل گران فروشی و کم فروشی عرضه گاز طبیعی پرداخت شود.

تاریخچه داوری گاز بین ایران-ترکیه

به گزارش مهر، دولت آنکارا پائیز سال گذشته با ادعای گران فروشی و کم فروشی گاز طبیعی توسط ایران به ترکیه، این ادعا را در قالب پرونده ای به دادگاه لاهه ارائه کرد.

حمیدرضا عراقی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران سال گذشته در تشریح دلایل شکایت گازی ترک‌ها از گاز ایران به دادگاه لاهه، گفته بود: مطمئن نبودن در روند عرضه گاز به ترکها و بالا بودن بهای گاز صادراتی ایران دو ادعای ترکیه برای شکایت گازی از ایران بوده است.

با گذشت نزدیک به یک سال از آغاز جلسات داوری بین المللی گازی ایران و ترکیه، مقامات ارشد دو کشور از شخص روسای جمهوری، وزرای نفت و انرژی و مدیران عامل شرکت های ملی گاز ایران و بوتاش ترکیه جلسات و مذاکرات متعددی را انجام دادند.

همزمان با بالا گرفتن اختلافات گازی، پائیز سال گذشته و همزمان با سفر رئیس جمهور اسلامی ایران به ترکیه، بیژن زنگنه وزیر نفت در نشست مشترک با تانر ییلدیز وزیر انرژی ترکیه پیشنهادی مبنی بر افزایش حجم صادرات گاز با احتساب کاهش جزئی قیمت را ارائه کرد که این پیشنهاد پس از ماه‌ها مذاکره منجر به توافق بین دو کشور همسایه نشد.

در نهایت با گذشت یک سال مذاکره و گفتگوی دو جانبه ایران و ترکیه به عنوان دو شریک استراتژیک و بلند مدت گازی در منطقه خاورمیانه به دلیل عدم توافق مستندات و مداراک نهایی خود را به دادگاه لاهه ارائه کردند.

تانر ییلدیز وزیر انرژی ترکیه مرداد ماه سال جاری از مخالفت ایران با کاهش قیمت گاز صادراتی به ترکیه خبر داد و گفت: ترکیه اکنون در انتظار تصمیم دیوان بین‌‌المللی داوری در مورد قیمت گاز ایران می ماند.

این عضو کابینه دولت آنکارا تاکید کرده است: ایران پیشنهاد ملموسی را برای فروش گاز طبیعی به قیمتی پایین تر به ترکیه ارائه نداده است.

به اعتقاد کارشناسان بزرگ بازار گاز، اختلاف بین خریداران و فروشندگان در قیمت خرید و فروش گاز طبیعی به ویژه در قراردادهای بلند مدت 2 تا 30 ساله امری طبیعی و عادی است.

با این وجود، در قرارداد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه بندی به نام " Take or pay (بگیر یا بپرداز) " وجود دارد که بر اساس این بند قراردادی اگر ترکیه به دلایل مسائل فنی و عملیاتی و یا تکمیل بودن مخازن ذخیره سازی، نتواند سالانه تا سقف 10 میلیارد متر مکعب گاز از ایران دریافت کند باید پول گاز را به طور کامل پرداخت کند.

به عبارت دیگر، براساس قرارداد ۲۵ ساله گازی بین تهران و آنکارا، شرکت ملی گاز ایران باید سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به شرکت بوتاش ترکیه تحویل دهد. درصورتی که هریک از دو طرف به دلیلی درتحویل یا برداشت گاز وقفه ایجاد کنند، موظف به پرداخت غرامت می‌شوند.

بر اساس این بند قراردادی در سال 1388 شرکت بوتاش ترکیه به دلیل عدم برداشت گاز کافی از ایران (ترکیه به جای 10 میلیارد حدود 6.8 میلیارد مترمکعب گاز برداشت کرد) مشمول جریمه 600 میلیون دلاری شد.

از این رو مقامات بوتاش ترکیه در طول مذاکرات خود با مقامات ایرانی بیش از آنکه بر گران بودن بهای گاز صادراتی ایران تاکید داشته باشند محور اصلی گفتگوها را بر سر حذف بند Take or pay قرار داده بودند که مسئولان وزارت نفت زیر بار حذف این بند از قرارداد صادرات گاز به ترکیه نشدند.

علی ماجدی معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت درباره پیشنهاد ترکیه درباره حذف بند  Take or pay (بگیر یا بپرداز) گفته است: این بند قابل حذف نیست فقط درصدهای آن ممکن است کم یا زیاد شود. البته باید در نظر داشت که در مذاکره دو طرف سعی می کنند منافع خودشان را به دست بیاورند و به یک نقطه مشترکی برسند.

با گذشت زمان مشخص خواهد شد که با ارائه مستندات توسط دو کشور در نهایت نتیجه داوری بین‌المللی گاز بین ایران و ترکیه، به سود خریدار و یا فروشنده گاز رای خواهد داد؟

اخبار اقتصادی - مهر

ماجرای زمین 2 هزار میلیاردی استقلال این بار به روایت سفیر پیشین ایران در ترکیه

 انتشار خبر ملک 2 هزار میلیاردی استقلال که در ترکیه تصرف شده باعث شد تا مالک فعلی این ملک در ترکیه به آن واکنش نشان دهد. خبرنگاران واحد مرکزی خبر در استانبول به دیدن این باشگاه رفتند و مدیرش مدعی شد این باشگاه در سال 1974 تاسیس شده و اصلا ارتباطی با استقلال نداشته است .

درحالی که بازیکنان قدیمی استقلال چون علی جباری که ارتباطی تنگاتنگ با مسئولان وقت باشگاه مثل خسروانی داشتند ، بخوبی ماجرای خرید آن زمین را در یاد دارند. منصور پورحیدری هم هنوز ماجرای خرید آن کمپ در یادش هست.

ولی حالا با گذشت سال ها افشارزاده ، اولیایی و فتح الله زاده سندی در دست ندارند تا به دنبال گرفتن حق این تیم بروند. حقی که می گویند تصرف شده است.اما آیا محمود نایبی مالک باشگاهی که به تاج اسپور ترکیه معروف شده راست می گوید این ارث پدری متعلق به اوست؟ این بار دکتر بهمن حسین پور معاون تشریفات نهاد ریاست جمهوری که سال ها سفیر ایران در ترکیه بوده است در این باره پاسخ می دهد. او که مدت ها پیگیر پرونده این زمین بوده است.

او می گوید:«اول از همه بگویم با اینکه پرسپولیسی هستم اما تا ته این پرونده رفتم اما سند مشخصی در اختیار استقلالی ها نیست که بتوانند بر اساسش کاری را پیش ببرند.»

اما شاید او چون پرسپولیسی است خیلی با تمام وجود پیگیر این پرونده نشده است؛وقتی این سئوال را با خنده می پرسیم با خنده جواب می دهد:«شما کلا یک مربی خارجی خوب در تاریخ استقلال داشتید که آن هم من برای تان مذاکراتش را انجام دادم. فتح الله زاده می خواست کخ آلمانی را به ایران بیاورد و زنگ زد تا من مذاکرات اولیه را برایش انجام بدهم . من هم با کخ جلسه گذاشتم و راضی اش کردم که بیاید ایران.

برایم موقع کار استقلال و پرسپولیس خیلی فرقی نداشت چون مثلا اولین مذاکرات با دنیزلی را هم برای پاسی ها من انجام دادم. یا مثلا یک بار علی کفاشیان از من اساسنامه فوتبال ترکیه را خواست برایش ترجمه کردم و فرستادم ، فکر کنم در این تغییرات و اصلاحات نهایی اساسنامه از آن استفاده کردند.»

اما ماجرای ملک تصرف شده استقلالی ها چیست؟ او می گوید:«بر اساس مستنداتی که الان وجود دارد ، دست استقلالی ها به جایی نمی رسد. من که سال 79 به ترکیه رفتم ، فتح الله زاده گفت بازیکنان قدیمی استقلال چنین حرفی را درباره یک ملک تصرف شده تیم می زنند. من که پیگیر شدم دیدم گزارشی از همان سال های ابتدای انقلاب در کنسولگری ایران در استانبول هست.

دو بازیکن قدیمی استقلال که یک نفرشان علی جباری بود و بازیکن دیگر که قدیمی تر بودند اما الان اسم شان یادم نیست ، همان اوایل پیروزی انقلاب به دنبال حل مشکل این زمین آمده بودند. زمین اصلی باشگاه تاج قدیم در ترکیه در قسمت اروپایی بوده است.

زمینی که احتمالا چیزی مثل باشگاه ایرانیان در دبی بوده است و یک گروه ایرانی زیر نظر رئیس وقت باشگاه تاج که از نزدیکان به دربار بود و بعدها فرار کرد ، اداره می شده اما احتمالا سند مالکیت شخصی داشته است نه به اسم باشگاه. به هر حال بعد از انقلاب این باشگاه چند دست چرخیده بود تا رسیده به یک تاجر ایرانی به نام محمود نایبی.

الان هم مالک باشگاه همین آقاست. با این تفاوت که الان دیگر اصلا آن ملک اولیه وجود ندارد. او زمین باشگاه را که در قسمت اروپایی شهر بوده فروخته و رفته در سمت دیگر رودخانه در بخش آسیایی استانبول زمینی خریده و اسم باشگاه را هم عوض کرده و گذاشته است«تاچ اسپور»

این یعنی کاری دشوار برای استقلالی ها. استقلالی ها که خود فتح الله زاده هم خیلی امیدی به گرفتن این ملک برای شان نداشت و می گفت خیلی سخت است بتوان این زمین را پس گرفت اما اگر چس گرفته می شد دیگر استقلال هیچ وقت هیچ نیازی نداشت و خودش خودکفا می شد. حسین پور اما در این باره می گوید:«درست است که استقلالی ها روی این زمین ادعا دارند اما حتی یک برگ کاغذی که نشان دهد آنها مالک باشگاه بودند ، در اسناد تیم نیست.

شاید اگر سندی داشتند می شد رفت و اقامه دعوا داشت اما با آنچه الان در اختیارشان است هیج کاری از پیش نمی توانند ببرند. تازه اگر سندی هم داشته باشند متعلق به ملکی است که نایبی پیشتر فروخته و جای باشگاه را به کلی عوض کرده است . فکر می کنم این را دیگر همه مدیران وقت استقلاتل می دانند.بحث این نیست که نمی توانند اقامه دعوا داشته باشند. منتها برای ورود به دعوای حقوقی با یکی از بهترین تجار ایرانی در ترکیه نیاز به چند برگ سند و مدرک دارد.

شاید اگر آنها جنین اسنادی داشتند خود نایبی اصلا این مدارک را می پذیرفت. ولی او ملکی دارد که از پدرش به ارث برده و سالهاست سعی کرده گسترشش بدهد. فتح الله زاده این سری آخری که به ترکیه آمد ، همراه با من به دیدن این کمپ رفت و از آن جا بازدید هم کرد. »

او در پایان می گوید :«بر اساس اسنادی که هست استقلالی ها یک زمانی ، زمینی در ترکیه داشتند اما الان سالهاست که هیچ سندی ندارند تا ادعای شان را ثابت کنند و دولت الزاما بدون سند نمی تواند وارد دعاوی بین المللی شود.»

اخبار ورزشی - خبرآنلاین