رویترز گزارش داد: تدابیر جدید ایران برای بازگشت به بازار نفت

خبرگزاری ایسنا: رویترز گزارش داد: ایران بلند‌پروازی‌های بزرگی برای افزایش تولید نفت و گاز خود پس از لغو تحریم‌ها دارد، اما افزایش قابل توجه در صادرات انرژی ایران احتمالا چند سال طول خواهد کشید.

گزارش‌ شرکت نفتی بریتیش پترولیوم نشان می‌دهد: ایران چهارمین ذخایر بزرگ اثبات شده نفت خام جهان را پس از ونزوئلا، عربستان و کانادا و بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی جهان را بالاتر از قطر و روسیه در اختیار دارد.

ایران قدیمی‌ترین تولید‌کننده نفت خاورمیانه بوده و تولید آن در برهه‌ای به بیش از شش میلیون بشکه در روز می‌رسید.

اما چندین دهه جنگ و تحریم، تولید نفت خام و میعانات گازی ایران را به کمتر از سه میلیون و 600 هزار بشکه در روز در سال 2014 تنزل داده است.

این در حالی است که عربستان رقیب اصلی ایران تولید نفت خود را از روزانه 8.6 میلیون بشکه در سال 1974 به روزانه 11.5 میلیون بشکه در سال 2014 رسانده است.

تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا در کنار نگرانی‌های غرب درباره برنامه هسته‌ای ایران به‌ تولید نفت و به ویژه صادرات آن به شدت لطمه زد.

آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد: صادرات نفت خام و میعانات ایران از روزانه دو میلیون و 600 هزار بشکه در سال 2011 به روزانه یک میلیون و 400 هزار بشکه در سال 2014 سقوط کرد.

به دنبال جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهانی ایران امیدوار است که تولید و صادرات نفت خود را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.

بیژن زنگنه – وزیر نفت ایران – اعلام کرده که این کشور سهم بازار از دست رفته خود را پس خواهد گرفت و می‌تواند صادرات خود را بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها روزانه 500 هزار بشکه و ظرف کمتر از سه ماه بعد لغو تحریم‌ها تولید خود را به چهار میلیون بشکه در روز برساند.

مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران نیز در مصاحبه‌ای اعلام کرده که ما می‌خواهیم به ظرفیت تولید نفت خود در قبل از دوران تحریم‌ها بازگردیم.

وی افزود: ظرفیت تولید نفت ایران قبل از تحریم‌ها چهار میلیون بشکه در روز بود. اگر تقاضا در بازار وجود داشته باشد، ما می‌توانیم به آن سطح بازگردیم.

مقامات ایران از افزایش تولید نفت ایران به روزانه پنج میلیون بشکه یا بیشتر در یک بازه زمانی طولانی‌تر از طریق جذب سرمایه‌های خارجی صحبت کرده و مذاکرات مقدماتی را با شرکت‌های نفتی بین‌المللی آغاز کرده‌اند.

حتی یک افزایش کوچک در تولید و صادرات نفت ایران می‌تواند تاثیر زیادی روی قیمت‌های نفت در بازار جهانی اشباع شده کنونی داشته باشد، اما احتمالا چند سال طول خواهد کشید که مقادیر قابل توجهی از نفت ایران به صورت پایدار روانه بازار‌های جهانی شود.

تولید و صادرات نفت ایران احتمالا در چهار مرحله افزایش خواهد یافت و این مراحل از چند هفته تا پنج سال یا بیشتر متفاوت خواهند بود.

در مرحله اول ایران احتمالا نفت و میعاناتی را که در حال حاضر در نفت‌کش‌ها ذخیره کرده و به‌ دلیل تحریم‌ها قادر به فروش آنها نبوده به بازار عرضه خواهد کرد.

بیشتر برآورد‌ها نشان می‌دهد که مقدار نفت خام و میعاناتی که ایران در نفت‌کش‌های شناور روی دریا دارد، حدود 30 تا 40 میلیون بشکه است که برای افزایش صادرات روزانه حدود 200 الی 250 هزار بشکه در روز ایران برای مدت شش ماه کافی است.

روی کاغذ ایران می‌تواند نفت موجود در ذخایر شناور را با سرعت بیشتر و ظرف یک یا دو ماه روانه بازار کند، اما از سوی دیگر باید تخفیف‌های زیادی را به خریداران بدهد.

سیاست‌گذاران نفتی ایران احتمالا خواهان کسب بهترین قیمت ممکن برای نفت ایران از طریق عرضه تدریجی آن خواهند بود.

در مرحله دوم ایران چاه‌های نفت موجود خود را که در دوران تحریم‌ها و به دلیل عدم فروش مجبور به تعطیلی یا کاهش تولید در آنها شده بود بازگشایی خواهد کرد.

فعال‌سازی چاه‌هایی که به تازگی تعطیل یا دچار کاهش تولید شده‌اند نسبتا ساده است و به همین دلیل وزیر نفت ایران پیش‌بینی کرده که ایران می‌تواند تولید خود را ظرف یک دوره کوتاه به سطوح قبل از تحریم‌ها بازگرداند.

در مرحله سوم ایران تلاش خواهد کرد تا با کاهش طبیعی تولید میادین مقابله کند و تولید نفت خود را از میادین موجود از طریق تزریق گاز طبیعی بیشتر و تحت فشار گذاشتن مجدد آنها افزایش دهد.

میادین نفتی ایران سطح تولید عالی داشته‌اند. بهترین چاه‌های نفت ایران در برهه‌ای برای مدت چند سال در سطوح روزانه 80 هزار بشکه تولید داشته‌اند، اما بسیاری از این میادین بیش از 50 سال است که نفت تولید می‌کنند و در حال حاضر بسیار پیر هستند.

ذخایر نفتی کربناته نظیر میادین ایران برای حفظ فشار میدان و افزایش تولید به تزریق گاز نیاز دارند. این ذخایر با چندین سال بی‌توجهی مواجه شده و اکنون برای افزایش تولید در آنها به سرمایه‌گذاری قابل توجهی نیاز است.

دستکم دو تا سه سال زمان می‌برد تا میادین موجود ایران به وسیله تزریق گاز بیشتر و احداث چاه‌های جدید تقویت شوند و این کار احتمالا به فناوری و تخصص خارجی احتیاج دارد.

در مرحله چهارم ایران تلاش خواهد کرد تا میادین جدیدی را که در حال حاضر شناسایی شده اما وارد فاز تولید نشده‌اند توسعه دهد و به اکتشاف میادین بیشتر بپردازد.

در سال‌های گذشته کار اکتشاف و توسعه میادین در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته و بنابراین این کشور امید زیادی دارد که میادین جدیدی را پیدا و با استفاده از فناوری مدرن آنها را توسعه دهد.

اما مرحله چهارم که ایران امیدوار است سرمایه‌گذاری شرکت‌های نفتی خارجی را جذب کند، دست کم پنج سال طول می‌کشد تا به نتیجه برسد.