سونامی 5 میلیون کارجو در راه بازار کار

اخبار اقتصادی - افزایش 13 میلیونی تعداد شاغلان؛
سونامی 5 میلیون کارجو در راه بازار کار/ ادامه بحران بیکاری تا سال 1400

به گزارش خبرنگار مهر، بیکاری هزارن کارجوی جوان همچنان به عنوان بزرگترین مشکل کشور مطرح بوده و طبق آمارهای موجود نرخ بیکاری بالای جوانان زیر 30 سال ایران، نشان از وجود بحران در این بخش دارد. دولت تدبیر و امید در بیش از یکسال گذشته از زمان آغاز فعالیت خود، همواره بر بزرگ بودن معضل بیکاری در کشور تاکید داشته است.

بیش از 2 میلیون و 500 هزارنفر که یک میلیون و 200 هزارنفر از آنها تحصیل کرده دانشگاهی هستند در بیکاری مطلق به سر می برند و با ورودی دانشگاه ها در سال های اخیر، انتظار می رود بزودی و طی دو سه سال آینده تنها تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی جویای کار کشور به بیش از 5 میلیون و 500 هزارنفر بالغ شود.

براساس گفته کارشناسان بازار کار، به دلیل تاخیر در ورود به بازار کار متولدین دهه 60 انتظار می رود پیک تقاضا برای کار دستکم تا نیمه دهه 90 نیز ادامه داشته باشد. در حال حاضر، برای برخی فرصت های شغلی موجود در کشور تا صدها و بلکه هزارن نفر داوطلب می شوند.

یکنواخت شدن و نزدیک بودن نیازها و نگاه کارجویان فارغ التحصیل دانشگاهی به مقوله اشتغال که پس از طی دوران دانشگاه در بین کارجویان شکل می گیرد باعث ایجاد تجمعات بزرگ بیکاری در برخی رشته مشاغل و از آنسو خالی شدن برخی رشته مشاغل دیگر به ویژه در بخش های مهارتی، فیزیکی و نیروی کار ساده شده است.

مقامات وزارت کار می گویند در حال حاضر تقریبا در بخش نیروی کار ساده و جویندگان کار زیردیپلم، مشکل خاصی وجود ندارد و اغلب افرادی که در این شرایط به سر می برند بسیار آسان تر از جویندگان شغل دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم وارد بازار کار می شوند!

علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه می گوید ذائقه کارجویان به مقوله کار تغییر یافته و کشور با کارجویانی از یک جنس و نیازهای شدیدا نزدیک به هم مواجه است. وی معتقد است 2 میلیون فرصت شغلی در کشور وجود دارد که کسی حاضر به انجام آنها نیست.

بی میلی کارجویان ایرانی به ویژه افرادی که دارای مدارک دانشگاهی هستند نسبت به برخی مشاغل اتفاقا پُردرآمد و عدم تلاش برای یادگیری فنون آن مانند مشاغل مربوط به ساختمان، باعث بازشدن فضای کار برای نیروهای کار غیرمجاز خارجی به ویژه افاغنه شده تا جایی که کارگران ناواردی که تا دیروز از مرزهای پهناور شرق کشور به صورت کاملا غیرقانونی وارد کشور شده بودند، امروز به استادکارانی ماهر تبدیل شده اند که متعاقب آن درآمدهای بالایی نیز دارند.

در حال حاضر، یک کارگر غیرمجاز تبعه افغانستان در ایران که به کار ساده در بخش ساختمان و نه بخش هایی که نیازمند مهارت خاص است، اشتغال دارد روزانه 40 تا 50 هزارتومان درآمد دارد که با احتساب فعالیت بین 20 تا 25 روز در ماه، حداقل 800 هزارتومان تا یک میلیون و 250 هزارتومان خواهد شد.

مسئولان دولت تدبیر و امید هشدار می دهند روند ورودی های به بازار کار تا سال های آینده نیز ادامه خواهد یافت و در اینباره معاون اشتغال وزیر کار عنوان کرده تعداد شاغلان کشور از 22 میلیون نفر فعلی به 35 میلیون نفر در سال 1400 خواهد رسید.

حسن طائی معتقد است آمار بیکاران کشور بر اساس تعریف کامل و بزرگتری که از مفهوم بیکاری بر مبنای محاسبه افرادی که وارد بازار کار شده ولی شغلی به دست نیاورده اند، از آمار اعلام شده فراتر است.

این مقام مسئول وزارت کار عنوان کرد: با هدفگذاری های انجام شده اگر سالانه یک میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد شود، در سال 1400 وضعیت مطلوبی در اشتغال زایی خواهیم داشت.

در عین حال، حسن فیروزآبادی قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد ظرف 7 سال آینده 5 میلیون نفر نیروی جدید متقاضی کار وارد بازار کار خواهند شد که سرمایه گذاری های لازم برای ایجاد اشتغال این تعداد متقاضی شغل، خارج از توان ملی است.

قائم مقام وزیر کار افزود: معتقدیم که در مشاغل خُرد جای کار بسیاری است و دیگر اینکه در مشاغل خانگی به دلیل گستردگی، قشر جمعیتی که وارد بازار کار می‌شوند بسیار چشمگیر است.

فیروزآبادی افزود: مجبور هستیم به سمتی برویم که تعاونی‌ها و کارگاه‌ های کوچک که از فضای اقتصادی خانواده‌ ها و با سُنت‌ های ما مطابقت دارد استفاده کنیم و این ظریفت پنهان را مورد بررسی بیشتر قرار دهیم و در برنامه‌های دولت قصد داریم در این جهت حرکت کنیم.
اخبار اقتصادی - مهر

بازگشت عجیب ۹۰۰ هزار نفر به کار/ سونامی بازنشسته‌ها در بازار کار

کارشناسان بازار کار عقیده دارند سال‌هاست بازار کار کشور دچار تحولاتی شده و تغییر رفتار شاغلان و جویندگان کار باعث شده است تا رفت و آمدهای عجیبی در این بازار شکل بگیرد. در گذشته افراد که به سن بازنشستگی می رسیدند، از بازار کار به صورت کامل و قطعی خارج می‌شدند.

بازنشستگان تا همین یکی دو دهه گذشته، پس از ۳۰ سال اشتغال دیگر به کار برنمی‌گشتند ولی تغییرات زندگی، افزایش هزینه ها، پایین بودن حقوق بازنشستگی در مقابل مخارج و همچنین علاقه به ادامه فعالیت اقتصادی و اجتماعی باعث شده است تا امروزه هزاران بازنشسته پس از طی دوران اشتغال ۳۰ ساله خود، از این فضا خارج نشوند و تلاش کنند تا در فعالیت‌های اقتصادی باقی بمانند.

سن فعالیت اقتصادی در ایران بر مبنای استانداردهای شناخته شده آماری ۱۰ تا ۶۵ سال است و معمولا فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی افراد در این سنین شکل می گیرد. اشتغال رسمی و جدی قریب به اتفاق افراد از ۲۵ سالگی به بعد شروع می‌شود و آنها معمولا تا رسیدن به سن بازنشستگی که ۵۵ تا ۶۰ سالگی است، در بازار کار کشور حضور خواهند داشت.

از سویی، بررسی آمارهای مربوط به بیکاری جوانان نیز نشان می دهد در حال حاضر بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جوان زیر ساله که نیمی از آنها را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می دهند، منتظر ورود به بازار کار هستند و به دلیل نبود فرصت‌های شغلی، امکان اشتغال آنها فراهم نیست. بسیاری می‌گویند اگر بازنشستگان از بازار کار خارج شوند، زمینه اشتغال دستکم یک میلیون نفر از جویندگان جوان شغل فراهم می شود.

بازنشستگانی که خیال رفتن از بازار کار را ندارند
همچنین عنوان می‌شود به دلیل حضور طولانی مدت بازنشستگان و افراد سن بالا در بازار کار، فضاهای خالی کمتری برای جذب نیروی جدید وجود دارد. از این رو، کشور با صف شلوغ تری برای بیکاری مواجه است. ظاهرا نیز شرایط به نحوی است که بازنشسته‌ها خیال رفتن از بازار کار را ندارند و می‌خواهند به فعالیت خود ادامه بدهند.

کارشناسان بازار کار عقیده دارند، علاوه بر مسائل و مشکلات اقتصادی بازنشسته ها، یکی دیگر از دلایلی که باعث ادامه حضور بازنشستگان در بازار کار شده، تمایل کارفرمایان به جذب آنها است. کارفرمایان فکر می کنند بازنشسته ها خرج کمتری دارند، اما تجربه و مهارتشان در کار بالا است. آنها نیازی به بیمه شدن ندارند و توقعات کمتری از کارفرمایان خواهند داشت.

همچنین بازنشستگان در اغلب مشاغل نیازی به آموزش و صرف هزینه توسط کارفرمایان ندارند و به صورت کلی در بسیاری از موارد حقوق و دستمزد پایین تری نسبت به نیروهای جدید و تازه وارد دریافت می کنند. به بیان دیگر، نگاه بازنشستگان به کار پس از دوران ۳۰ ساله فعالیت اقتصادی، نوعی بهره مندی نسبی از درآمد برای تقویت نیازهای مالی زندگی است.

استفاده از بازنشستگان با دیدگاه های یاد شده در طول سال‌های گذشته در برخی مشاغل تخصصی مانند بانکداری رواج داشته و امروز بسیاری از مدیران شعب بانک‌های تازه وارد به بازار پول کشور را بازنشستگان شبکه بانکی تشکیل می دهد.

نگاهی به آمارهای ارائه شده از سوی وزارت کار درباره اشتغال بازنشستگان نشان می دهد براساس آخرین سرشماری رسمی کشور، ۹۰۰ هزار نفر بازنشسته پس از طی دوران اشتغال ۳۰ ساله خود و بازنشستگی، دوباره برای کار به فعالیت های اقتصادی برگشته‌اند.

بازگشت ۹۰۰ هزار بازنشسته به بازار کار
تحلیل این است که داوطلب شدن افراد با سن ۶۵ سال و بیشتر برای کار نشان دهنده این است که سالمندان پس از بازنشستگی در بسیاری از موارد ادامه فعالیت خواهند داد. برهمین اساس، از ۹۰۰ هزار نفر بازنشسته‌ای که به کار برگشته اند، بیش از ۷۸۸ هزار نفر مرد و ۱۱۱ هزار نفر نیز زن هستند.

در واقع مشارکت بازنشستگان در بازار کار می‌تواند به دلایلی مانند انتقال تجربه، اجبار برای رفع نیازهای اقتصادی و مشارکت در فعالیت‌ها باشد. نکته حائز اهمیت این است که در حال حاضر حدود ۱۱ هزارنفر از بازنشستگان و افراد بالای ۶۵ سال در مشاغل قانونگذاری فعالیت دارند و مقامات عالی رتبه و مدیران را تشکیل می دهند.

در حال حاضر، ۹۳.۷ درصد از بازنشستگانی که به کار برگشته اند، در بخش خصوصی فعالیت دارند، همچنین ۵۴.۹ درصد بیکاران ۶۵ ساله و بیشتر دارای مدرک لیسانس هستند، ۲۳.۴ درصد فوق دیپلم و ۲۱.۸ درصد فوق لیسانس و دکترا دارند.

درباره بازنشستگان زن بالای ۶۵ سال، می‌توان گفت نرخ مشارکت اقتصادی آنها که از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۸۵ روند کاهشی داشت، به یکباره در مدت ۵ سال تا ۱۳۹۰ دو برابر شد که نشان دهنده جنب و جوش زنان بازنشسته برای ورود دوباره به بازار کار است.

  اخبار  اقتصادی  -  مهر