تشدید بروز بیماری سرطان به دلیل خشکی دریاچه ارومیه/ کوتاهی وزارت بهداشت در توجه به سلامت مردم منطقه

مهدی احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در مورد اثرات خشکی دریاچه ارومیه بر سلامت مردم اطراف این دریاچه گفت: بزرگترین مشکلاتی که ممکن است؛ در این منطقه به دلیل وجود گردوغبارهای برخاسته از مناطق خشک دریاچه ارومیه از نظر سلامتی ایجاد شود، مشکلات تنفسی  و فشار خون است.

وی ادامه داد: علاوه برآن، نشست نمک و بازتابش خورشید بر روی آن بر بینایی و پوست افرا تاثیر گذاشته و بیماری‌هایی را نیز در این زمینه ایجاد می‌کند.

احمدی افزود: البته اکنون در وضعیتی قرار داریم که در همه کشور گرد و غبار وجود دارد و ارومیه در میان استان‌های میانی از نظر وجود گرد و غبار در کشور قرار گرفته است؛  اما نگرانی که در مورد ارومیه وجود دارد، به  دلیل وجود رسوبات نمکی و فلزات سنگینی است که نشست کرده و به مرور زمان ممکن است؛ در هوا بلند شود و در بلندمدت بر سلامت مردم تاثیر بگذارد و حتی بروز بیماری سرطان در منطقه را نیز تشدید کند.

این پژوهشگر دانشگاه صنعتی شریف در پاسخ به این سوال که این نتایج بر چه اساسی حاصل شده است، گفت: با توجه به بررسی‌هایی که بر روی دریاچه‌های مشابه در دنیا، به ویژه دریاچه آرال در ترکمنستان انجام داده‌ایم، متوجه شدیم که در درازمدت امکان بروز چنین مشکلاتی وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه تاکنون هیچ نهادی مانند وزارت بهداشت و یا دانشگاه‌های علوم پزشکی مطالعه‌ای در مورد تاثیر خشکی دریاچه ارومیه برسلامت مردم را انجام نداده‌اند، اظهار کرد: این مساله ناشی از کم‌کاری وزارت بهداشت است، زیرا وظیفه حاکمیتی این وزارتخانه ایجاب می‌کند که تاثیر خشک شدن دریاچه ارومیه بر سلامت مردم آن منطقه را بررسی کند. متاسفانه با تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه برخی دستگاه‌ها تلاش دارند که وظیفه داخلی خود را به این ستاد محول کنند، در حالی که ستاد احیا چنین وظیفه‌ای ندارد.

احمدی تصریح کرد: با این وجود، ستاد احیا دریاچه ارومیه ناچار شد که خود مطالعه‌ای را در آبان ماه سال 93 در این زمینه انجام دهد تا «بیس لاینی» برای مقایسه مطالعات مختلف به وجود بیاید و علاوه بر آن تحرکی نیز در دستگاه‌های مرتبط ایجاد شود که البته این اتفاق رخ نداد.

وی توضیح داد: مطالعات ما که در فصلی کم گرد و غبار بر روی محصلان مدارس انجام شد، نشان می‌دهد که خشکی دریاچه اثر خاصی در کوتاه مدت بر کاهش سلامت مردم ندارد، اما اگر وضعیت بدتر شود؛ در میان مدت و دراز مدت اثرات شدید‌تری را خواهیم دید.

این عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه به دنبال فعال کردن نیروهای محلی برای حل اینگونه مشکلات هستیم، در مورد مساحت متاثر از گرد و غبارهای قسمت‌های خشک شده دریاچه ارومیه گفت: برآورد دقیقی در مورد مساحت متاثر وجود ندارد، اما با توجه به اطلاعاتی که از کشورهای دیگر گرفته‌ایم، این پدیده می‌تواند؛ بین 50 تا 500 کیلومتر را متاثر کند، اما ناحیه که بیشتر مورد خطر قرار دارد، آذربایجان شرقی و تبریز است، زیرا سمت بادهای غالب این منطقه از غرب و جنوب غربی به سمت شرق می‌وزند.

اخبار اجتماعی - ایلنا

پاسخ وزارت بهداشت درباره تاثیر ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه بر سلامت

مهندس شیدا ملک افضلی در گفت‌وگو با  ایسنا ، درباره عوارض سلامتی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: خشک شدن این دریاچه به دلیل اثر بر اکوسیستم منطقه حتما بر روی موجودات زنده در این ناحیه و به دنبال آن جمعیت ساکن در این موقعیت جغرافیائی اثرگذار است و نمی‌توان از اثرات بهداشتی آن به راحتی گذشت. یکی از این اثرات می‌تواند فرسایش بستر نمکی دریاچه و به دنبال آن پراکندگی کریستال‌های نمکی در محیط اطراف از طریق تغییرات جریان‌های هوائی و وجود بادهای غالب در منطقه باشد.

وی، پرفشاری خون و بروز سرطان‌های ریه در ساکنین استان‌هایی نظیر آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی را نیازمند مطالعات اپیدمیولوژیک و مبتنی بر شواهد علمی دانست و تاکید کرد: اگر این مطالعات صورت نگیرد فاقد اعتبار می‌شود و لازم است جهت تعیین صحت و راستی آزمائی گزارش ارائه شده، مستندات به تائید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز برسد.

ملک افضلی افزود: نکاتی که باید به آن توجه ویژه داشت مربوط است به بالفعل شدن و تشخیص شیوع بیماری‌های غیرواگیر با دوران مصونیت خاص وابسته به نوع آلاینده‌ها، فاکتورهای عوامل محیطی یا حتی رعایت سبک زندگی. احتمال بروز بیماری‌هایی مثل سرطان ریه به دلیل مواجهه افراد با فاکتورهای محیطی به زمان طولانی و در مواردی بیش از یک دهه مورد نیاز دارد. لذا اطلاعات خام بیماری‌هایی مثل سرطان ریه یا پرفشاری خون در استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی که در حال حاضر گزارش می‌شود، قابل استناد به ریزگردهای ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه در این یکی دو سال اخیر نخواهد بود.

وی ادامه داد: طبق گزارش‌های موجود در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیماری‌های قلبی - عروقی، پر فشاری خون و ابتلا به سرطان‌ها در گروه پنج اولویت شاخص‌های ملی سلامت در کشور گزارش شده است. به همین دلیل ارائه اطلاعات این گروه از بیماری‌ها در دو استان یاد شده به تنهائی قابل استناد به وقوع پدیده ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه نیست.

رییس اداره کنترل عوامل محیطی موثر برسلامت وزارت بهداشت درباره مطالعات انجام شده در مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در خصوص پدیده ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه گفت: آنچه در منطقه حوزه آبریز دریاچه ارومیه و مناطق مسکونی اطراف آن با رویکرد سلامت بررسی شد،‌ نقش عوامل اجتماعی اثرگذار بر سلامت یعنی تامین منابع آب آشامیدنی سالم و در دسترس با تاکید در مناطق روستایی حاشیه دریاچه ارومیه، تولید محصولات کشاورزی و باغی با کیفیت و با کمترین میزان مصرف سموم و کودهای شیمیائی، مهاجرت نیروی شاغل و کشاورز منطقه، خروج از شرایط اشتغال، شیوع بیکاری و خارج شدن از پوشش خدمات بیمه‌ای خصوصا بیمه روستائی که قابلیت پوشش خدمات و سطح بندی آن را با کمترین تعرفه‌ها هم برای شاغلین و هم برای افراد خانوار تحت پوشش به همراه دارد از جمله سایر پیامدها و چالش های ابعاد مختلف سلامتی در این منطقه است.

وی ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان شرقی با حضور و عضویت در کارگروه منطقه‌ای و دفاتر استانی، ستاد احیای دریاچه ارومیه و پروژه‌های تحقیقاتی در خصوص اثر خشک شدن دریاچه ارومیه بر سلامت جمعیت متاثر را تعریف کرده‌اند که با توجه به بودجه‌ها و تامین اعتبار لازم از طریق ستاد احیای دریاچه ارومیه، مسیر خود را طبق ضوابط و مقررات طی می‌کند.

ملک افضلی همچنین درخصوص تکالیف این سازمان در ستاد ملی احیاء دریاچه ارومیه گفت: مرکز سلامت محیط و کار بعنوان نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یکی از اعضاء ستاد ملی احیاء دریاچه ارومیه است و در برنامه‌های کلان و رایزنی‌ها و ایده پردازی‌های لازم جهت اجرائی شدن نقشه راه و فعالیت‌ها به همراه سایر اعضا و نمایندگان دستگاه‌های اجرائی و سازمان های مردم نهاد با ستاد احیاء دریاچه ارومیه همراهی می‌کند. همچنین در راستای مطالعات اپیدمیولوژیک اثرات و پیامدهای سلامتی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه، مرکز سلامت محیط و کار همراهی و هدایت‌گری لازم را با کلیه پژوهشگران و محققین انجام می‌دهد.

ملک افضلی ادامه داد: در حال حاضر تاکید ستاد ملی احیاء دریاچه ارومیه بر مدیریت منابع آب و تغییر در نظام کشاورزی و باغداری بوده و در این راستا نیز با کمک سازمان‌های بین المللی گام‌هایی نیز برداشته شده است. اختصاص بودجه های مستقل برای طرح های تحقیقاتی و اجرائی در حوزه سلامت از طرف ستاد احیا دریاچه ارومیه هنوز به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تخصیص پیدا نکرده است.

وی همچنین به پروژه‌های مشترک مرکز سلامت محیط و کار و معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اشاره کرد و از برنامه های این مرکز در طرح تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت در سال 1394 و دربخش ریزگردها که نتایج آن در نیمه دوم سال جاری اعلام می‌شود، خبرداد.

  اخبار اجتماعی  -  ایسنا